عوامل مؤثر بر تغییر قیمت ورق (فلزی و فولادی)

ورق‌های فلزی و فولادی ازجمله مهم‌ترین مصالح و مواد اولیه لازم در بسیاری از صنایع هستند، ازاین‌رو قیمت ورق برای بسیاری از فعالان عرصه تولید در کشور مهم است. قیمت این ماده، درواقع یکی از عوامل تعیین‌کننده قیمت نهایی محصول تولیدشده است. این محصول می‌تواند، یک ساختمان، خودرو یا بسیاری محصولات دیگر باشد.
به‌منظور برنامه‌ریزی بهتر برای قیمت‌گذاری یک محصول یا یک پروژه در حال ساخت، کارفرما و سازنده، باید درک درستی از عواملی که در آینده نزدیک می‌توانند، قیمت ورق را تغییر دهند، داشته باشند.
به همین منظور در این مقاله، عوامل مؤثر بر قیمت ورق را در دو دسته عوامل اصلی و فرعی، تقسیم‌بندی کرده و شرح می‌دهیم. درصورتی‌که به هر نحو با ورق‌های فلزی و فولادی سروکار دارید، این مقاله می‌تواند در خریدوفروش این محصول به شما دید بهتری ارائه کند.

عوامل موثر بر قیمت ورق آهنی

برآورد قیمت ورق آهن در هر بازه زمانی از سال اهمیت بسیار زیادی دارد. در واقع با یک نگاه اجمالی می‌توان متوجه تاثیر زیاد قیمت ورق آهنی در صنایع ساختمان سازی و سایر موارد شد. از آنجایی که رشد قیمت محصولات ساختمانی با افزایش قیمت ملک رابطه مستقیمی دارد؛ باید تا حدودی بازار محصولات فلزی را کنترل کرد. منظور از عوامل اصلی، مواردی هستند که تغییرات آن‌ها به‌صورت شدیدتری بر قیمت ورق تأثیر می‌گذارد. دلیل این امر این است که آن‌ها به‌صورت مستقیم‌تری با صنعت فولاد و آهن در رابطه هستند، در اینجا این عوامل را توضیح می‌دهیم.

شناخت عوامل موثر بر قیمت ورق آهنی می‌تواند اهمیت بسیار زیادی داشته باشد. این عوامل متعدد هستند و به همین خاطر در ادامه به صورت کامل به شرح هر کدام از آن‌ها پرداخته‌ایم.

• ویژگی ها و خصوصیات ورق (نوع/ ضخامت/ عرض و طول)

ویژگی‌ها و خصوصیات ورق از جمله موارد بسیار مهمی هستند که باید این موارد را در کنار سایر فاکتورها در نظر گرفت. در واقع به هر میزان که کیفیت یا وزن بالاتر باشد یا سایر مشخصات فیزیکی از جمله ضخامت و عرض و طول ورق رقم بیشتری داشته باشند؛ قیمت آن هم بیشتر خواهد بود.

نوسانات قیمت جهانی فولاد و فلزات

این عامل، می‌تواند به‌صورت روزانه و حتی لحظه‌ای بر قیمت ورق در انواع مختلف آن، تأثیر بگذارد. تغییرات جهانی قیمت فلزات خام و فولاد به وضعیت عرضه و تقاضای جهانی، وضعیت داخلی کشورهای دارای معادن بزرگ و دیگر عوامل سیاسی، بستگی دارد.
در حال حاضر، کشورهای درحال‌توسعه بیش از نیمی از فولاد جهان را تأمین می‌کنند. درعین‌حال، وضعیت سیاسی اکثر این کشورها چندان پایدار نیست و همین، باعث تغییر قیمت جهانی فلزات هم می‌شود. از طرف دیگر، سهم کشور چین در این معادله به‌تنهایی حدود 30 درصد است؛ بنابراین، سیاست‌ها و تصمیمات این کشور، بسیار بیشتر از یک کشور معمولی بر قیمت ورق، تأثیر می‌گذارد.

نوسانات قیمت ارز

بسیاری از مواد اولیه و دستگاه‌ها برای تولید ورق از خارج از کشور تأمین می‌شود؛ بنابراین، افزایش قیمت ارز به معنای افزایش هزینه تولید برای تولیدکنندگان داخلی است که درنتیجه باعث افزایش قیمت ورق می‌شود.
از طرف دیگر، تولیدکنندگان ایرانی یکی از بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان ورق‌های فولادی برای بسیاری از کشورها، ازجمله کشورهای همسایه، هستند. با افزایش نرخ دلار، این تولیدکنندگان تمایل بیشتری به صادرات پیدا می‌کنند که هم بتوانند سود خود را افزایش دهند و هم افزایش هزینه‌هایشان در بخش واردات را بهتر جبران کنند. افزایش صادرات با نرخ تولید ثابت، باعث کاهش عرضه در کشور و درنتیجه افزایش قیمت ورق می‌شود.
نکته مهم این است که افزایش قیمت ارز با کاهش ارزش پول ملی همراه است و درواقع، این عاملی است که باعث افزایش قیمت ورق و دیگر محصولات می‌شود.
 

عرضه و تقاضا در کشور

میزان عرضه و تقاضا در بازار برای محصول ورق آهن، یکی دیگر از عواملی است که کارشناسان آن را در تعیین قیمت این محصول دخیل می‌دانند. در واقع رابطه میزان عرضه و حجم تقاضا در بازار معکوس است. به هر میزان که عرضه بالاتر برود و تقاضا کاهش پیدا کند؛ قیمت ورق هم پایین‌تر خواهد آمد. یکی از اصلی‌ترین عوامل تأثیرگذار بر قیمت ورق، نرخ عرضه و تقاضا در کشور است. مسلماً، هرچه تقاضا برای ورق بیشتر باشد، قیمت آن هم بالاتر خواهد رفت. به‌طورکلی؛ وضعیت دیگر صنایع است که عرضه و تقاضا را تنظیم می‌کند. صنایع خودروسازی و مسکن درصورتی‌که با رکود مواجه شوند، تقاضا برای ورق کم شده و درنتیجه، قیمت آن ممکن است، کاهش پیدا کند یا ثابت بماند. این عامل ممکن است، فصلی هم باشد.

سیاست‌های گمرکی

سیاست‌های گمرکی هم از جمله عوامل موثر بر قیمت ورق آهن هستند. در واقعی برخی از محصولات آهنی وارداتی بوده و به همین سبب مالیات گمرکی بر روی آن‌ها محاسبه خواهد شد. در نتیجه افزایش قیمت هزینه واردات، موجب افزایش قیمت ورق آهنی می‌شود.

کیفیت ورق و استانداردهای تولیدکننده آن

همه تولیدکنندگان ورق در کشور به یک روش و با یک کیفیت، ورق تولید نمی‌کنند. هرکدام از آن‌ها از مواد اولیه متفاوتی استفاده می‌کنند که ممکن است در کیفیت هم با یکدیگر، فرق داشته باشند.
علاوه بر این، فرآیند تولید هم در همه کارخانه‌ها مشابه نیست و تکنولوژی‌های پیشرفته در عین اینکه سرعت تحویل سفارش را بالا می‌برند، ممکن است، باعث تغییر قیمت ورق شوند. این تغییر، لزوماً به معنی افزایش نیست؛ چراکه گاه استفاده از دستگاه‌های به‌روز و دیجیتالی می‌تواند به کاهش نیروی انسانی موردنیاز، کاهش انرژی مصرفی و افزایش تولید منجر شود که قاعدتاً، باید به کاهش قیمت هم بینجامد.
مجموعه‌ای از این عوامل، به‌اضافه افزایش کیفیت، هزینه واردات و نگهداری از دستگاه‌ها و نیاز به نیروی انسانی آموزش‌دیده‌تر، باعث کاهش یا افزایش قیمت ورق تولیدشده، توسط یک تولیدکننده، نسبت به دیگری شود.

قیمت قراضه آهن و دیگر مواد اولیه

پخش بزرگی از مواد اولیه صنایع فولاد، مانند تولید ورق آهن از منابع داخل کشور تأمین می‌شود. سنگ‌آهن، قراضه و آهن اسفنجی ازجمله این مواد هستند. هرگونه، تغییر در قیمت مواد اولیه، موجب تغییر در قیمت ورق خواهد شد. لازم به ذکر است که گاه این تأمین‌کنندگان خارجی هم هستند که جدای از مسئله قیمت ارز، قیمت مواد اولیه خود را افزایش می‌دهند.
قیمت دیگر فلزات لازم برای آلیاژ ورق فولادی نیز در قیمت این محصول، تأثیر مستقیم دارد.

قیمت مواد اولیه

برای تولید ورق آهنی به مواد اولیه مختلفی نیاز است که هر یک از آن‌ها به تنهایی بر افزایش قیمت یا کاهش قیمت این محصول در بازار تاثیر گذار خواهند بود. قیمت مواد اولیه از این جهت بر روی قیمت ورق آهنی تاثیر می‌گذارد که این مواد می‌توانند فرآورده‌های فولادی، فلزی و سایر اجزای گران قیمت باشند.

وضعیت بورس

سهام بسیاری از کارخانه‌های تولید مقاطع فولادی، ازجمله ورق در کشور، در بازار بورس عرضه شده است. وضعیت شاخص‌های مختلف بورس، ازجمله عواملی است که به‌طور لحظه‌ای بر قیمت ورق فلزی و فولادی، اثر می‌گذارد.

هزینه حمل‌ونقل

اصلی‌ترین عامل تعیین‌کننده هزینه‌های حمل‌ونقل داخلی، قیمت سوخت است. افزایش قیمت بنزین و گازوئیل به‌صورت مستقیم و آنی بر قیمت ورق اثرگذار است و آن را بالا می‌برد. این اتفاق همچنین، می‌تواند به‌صورت مقطعی، باعث کاهش عرضه نیز بشود که باز هم باعث افزایش قیمت ورق می‌شود. در کنار این عوامل، باید هزینه های گمرک و ترانزیت بین المللی را هم در نظر گرفت.

وضعیت اقتصادی کلی کشور

وضعیت اقتصادی کلی کشور، بر عرضه و تقاضا و همچنین هزینه‌های نیروی انسانی تولیدکننده، اثرگذار است. با افزایش سالانه دستمزدها، هزینه‌های تولیدکننده ورق نیز افزایش‌یافته و او ناچار از افزایش قیمت خواهد بود.

عوامل فرعی اثرگذار بر قیمت ورق

علاوه بر عواملی که ذکر شد، برخی مسائل نیز با شدت تأثیرگذاری کمتر، برافزایش قیمت ورق در سال‌های گذشته، اثرگذار بوده‌اند. این عوامل را نیز در اینجا بررسی می‌کنیم.

هزینه نیروی کار

برای تولید و ساخت ورق آهنی با کیفیت نیاز به یک تیم حرفه‌ای وجود دارد. در واقع اگر نیروی انسانی فعالی حضور نداشته باشد؛ امکان تولید محصول با کیفیت هم وجود ندارد. بنابراین با افزایش هزینه حق الزحمه نیروی کار، قیمت ورق آهن هم بالاتر خواهد رفت.

تغییرات قیمت در برخی کشورها

تغییرات قیمت مواد اولیه در برخی از کشورها، بیش از دیگران بر قیمت مواد فولاد و قراضه آهن در کشور ما اثرگذار است. این کشورها، شامل ترکیه و کشورهای مشترک‌المنافع، هستند.

اثرات روانی افزایش قیمت ارز

همان‌طور که گفته شد، افزایش نرخ ارز یکی از عوامل اصلی افزایش قیمت ورق فلزی و فولادی در کشور است. در کنار این تأثیر بزرگ، باید عوارض آن را که شامل اثرات روانی این اتفاق است، هم در نظر گرفته شود. شکی نیست که شوک واردشده به بازار، باعث ایجاد حباب می‌شود و همین امر تأثیری مضاعف بر قیمت ورق، خواهد گذاشت. نرخ ارز از دیگر عوامل تاثیر گذار بر روی قیمت نهایی ورق آهنی خواهد بود. در واقع زمانی که قیمت دلار یا سایر ارزهای بازار افزایش پیدا می‌کند؛ این افزایش قیمت بر روی نرخ ورق آهنی هم تاثیر می‌گذارد. تاثیر نرخ ارز بر روی قیمت ورق آهنی می‌تواند مستقیم یا غیر مستقیم باشد؛ بنابراین نرخ ارز یکی از مهم‌ترین فاکتورهای تاثیر گذار بر روی قیمت ورق آهنی محسوب می‌شود.

خرید ورق و شمش؛ به عنوان کالای سرمایه ای

خریداران ورق و شمش فولادی در کشور ما تنها، مصرف‌کنندگان و فعالان عرصه‌های تولیدی نیستند. با توجه به نوسانات قیمت ارز و اطمینان افراد از افزایش قیمت فولاد حداقل در بلندمدت؛ بسیاری از انبارداران، اقدام به خرید شمش یا دیگر مقاطع فولادی کرده و با ذخیره آن‌ها در انبار خود، به امید افزایش قیمت آن در آینده، می‌نشینند.

 عوامل مختلف سیاسی و اقتصادی

در آخر باید اشاره کرد که عوامل سیاسی و اقتصادی هم بر روی قیمت ورق آهنی تاثیر می‌گذارند. در واقع اوضاع نابسامان سیاسی یا اقتصادی می‌تواند باعث افزایش قیمت محصولات فلزی شود. از جمله شرایط سیاسی دخیل در تغییر قیمت ورق آهنی می‌توان به تحریم و جنگ و از جمله عوامل اقتصادی به تورم، نوسانات قیمت فلزات و تغییرات بازار جهانی اشاره کرد.

بودجه عمرانی کشور و ساخت و سازهای دولتی

دولت، هرساله در تعیین بودجه خود، ردیفی را هم به مصارف عمرانی، اختصاص می‌دهد. درصورتی‌که رقم تعیین‌شده در این ستون، افزایش یا کاهش چشم‌گیری داشته باشد، قیمت ورق نیز دچار تغییر می‌شود. به‌طور مثال، درصورتی‌که دولت این بودجه خود را افزایش دهد، طبیعتاً، تقاضا برای ورق افزایش خواهد یافت که در صورت ثابت ماندن نرخ تولید در کشور، ممکن است، باعث افزایش قیمت ورق شود.

هزینه‌های مربوط به انرژی

برای تولید محصولات فلزی از مواد انرژی زا یعنی نفت، گاز و سایر سوخت‌ها استفاده می‌شود. بنابراین با افزایش قیمت انرژی، هزینه محصول ورق آهنی هم افزایش پیدا خواهد کرد. برق و آب، دو انرژی اولیه برای کار کارخانه‌های تولید ورق فولادی و فلزی هستند. با توجه به وضعیت بحرانی کشور در سال‌های گذشته به‌ویژه در مورد آب، هزینه مصرفی این انرژی‌ها برای تولیدکنندگان، افزایش داشته است و همین، یکی از دلایل افزایش قیمت ورق در سال‌های اخیر است.

قیمت نفت

قیمت نفت، عاملی است که افزایش آن به نفع کشورهای درحال‌توسعه‌ای است که تولیدکنندگان اصلی فولاد نیز هستند. از طرف دیگر، این مسئله به ضرر کشورهای توسعه‌یافته است که عمدتاً، مصرف‌کننده نفت و فولاد هستند. تغییرات قیمت نفت با معادلات پیچیده‌ای بر قیمت ورق فولادی تأثیرگذار است. این تأثیر می‌تواند، مستقیم یا معکوس باشد.

بیماری کرونا

درست است که قطعاً، دیر یا زود، کرونا از جهان رخت برخواهد بست اما شکی نیست که این ویروس، توانست اقتصاد جهان را تکان دهد. شیوع این بیماری به‌کلی وضعیت عرضه و تقاضا را در جهان دگرگون کرد. چین، به‌عنوان اصلی‌ترین کشور تولیدکننده و البته درگیر با کرونا، تولیدات فولاد خود را به‌شدت کاهش داده است. بسته شدن مرزهای بسیاری از کشورها و توقف مبادلات نیز از جمله اثرات کرونا بر اقتصاد جهانی و ایران بوده است.
 

ارتباط بین قیمت ورق آهن و قیمت سایر فلزات

به طور کلی رابطه مستقیمی بین قیمت ورق آهن و سایر فرآورده‌های فلزی وجود دارد. در واقع با تغییر قیمت فلزات در بازارهای جهانی، این افزایش قیمت بر روی نرخ ورق آهنی هم تاثیر خواهد گذاشت. از طرف دیگر، از برخی فلزات مانند کروم یا نیکل در فرآیند ساخت ورق آهنی استفاده می‌کنند. به همین خاطر هم اگر قیمت این دو فلز افزایش پیدا کند؛ ورق آهنی هم از این محصولات تاثیر خواهد گرفت.همچنین گاهی اوقات تحت شرایط خاص برخی از محصولات فلزی جایگزین سایر آن‌ها می‌شوند که این مسئله هم در نوسانات قیمتی بی‌تاثیر نیست.

خلاصه ای از عوامل تأثیرگذار بر قیمت ورق

ورق‌های فولادی و فلزی از اصلی‌ترین مواد اولیه در صنایع مختلف کشور هستند؛ بنابراین، قیمت این مقاطع، تأثیر ویژه‌ای بر قیمت محصولات تمام‌شده دارد. در این مقاله، عوامل مؤثر بر قیمت ورق فلزی و فولادی را در قالب دو دسته عوامل اصلی و فرعی، بررسی کردیم.
نوسانات قیمت جهانی فلزات، قیمت ارز، عرضه و تقاضا و کیفیت ساخت تولیدکننده از مهم‌ترین عوامل اصلی تأثیرگذار بر قیمت ورق هستند. قیمت مواد اولیه، شامل قیمت قراضه و شمش‌های فولادی است که منابع داخلی و خارجی آن را تعیین می‌کنند. همچنین، وضعیت بورس که یکی از محل‌های اصلی عرضه ورق فولادی در کشور است نیز بر قیمت ورق، تأثیر مستقیم دارد. وضعیت اقتصادی کلی کشور نیز به‌ویژه از طریق افزایش هزینه نیروی انسانی، در این امر دخیل است.
مهم‌ترین عوامل فرعی اثرگذار در قیمت ورق نیز شامل احتکار، قیمت نفت، بیماری کرونا، حباب‌های اقتصادی و بودجه سالانه دولت هستند.

تاثیر کیفیت ورق آهن بر قیمت آن چیست؟

ورق آهنی بر اساس یکسری از استانداردهای ملی و بین المللی ساخته می‌شود که تاثیر بسزایی بر روی کیفیت این محصول خواهند داشت. بنابراین به هر میزان که ورق آهنی با کیفیت بالاتری ساخته شده باشد؛ قیمت آن هم بالاتر خواهد بود. معمولا برند سازنده یک ورق آهنی می‌تواند نشان دهنده کیفیت آن باشد؛ به همین خاطر هم قیمت محصولات برخی از برندهای شناخته شده بالاتر است.