نبشی؛ انواع، مشخصات، استانداردها، کاربرد و فرآیند تولید

نبشی (angle bar)، از پرکاربردترین مقاطع فلزی است که کاربرد گسترده‌ای در صنعت ساختمان دارد. سطح مقطع نبشی از دو ضلع عمود بر یکدیگر تشکیل شده و معمولا به دو صورت بال مساوی (V) و بال نامساوی (L) موجود است. با توجه به تکنولوژی‌های به روز و نوین در کارخانه‌های داخل کشور، این محصول را در انواع متفاوت با شیوه‌های متنوعی تولید می‌کنند.

در این مقاله قصد داریم به معرفی نبشی بپردازیم. سطح مقطع این نوع پروفیل دو ضلع عمود شده بر یکدیگر می‌باشد. از این محصول فولادی در ساخت سازه‌های مختلف استفاده می‌شود که به دو صورت مرکب و منفرد موجود است. از جمله کاربردهای این محصول فولادی در صنعت ساختمان، می‌توان به سازه‌های آسانسور برای اتصال پل‌ها به ستون‌ها اشاره کرد. در این مطلب به بررسی مشخصات نبشی از جمله روش‌های تولید، وزن تقریبی، استانداردها و کاربردها پرداخته‌ایم. 

مجموعه‌ آهن‌آنلاین انواع این محصول فولادی را در سایزها و کارخانه‌های مختلف عرضه می‌کند. شما می‌توانید برای اطلاع از قیمت نبشی به لیست قیمت این محصول مراجعه فرمایید. موارد فوق در زمینه‌ تولید نبشی و کاربردهای آن است. اگر در این زمینه اطلاعاتی دارید، می‌توانید آن را از طریق کامنت با ما و دیگر دوستان به اشتراک بگذارید.

در نقشه‌های ساختمانی آن را با V و L نشان می‌دهند. اگر بال‌های این محصول فولادی با یکدیگر برابر باشند، به آن نبشی بال مساوی می‌گویند.

نبشی را بیشتر بشناسید.

نبشی یکی از انواع گسترده پروفیل‌ها است، سطح مقطع این محصول از دو ضلع که با زاویه خاص در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند تشکیل شده‌است. به دو ضلع سازنده سطح مقطع، اصطلاحاً بال گفته می‌شود و در نوع رایج آن زوایه بین ۲ بال ۹۰ درجه است. معمولاً اندازه بال‌های این محصول با هم برابر است که به آن بال مساوی گویند و در مواردی طول بال‌ها متفاوت است که به آن نبشی بال نامساوی گفته می‌شود.

در نقشه‌های ساختمان سازی، ضخامت و طول بال‌ها طبق استاندارد زیر نشان داده می‌شود (توجه داشته باشید که اندازه‌ها برحسب میلی‌متر است).

طول بال دوم * طول بال اول * ضخامت بال‌ها

حجم مصرفی نبشی در صنعت ساختمان سازی (نبشی کشی) قابل توجه است به همین دلیل قیمت نبشی در پیاده سازی پروژه‌های ساختمانی بسیار اهمیت پیدا می‌کند. البته توجه داشته باشید در بخش‌های مختلف برای اتصال مقاطع مختلف و تقویت اتصالات از این مصالح استفاده می‌شود. کاربرد آن به ساختمان محدود نمی‌شود و ساخت بادبند‌ و خرپا در سازه‌های دیگر بر عهده این پروفیل است و همچنین از آنها در ساخت قاب ماشین‌آلات صنعتی به طور گسترده استفاده می‌شود.

انواع نبشی

نبشی که در واقع از اتصال عمود دو قطعه فلزی تشکیل می‌شود، بر اساس پارامترهای مختلفی مثل روش تولید، ظاهر، جنس و کاربرد در انواع مختلفی ارائه می‌شود که در ادامه به بررسی هر کدام می‌پردازیم:

نبشی بال‌مساوی و بال نامساوی

در نقشه‌های ساختمانی آن را با V و L نشان می‌دهند. اگر بال‌های این محصول فولادی با یکدیگر برابر باشند، به آن نبشی بال مساوی می‌گویند. در کنار L سایزی را درج می‌کنند برای مثال L400 یعنی نبشی مد نظر بال‌های مساوی به اندازه‌ ۴۰۰ میلی‌متر دارد.
ولی اگر بال‌ها سایز یکسانی را نداشته باشند، به آن نبشی بال‌ نامساوی می‌گویند. در این صورت در کنار L دو عدد به صورت ضرب کنار هم نوشته می‌شوند. به عنوان نمونه داریم،L200*300 که نشان‌دهنده‌ این موضوع است که محصول تولیدی از نوع بال نامساوی بوده، یک بال آن ۲۰۰ میلی‌متر و بال دیگر ۳۰۰ میلی‌متر است.
این محصول فولادی در صنایع ویژه‌ای کاربرد دارند. در برخی مواقع با شرایطی مواجه می‌شویم که امکان استفاده از نبشی‌های بال مساوی به هر دلیلی وجود ندارد و تنها باید از نبشی‌های بال نامساوی استفاده کرد. بال نامساوی به صورت‌های مختلفی عرضه می‌شوند از جمله‌ می‌توان به نبشی ST37، ST52 و ST44 اشاره کرد. در ادامه به بررسی مشخصات نبشی می‌پردازیم.
انواع نبشی بر اساس جنس به شرح زیر است:

نبشی گالوانیزه

این نوع قطعه‌ آهنی است که آن را به وسیله‌ روی پوشش داده‌اند، اگر پوشش مدنظر از بین برود با این حال زنگ نمی‌زند.
ترکیب پیلی الکتروشیمیایی بین آهن و روی شکل می‌گیرد که در این حالت، روی نقش آند را دارد (به جای آهن) و آهن نقش کاتد را ایفا می‌کند. این نوع را در ساختمان‌هایی که از نظر موقعیتی در مرض زنگ خوردگی زیاد قرار دارند مورد استفاده قرار می‌دهند.

نبشی اسپیرال

نبشی اسپیرال از نوع بال مساوی سبک است و در سایزهای ۲*۲۰*۲۰ تا ۵*۵۰*۵۰ موجود است. این نوع با عنوان گرم نورد دیده‌ بال مساوی در بازار شناخته می‌شود. کارخانه‌هایی مانند شکفته، فولاد کوهپایه این نوع را با کم‌ترین میزان تلرانس تولید می‌کنند.

نبشی ضد زنگ

آهن به صورت فرلوان یافت می‌شود همین امر باعث شده قیمت آن ارزان باشد. اما همان‌طور که می‌دانیم آهن خالص در برابر عواملی مانند آب و هوا هیچ‌گونه مقاومتی ندارد و خیلی سریع زنگ می‌زند.
بنابراین نباید از آهن خالص در ساخت‌و‌ساز استفاده کنیم و توصیه می‌شود از آلیاژهای آهن استفاده شود. آلیاژ از ترکیب چندین فلز تولید می‌شود. بیشترین آلیاژ آهن، فولاد است. ترکیبات فولاد عبارت‌اند از آهن و مقدار جزئی کربن (۰/۱ تا ۱/۵ درصد). جالب است بدانید که ۳۵۰۰ نوع مختلف فولاد در جهان موجود است.
برای تولید نبشی ضدزنگ باید از نوع خاصی از فولاد استفاده کرد. ترکیباتی که در این نوع استفاده قرار می‌گیرد عبارت‌‌اند از: کروم، کربن، نیکل و آهن و این نکته را مد نظر قرار دهید که میزان مورد استفاده از هر کدام از این مواد در کارخانه‌های تولیدی مختلف متفاوت است.

نبشی استیل

این نوع از نبشی مانند نبشی فولادی به دو صورت فابریک و پرسی تولید می‌شود. بعضی از مکان‌ها هستند که رطوبت بالایی دارند، اگر در این محیط‌ها از نبشی فولادی استفاده کنند بعد از مدت زمان اندکی نبشی دچار زنگ زدگی و خوردگی می‌شود؛ به همین دلیل در این محیط‌ها  به سراغ نبشی‌های استیل می‌روند. در ادامه به بررسی انواع نبشی استیل خواهیم پرداخت.

• نبشی استیل با آلیاژ ۳۰۴، کربن کمی دارند و به منظور تولید این نوع از نبشی از فولادهای ضد زنگ ۳۰۴ استفاده می‌کنند. سطح این نبشی‌ها صاف می‌باشد از نبشی استیل معمولاً در ساخت چهارچوب، مخازن، کابینت و محوطه‌ها استفاده می‌کنند و بیشترین کاربرد آنها در صنایع دریایی، شیمیایی و پتروشیمی است.
• مقاومت و کارایی نبشی استیل با آلیاژ ۳۱۶ نسبت به نبشی استیل ۳۰۴ بیشتر است و دلیل آن استفاده میزان کربن زیادتر در آن است. در تولید قفسه‌ها و سازه‌های ساختمانی به کار برده می‌شوند و به دلیل اینکه در محیط‌های اسیدی زنگ نمی‌زند کاربرد فراوانی در سازه‌های دریایی و زیردریایی‌ها دارد.
• نبشی استیل کاشی، گاهی دور ستون‌ها را با نبشی کاشی، کاشی کای می‌کنند. این‌کار علاوه بر اینکه از لب پر شدن کاشی جلوگیری می‌کند، زیبایی خاصی نیز به آن می‌بخشد. بنابراین به طور کلی زمانی که از نبشی استیل به منظور محافظت نما و سنگ استفاده می‌شود، به آن نبشی استیل کاشی می‌گویند.
• نبشی استیل سوراخ‌دار، سوراخ‌هایی با اندازه‌های مختلف به شکل بیضی و دایره دارد. از جمله کاربردهای آن می‌توان به استفاده آن در قفسه‌ها، درب باز کن گاراژ و پایه‌های تجهیزات اشاره کرد.

نبشی آلومینیومی

این نبشی‌ها از جنس آلومینیوم هستند  و معمولاً در ابعاد ۵۰ تا ۱۵۰ میلیمتر تولید می‌شوند، از جمله کاربرد آنها می‌توان به استفاده آنها در اتصالات بین پل‌ها با ستون‌ها یا اتصالات بین باربرها و تیرآهن‌ها اشاره کرد. مهمترین ویژگی این نبشی‌ها به شرح زیر هستند:

• وزن کم
• مقاومت بالا در برابر خوردگی و شرایط جوی مختلف.
• غیرمغناطیس هستند به همین دلیل در دکل‌ها استفاده می‌کنند.
• زیبایی منحصر بفرد دارند به همین دلیل در دکوراسیون داخلی و خارجی استفاده فراوان دارند.
• سوراخ کاری، برش کاری و جوشکاری به راحتی بر روی آنها انجام می‌شود.

نبشی پرسی و فابریک

این محصول فولادی از محصولات مهم مورد استفاده در صنایع مختلف از جمله صنعت برق، ساختمان و راه‌سازی است که به دو روش فابریک و پرسی تولید می‌شود:

1. نبشی پرسی: برای تولید نبشی با این روش، ورق رول شده برش خورده، پرس می‌شود و در نهایت این نبشی با استفاده از دستگاه رول فرمینگ تولید می‌شود.
2. نبشی فابریک: برای داشتن نبشی فابریک، در مرحله‌ اول شمش‌هایی که دارای مقطع و طول مشخصی هستند، در داخل کوره‌های حرارتی ریخته می‌شوند و بعد از این که به درجه‌ حرارتی خاصی که مد نظر است می‌رسند، از قفسه‌هایی که مخصوص نورد هستند عبور می‌کنند؛ این کار سبب می‌شود که مقطع آن‌ها کاهش یابد و بر طول آن‌ها افزوده شود. در نهایت از قفسه‌های نوردی میانی و پایانی عبور کرده و به نبشی تبدیل می‌شوند. دستگاه‌های برشی در این مرحله تعبیه شده است که محصول تولیدی را به صورت قیچی‌واره به طول دلخواه برش می‌دهند. این محصول فولادی معمولا در سایزهای ۶ تا ۱۲ متری تولید می‌شود.

حال چند مثال خاص از انواع نبشی که بر اساس کاربرد تعریف شده‌اند، معرفی می‌شوند.

• نبشی صفر

نبشی صفر که به نبشی پانچ شده و کنج صفر نیز معروف است، به عنوان یک سازه ضروری در قالب‌بندی وظیفه اتصال قالب‌های فلزی عمود بر عن در بخش خارجی بتن بدوت تماس با بتن و همچنین اتصال قالب‌های آویزی را بر عهده دارد. این نبشی معمولا در طول‌های 5/0، 1، 5/1 و 2 متر و ضخامت 4 میلی‌متر تولید می‌شود.

• نبشی تودلی چیست؟

نبشی تودلی همان نبشی لقمه یا گوشه است که در واقع بعد از تولید نبشی با رو پرس یا فابریک، آن را در طول‌های مشخصی بسته به نیاز که معمولا 20 الی 30 سانتی‌متر است، با استفاده از قیچی گیوتین برش می‌دهند. در واقع این نبشی خرد شده بیشتر برای آسانسورسازی و در صنعت ساختمان برای استحکام ستون و کف ساختمان استفاده می‌شود.

مشخصات نبشی‌

این محصول فولادی به طور معمول از طریق دو مشخصه‌ شناسایی می‌شوند. مشخصات نبشی به شرح زیر است:

• اندازه بال
• ضخامت

در یک مثال ساده این موضوع را به طور واضح بیان می‌کنیم. برای مثال داریم، ۳*۳۰*۳۰ این بدان معنی است که اندازه‌ بال‌ها ۳۰*۳۰ است و ضخامت در نظر گرفته شده برای هر بال ۳ است (نمره‌ این محصول فولادی از ۳ تا ۲۰ است).

• وزن نبشی

تا اینجا مشخصات نبشی را بیان کردیم، حال از طریق فرمول زیر می‌توانیم وزن تقریبی نبشی را محاسبه کنیم (واحد اندازه‌گیری طول و بال متر می‌باشد)؛ البته برای مشاهده و کسب اطلاعات بیشتر می توانید از جدول وزن نبشی استفاده کنید.

استانداردهای نبشی

این محصولات فولادی استانداردهای مخصوص به خود را دارد که در کشورهای مختلف بدین صورت است:

• DIN EN 10056-1
• ASME S1-36
• ASTM A36
• Gost 8240
• Gost 8510

کاربردهای نبشی‌

این محصول فولادی از مقاطع مهم در صنعت ساختمان به شمار می‌آید که دارای کاربردهای فراوانی است که در قسمت زیر چند نمونه‌ از کاربرد نبشی را آورده‌ایم:

• در ساخت قاب‌ها و سازه‌های فلزی
• برای اتصال تیرآهن به بیم‌های باربر، ستون‌ها به صفحات در عملیات فونداسیون در ساختمان‌سازی از نبشی‌هایی با سایز ۵۰ تا ۱۵۰ میلی‌متر استفاده می‌کنند.
• برای برقراری اتصالات ساده از نبشی استفاده می‌نمایند. اتصال گیردار، اتصال نیم‌گیردار، اتصال نبشی جان از جمله اتصالات ساده به شمار می‌آیند.
• برای بال بالایی تیرچه در سقف‌های کرمیت مورد استفاده قرار می‌گیرد، برای همین آن را در داخل بتن پوششی قرار می‌دهند.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی انواع نبشی بر اساس روش تولید، کاربرد، ظاهر و جنس و همچنین مشخصات فنی نبشی، استانداردها و کاربردهای آن پردخته‌ایم. این سازه در صنعت ساختمان کاربردهای زیادی در راستای افزایش استحکام دارد که به آن پرداخته شد. اگر در این زمینه فعالیت می‌کنید یا اطلاعاتی در رابطه با موضوع مطرح شده دارید با ما به اشتراک بگذارید.