بازار مسکن در تب و تاب: سهم آهن آلات در گرانی‌ها چقدر است؟
به گزارش آهن آنلاین - ایران جزو کشورهای با نرخ رشد جمعیت بالاست و مسکن یکی از دغدغه‌های جدی و کلان دولت‌ها در این گونه کشورها است. اگرچه به نظر می‌رسد دولت سیزدهم براساس وعده‌هایی که داده بود، برای تأمین این نیاز کشور اقداماتی را انجام داده بود، اما مسکن همچنان به عنوان یک کالای سرمایه‌ای دور از دسترس برای بسیاری از اقشار تلقی میشود. هزینه‌ها در این حوزه به حدی است که حتی بدون در نظر گرفتن هزینه‌های زمین به عنوان هزینه‌بر‌ترین نهاده در تولید مسکن، با وجود سایر هزینه‌های ساخت و ساز باز هم امکان خرید مسکن برای بسیاری وجود ندارد. اما در میان این هزینه‌ها صنایع آهن و فولاد چه تاثیری بر وضعیت فعلی بازار مسکن دارد؟
تاثیرات چندوجهی فولاد در قیمت مسکن
قیمت آهن مورد استفاده در ساخت و ساز بخش عمده‌ای از هزینه‌های مربوط به پروسه ساخت را شامل میشود. میلگرد، تیرآهن، نبشی و... نقش زیادی در هزینه‌های مرتبط با عملیات ساخت و ساز دارند و نوسان قیمت این اقلام در نتیجه تغییر بهای فولاد و آهن، قیمت مسکن را نیز با نوساناتی مواجه می‌کند.
به این ترتیب می‌توان گفت که افزایش قیمت پروفیل و آهن به‌صورت مستقیم بر بازار مسکن مؤثر است. البته نوع دیگری از اثر قیمت آهن و فولاد در قیمت مسکن وجود دارد که به روش غیرمستقیم موسوم است و در آن تغییرات قیمت آهن و محصولات فولادی بر سایر هزینه‌های تولید مانند سیمان و آجر اثر القایی می‌گذارد و این موضوع در نهایت به نوسان قیمت ساخت مسکن خواهد انجامید.
خیلی کم، خیلی زیاد!
با وجود نکاتی که پیرامون تاثیر متقابل افزایش قیمت فولاد و مسکن گفته شد، عقیده بسیاری از کارشناسان بر این است که مطرح کردن نام محصولات فولادی و اثرگذاری آن بر هزینه‌های ساخت مسکن، نوعی فرافکنی و مخفی کردن عوامل دیگر موثر بر قیمت نهایی مسکن است. زیرا به رغم آنچه مشاور وزیر راه و شهرسازی سال گذشته در مورد تاثیر ۱۶ درصدی هزینه فولاد در ساخت و ساز نهضت ملی مسکن به آن اشاره داشت، بر اساس برآوردهای انجام شده و آمار‌ها در گزارش‌های پیش از آن بانک مرکزی و انجمن فولاد، در دوره‌های مختلف هزینه‌های مربوط به فولاد تنها حدود ۳ تا ۴ درصد قیمت فروش و حدود ۱۰ درصد قیمت ساخت مسکن را تشکیل می‌دهد. به این ترتیب می‌توان گفت تاثیرگذاری مستقیم قیمت آهن آلات و فولاد اگرچه می‌تواند در هزینه‌های ساخت –فارغ از هزینه زمین- تاثیر بسزایی داشته باشد اما اثر چندانی بر قیمت نهایی مسکن ندارند. بنابراین نمی‌توان کنترل قیمت را عاملی اساسی برای کاهش قیمت مسکن یا ایجاد ثبات در این بازار دانست.
مقصر اصلی کیست؟
صاحبنظران حوزه مسکن بر این باورند که همه نهاده‌های تولید مسکن از جمله مقاطع فولادی باید با قیمت واقعی و مناسب در اختیار مصرف‌کننده و فعالان حوزه ساخت و ساز قرار گیرند اما در عین حال بر این نکته نیز تاکید دارند که پیش و بیش از عوامل کوچکی مانند قیمت آهن و فولاد، دلایل دیگری مانند افزایش هزینه‌های سایر مواد اولیه، انتظارات تورمی، قیمت زمین، فعالیت‌های سوداگرانه و عوامل اقتصادی دیگر در افزایش قیمت مسکن نقش دارند که باید برنامه‌ریزی برای کنترل و اصلاح آنها به درستی انجام شود و مسکن در کشور ما نیز مانند بسیاری از کشورهای توسعه یافته از قالب یک کالای سرمایه‌ای به شکل یک کالای مصرفی درآید و اقشار مختلف جامعه توانایی دست‌یابی به آن را داشته باشند. لذا در بسیاری موارد افراد برای جلوگیری از افزایش هزینه‌های خود برای داشتن ملک مناسب، به دنبال محاسبه هزینه میلگرد و تیرآهن ساختمان چند طبقه هستند، زیرا با توجه به تغییرات و نوسانات بازار قیمت هر کدام از مقاطع متغییر شده و اندکی غیرقابل پیش‌بینی میشود.
کارشناسان بخش مسکن در این باره معتقدند رونق و ثبات درازمدت بازار مسکن به عواملی مانند افزایش ساخت و ساز، ایجاد پایه‌های مالیاتی، کنترل سوداگری، ثبات بازارهای موازی و کنترل نرخ تورم بستگی دارد که دولت باید برنامه‌ریزی در مورد آنها را مد نظر قرار دهد.
