تفاوت میلگرد سبک و سنگین
میلگرد، یکی از اصلی‌ترین مقاطع فولادی است که در مقاوم‌سازی، تقویت و استحکام سازه‌ها در ساختمان‌سازی کاربرد دارد. علاوه بر قیمت میلگرد که برای خریداران اهمیت زیادی دارد، نوع میلگرد هم به جای خود مهم است. میلگردها از نظر وزن به دو دسته سبک و سنگین تقسیم میشوند و ما در این مقاله از وب سایت آهن آنلاین، قصد داریم به بررسی تفاوت میلگرد سبک و سنگین بپردازیم.
به نظر شما برای ساخت یک سازه، باید از میلگرد سبک استفاده کنیم یا سنگین؟ کدام یک به استحکام سازه کمک بیشتری می‌کنند؟ آیا می‌توان از هر میلگردی در هر سازه‌ای استفاده کرد؟ برای یافتن پاسخ این سوال‌ها، لطفا تا پایان با ما همراه باشید.
میلگرد سبک چیست؟
وقتی صحبت از میلگرد سبک به میان می‌آید، اولین نکته‌ای که باید در نظر گرفت رعایت استانداردهای وزنی است. میلگرد یا هر نوع مقطع فولادی، اگر سبک‌تر از حد مجاز تولید شود، نمی‌تواند عملکرد مناسبی در تحمل بارهای سازه‌ای از خود نشان دهد. این کاهش وزن گاهی به‌قدری جدی است که ممکن است ایمنی کل سازه را به خطر بیندازد.
وزن میلگرد به‌طور مستقیم با قطر، طول و حتی نوع آج آن مرتبط است. هرگونه کاهش غیرمجاز در وزن، می‌تواند منجر به کاهش مقاومت مقطع، تغییر در ابعاد و کاهش میزان چسبندگی در بتن شود. به همین دلیل، استفاده از میلگردهای غیراستاندارد و سبک نه‌تنها توصیه نمی‌شود، بلکه می‌تواند خسارت‌های جبران‌ناپذیری در زمان بهره‌برداری از سازه به‌دنبال داشته باشد.
در نتیجه، پیش از خرید میلگرد، توجه به جدول وزنی استاندارد میلگردها و تطبیق مشخصات واقعی با اطلاعات فنی کارخانه سازنده، موضوعی حیاتی در کیفیت ساختوساز به شمار می‌آید.
یک جدول جهانی برای تولید میلگردهای استاندارد وجود دارد که به جدول اشتال معروف است. در این جدول، یک محدوده وزنی برای میلگردهای مطابق با استانداردهای جهانی تعیین شده است. اگر میلگرد تولید شده به کمترین وزن‌های موجود در این جدول نزدیک باشد، به آن میلگرد سبک گفته می‌شود.
نکته: در استاندارد ملی ISIRI 3132 یک تلرانس مثبت و منفی برای وزن میلگرد در نظر گرفته شده است که می‌توان بر اساس آن هم، سبک بودن میلگرد را تعیین کرد.
البته میلگرد سبک را می‌توان بر اساس قطر آن هم تعریف کرد. در استاندارد میلگردسازی، هر میلگرد باید قطری بین 3 تا 32 میلی‌متر داشته باشد. به طورکلی، میلگردهایی با قطر 8، 10 یا 12 میلی‌متر را میلگردهای سبک می‌گویند.
از طرف دیگر، میلگردهای آجدار کلاف که با سایز 5.5 تا 12 میلی‌متر تولید میشوند، در دسته میلگردهای سبک قرار می‌گیرند. به‌عنوان یک نکته این مورد را در نظر داشته باشید که همه میلگردهای کلاف، به نوعی میلگرد سبک محسوب میشوند. این موضوع به‌ویژه برای علاقمندان به حوزه قیمت آهن از اهمیت زیادی برخوردار است.
بر اساس یک استاندارد روسی به نام GOST، میلگردها در چهار گرید A1 تا A4 تولید میشوند که گرید A2 به میلگردهای سبک آجدار اشاره دارد.
کاربردهای میلگرد سبک
بسیاری از کارشناسان حوزه ساختوساز، اعتماد زیادی به میلگرد سبک ندارند. اما باید به این نکته توجه داشت که اگر میلگرد سبک مطابق با استانداردهای جهانی تولید شود، می‌تواند کاربردهای زیادی داشته باشد. مهم‌ترین کاربرد آن در تقویت سازه و ساخت حفاظ است.
نکته: میلگرد سبک کربن کمی دارد؛ به‌همین‌دلیل در بخش‌هایی از سازه که نیاز به خم‌کاری وجود داشته باشد، کاربرد خوبی دارد.
میلگرد سنگین چیست؟
برای تعریف میلگرد سنگین، باید دوباره به سراغ جدول اشتال برویم. در یک تعریف کلی، میلگردهایی که وزن آن‌ها به بالاترین وزن موجود در این جدول نزدیک‌تر است، میلگردهای سنگین نام دارند. این میلگرد تولید ساده‌تری دارد و از طرف دیگر، کاربردهای فراوانی هم دارد. در استاندارد روسی GOST، میلگردهایی با گرید A3 و A4 به میلگردهای سنگین معروف هستند. همچنین بد نیست بدانیدکه میلگرد سنگین معمولا در سایز 14 تا 32 میلی‌متر تولید میشوند.
کاربردهای میلگرد سنگین
در یک کلام می‌توان گفت که از میلگرد سنگین آجدار می‌توان در تمامی کاربردهای حوزه ساختوساز، استفاده کرد. اما بهترین کاربرد آن در افزایش مقاومت کششی بتن و کل سازه است. بنابراین در قسمت‌هایی از سازه که متحمل فشار بالایی هستند، این میلگرد بهترین کاربرد را دارد.
نکته: از میلگرد سنگین در ساختمان‌هایی که نیاز به تحمل بار زیادی دارند، استفاده می‌شود.
تفاوت میلگرد سبک و سنگین
اکنون که با تعریف و کاربردهای این دو میلگرد آشنا شدیم، نوبت به بررسی تفاوت‌های آن‌ها است. مهم‌ترین تفاوت این دو در قیمت آن‌ها است:
- اگر قیمت میلگرد را به‌صورت کیلویی در نظر بگیریم، میلگرد سبک گران‌تر از میلگرد سنگین خواهد بود. اما در فروش شاخه‌ای، میلگرد سنگین به‌دلیل وزن بیشتر، قیمت بالاتری خواهد داشت.
- دیگر تفاوت میلگرد سبک و سنگین به سایز آن‌ها مربوط می‌شود. میلگردهای سنگین در سایز 14 تا 32 تولید میشوند؛ در حالی که سایز 8 و 10 و 12 به میلگردهای سبک اختصاص دارد.
- درباره تفاوت کاربردهای این دو میلگرد در ساختمان‌سازی هم به تفصیل صحبت کردیم و مطرح کردن دوباره آن، تکرار مکررات خواهد بود. اما به‌عنوان یک نکته مهم، باید به این موضوع اشاره کنیم که استحکام میلگرد سنگین به دلیل وزن بالاتر، بیشتر از میلگرد سبک است.
- تفاوت در فرآیند تولید را هم نباید فراموش کنیم. به‌طورکلی، تولید میلگرد سنگین، ساده‌تر از نوع سبک است. دلیل این موضوع هم پیچیده بودن شکل‌دهی و قالب‌بندی میلگرد سبک است.
- از نظر گرید هم میلگرد A1 و A2 (اولی میلگرد ساده و دومی آجدار)، در ردیف میلگردهای سبک قرار می‌گیرند. به طبع، گریدهای A3 و A4 هم به میلگردهای سنگین اشاره دارند.
کارخانه‌های تولید کننده میلگرد سبک و سنگین کدامند؟
در قسمت‌های قبل اشاره کردیم که فرآیند تولید میلگرد سبک، پیچیده بوده و سختی‌های خود را دارد. بنابراین هر کارخانه‌ای حاضر به تولید این نوع از میلگرد نیست. ظفر بناب، آناهیتا گیلان و راد همدان از مهم‌ترین کارخانه‌های تولید کننده میلگرد سبک هستند. میلگرد سنگین اما ساخت آسانی دارد و به همین دلیل، اکثر کارخانه‌های تولید کننده فولاد مطرح کشور، آن را تولید می‌کنند. کارخانه ذوب آهن اصفهان، فولاد میانه، سیادین ابهر و ... ازجمله این کارخانه‌ها محسوب میشوند.
میلگرد سبک بهتر است یا سنگین؟
برای پاسخ به این سوال، فقط یک فاکتور تعیین کننده وجود دارد و آن‌هم نوع سازه و پروژه است. این‌که معماران و طراحان چه مقدار وزن، خمش و ... را برای سازه تعیین کرده‌اند، تعیین می‌کند که میلگرد سنگین کاربرد بیشتری دارد یا سبک. البته توصیه می‌کنیم قبل از هر اقدامی برای خرید میلگرد، حتما با کارشناسان و مشاوران آهن آنلاین مشورت نمایید.
سخن پایانی
در این مقاله ابتدا به تعریف و کاربردهای میلگرد سبک و سنگین پرداختیم که برای تعیین قیمت میلگرد از اهمیت زیادی برخوردار هستند. بعد از آن به سراغ تفاوت میلگرد سبک و سنگین رفتیم و آن‌ها را هم به ترتیب مورد مطالعه و تحقیق قرار دادیم.
در پایان از شما عزیزان درخواست می‌کنیم که سوالات خود را درباره قیمت آهن و مقاطع فولادی و همچنین کاربردهای آن‌ها، با ما در مجموعه آهن آنلاین در میان بگذارید تا در اولین فرصت، پاسخ‌گو باشیم.
