میلگرد ممان منفی و چگونگی نصب در تیرچه بلوک
در پروژه‌های ساختمانی برای مقاومت در برابر برخی نیروها از جمله نیروی کرنشی یا کششی، میلگرد ممان منفی (میلگرد منفی) و میلگرد ادکا بسیار کاربرد دارد. از این دو در تیرچه بلوک استفاده می‌شود، اما برای خیلی از افراد سوال است که تفاوت ممان منفی با ادکا در چیست؟ درست است که از هر دو مقطع فولادی در تیرچه بلوک‌ها استفاده می‌شود، اما این‌ها با هم تفاوت‌هایی نیز دارند که در این مقاله ابتدا به معرفی میلگرد ممان منفی و ادکا می‌پردازیم و سپس تفاوت این دو مقطع فولادی را با هم بررسی می‌کنیم. در این مقاله قرار است تا به همه سوالات شما در مورد میلگرد ممان منفی و تفاوت میلگرد ممان منفی و ادکا پاسخ دهیم پس تا انتها همراه ما باشید.
میلگرد ممان منفی چیست؟
میلگرد ممان منفی نوعی آرماتور آجدار است که برای تقویت سقف تیرچه بلوک در ساختمان‌ها استفاده می‌شود. این نوع آرماتور با توجه سایز دهانه اندازه‌گیری شده و پس از برش و خمکاری، آماده استفاده در سقف خواهد بود. به‌این‌ترتیب، با شکل ظاهری خاصی که از یک طرف صاف و از طرف دیگر دارای خم 90 درجه است، برای افزایش مقاومت در برابر پیچش ایجادشده در تیر ساخته می‌شود. اندازه میلگرد منفی توسط مهندس سازه و متناسب با نقشه تعیین می‌شود. همچنین مشخصات آرماتور باید با کاربرد و ضوابط میلگرد ممان منفی مطابقت داشته باشد
طراحی تیرچه بلوک‌ها به‌گونه‌ای است که دهانه تیرچه‌ها ساده در نظر گرفته می‌شود، از این رو لنگر آن‌ها صفر می‌باشد. البته باید بگوییم که این نکته به صورت تئوری بیان شده است و در عمل گاهی چنین چیزی نیست. همان طور که می‌دانید دال بتنی سقف یکدست است، با توجه به این نکته لنگر ما مقداری از صفر گذشته و منفی خواهد شد. اگر با خواندن این قسمت برای شما سوال پیش آمده است که برای تحمل لنگرهای منفی چه کار باید کرد، متنی که در ادامه آمده است پاسخگوی سوال شما خواهد بود.
وظایف میلگرد ممان منفی
میلگرد ممان منفی در اصل برای تقویت سقف و افزایش مقاومت آن استفاده می‌شود؛ اما کاربردهای دیگری نیز دارد. بسته به اینکه از آرماتور در کجا نصب شده و در چه اندازه‌ای برش داده شود، وظایف و کاربردهای میلگرد ممان منفی متفاوت خواهد بود.
مزایا استفاده از میلگرد ممان منفی
از مزایا میلگردهای ممان منفی به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
- • میلگرد ممان منفی استحکام سقف را افزایش می‌دهند.
• این میلگرد به گونه‌ای عمل می‌کند که از ترک برداشتن سقف از محل تیر حمال جلوگیری می‌کنند.
• مقدار بار وارده به میلگردهای کششی اصلی را کاهش می‌دهد.
• در برابر ارتعاشات و خیز مقاومت می‌کند، که باعث مستحکم شدن سقف می‌شود.
• دیگر سقف در هنگام گسیختگی به طور کامل دچار فروپاشی نمی‌شود.
با آشنایی با مزایای این مقطع فولادی کم و بیش متوجه شدید که کاربرد میلگرد ممان منفی چیست. اگر بخواهیم کاربرد ممان منفی را به صورت خلاصه بیان کنیم باید بگوییم که:
کاربرد میلگرد ممان منفی در تیرچه بلوک
اصلی‌ترین کاربرد میلگرد ممان منفی (میلگرد منفی)، استفاده در عملیات آرماتوربندی سقف‌های تیرچه بلوک است. اصلی‌ترین کاربرد میلگرد منفی، ایجاد مقاومت در برابر نیروهای کششی یا کرنشی ناشی از لنگر منفی است. با توجه به اینکه اتصال میان تیر و تیرچه‌ها از نوع ساده است، اتصال از نوع گیردار شده و درنهایت، در بخش بالایی سقف و تیر، لنگر نگاتیو به وجود می‌آید. بهترین راهکارهای ابداع‌شده برای تحمل لنگر منفی ایجادشده، افزایش مقاومت خمشی تکیه‌گاه با استفاده از میلگردهای دارای خم 90 درجه یا همان ممان منفی است.
میلگرد ممان منفی در کجا استفاده می‌شود؟
همانطور که در بخش‌های بالاتر به این مورد اشاره شد، میلگرد ممان منفی در قسمت بالایی تیر و سقف استفاده می‌شود. این تیر می‌تواند تیر کناری یا تیرچه‌های وسطی باشد؛ که بر این اساس، نحوه اجرا و نصب تغییر خواهد کرد.
نحوه پیاده سازی میلگرد ممان منفی
بعد از اینکه قطر و طول میلگرد ممان منفی را تعیین کردید، این مقاطع فولادی را با استفاده از سیم روی میلگرد فوقانی تیرچه کاملاً محکم ببندید تا در زمان بتن ریزی جابه‌جا نشود و از روی میلگرد بالایی تیرچه جدا نشود. ممان منفی برای تیرچه‌های کناری باید یک خم استاندارد داشته باشد. این میلگرد به صورت یک سر خم روی تیرچه‌های کناری قرار داده می‌شود. برای تیرچه‌های وسط نیز می‌توانید از یک میلگرد سراسری که طول و قطر آن پیش‌تر محاسبه شده است استفاده کنید و آن را روی میلگرد بالایی تیرچه قرار دهید.
یک نکته مهم که در هنگام اجرای میلگرد ممان منفی باید به آن توجه کنید این است که جاگذاری و بستن این نوع مقطع فولادی باید پیش از بستن میلگردهای حرارتی سقف انجام دهید.
برای تحمل لنگرهای منفی چه کار باید کرد؟
لازم به ذکر است که از آنجایی که سیستم دیافراگم سقف به صورت یکدست و یکپارچه طراحی می‌شوند، باعث ایجاد لنگرهای منفی در هر طرف تکیه‌گاه می‌شود و به دلیل اینکه میلگرد بالایی تیرچه در دهانه‌ها قطع می‌شود قادر به تحمل ممان منفی (میلگرد منفی) نمی‌باشند. پس میلگردهای فشاری‌ای که خود تیرچه دارند یا همان میلگردهای بالایی نمی‌توانند لنگر منفی را تحمل کنند و در این مواقع است که ممان منفی کاربرد پیدا می‌کند. حال متوجه شدید که چرا به آن‌ها منفی می‌گویند. محل قرار گیری میلگرد ممان منفی در بالای دال بتنی سقف است و بین دو دهانه تیرچه در کنار هم نصب می‌شوند. در نتیجه کار، نیروی کششی یا کرنشی که از لنگر منفی ناشی می‌شود دربخش بالایی دال از بین می‌رود.
به عبارتی میلگردهای شماره کوچکی مانند ۸، ۱۰، ۱۲ و در برخی موارد ۱۴ را در محل بالایی دال بتنی سقف و میان دو دهانه کنار هم قرار می‌دهند تا نیروی کششی‌ای که لنگر منفی ایجاد می‌کند را در بخش فوقانی دال خنثی کند.
طول میلگرد ممان منفی در سقف تیرچه بلوک
اندازه‌گیری طول میلگرد ممان منفی و میزان خم داخلی این مقطع فولادی باید به‌گونه‌ای باشد که پس از جایگذاری و در حین بتن‌ریزی حرکت نکند و بهترین عملکرد و دوام را به وجود بیاورد.
محاسبه طول میلگرد ممان منفی
میلگردها عمدتاً در اندازه‌های 6 و 12 متر در کارخانه‌ها تولید شده و به بازار عرضه می‌شوند. بنابراین، برای تبدیل‌شدن به میلگرد ممان منفی باید برش خورده و تغییر شکل پیدا کنند. اما طول میلگرد منفی بر چه اساس و توسط چه کسی تعیین می‌شود؟ همانطور که در ضوابط مشخص شده است، برای محاسبه طول آن از اندازه دهانه به‌عنوان مبنا استفاده می‌شود. به‌این‌ترتیب، یک‌پنجم این مقدار را به‌عنوان طول میلگرد ممان منفی در نظر می‌گیریم.
ضوابط میلگرد ممان منفی
میلگرد ممان منفی تیرچه باید ازلحاظ محل نصب و مشخصاتی مانند سایز، اندازه و قطر با ضوابط زیر مطابقت داشته باشد:
چگونگی نصب میلگرد ممان منفی
برخلاف میلگردهای ادکا که ادامه یافتن مشخصاً 12 سانتی‌متر از آن به داخل الزامی است، چگونگی و محل قرارگیری ممان منفی بر اساس صلاح دید مهندس سازه و طبق ضوابط تعیین می‌شود. همانطور که اشاره شد، جهت نصب میلگرد منفی لازم است 15 درصد لنگر خمشی میان دهانه برای نصب در محل تکیه‌گاه محاسبه و در نظر گرفته شود. این نوع مقطع فولادی به‌صورت دوسر مفصل در نظر گرفته می‌شود تا از مقاومت را در برابر لنگر نگاتیو تیرچه افزایش دهد.
میلگرد ممان منفی در اسکلت فلزی
امروزه بسیاری از ساختمان‌ها با اسکلت فلزی ساخته می‌شوند. در صورت اجرای سقف تیرچه بلوک در اسکلت فلزی، استفاده از میلگردهای ممان منفی نیز الزامی خواهد بود. میلگرد منفی مانع از ایجاد لنگر نگاتیو دال سقف می‌شود و استحکام بیشتری به سازه می‌بخشد. به‌این‌ترتیب، سقف اسکلت فلزی حتی در صورت بروز حوادث طبیعی مانند زلزله دچار ترک و گسیختگی نمی‌شود. این امر برای صنعت ساختمان‌سازی در کشور زلزله‌خیزی مانند ایران از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
بررسی تفاوت میلگرد ممان منفی با میلگرد ادکا
از آنجایی که میلگرد ممان منفی و ادکا شباهت‌هایی با هم دارند برای برخی از افراد سوال پیش می‌آید که تفاوت ممان منفی با میلگرد ادکا در چه مواردی است. در متن بالا با ممان منفی و ادکا آشنا شدید و کم و بیش از تفاوت آن‌ها اطلاعاتی کسب کرده‌اید. در این بخش به طور مفصل این موضوع را برای شما بررسی می‌کنیم. این دو در مواردی با هم تفاوت دارند که برخی از این موارد به قرار زیر است:
تفاوت میلگرد ممان منفی با ادکا از لحاظ اهمیت استفاده
با توجه به اینکه در بخش قبل دانستید عملکرد میلگرد ممان منفی و ادکا چیست، به نظر شما استفاده از کدام میلگرد ضروری‌تر است؟ به طور کلی استفاده از میلگرد ممان منفی در سقف‌های تیرچه بلوک صددرصد ضروری و لازم است و نمی‌توان از آن اجتناب کرد. در صورتی که استفاده از ادکا به اندازه ممان منفی ضروری نیست. میلگرد ادکا در انتهای تیرچه‌ها ظرفیت برش را تامین می‌کند و فقط هنگامی که در انتهای تیرچه‌ها، مقاومت برشی کافی نباشد و امکان دارد از جا دربیایند استفاده از میلکرد ادکا ضرورت پیدا می‌کند.
تفاوت میلگرد ممان منفی با ادکا از نظر کارکرد و قیمت
همان طور که بالاتر خواندید یک تفاوت میلگرد ممان منفی با ادکا ، چگونگی کارکرد آن‌ها است. در مواقعی که می‌خواهیم مانع از ترک‌های برشی شویم باید از ادکا استفاده کنیم. درصورتی که کارکرد میلگرد ممان منفی برای زمانی است که می‌خواهیم از نیروی کششی یا کرنشی که از لنگرهای منفی ناشی می‌شود، ممانعت کرده و آن نیرو را در بالای دال خنثی کنیم.
دو تفاوت میلگرد ممان منفی با ادکا که در بالا به آن اشاره کردیم اصلی‌ترین تفاوت‌های این دو می‌باشد. از سودی دیگر قیمت این نوع مقاطع فولادی با در نظر گرفتن قیمت میلگرد روز و سایر هزینه‌های خمکاری و برش‌کاری در نظر گرفته می‌شود که برای اطلاع از لیست آخرین قیمت روز میلگرد آجدار و ساده با انواع و ابعاد مختلف هستید، به شما پیشنهاد می‌کنیم به بخش قیمت میلگرد سایت آهن‌آنلاین مراجعه فرمایید.
بهره‌مندی از میگرد ممان منفی در سقف و سازه
یکی از موارد ضروری پرکاربرد در سقف سازه‌ها میلگرد ممان منفی است. این مقطع فولادی کاربردها و ویژگی‌های بسیاری دارد که در این مقاله به این موارد به طور کامل پرداختیم. همانطور که در متن بالا اشاره کردیم، مهم‌ترین تفاوت ممان منفی با ادکا در کارکرد، اهمیت استفاده و نحوه نصب آن‌ها می‌باشد.
امیدواریم مطالب این بخش در مورد ممان منفی، کاربرد میلگرد ممان منفی و تفاوت میلگرد ممان منفی با ادکا برای شما کارآمده بوده باشد. در صورتی که هرگونه سوال درباره میلگرد ممان منفی یا تفاوت ممان منفی با ادکا برای شما پیش آمده است در قسمت ثبت نظر از ما بپرسید تا در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ دهیم.
آیا نکته‌ای در مورد میلگرد ممان منفی وجود دارد که ما بیان نکرده باشیم؟ آیا تا به حال از این نوع میلگردها استفاده کرده‌اید؟ استفاده از آن‌ها ضروری است؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را برای ما ثبت کنید.
