لوله داربست چیست و انواع آن
لوله داربست اسکلت بندی سازه‌های داربستی را تشکیل می‌دهد و به همین دلیل است که مهمترین محصول در ساخت این سازه‌ها به حساب می‌آید. بر خلاف دیگر لوله‌ها، این محصول برای انتقال سیالات طراحی نشده و استفاده متفاوتی دارد. در این مطلب به شما خواهیم گفت که لوله داربست چیست و هر آنچه باید در مورد این محصولات بدانید را برای شما شرح خواهیم داد.
لوله داربستی چیست؟
لوله داربستی برای سازه‌های داربستی مورداستفاده قرار می‌گیرد. این سازه‌ها برای ایجاد دسترسی بیرونی به‌نقاط بلند سازه‌ها ساخته می‌شوند. کارگرها برای کار در ارتفاع روی این سازه‌ها می‌ایستند. سازه‌های داربستی به‌صورت مستقیم با امنیت اعضای پروژه ارتباط دارند، بنابراین باید به‌شکل استاندارد ساخته شوند و به لوله‌های داربستی مناسب مجهز باشند. لوله داربستی مثل سایر انواع لوله‌ها یک پروفیل فولادی توخالی است، اما برای انتقال سیالات کاربرد ندارد. نرخ لوله داربستی از نوسان‌های قیمت لوله و قیمت ورق سیاه پیروی می‌کند؛ البته عوامل مستقلی مثل میزان عرضه و تقاضای لوله داربست در بازار نیز روی قیمت آن تأثیر دارد.
لوله داربستی بااستفاده از ورق سیاه و به روش نورد ساخته می‌شود. این محصول سایزهای گوناگونی دارد و با ورق‌هایی در ضخامت‌های مختلف ساخته می‌شود. ضخامت این لوله‌ها بین ۲ تا ۳ میلی‌متر است و در طول‌های ۳ و ۶ متر در بازار موجود هستند. سایز ۲/۱ اینچ (سایز ۵) لوله داربست بیشترین کاربرد را در سازه‌های مختلف دارد؛ البته کارخانه‌ها لوله‌هایی با سایزهای کوچک‌تر و بزرگتر نیز تولید می‌کنند تا نیاز پروژه‌های مختلف را پوشش دهند. هرچقدر ارتفاع داربست بیشتر باشد، به‌لوله‌های سنگین‌تر و مقاوم‌تر نیاز دارد. در تولید این نوع از لوله‌ها، استحکام مهمترین فاکتور در نظر گرفته می‌شود و ترکیب آلیاژی آن با توجه به محل مورد استفاده و استحکام موردنیاز تعیین می‌شود. البته در نظر داشته باشید برای کاهش هزینه تولید لوله داربستی، این مصالح به صورت درزدار تولید می‌شوند.
از درون لوله داربست، هیچ ماده‌ای عبور نخواهد کرد و برای مصارف خاصی از آن استفاده می‌شود. این پروفیل بخش عمده ساختار انواع داربست را تشکیل می‌دهد و به عنوان تکیه‌گاه و محافظ در این سازه‌ها استفاده می‌شود. در واقع حجم استفاده از این مقطع فولادی در سازه‌های داربستی به اندازه‌ای بالا است که قیمت لوله داربست تعیین کننده هزینه تمام شده پروژه پیاده سازی داربست خواهد بود.
در نهایت برای انتخاب لوله داربستی مناسب باید با توجه به محل مورد استفاده، اندازه و جنس این محصول را انتخاب کنید و نکته مهمتری که باید در نظر داشته باشید سلامت فیزیکی این محصولات است؛ زیرا داربست به طور مستقیم با جان افراد در ارتباط است و کوچکترین اشتباه می‌تواند خسارات غیر قابل جبرانی را به همراه داشته باشد.
معرفی انواع داربست ها
لوله‌های داربستی متنوع نیستند و تنها براساس روش تولید نورد گرم و نورد سرد تقسیم‌بندی می‌شوند. البته لوله‌های نورد گرم برای ساخت داربست بیشتر استفاده می‌شوند، زیرا مقاومت بالاتری دارند. سازه‌های داربستی که با استفاده از لوله‌ها ساخته می‌شوند، شکل‌های متفاوتی دارند. در ادامه انواع شکل‌های سازه‌های داربستی را توضیح می‌دهیم:
- داربست مثلثی: فرم این سازه مثلثی است و لوله‌های داربست به شکل نر و ماده به‌هم متصل می‌شوند. این سازه‌ها به صورت ۰.۵، ۰.۷۵ و ۱ متری ساخته می‌شوند و به‌دلیل مقاومت بالا برای تحمل بارهای سنگین مناسب هستند.
- داربست چکشی سکه‌ای و ستاره‌ای: داربست‌های چکشی، پایه‌های عمودی و مهارهای افقی دارند و با طول ۱.۵ تا ۳ متر ساخته می‌شوند. این داربست‌ها با گره‌هایی به‌شکل لوله یا ستاره به‌هم متصل می‌شوند و باز و بسته کردن آن‌ها نسبت‌به سایر انواع سازه‌های داربستی ساده‌تر است.
- داربست معلق: این داربست‌ها به‌تعداد کم‌تری لوله داربست و مقداری کابل فولادی نیاز دارند. داربست معلق در سازه‌هایی که امکان ساخت داربست از زمین وجود ندارد، مورداستفاده قرار می‌گیرند. این داربست‌ها با کابل‌های فولادی به‌قسمت بالایی سازه وصل می‌شوند و معلق هستند.
اجزای تشکیل دهنده داربست
به‌طور کلی، کاربرد لوله داربست براساس سایز و نوع آن تعیین می‌شود. در ادامه اجزای تشکیل‌دهنده داربست را نام می‌بریم و درباره هرکدام از آن‌ها توضیح می‌دهیم تا متوجه شوید برای هربخش به‌چه نوع لوله داربستی نیاز دارید:
- لوله سراسری: لوله‌های افقی داربست که بدنه سازه را تشکیل می‌دهند.
- لوله زیر تخته‌ای: لوله‌هایی هستند که زیر تخته‌ها قرار می‌گیرند تا تخته وزن کارگرها و تجهیزات را تحمل کند.
- لوله قطری: این لوله‌ها در قطر سازه داربستی استفاده می‌شوند تا استحکام و تعادل سازه را افزایش دهند.
- لوله شمعی: لوله‌هایی هستند که به‌صورت شیب‌دار داربست را به زمین متصل می‌کنند تا تعادل سازه بهتر شود. دربرخی موارد، این لوله‌ها به‌ساختمان مجاور متصل می‌شوند.
- میله شکاف‌دار اتصال: برای پیوند دادن لوله‌های داربستی در اسکلت‌بندی سازه به‌کار می‌رود.
- قید دیواره درگاهی: سازه داربست را به‌سازه اصلی متصل می‌کند.
- صفحه زیرستون: پایه‌های ستون داربست روی این صفحه‌ها قرار می‌گیرد و بار ستون‌ها را تحمل می‌کند.
- تخته داربست: این محصول در دو نوع چوبی و فلزی طراحی می‌شود و روی لوله‌ها قرار می‌گیرد تا فضای مناسب برای ایستادن افراد و حفظ تعادل آن‌ها را فراهم کند.
سایر اجزای لوله داربست
انواع لوله و نوع داربست، اجزای تشکیل‌دهنده این سازه را تعیین می‌کند. به‌همین‌دلیل برای انتخاب اجزای مورد نیاز باید با مهندسان متخصص مشورت داشته باشید تا فقط ابزارهای لازم را خریداری کنید. در ادامه برای اطلاعات بیشتر شما، لیستی از لوازمی که معمولا برای ساخت داربست مورداستفاده قرار می‌گیرند را ارائه می‌دهیم:
- مغزی داربست: برای اتصال چند لوله داربست به‌یکدیگر و افزایش طول آن‌ها کاربرد دارد.
- رابط داربست: این محصول در اندازه‌های مختلف مثل ۱۷ و ۲۰ سانتی‌متری در بازار موجود است. این رابط‌ها لوله‌ها را در امتداد طولی به‌یکدیگر وصل می‌کنند.
- بست تک‌پیچ: برای اتصالات سبک بین لوله‌های داربستی استفاده می‌شود.
- بست H: برای ایجاد اتصال با زاویه ۹۰ درجه بین لوله‌های داربستی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
- بست گردون: این بست‌ها امکان چرخش دارند و اتصال‌های بین لوله‌های داربست را بازاویه دلخواه ایجاد می‌کنند.
- بست داربستی سبک و سنگین: این بست‌ها برای فیکس کردن داربست‌ها به‌کار می‌روند. بست‌های سبک برای سازه‌های و کوچک و بست‌های سنگین برای سازه‌های بزرگتر مناسبند.
- پایه قابل تنظیم: بااستفاده از این قطعه در داربست، ارتفاع سازه قابل تنظیم می‌شود.
- جک داربست: این قطعه برای فیکس کردن تخته داربست به‌جای ثابت به‌کار می‌رود.
لوله داربست اصلی‌ترین بخش سازه‌های داربستی است که در سایزها و ضخامت‌های گوناگون تولید می‌شود. این لوله‌ها با بست‌ها و اتصالات داربستی به‌یکدیگر متصل می‌شوند و سازه‌ای را ایجاد می‌کنند که از بیرون به‌بخش‌های بالایی ساختمان دسترسی دارد. سازه‌های داربستی و لوله داربست برای کاربردهایی مثل ساخت نمای ساختمان و تمیزکاری پنجره‌ها و سایر عملیات‌های ساختمانی در ارتفاع کاربرد بسیاری دارند.
