انواع سیم خاردار و روش نصب آن

به انواعی از سیم مفتول که در طی ساخت، مجهز به تیغ‌های تیز می‌شود، سیم خاردار می‌گویند. حق ثبت و اختراع سیم خاردار برای نخستین بار به لوسین بی اسمیت و کنت اوهایو در سال ۱۸۶۷ در ایالات متحده به عنوان مخترع صادر شده است. سیم خاردار یا barbed wire به شکلی که امروزه استفاده می‌شود، برای اولین بار توسط یک طراح فرانسوی به نام لئونس اگن ایجاد شد. در ابتدا بیشترین مورد کاربرد سیم خاردار در ایجاد مانعی جهت عبور از اماکن خاص بود؛ اما امروزه انواع و کاربردهای گسترده‌تری پیدا کرده است. پیش از اختراع این محصول، برای حصارکشی‌ها و جداسازی فضاهای مختلف جهت ایجاد امنیت و یا شخصی‌سازی اراضی از چوب استفاده می‌شد. اما با اختراع سیم خاردار به دلیل فناوری ساخت ساده‌تر و هزینه تمام‌شده پایین‌تر، به سرعت جایگزین موارد دیگر شد.

سیم خاردار به صورت کلاف بسته‌بندی می‌شود و هرکدام بر اساس نیاز مشتری بین ۱۵ تا ۲۵ کیلوگرم وزن دارند. ضخامت سیم می‌تواند با توجه به سفارشات متفاوت باشد. سیم خاردار به علت نصب و بازکردن سریع، دوام و استحکام بالا، ایجاد مانع برای عبور حیوانات به دلیل خاردار بودن آن، قابلیت استفاده در محیط‌های مختلف با شرایط آب و هوایی متفاوت و حمل آسان طرفداران زیادی دارد. علاوه بر مزایای ذکر شده صرف نظر از اینکه قیمت سیم خاردار به نوع، جنس و استاندارد تولید آن بستگی دارد، به طور کلی مقرون به صرفه بوده و نسبت به سایر روش‌ها هزینه کمتری به دنبال دارد.

سیم خاردار دارای دو نوع خطی و حلقوی بوده که هرکدام از آن‌ها با توجه به ویژگی‌ها، کاربردهای مخصوص به خود را دارند. از جمله می‌توان به مهار کردن، حفاظت و ایجاد امنیت، بخش‌بندی کردن، مانع و کاربردهای نظامی را نام برد.

سیم خاردار در ایران توسط کارگاه‌های کوچکی تولید می‌شوند که به طور تخصصی در تولید انواع سیم خاردار فعالیت می‌کنند. تولید این محصول حفاظتی به دستگاه‌های مخصوصی نیاز دارد که از نظر فناوری شباهت زیادی به دستگاه تولید توری دارد. بنابراین منطقیست که کارگاه‌های تولید آن، از سایر قطعات فولادی جداست. به همین دلیل قیمت سیم خاردار وابستگی زیادی به برند تولیدکننده آن ندارد؛ بلکه وابسته به نوع و ضخامت مفتول و خار و جنس مواد اولیه مصرفی است. در تولید این محصول از استاندارد IS278 استفاده می‌شود.

در ادامه این مطلب به بررسی انواع سیم خاردار، ویژگی‌ها، مزایا و معایب هر کدام و روش نصب آن خواهیم پرداخت.

انواع سیم خاردار

سیم خاردار ابزاری حفاظتی محسوب می‌شود که به دلیل نصب آسان و قیمت مناسبی که دارد، بسیار پرطرفدار است. در فرآیند تولید این محصول از سیم فولادی با روکش روی (گالوانیزه) استفاده می‌شود تا مقاوم به خوردگی و زنگ زدن شود. تمام مراحل تبدیل این سیم فولادی به سیم خاردار توسط دستگاه‌های اتوماتیک انجام می‌شود. این کار می‌تواند با فرآیند تولید تک رشته و یا دو رشته انجام شود. در نوع دیگری از سیم خاردار از نوارهای ورق‌ فلزی به عنوان مواد اولیه استفاده می‌شود. به‌طور کلی، سیم خاردار در دو نوع سیم خاردار حلقوی و خطی تولید می‌شود.

سیم خاردار حلقوی و ویژگی‌های آن

سیم خاردارهای حلقوی با بست‌هایی که در داخل خود دارند، بدین شکل ماندند و این بست‌ها باعث می‌شود که سیم‌ها باز نشوند. ساختار سیم‌های خاردار به این شکل است که از یک سیم یا رشته مفتول به عنوان راستا و دو سیم دیگر به عنوان خار استفاده می‌شود.

ویژگی‌های ظاهری نوع حلقوی

سیم خاردارهای حلقوی به شکل حلقه حلقه هستند و جنس آن‌ها از فولاد گالوانیزه است. این ابزار از یک رشته اصلی فولادی سخت‌ فنر تشکیل می‌شوند که در آن قطر سیم اصلی ۲/۵ میلی‌متر و قطر خارها ۲ میلی‌متر است. معمولا کارخانه‌های تولید کننده سیم خاردار، سیم خاردار حلقوی را نسبت به نوع خطی آن، با قیمت بالاتری عرضه می‌کنند. و البته کاربردهای بیشتری هم دارند. سیم خاردارهای حلقوی به چند نوع تقسیم می‌شوند که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم.

• سیم خاردار حلقوی سوزنی (ساده)

سیم خاردار حلقوی سوزنی را بیشتر از هرجایی، در پادگان‌ها می‌توانید پیدا کنید. این نوع سیم خاردار که به آن صفت ساده را هم دادند، به دلیل قطری که بیشتر از حد معمول دارد، برای استفاده‌های امنیتی مناسب‌تر است و از یک رشته‌ مفتول گالوانیزه به قطر 3 میلی‌متر و دو رشته‌ مفتول به عنوان خار به قطر 2.5 میلی‌متر تشکیل می‌شود.

• سیم خاردار حلقوی تبری (تیغی)

به این نوع سیم خاردار، سیم خاردارهای لیزری هم گفته می‌شود. سیم خاردار حلقوی تبری، از پرکاربردترین و جدیدترین سیم‌ خاردارهایی است که در دنیا تولید می‌شود. یک رشته مفتول گالوانیزه، محور اصلی آن را تشکیل می‌دهد و به جای وجود رشته‌های مفتولی دیگر، تیغ‌های گالوانیزه در فاصله‌های معین و به شکل تبر روی محور اصلی پرس شدند. ساختار اصلی این سیم خاردارها هم از جنس گالوانیزه‌ گرم است و از آن در مراکز نظامی و امنیتی و همچنین در خطوط مرزی استفاده می‌کنند.

مزایا و معایب استفاده از سیم خاردار حلقوی

• یکی از مزایای سیم خاردارهای حلقوی استفاده‌ مجزای آن‌هاست، یعنی شما می‌توانید علاوه بر اینکه آن‌ها را روی فنس یا لبه‌ دیوار قرار دهید، این امکان را دارید که به صورت جداگانه و مجزا هم از آن استفاده کنید.
• از ورود حیوانات و سارقین به داخل منطقه‌ مورد نظر شما جلوگیری می‌کند و خصوصا برای دیوارهایی که کوتاه هستند، بسیار کاربردی است.
• سیم خاردارهای حلقوی قدرت کششی بالایی دارند که موجب می‌شود مقاومت ایده‌آلی داشته باشند.
• به راحتی می‌توان آن‌ها را حمل و نصب کرد.
• به دلیل گالوانیزه‌ای که در آن استفاده شده، در برابر رطوبت هم مقاوم است.

سیم خاردار خطی و ویژگی‌های آن

سیم خاردار خطی همان‌طور که از نامش پیدا است، به شکل خطی تولید و نصب می‌شود. به این نوع سیم‌های خاردار دسترسی بیشتری وجود دارد و برای استفاده‌های عمومی‌تر به کار می‌رود. زمین‌های کشاورزی، خانه‌ها، فرودگاه و... از جمله مواردی است که این نوع سیم خاردار را می‌توانید مشاهده کنید.

ویژگی‌های ظاهری

سیم خاردارهای خطی به شکل یک خط صاف هستند و روی آن‌ها تیغ‌ها با فاصله‌ کمی قرار گرفتند تا مانع از رفت و آمد شوند. در این نوع سیم خاردار سایز سیم‌ها عددی بین 2 الی 2.5 میلی‌متر خواهد بود و از جنس گالوانیزه تولید می‌شوند. نوع خطی سیم خاردارها هم به دو دسته‌ زیر تقسیم می‌شوند.

• سیم خاردار خطی سوزنی (ساده)

نام انواع سیم خاردارهای خطی کاملا مشابه مدل‌های سیم خاردار حلقوی است و در تعریف هم کمی تفاوت دارند. سیم خاردارهای خطی سوزنی متشکل از دو رشته‌ی مفتول گالوانیزه به عنوان محور اصلی است و دو رشته‌ی مفتول دیگر هم خارهای آن را تشکیل می‌دهند. بنابراین سیم خاردار خطی سوزنی متشکل از ۴ رشته‌ مفتول گالوانیزه است و ۴ خار هم ایجاد می‌کند. از این نوع سیم خاردار بیشتر برای حفاظت از باغ یا مزرعه کشاورزی استفاده می‌کنند و هزینه‌ کمتری هم نسبت به انواع حلقوی دارند.

• سیم خاردار خطی تبری (تیغی)

سیم خاردار خطی تیغی، کمی پیشرفته‌تر از نسخه‌ی سوزنی آن است و به جای استفاده از چندین رشته مفتول گالوانیزه، با دستگاه روی محور اصلی تیغ‌هایی از جنس گالوانیزه ایجاد می‌کنند. فاصله‌ی این تیغ‌ها باهم بسیار کم و چیزی در حدود ۷ سانتی‌متر است تا بتواند مانع قابل قبولی باشد. خرید سیم خاردار از نوع خطی به شکل کلاف صورت می‌گیرد و وزن هر کلاف حدود ۲۰ تا ۲۵ کیلوگرم است.

مزایا و معایب استفاده از سیم خاردار خطی

• قیمت مناسب یکی از مهم‌ترین مزیت‌های سیم خاردار خطی است.
• برای جلوگیری از ورود و حمله‌ حیوانات به زمین کشاورزی یا باغ، فوق‌العاده کاربردی است.
• از انعطاف‌پذیری بالایی هم برخوردار است.
• به سرعت و با کم‌ترین مشکل می‌توان آن را نصب کرد..
• در برابر گرما و سرما و خوردگی نیز مقاوم است.

نحوه نصب سیم خاردار

شاید با خود فکر کنید که نصب سیم خاردار کار دشواری نیست و به‌راحتی می‌توان آن را انجام داد، اما نصب سیم خاردار نیازمند دقت و توجه بسیار زیادی است. وگرنه ممکن است به خودتان صدمه بزنید یا سیم خاردار را آن‌طور که باید نتوانید نصب کنید. آن‌وقت سیم خاردار برای شما فایده‌ای نخواهد داشت و فارغ از هزینه‌های مجدد، باید دوباره برای باز کردن و نصب آن زمان بگذارید.
قبل از اینکه فرآیند نصب را شروع کنید، لوازم و لباس‌های ایمنی خود را بپوشید. چکمه، دستکش، عینک و لباس ایمنی از جمله مواردی است که می‌تواند خیال شما را برای شروع نصب سیم خاردار راحت کند. بعد از رعایت ایمنی، باید نقشه‌ قسمتی که قرار است سیم خاردار بکشید را طراحی کنید.
حالا نوبت به سخت‌ترین جای کار یعنی ایجاد یک بست محکم برای کار گذاشتن سیم خاردار رسیدید. بست را باید محکم و قوی طراحی کنید تا دوام داشته باشند. برای انجام این کار هم می‌توانید میله‌ها را با توجه به انعطاف‌پذیری و مقاومت فنس‌ها انتخاب کنید. 
در مرحله‌ آخر هم باید با دقت از انتهای میله تا جایی که می‌خواهید، سیم خاردار را بکشید و فرآیند نصب را تکمیل کنید.

جمع‌بندی

سیم‌های خاردار در انواع مختلف، کاربردهای تقریبا مشابهی دارند و بسته به میزانی که می‌خواهید امنیت را برای خود فراهم کنید، می‌توانید آن‌ها را انتخاب کنید. همیشه وجود سیم خاردار نسبت به نبود آن، فایده‌ بیشتری دارد. ما هم در این مطلب سعی کردیم تا اطلاعات کاملی به شما درباره‌ انواع سیم خاردار بدهیم تا با استفاده از آن بتوانید انتخاب درستی داشته باشید. امیدواریم که موارد گفته شده در این مقاله برای شما مفید واقع شود و نظرات و تجربیات خود را درباره‌ استفاده از انواع سیم خاردار با ما درمیان بگذارید.