نبشی چیست و انواع آن
نبشی، یکی از پرکاربردترین مقاطع فولادی است که کاربرد گسترده‌ای در صنعت ساختمان دارد. سطح مقطع این مقطع، از دو ضلع عمود بر یکدیگر تشکیل شده و معمولا به دو صورت بال مساوی (V) و بال نامساوی (L) است. با توجه به تکنولوژی‌های به روز و نوین در کارخانه‌های داخل کشور، این محصول را در انواع متفاوت با شیوه‌های متنوعی تولید می‌کنند.
از نبشی در ساخت سازه‌های مختلف استفاده می‌شود که به دو صورت مرکب و منفرد موجود است. از جمله کاربردهای این محصول فولادی در صنعت ساختمان، می‌توان به سازه‌های آسانسور برای اتصال پل‌ها به ستون‌ها اشاره کرد. مجموعه آهن آنلاین انواع نبشی را در سایزها و کارخانه‌های مختلف عرضه می‌کند. شما می‌توانید برای اطلاع از قیمت نبشی به لیست قیمت این محصول مراجعه فرمایید. موارد فوق در زمینه تولید نبشی و کاربردهای آن است.
در نقشه‌های ساختمانی آن را با V و L نشان می‌دهند. اگر بالهای این محصول فولادی با یکدیگر برابر باشند، به آن نبشی بال مساوی می‌گویند.
آشنایی با نبشی و انواع
نبشی یکی از پرکاربردترین انواع پروفیل فولادی است که سطح مقطع آن از دو ضلع عمود بر هم تشکیل می‌شود. به این اضلاع اصطلاحاً بال نبشی گفته می‌شود. در رایج‌ترین نوع، زاویه بین دو بال ۹۰ درجه است و همین ویژگی باعث شده کاربرد گسترده‌ای در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی داشته باشد. نبشی‌ها معمولاً با بالهای مساوی تولید می‌شوند؛ یعنی طول هر دو بال یکسان است. اما در برخی موارد برای شرایط خاص، نبشی با بال نامساوی ساخته می‌شود که در آن طول بال‌ها متفاوت است. در نقشه‌های ساختمانی، ضخامت و ابعاد بال‌ها بر اساس استانداردهای مشخص و همواره برحسب میلیمتر نمایش داده می‌شوند تا انتخاب و استفاده از این مقطع فولادی به‌صورت دقیق و مهندسی انجام گیرد. علاوه‌بر‌این، نوع دیگری به نام نبشی اسپیرال نیز در بازار عرضه می‌شود که به‌صورت رول پیوسته از ورق فولادی تولید شده و برای مصارفی که نیاز به طول‌های بلند و برش در اندازه‌های مختلف دارند گزینه‌ای مناسب محسوب می‌شود. در نقشه‌های ساختمانی، ضخامت و ابعاد بال‌ها طبق استاندارد و برحسب میلیمتر نمایش داده می‌شوند.
طول بال دوم * طول بال اول * ضخامت بال‌ها
حجم مصرفی نبشی در صنعت ساختمان سازی (نبشی کشی) قابل توجه است به همین دلیل قیمت نبشی در پیاده‌سازی پروژه‌های ساختمانی بسیار اهمیت پیدا می‌کند. البته توجه داشته باشید در بخش‌های مختلف برای اتصال مقاطع مختلف و تقویت اتصالات از این مصالح استفاده می‌شود. کاربرد آن به ساختمان محدود نمی‌شود و ساخت بادبند و خرپا در سازه‌های دیگر بر عهده این پروفیل است و همچنین از آنها در ساخت قاب ماشین‌آلات صنعتی به طور گسترده استفاده می‌شود.
انواع نبشی براساس شکل ظاهری
نبشی‌ها براساس شکل ظاهری به سه نوع مختلف بال مساوی، بال نامساوی و اسپیرال تقسیم می‌شوند. نوع بال مساوی این مقطع فولادی برای سازه‌های متقارن و بارگذاری یکنواخت کاربرد دارد، در حالی‌که نوع بال نامساوی آن، در شرایط بارگذاری نامتقارن یا طراحی خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد. نبشی اسپیرال نیز به‌صورت رول تولید شده و معمولاً در پروژه‌هایی که نیاز به طول‌های بلند و انعطاف‌پذیر دارند به‌کار می‌رود. در ادامه به بررسی ویژگی‌های هر یک می‌پردازیم.
نبشی با بالهای مساوی
در نقشه‌های ساختمانی آن را با V و L نشان می‌دهند. اگر بالهای این محصول فولادی با یکدیگر برابر باشند، به آن نبشی بال مساوی می‌گویند. در کنار L سایزی را درج می‌کنند برای مثال L400 که به این معنی است نبشی مد نظر بالهای مساوی به اندازه ۴۰۰ میلیمتر دارد. این محصول فولادی در صنایع ویژه‌ای کاربرد دارد. در برخی مواقع با شرایطی مواجه می‌شویم که امکان استفاده از نبشی‌های بال مساوی به هر دلیلی وجود ندارد و تنها باید از نبشی‌های بال نامساوی استفاده کرد.
نبشی با بالهای نامساوی
ولی اگر بال‌ها سایز یکسانی نداشته باشند، به آن نبشی بال نامساوی می‌گویند. در این صورت در کنار L دو عدد به صورت ضرب کنار هم نوشته می‌شود. به عنوان نمونه، L200*300 نشان‌دهنده این است که محصول تولیدی از نوع بال نامساوی بوده، یک بال آن ۲۰۰ میلیمتر و بال دیگر ۳۰۰ میلیمتر است. بال نامساوی به صورت‌های مختلفی عرضه می‌شوند از جمله می‌توان به نبشی ST37، ST52 و ST44 اشاره کرد.
نبشی اسپیرال
نبشی اسپیرال از نوع بال مساوی سبک است و در سایزهای ۲*۲۰*۲۰ تا ۵*۵۰*۵۰ موجود است. این نوع با عنوان گرم نورد دیده بال مساوی در بازار شناخته می‌شود. کارخانه‌هایی مانند شکفته، فولاد کوهپایه این نوع را با کم‌ترین میزان تلرانس تولید می‌کنند.
انواع نبشی بر اساس جنس
نبشی‌ها، به‌عنوان یکی از پرکاربردترین پروفیل‌های ساختمانی و صنعتی، در جنس‌های متنوعی تولید می‌شوند تا نیازهای متفاوت پروژه را برآورده سازند. شناخت دقیق انواع نبشی بر اساس جنس، به مهندسان ساختمان و پیمانکاران کمک می‌کند تا بسته به کاربرد پروژه خود، بهترین انتخاب را داشته باشند. در ادامه به بررسی جنس‌های مختلف نبشی می‌پردازیم:
- نبشی گالوانیزه
نبشی به‌وسیله روی پوشش داده شده است، اگر پوشش مدنظر از بین برود، زنگ نمی‌زند. ترکیب پیلی الکتروشیمیایی بین آهن و روی شکل می‌گیرد که در این حالت، روی نقش آند را دارد (به جای آهن) و آهن نقش کاتد را ایفا می‌کند. از این نوع نبشی در ساختمان‌هایی که از نظر موقعیتی در معرض زنگ خوردگی زیاد قرار دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- نبشی ضد زنگ
آهن به صورت فرلوان یافت می‌شود همین امر باعث شده قیمت آن ارزان باشد. اما همان‌طور که می‌دانیم آهن خالص در برابر عواملی مانند آب و هوا هیچ‌گونه مقاومتی ندارد و خیلی سریع زنگ می‌زند.
بنابراین نباید از آهن خالص در ساخت‌و‌ساز استفاده کنیم و توصیه می‌شود از آلیاژهای آهن استفاده شود. آلیاژ از ترکیب چندین فلز تولید می‌شود. بیشترین آلیاژ آهن، فولاد است. ترکیبات فولاد عبارتاند از آهن و مقدار جزئی کربن (۰/۱ تا ۱/۵ درصد). جالب است بدانید که ۳۵۰۰ نوع مختلف فولاد در جهان موجود است.
برای تولید نبشی ضدزنگ باید از نوع خاصی از فولاد استفاده کرد. ترکیباتی که در این نوع استفاده قرار می‌گیرد عبارتاند از: کروم، کربن، نیکل و آهن و این نکته را مد نظر قرار دهید که میزان مورد استفاده از هر کدام از این مواد در کارخانه‌های تولیدی مختلف متفاوت است.
- نبشی استیل
این نوع از نبشی مانند نبشی فولادی به دو صورت فابریک و پرسی تولید می‌شود. بعضی از مکان‌ها هستند که رطوبت بالایی دارند، اگر در این محیط‌ها از نبشی فولادی استفاده کنند بعد از مدت زمان اندکی نبشی دچار زنگ زدگی و خوردگی می‌شود؛ به همین دلیل در این محیط‌ها به سراغ نبشی‌های استیل می‌روند. در ادامه به بررسی انواع نبشی استیل خواهیم پرداخت.
- نبشی استیل با آلیاژ ۳۰۴، کربن کمی دارند و به منظور تولید این نوع از نبشی از فولادهای ضد زنگ ۳۰۴ استفاده می‌کنند. سطح این نبشی‌ها صاف می‌باشد از نبشی استیل معمولاً در ساخت چهارچوب، مخازن، کابینت و محوطه‌ها استفاده می‌کنند و بیشترین کاربرد آنها در صنایع دریایی، شیمیایی و پتروشیمی است.
- مقاومت و کارایی نبشی استیل با آلیاژ ۳۱۶ نسبت به نبشی استیل ۳۰۴ بیشتر است و دلیل آن استفاده میزان کربن زیادتر در آن است. در تولید قفسه‌ها و سازه‌های ساختمانی به کار برده می‌شوند و به دلیل اینکه در محیط‌های اسیدی زنگ نمی‌زند کاربرد فراوانی در سازه‌های دریایی و زیردریایی‌ها دارد.
- نبشی استیل کاشی، گاهی دور ستون‌ها را با نبشی کاشی، کاشی کای می‌کنند. این‌کار علاوه بر اینکه از لب پر شدن کاشی جلوگیری می‌کند، زیبایی خاصی نیز به آن می‌بخشد. بنابراین به طور کلی زمانی که از نبشی استیل به منظور محافظت نما و سنگ استفاده می‌شود، به آن نبشی استیل کاشی می‌گویند.
- نبشی استیل سوراخ‌دار، سوراخ‌هایی با اندازه‌های مختلف به شکل بیضی و دایره دارد. از جمله کاربردهای آن می‌توان به استفاده آن در قفسه‌ها، درب باز کن گاراژ و پایه‌های تجهیزات اشاره کرد.
- نبشی آلومینیومی
این نبشی‌ها از جنس آلومینیوم هستند و معمولاً در ابعاد ۵۰ تا ۱۵۰ میلیمتر تولید می‌شوند، از جمله کاربرد آنها می‌توان به اتصالات بین پل‌ها، ستون‌ها و اتصالات بین باربرها و تیرآهن‌ها اشاره کرد. مهمترین ویژگی این نبشی‌ها به شرح زیر است:
- وزن کم
- مقاومت بالا در برابر خوردگی و شرایط جوی مختلف.
- غیرمغناطیسی بودن آن و استفاده در دکل‌ها
- داشتن زیبایی منحصر بفرد و استفاده در دکوراسیون داخلی و خارجی
- سوراخ کاری، برش کاری و جوشکاری آسان
انواع نبشی بر اساس روش تولید
نبشی یکی از مهمترین مقاطع فولادی است که ساختار ساده و کاربردی آن سبب شده جایگاه ویژه‌ای در پروژه‌های عمرانی و صنعتی داشته باشد. دلیل این گستردگی کاربرد، توانایی بالای نبشی در تحمل فشار، ایجاد اتصال و تقویت بخش‌های مختلف سازه است. این محصول فولادی در بازار به دو روش فابریک و پرسی تولید می‌شود که در ادامه هر یک از این روش‌ها را توضیح می‌دهیم:
- نبشی پرسی: برای تولید نبشی با این روش، ورق رول شده برش خورده، پرس می‌شود و در نهایت این نبشی با استفاده از دستگاه رول فرمینگ تولید می‌شود.
- نبشی فابریک: برای داشتن نبشی فابریک، در مرحله اول شمش‌هایی که دارای مقطع و طول مشخصی هستند، در داخل کوره‌های حرارتی ریخته می‌شوند و بعد از این که به درجه حرارتی خاصی که مد نظر است می‌رسند، از قفسه‌هایی که مخصوص نورد هستند عبور می‌کنند؛ این کار سبب می‌شود که مقطع آنها کاهش یابد و بر طول آنها افزوده شود. در نهایت از قفسه‌های نوردی میانی و پایانی عبور کرده و به نبشی تبدیل می‌شوند. دستگاه‌های برشی در این مرحله تعبیه شده است که محصول تولیدی را به صورت قیچی‌واره به طول دلخواه برش می‌دهند. این محصول فولادی معمولا در سایزهای ۶ تا ۱۲ متری تولید می‌شود.
حال چند مثال خاص از انواع نبشی که بر اساس کاربرد تعریف شده‌اند، معرفی می‌شوند.
- نبشی صفر
نبشی صفر که به نبشی پانچ شده و کنج صفر نیز معروف است، به عنوان یک سازه ضروری در قالب‌بندی وظیفه اتصال قالب‌های فلزی عمود بر عن در بخش خارجی بتن بدوت تماس با بتن و همچنین اتصال قالب‌های آویزی را بر عهده دارد. این نبشی معمولا در طول‌های 5/0، 1، 5/1 و 2 متر و ضخامت 4 میلیمتر تولید می‌شود.
- نبشی تودلی
نبشی تودلی همان نبشی لقمه یا گوشه است که در واقع بعد از تولید نبشی با رو پرس یا فابریک، آن را در طول‌های مشخصی بسته به نیاز که معمولا 20 الی 30 سانتی‌متر است، با استفاده از قیچی گیوتین برش می‌دهند. در واقع این نبشی خرد شده بیشتر برای آسانسورسازی و در صنعت ساختمان برای استحکام ستون و کف ساختمان استفاده می‌شود.
مشخصات نبشی
این محصول فولادی به طور معمول از طریق دو مشخصه شناسایی می‌شوند. مشخصات نبشی به شرح زیر است:
- اندازه بال
- ضخامت
در یک مثال ساده این موضوع را به طور واضح بیان می‌کنیم. برای مثال داریم، ۳*۳۰*۳۰ این بدان معنی است که اندازه بال‌ها ۳۰*۳۰ است و ضخامت در نظر گرفته شده برای هر بال ۳ است (نمره این محصول فولادی از ۳ تا ۲۰ است).
- وزن نبشی
تا اینجا مشخصات نبشی را بیان کردیم، حال از طریق فرمول زیر می‌توانیم وزن تقریبی نبشی را محاسبه کنیم (واحد اندازه‌گیری طول و بال متر است.) البته برای مشاهده و کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از جدول وزن نبشی استفاده کنید.
استانداردهای نبشی
این محصولات فولادی استانداردهای مخصوص به خود را دارد که در کشورهای مختلف بدین صورت است:
- DIN EN 10056-1
- ASME S1-36
- ASTM A36
- Gost 8240
- Gost 8510
نقش انواع نبشی در استحکام سازه‌ها
در این مقاله به بررسی انواع نبشی بر اساس روش تولید، کاربرد، ظاهر و جنس و همچنین مشخصات فنی نبشی، استانداردها و کاربردهای آن پردخته‌ایم. این سازه در صنعت ساختمان کاربردهای زیادی در راستای افزایش استحکام دارد که به آن پرداخته شد. نبشی به‌عنوان یکی از مقاطع مهم فولادی در صنایع مختلف، به‌ویژه صنعت ساختمان‌سازی، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. تنوع روش تولید، ابعاد و استانداردهای مختلف این محصول، امکان استفاده از آن در شرایط و پروژه‌های مختلف را فراهم می‌آورد. همچنین، انتخاب صحیح نبشی براساس نیاز پروژه و استانداردهای مرتبط، می‌تواند تأثیر بسزایی در استحکام و ایمنی سازه داشته باشد. مجموعه آهن آنلاین با ارائه انواع نبشی، بستری مناسب برای تأمین این محصول فراهم کرده است. در صورت داشتن سوال یا تجربه‌ای در این زمینه، از طریق کامنت با ما به اشتراک بگذارید تا تبادل اطلاعات مفیدی داشته باشیم.
