نورد میلگرد

نورد میلگرد به فرآیندی گفته می‌شود که برای شکل دهی میلگردها مورد استفاده قرار می‌گیرد و در آن شمش‌های فولادی با عبور از غلتک‌های سرد یا گرم تغییر شکل داده و به محصول نهایی میلگرد تبدیل خواهند شد. امروزه فرآیند نورد در دو نوع سرد و گرم وجود دارد. که این دو فرآیند هرکدام معایب و مزایایی به همراه دارند . دستگاه‌های نورد معمولاً دارای چند غلتک هستند که با استفاده از آن‌ها ضخامت و ابعاد شمش‌های فولادی تغییر پیدا می‌کند و به شکل محصول مورد نظر در خواهد آمد. در این مقاله می‌خواهیم در مورد نورد میلگرد و سایر نکات مربوط به آن توضیحاتی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.

نورد میلگرد چیست؟

به فرآیند شکل دهی شمش‌های فولادی به شکل میلگرد، نورد میلگرد می‌گویند. در این فرآیند شمش فولادی از میان غلتک‌های نورد عبور کرده و به شکل محصول نهایی یعنی میلگرد در می آیند. گفتنی است که برای تولید میلگرد ابتدا شمش‌های بیلت پس از ریخته گری شمش وارد دستگاه نورد خواهند شد. برای اینکه شمش‌ها به خطوط نورد وارد شوند بایستی در کوره پیش گرم قرار گرفته شوند. سپس حالت خمیری پیدا کرده و با عبور کردن از غلتک‌ها تغییر شکل خواهند یافت. همان‌گونه که اشاره شد، در حال حاضر نورد میلگرد به دو صورت گرم و سرد انجام می‌گیرد. ناگفته نماند که طول میلگرد 12 متر است و میلگردهای نهایی در این اندازه برش می‌خورند. قیمت میلگرد با توجه به روش و هزینه های  تولید و همچنین کیفیت مواد اولیه آن تعیین خواهد شد.

انواع نورد میلگرد

فرآیند نورد میلگرد به دو صورت گرم و سرد انجام می‌گیرد. زمانی که میلگردها از میان غلتک‌ها عبور داده می‌شوند، تغییری در ساختار آن‌ها ایجاد می‌گردد. پیش‌تر اشاره کردیم که عملیات نورد به طور کلی به دو دسته نورد گرم و سرد تقسیم می شود که در ادامه به صورت مختصر هر کدام را توضیح خواهیم داد.

• نورد گرم میلگرد

در فرآیند نورد گرم بایستی فولاد در دمای کنترل شده قرار بگیرد و تمامی قسمت‌های آن به خوبی گرم شود تا به آسانی از غلتک‌های نورد عبور کند و شکل آن تغییر نماید. برای انجام فرآیند نورد گرم شمش ها که به صورت تختال یا بیلت هستند را در کوره‌های پیش گرم قرار می‌دهند تا حالت خمیری یا مومسانی پیدا کنند. در این حالت با عبور از غلتک های شکل دهنده به راحتی تغییر شکل خواهند یافت. گفتنی است که در نورد گرم دمای میلگرد نسبت به دمای تبلور بیشتر است و همین موضوع شکل پذیری آن را افزایش خواهد داد.

به طور کلی باید بگوییم که هر کدام از روش‌های نورد گرم و سرد معایب و مزایای خاص خود را دارند. که جهت اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله نورد گرم را مطالعه فرمایید.

• نورد سرد میلگرد

از نورد سرد نیز جهت تولید میلگردها و ورق‌های فولادی استفاده می شود. اغلب ورق‌های روغنی که دارای ابعاد دقیق و کیفیت سطحی بسیار بالا هستند، طی فرآیند نورد سرد به تولید می‌رسند. پردازشی که در فرآیند نورد سرد روی میلگردها صورت می‌گیرد سبب خواهد شد که ابعاد و کیفیت سطحی میلگرد افزایش پیدا کند. همچنین در نورد سرد دمای میلگرد کمتر از دمای تبلور است و میلگرد تولید شده شکل ظاهری زیبا و مقاومت بیشتری خواهد داشت. برای درک بهتر این فرآیند می‌توانید مقاله نورد سرد را مطالعه نمایید.

فرآیند نورد میلگرد

نورد میلگرد طی مراحلی انجام می‌گیرد. البته باید اشاره کنیم که مراحل تولید محصولات فولادی با توجه به اینکه نورد گرم یا نورد سرد می‌شوند متفاوت خواهد بود که برای درک بهتر این موضوع بهتر است مقاله نورد چیست را مطالعه فرمایید. در ادامه به بررسی مختصر فرآیند نورد میلگرد خواهیم پرداخت.

مرحله اول: آماده سازی مواد اولیه

برای تولید میلگرد ابتدا بایستی مواد اولیه آن یعنی شمش های فولاد که به روش ریخته گری تولید می‌شوند را فراهم کرد.

مرحله دوم: گرمایش شمش

برای شروع عملیات نورد و تولید میلگرد شمش‌های فولادی در کوره پیش گرم قرار داده می‌شوند. گرم کردن شمش ها یکی از فرآیندهای مهم در نورد میلگرد به شمار می‌رود. طی این فرآیند انعطاف پذیری فولاد بیشتر شده و حالت موم سانی یا خمیری پیدا خواهد کرد. در صورتی که فرآیند گرم کردن در نورد میلگرد به طور صحیح انجام گیرد، می‌تواند ایرادات ساختار داخلی شمش را از بین برده یا به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

مرحله سوم: نورد

پس از اینکه شمش ها تا دمای مورد نظر گرم شدند و حالت خمیری شکل پیدا کردند، به سمت خطوط نورد می‌روند و در بین غلطک‌های نورد حرکت خواهند کرد. با عبور شمش ها از غلتک‌های نورد، به‌طور مرتب ضخامت آن‌ها کاهش پیدا کرده و به طول آن‌ها افزوده خواهد شد.

مرحله چهارم: خنک کاری

در نهایت نیز شمش ها به شکل محصول نهایی یعنی میلگرد در خواهند آمد. لازم به ذکر است تا زمانی که شمش ها از غلتک‌ها عبور می‌کنند تا به شکل نهایی محصول تبدیل شوند، فرآیندهای اسید شویی، پوسته زدایی و عملیات های حرارتی هم روی آن‌ها انجام می‌گیرد و در آخر هم خنک‌سازی میلگرد صورت می‌پذیرد.

مرحله پنجم: برش و بسته بندی

پس از خنک‌سازی میلگرد نیز عملیات برس و بسته‌بندی محصول باتوجه به ابعاد و ضخامت های مورد نیاز مشتریان و مصرف‌کنندگان انجام گرفته و میلگرد آماده بارگیری و ارسال به مقصد خواهد شد.

کارگاه های نورد میلگرد

در زیر به معرفی انواع کارگاه های نورد محصولات فولادی می پردازیم:

• کارگاه نورد ۳۰۰

این کارگاه ازنوع نورد سبک ومداوم است. ظرفیت اسمی تولیداین کارگاه 700 هزارتن در سال بوده و تولیدات کارگاه شامل انواع میلگرد ساختمانی اعم از ساده و آجدار از نمره ۱۰ تا ۳۲ میلیمتر و نبشی های بال مساوی نمره ۴، ۵ و ۶ است.

• کارگاه نورد ۳۵۰

این کارگاه از نوع نورد سبک ومداوم بوده و ظرفیت تولید آن ۳۳۰ هزار تن در سال می باشد. همچنین کارگاه شامل یک خط مستقیم برای تولید میلگرد ساده و آجدار یک خط سیم است. تولیدات این کارگاه در خط مستقیم شامل میلگرد ساده و آجدار از نمره ۱۶ تا ۲۸ میلیمتر و نیز در خط سیم مفتول های کلاف از قطر ۵/۵ تا ۱۶ میلیمتر و میلگرد آجدار ۸ و ۱۰ میلیمتر است.

• کارگاه نورد ۵۰۰

 کارگاه نورد  500 از نوع نورد متوسط ومداوم با ظرفیت تولید ۷۰۰ هزار تن در سال بوده و عمده‌ترین محصولات آن  تیرآهن  های از نمره 12تا ۱۸ ، نبشی های بال مساوی ۸ تا ۱۰ ، ناودانی ۱۴ تا ۱۶ بال موازی و شیب دار و میلگردهای ۴۵، ۵۰ و ۵۶ میلیمتر است. قیمت میلگردهای تولیدی به این روش به دلیل سایز و نوع نورد، بیشتر است.

• کارگاه نورد ۶۵۰

این کارگاه از نوع نورد سنگین و غیر مداوم بوده و دارای دو خط نورد تیرآهن وچهارگوش با ظرفیت تولید ۷۵۰ هزار تن در سال می باشد. تولیدات کارگاه شامل تیرآهن از نمره ۱۶ تا۳۰ و چهارگوش های ۱۰۰* ۱۰۰ و ۱۲۵ * ۱۲۵ میلیمتر و ریل U33 راه آهن است.

نکات کلیدی در نورد میلگرد چیست؟

برای انجام عملیات نورد میلگرد می‌بایست یکسری نکات کلیدی را رعایت کرد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

• کنترل کیفیت

مراحل کنترل کیفیت میلگرد، دو عامل مهم یعنی مقاومت کششی و تسلیم آن را مشخص خواهد کرد. بنابراین میلگرد مرغوب، هم از لحاظ نقطه تسلیم و هم از نظر کشش، دارای مقاومت مطلوب و استانداردی خواهد بود. پس از انجام آزمایش‌ها و بررسی ضوابط کیفیت میلگرد، نتایج آن بایستی توسط متخصصان تفسیر و مورد تایید قرار گیرد.

• استانداردهای تولید

از آن جایی‌ که میلگرد از جمله مهم‌ترین و اساسی‌ترین مصالح در ساخت و ساز های مختلف به شمار می‌رود، لذا تولید آن بر اساس استانداردهایی خاص و با دقت بالا انجام می‌گیرد.

استانداردها، مجموعه‌ ای از قوانین و دستورالعمل‌ هایی هستند که سبب افزایش کیفیت شیمیایی، ساختاری و مکانیکی این مقطع فولادی می‌شوند و باید در طی فرآیند نورد مورد توجه قرار گیرند.

• ایمنی و بهداشت کار

همان‌گونه که می‌دانید، در فرآیند تولید میلگرد خطرات زیادی وجود دارد که بایستی با رعایت نکات ایمنی در هر بخش، آسیب ها و حوادث آن را به حداقل ممکن رساند.