سقف روفیکس چیست و چگونه ساخته می‌شود؟
سقف روفیکس یک مدل سقف کامپوزیت است که با ورقه‌های فلزی مشبک تحت‌عنوان روفیکس ساخته می‌شود. این سقف که از سقف‌های مدرن و امن امروزی است، به‌عنوان یک نوع دال بتنی مرکب شناخته می‌شود و سرعت اجرای بالایی دارد. ضمنا، این نوع سقف، هم درحین اجرا و هم بهره‌برداری، از امنیت بالایی برخوردار است. درواقع این سقف، هنگام احداث مانع از سقوط افراد می‌شود و حین بهره‌برداری هم مقاومت بالایی در برابر فشارهای جانبی دارد. این مشخصات باعث ترغیب ساختمان‌سازان به‌استفاده از این نوع سقف شده است. حال‌اینکه دقیقا سقف روفیکس چیست و چگونه ساخته می‌شود را در ادامه به‌طور کامل توضیح داده‌ایم.
سقف روفیکس چیست؟
سقف روفیکس یکی از انواع سقف کامپوزیت است که با ورقه‌های مشبک، مش میلگرد و بتن احداث می‌شود. از‌این‌رو، قيمت میلگرد تاثیر بسزایی بر هزینه اجرای آن می‌گذارد. درهرصورت، برای اجرای این سقف، که وزن پایینی دارد و نه‌تنها به بار ساختمان اضافه نمی‌کند بلکه حدود ۴۰ درصد هم از بار مرده آن می‌کاهد، به مراحلی همچون زیرسازی، شمع‌گذاری و بکارگیری جک و تکیه‌گاه‌های موقت نیازی نیست. با این مدل می‌توان بتن‌ریزی سقف و کف همه طبقات را به‌صورت همزمان انجام داد و این‌گونه بر سرعت کار افزود. بعد از وقوع زلزله بم و آسیب‌های ناشی از آن تمایل برای استفاده از سقف‌های ایمنی همچون روفیکس در داخل کشور افزایش یافت. درکل، سطح یکپارچه و شبکه‌های موجود بر روی این ورقه، منجربه افزایش مقاومت و ایمنی کلی سازه می‌شود؛ درنتیجه استقامت بیشتری در برابر زلزله از خود نشان می‌دهد.
مشخصات و ابعاد ورقه‌های سقف روفیکس
ورقه‌های سقف روفیکس به‌دلیل وزن کم به فضای چندان زیادی نیاز ندارند. به‌صورتی‌که کامیونی با گنجایش ۱۰ تن قادر به حمل بیش از ۲۵۰۰ مترمربع از این ورق است. بعلاوه قالب‌های آن فاقد پرتی و ضایعات هستند و مقاومت فوق‌العاده‌ای دارند. درکل، این ورقه‌ها با فولاد ST12 تحت دو مدل روغنی و گالوانیزه تولید می‌شوند. ضخامت آن‌ها نیز اغلب در محدوده ۰.۷، ۰.۸ و ۱ میلی‌متر قرار دارد که باید باتوجه‌به فضای موردنظر انتخاب شوند.
همچنین، این ورقه‌ها معمولا در عرض ۸۲ سانتی‌متر، طول ۱۲ متر و وزن ۳.۵ کیلوگرم تولید و عرضه می‌شوند. هر ورق روفیکس متشکل از ۷ ناودانی V شکل با حداقل ۷ هزار شبکه در هر مترمربع است که جهت مقاوم‌سازی سقف و نگهداری بتن با اسلامپ ۳ الی ۵ سانتی‌متر کارایی دارد. همچنین، این ورقه‌ها علاوه‌بر سقف، در حوزه‌های دیگری همچون ساخت استخرها، سازه‌های دریایی، پل‌ها، کانال‌ها، تونل‌ها و... مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مزایا و معایب سقف روفیکس
سقف روفیکس همچون انواع میراگر ساختمان به کاهش فشارهای ناشی از باد و زلزله کمک می‌کند. همچنین، این محصول به‌دلیل وزن سبک با قیمت مناسبی به‌فروش می‌رسد. درضمن، مانند قالب‌های موقت بتن نیازی نیست آن‌ها را بعد از بتن‌ریزی باز کرد که این وضعیت منجربه افزایش سرعت اجرای سقف می‌شود. در ادامه مزایا و معایب این سقف را بررسی می‌کنیم:
مزایای سقف روفیکس
- ضایعات کم
- نیاز نداشتن به جک و شمع
- امکان اجرا در طرح‌های خاص
- امکان قراردهی تاسیسات در سقف
- جابه‌جایی راحت ورقه‌های روفیکس
- افزایش سرعت اجرای کار به‌خاطر بتن‌ریزی همزمان در کل کف‌ها
- امکان انبار کردن و نگهداری راحت
- برخورداری از مقاومت خمشی مناسب
- مقاومت عالی در برابر حریق و زلزله
- امکان جایگزینی ورقه‌های روفیکس با مش میلگرد
- مهیاسازی سطحی یکپارچه برای بتن‌ریزی به‌وسیله ورق‌ها
- کاهش بار مرده سازه تا ۴۰ درصد به‌خاطر وزن کم ورق‌ها
- نیاز نداشتن به جرثقیل جهت حمل و اتصال ورقه‌های روفیکس
- نیاز نداشتن به ابزارها و تجهیزات سنگین همچون دستگاه جوش
معایب سقف روفیکس
- هزینه نگهداری نسبتا بالا
- احتمال افت مقاومت فشاری سقف با ارتعاش اشتباه بتن
- بالاتر بودن قیمت ورق روفیکس نسبت به قالب‌های موقت
- نیازمند نیروهای ماهر با تخصص بالا جهت کنترل کیفیت
- افزایش هزینه استهلاک سنگ برش به خاطر عدم برش با قیچی
آشنایی با مراحل اجرای سقف روفیکس
سقف‌های کامپوزیتی مانند روفیکس به‌دلیل وزن کم، مقاومت بالا و سرعت اجرای مطلوب، جایگزینی مناسب برای سیستم‌های سنتی محسوب می‌شوند. همان‌طور که اشاره شد، این سقف، یک مدل سقف کامپوزیت یا دال مرکب است که سرعت اجرای سقف و کف سازه را به‌صورت قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. برای اجرای سقف روفیکس باید چهار مرحله زیر را طی کرد:
- جاگذاری صفحات روفیکس روی تیرهای فرعی: جاگذاری صفحات روفیکس روی تیرهای فرعی اولین مرحله است. سپس باید نسبت به چیدن آن‌ها بر روی تیرهای فرعی اقدام کرد.
- تعبیه برش‌گیرها: بعد از جاگذاری قالب‌های روفیکس باید فرآیند تثبیت آن‌ها در سقف را آغاز کرد. برای این‌منظور، اغلب از گل میخ استفاده می‌شود تا صفحات مشبک را خیلی‌خوب به تیرهای فرعی وصل کند. این نحوه اتصال منجر به درگیری خوب میان سقف بتنی و تیرها شده و نیرو را از سقف به تیرها هدایت می‌کند.
- بستن مش میلگرد به قالب‌های روفیکس: این مرحله به بستن مش میلگرد اختصاص دارد. دراینجا باید نسبت به بستن شبکه میلگرد به قالب‌های روفیکس اقدام کرد. ضمنا، در این مرحله نیازی به اسپیسر جهت بستن نیست.
- بتن‌ریزی و ویبره کردن آن: مرحله آخر مربوط به بتن‌ریزی و ویبره کردن آن توسط ویبره تخماقی است. قبل از بتن‌ریزی هم می‌توان نواحی بازشویی مانند ناحیه عبور رایزرهای تأسیسات را با فوم یا چوب پوشش داد تا بعد از تکمیل نصب سقف احتیاجی به تخریب بتن نباشد.
نکات کلیدی هنگام اجرای سقف روفیکس
اجرای سقف روفیکس اگر به‌درستی و مطابق دستورالعمل‌های فنی انجام شود، می‌تواند استحکام سازه را افزایش داده و هزینه‌های تمام‌شده پروژه را به‌طور چشمگیری کاهش دهد. رعایت جزئیات فنی در حین اجرا نقش مهمی در عملکرد نهایی این نوع سقف دارد. افرادی که قصد اجرای این سقف را دارند، باید در حین کار به چند نکته کلیدی توجه کنند تا کیفیت نهایی در سطح استانداردهای امروزی قرار داشته باشد. نکات مهم هنگام اجرای سقف روفیکس بدین شرح است:
- مطمئن شدن از اتصال صحیح صفحات ورق روفیکس جهت پیشگیری از نشت شیره بتن
- پایین نگه داشتن ویبراتور زمان بتن‌ریزی و ویبره کردن بتن قبلی تا ارتفاع نهایت ۲۰ سانتی‌متر
- بررسی قالب در جهات مختلف برای کسب اطمینان از مقاومت دستگیره‌ها، تیر و تکیه‌گاه
- بکارگیری ناودانی فولادی یا لوله پلاستیکی برای پیشگیری از تفکیک ماسه و دوغاب در بتن‌ریزی با ارتفاع بالاتر از ۱.۵ متر
