تحلیل هفتگی بازار آهن آلات؛ 19 تا 23 مهر 1404

به گزارش آهن آنلاین، بازار فولاد ایران در حالی هفته چهارم مهرماه را پشت سر گذاشت که فضای عمومی صنعت میان دو بحران بزرگ شکل گرفته است؛ یکی در بیرون از مرزها، با تشدید تنش تجاری میان آمریکا و چین و تهدید تعرفه ۱۰۰درصدی از سوی کاخ سفید که بازار جهانی فولاد را در شوک فرو برده، و دیگری در داخل کشور، با بالا گرفتن جدال آماری میان بانک مرکزی و تولیدکنندگان فولاد بر سر بازنگشتن ارزهای صادراتی.

در چنین شرایطی، فعالان زنجیره فولاد و آهن‌ آلات نه‌تنها نگران آینده بازارهای جهانی هستند، بلکه نسبت به سیاست‌های داخلی نیز احساس بی‌ثباتی می‌کنند. مجموعه‌ای از تصمیمات متناقض، محدودیت‌های بانکی و کمبود شفافیت در آمار ارزی باعث شده تا نگاه فعالان این صنعت به هفته‌های پیش‌رو، بیش از هر زمان دیگری با احتیاط و نگرانی همراه باشد.

شوک جهانی؛ سَد 100 درصدی تعرفه‌گذاری ترامپ برای چین

در هفته‌ای که گذشت، جهان صنعت بار دیگر شاهد تنشی بزرگ میان دو اقتصاد نخست دنیا بود. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در تازه‌ترین موضع‌گیری خود تهدید کرد که از ابتدای ماه نوامبر تعرفه ۱۰۰ درصدی بر واردات کالاهای چینی اعمال خواهد کرد؛ اقدامی که به سرعت واکنش تند پکن را در پی داشت.

وزارت بازرگانی چین در بیانیه‌ای اعلام کرد که سیاست ارعاب اقتصادی آمریکا را نمی‌پذیرد و در صورت اجرایی شدن تعرفه‌ها، «اقدامات متقابل» انجام خواهد داد. این موضع‌گیری‌ها، سایه‌ای سنگین بر بازارهای فلزات و فولاد جهان انداخت و دوباره احتمال شکل‌گیری جنگ تجاری جدید را تقویت کرد.

برای فعالان صنعت فولاد ایران، این رخداد تنها یک خبر خارجی نیست؛ بلکه تحولی است که می‌تواند مسیر بازارهای صادراتی منطقه‌ای را دگرگون کند. کاهش دسترسی چین به بازار آمریکا ممکن است آن کشور را به سمت بازارهای جایگزین در آسیا و خاورمیانه سوق دهد. این موضوع از یک سو می‌تواند رقابت صادراتی ایران را افزایش دهد، و از سوی دیگر احتمال رشد همکاری‌های دوطرفه در قالب تهاتر یا سرمایه‌گذاری‌های مشترک را تقویت کند.

ایران در کانون بی‌ثباتی جهانی

ترکیب دو رخداد بزرگ جنگ تعرفه‌ای آمریکا و چین از یک سو، و تنش ارزی میان دولت و فولادی‌ها از سوی دیگر تصویری از بازاری پیچیده و چندوجهی را ترسیم می‌کند که آینده آن در گرو تصمیم‌های سیاست‌گذار و واکنش صنعتگران است. در سطح جهانی، تحولات اخیر یادآور این واقعیت است که فولاد تنها یک کالای صنعتی نیست، بلکه ابزاری استراتژیک در سیاست‌های اقتصادی کشورها به شمار می‌آید. چین که حدود ۵۵ درصد فولاد جهان را تولید می‌کند، هرگونه محدودیت یا فشار بر صادراتش را با تغییر مسیر تجارت پاسخ خواهد داد.

در این میان، ایران نیز در موقعیتی قرار گرفته که می‌تواند از تغییر توازن تجاری بین شرق و غرب، فرصتی برای بازتعریف روابط صادراتی خود ایجاد کند مشروط بر اینکه موانع داخلی در حوزه ارز، انرژی و زیرساخت‌های حمل‌ونقل رفع شود.

راهی میان تهدید و فرصت

صنعت فولاد ایران اکنون در نقطه‌ای ایستاده که همزمان با فشارهای بیرونی و ضعف‌های ساختاری در داخل مواجه است. از یک سو، تحریم‌ها و محدودیت‌های بانکی مانع حضور مستقیم در بازارهای جدید شده‌اند، و از سوی دیگر، سیاست‌های ارزی و مقررات ناپایدار، انگیزه تولیدکنندگان برای بازگشت ارز صادراتی را تضعیف کرده است.

کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که در شرایط کنونی، تمرکز دولت باید بر اعتمادسازی با فعالان صنعت، ثبات‌بخشی به سیاست‌های ارزی، و توسعه مسیرهای جایگزین مالی و صادراتی باشد. در غیر این صورت، حتی اگر فرصت‌های جهانی برای صادرات فولاد ایران فراهم شود، موانع داخلی اجازه بهره‌برداری از آن را نخواهند داد.

آرامش شکننده در بازار میلگرد؛ نوسانات محدود در هفته چهارم مهرماه

بازار میلگرد در هفته منتهی به ۲۳ مهرماه ۱۴۰۴ در حالی به کار خود پایان داد که نوسانات قیمتی در محدوده‌ای بسیار محدود دنبال شد و سیگنال‌های متضادی از سوی تولیدکنندگان بزرگ به چشم می‌خورد. هرچند جهت کلی بازار به سمت ثبات میل می‌کرد، اما اختلاف رفتار میان شرکت‌ها نشان از ابهام در انتظارات کوتاه‌مدت فعالان بازار فولاد دارد.

• افت آرام در ذوب آهن؛ کاهش کمتر از دو درصدی: میلگرد ذوب آهن اصفهان سایز ۱۴ در ابتدای هفته با قیمت ۳۸ هزار و ۳۶۳ تومان عرضه شد اما در روزهای پایانی، نرخ آن تا ۳۷ هزار و ۶۳۶ تومان پایین آمد. این افت حدود ۷۲۷ تومانی معادل با ۱.۹ درصد کاهش محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد کاهش تقاضای مقطعی در بازار داخلی و ثبات نسبی نرخ ارز، باعث شده قیمت‌های ذوب آهن در مسیر تعدیل قرار گیرد. با این حال، کاهش محدود نرخ نشان می‌دهد فشار عرضه چندان سنگین نبوده و بازار همچنان از سطح حمایتی مشخصی برخوردار است.
• ثبات نسبی در بافق یزد؛ تعادل میان عرضه و تقاضا: در بازار میلگرد بافق یزد سایز ۱۶، نمودار قیمت طی هفته تقریباً افقی بود. نرخ این محصول در محدوده ۳۷ هزار و ۸۱۸ تا ۳۷ هزار و ۹۲۷ تومان در نوسان بود و در مجموع تغییر محسوسی را ثبت نکرد. ثبات قیمت میلگرد کارخانه بافق یزد می‌تواند ناشی از تعادل میان عرضه تولیدکنندگان و سطح تقاضای مصرفی پروژه‌ها باشد؛ به‌ویژه در سایزهای بالاتر که عمدتاً مصرف صنعتی و عمرانی دارند.
• رشد خفیف در فایکو؛ بازگشت جزئی از کف قیمتی: در همین بازه، میلگرد فایکو سایز ۱۴ با روندی معکوس نسبت به ذوب آهن حرکت کرد. این محصول از ۳۷ هزار و ۲۷۲ تومان در ابتدای هفته به ۳۷ هزار و ۹۰۹ تومان در پایان هفته رسید و حدود ۱.۷ درصد رشد را تجربه کرد.
  افزایش قیمت فایکو را می‌توان ناشی از بهبود جزئی تقاضا در مناطق مرکزی کشور و همچنین محدودیت عرضه کوتاه‌مدت برخی واحدهای نوردی دانست.

مجموع داده‌ها از بازار هفته چهارم مهرماه نشان می‌دهد که بازار میلگرد در حال تنفس بین دو موج قیمتی است؛ از یک‌سو کاهش محدود قیمت‌ها در ذوب آهن، و از سوی دیگر رشد جزئی در فایکو، تصویر یک بازار محتاط و کم‌رمق را ترسیم می‌کند. به نظر می‌رسد فعالان بازار در انتظار دریافت سیگنال‌های جدید از تحولات نرخ ارز، وضعیت معاملات شمش در بورس کالا و تصمیمات صادراتی چین هستند تا مسیر روشنی برای ادامه ماه مشخص شود.

آرامش نسبی در بازار تیرآهن؛ ثبات قیمتی در هفته چهارم مهرماه

بازار تیرآهن در هفته چهارم مهرماه ۱۴۰۴، در ادامه روند کم‌نوسان خود، شاهد تغییرات محدود و عمدتاً نزولی در برخی مبادی عرضه بود. داده‌های حاصل از معاملات میان ۱۹ تا ۲۳ مهرماه نشان می‌دهد که علی‌رغم افت محدود در تیرآهن ذوب‌آهن، قیمت تیرآهن سایر شرکت‌ها از جمله یزد و فایکو توانستند ثبات خود را حفظ کنند.

• افت تدریجی در ذوب‌آهن؛ کاهش بیش از دو میلیون تومانی در یک هفته: تیرآهن ذوب‌آهن سایز ۱۸ هفته را با نرخ ۱۱ میلیون و ۳۶۳ هزار تومان آغاز کرد و تا پایان هفته به ۱۰ میلیون و ۸۱۸ هزار تومان رسید. این کاهش حدود ۵۴۵ هزار تومان، معادل ۴.۸ درصد افت هفتگی محسوب می‌شود.
  تحلیلگران این افت را نتیجه کاهش حجم معاملات در بورس کالا و فشار رقابتی میان خریداران می‌دانند؛ عاملی که به تعدیل نرخ‌های اعلامی از سوی ذوب‌آهن منجر شده است.
• ثبات کامل در یزد؛ تداوم قیمت ۱۴ میلیون و ۵۴۵ هزار تومانی: در مقابل، تیرآهن یزد سایز ۲۰ در طول هفته هیچ تغییری را تجربه نکرد و قیمت آن در سطح ۱۴ میلیون و ۵۴۵ هزار تومان ثابت ماند. تداوم این نرخ بیانگر تعادل کامل میان عرضه و تقاضا در این مقطع زمانی است؛ به‌ویژه آنکه در بازار تیرآهن سنگین، خریداران پروژه‌ای معمولاً با احتیاط بیشتری اقدام به خرید می‌کنند.
• فایکو؛ حفظ کانال قیمتی و نوسان محدود: تیرآهن فایکو سایز ۱۴ نیز در محدوده‌ای بسیار محدود نوسان داشت. این محصول از ۶ میلیون و ۸۱۸ هزار تومان در ابتدای هفته به ۶ میلیون تومان در پایان هفته رسید؛ افتی حدود ۸۰۰ هزار تومان که در چارچوب نوسان طبیعی بازار نوردی‌ها قابل ارزیابی است. کارشناسان معتقدند که کاهش جزئی نرخ فایکو بیش از آنکه ناشی از افت تقاضا باشد، به دلیل رقابت عرضه‌کنندگان خرد و سیاست‌های تخفیفی در معاملات داخلی بوده است.

برآیند قیمت‌ها در بازار تیرآهن نشان می‌دهد که این بازار در هفته چهارم مهرماه در وضعیت آرام و کم‌رمق قرار داشته است. کاهش محدود در ذوب‌آهن و ثبات در یزد، تصویری از بازاری بدون شوک قیمتی را ترسیم می‌کند.
به نظر می‌رسد در صورت افزایش حجم معاملات شمش و بازگشت برخی پروژه‌های عمرانی در نیمه دوم مهرماه، بازار تیرآهن نیز بتواند به تدریج از فاز رکود قیمتی خارج شود.

رونق دوباره در رینگ فولاد، بازگشت میلگرد به صدر معاملات بورس کالا

پس از یک هفته رکود در معاملات محصولات طویل فولادی، بورس کالای ایران در هفته چهارم مهرماه شاهد جابه‌جایی معنادار در رفتار بازار بود. در حالی‌که هفته گذشته ورق فولادی در مرکز توجه قرار داشت و تیرآهن و میلگرد با ضعف تقاضا روبه‌رو بودند، در هفته جاری ورق از رونق افتاد و این‌بار میلگرد توانست با رشد عرضه و فروش چشمگیر، بار دیگر جایگاه خود را در صدر معاملات بازپس گیرد.

رشد ۳۵ درصدی عرضه و ثبت فروش ۵۷ درصدی

در بازه معاملاتی ۱۹ تا ۲۳ مهرماه ۱۴۰۴، حدود ۹۸ هزار و ۹۱۸ تن میلگرد توسط ۲۵ شرکت تولیدکننده در رینگ صنعتی بورس کالا عرضه شد. این میزان در مقایسه با هفته گذشته (با عرضه ۷۳ هزار و ۲۷۳ تن) رشد ۳۵ درصدی را نشان می‌دهد.

از این مقدار عرضه، ۵۶ هزار و ۶۰۹ تن میلگرد معامله شد؛ به این ترتیب، نرخ فروش نسبت به حجم عرضه معادل ۵۷ درصد ثبت شده است. ارزش کل معاملات این محصول در هفته اخیر نیز حدود ۲ هزار و ۱۴۷ میلیارد تومان برآورد شده که نشان‌دهنده بهبود محسوس تقاضا در مقایسه با دو هفته گذشته است.

استقبال پرقدرت تولیدکنندگان؛ ۱۸ شرکت با فروش ۱۰۰ درصدی

در میان ۲۵ شرکت حاضر در رینگ میلگرد، ۱۸ شرکت توانستند رکورد فروش ۱۰۰ درصدی را به ثبت برسانند؛ موضوعی که بیانگر بازگشت نسبی اعتماد خریداران و بهبود جریان نقدینگی در بازار فولاد است. افزایش فعالیت سمت تقاضا را می‌توان نتیجه ترکیب چند عامل دانست:

• تعدیل نسبی قیمت پایه از سوی عرضه‌کنندگان،
• کاهش نگرانی نسبت به سیاست‌های ارزی و نرخ تسعیر صادراتی،
• و رشد نیاز مصرفی پروژه‌های عمرانی در نیمه دوم سال.

به گفته کارشناسان بازار، این حجم از استقبال نشان می‌دهد که مصرف‌کنندگان نهایی به تدریج در حال بازگشت به رینگ معاملات هستند، هرچند هنوز حجم کل قراردادها نسبت به شهریورماه فاصله دارد.

رشد چشمگیر عرضه و فروش تیرآهن در بورس کالا؛ ذوب‌آهن پیشتاز شد

بازار این مقطع فولادی در هفته اخیر شاهد افزایش عملکرد تولیدکنندگان تیرآهن بود. عرضه‌ها در این هفته نسبت به هفته گذشته ۲۹ درصد رشد داشت و به مجموع ۲۳ هزار و ۴۷۰ تن رسید؛ رقمی که نشان‌دهنده فعالیت فعال ۸ شرکت تولیدکننده تیرآهن در بورس کالا است.

از این میزان عرضه، فروش به میزان ۹۲ درصد تحقق یافت و بازار همچنان با تقاضای بالا روبه‌روست. سهم شرکت ذوب‌آهن اصفهان از این فروش قابل توجه بود؛ ۱۷ هزار و ۹۴۲ تن از تیرآهن‌های عرضه شده توسط این شرکت به فروش رفت که نشان‌دهنده قدرت رقابتی بالای ذوب‌آهن در بازار تیرآهن است.

در کنار رشد عرضه و فروش، درآمدزایی شرکت‌ها نیز چشمگیر بود و مجموع درآمد حاصل از فروش تیرآهن‌های عرضه شده یک هزار و ۱۳ میلیارد تومان گزارش شد. این ارقام نشان می‌دهد که تیرآهن به عنوان یکی از محصولات فولادی پرتقاضا، توانسته در هفته‌های اخیر نه تنها حجم فروش خود را افزایش دهد، بلکه جایگاه خود در بازار رقابتی فولاد را نیز تثبیت کند.

تحلیلگران بازار معتقدند که افزایش عرضه و فروش تیرآهن در بورس کالا می‌تواند نوید فصل پاییز با ثبات نسبی و تداوم تقاضا برای این محصول را بدهد، هرچند تغییرات در قیمت‌های جهانی و هزینه‌های تولید همچنان می‌تواند بر روند بازار اثرگذار باشد.

بازار ورق در هفته منتهی به ۲۳ مهر؛ کاهش عرضه و معاملات پس از ۳ هفته رشد متوالی

محصول ورق فولادی در هفته منتهی به ۲۳ مهرماه ۱۴۰۴، برخلاف روند سه هفته گذشته که شاهد رشد عرضه و معاملات بود، با عملکرد منفی قابل توجهی مواجه شد. در این بازه زمانی، عرضه‌ها با کاهش ۴۸ درصدی نسبت به هفته قبل، به ۱۸۸ هزار و ۵۷۴ تن رسید.

کاهش عرضه‌ها همزمان با افت حجم معاملات و تقاضا در بورس کالا بود؛ به طوری که از مجموع عرضه‌ها، ۱۳۰ هزار و ۶۴۰ تن محصول به فروش رسید که معادل ۶۹ درصد از کل عرضه‌ها است. این آمار نشان می‌دهد که بازار و قیمت ورق سیاه در این هفته با تقاضای محدود مواجه شد و قدرت خرید آن کاهش یافت و نتوانست روند صعودی هفته‌های گذشته را حفظ کند.

تحلیلگران بازار معتقدند این افت مقطعی ممکن است ناشی از کاهش تقاضای مقطعی مصرف‌کنندگان و تغییر سیاست‌های فروش تولیدکنندگان باشد. با این حال، با توجه به سابقه رشد سه هفته‌ای اخیر، بازار ورق هنوز توان رقابتی خود را حفظ کرده و احتمال بازگشت روند صعودی در هفته‌های آتی وجود دارد.