
تحلیل هفتگی بازار آهن آلات؛ 12 تا 16 مهر 1404
- اجرای بازگشت تحریمهای اتحادیه اروپا؛ بازتعریف ریسک تجاری
- پیامدهای فوری برای صادرات فولاد و زنجیره لجستیک
- واکنش تشکلهای فولادی به سیاستهای قیمتی
- تحلیل اختصاصی بازار میلگرد در هفته سوم مهرماه ۱۴۰۴
- جزئیات روند قیمتی میلگرد
- بررسی عملکرد تولیدکنندگان میلگرد
- تحلیل روند قیمتی تیرآهن در هفته سوم مهرماه ۱۴۰۴
- بررسی جزئی رفتار قیمتی تیرآهن کارخانهها
- جمعبندی روند بازار تیرآهن
- وضعیت معاملات بازار آهنآلات در بورس کالا؛ عقبگرد پس از یک هفته صعود
- توقف روند رشد پس از یک هفته رونق
به گزارش آهن آنلاین - بازار فولاد ایران در هفته منتهی به ۱۶ مهر ۱۴۰۴ (۸ اکتبر ۲۰۲۵)، روزهایی متفاوت و پرنوسان را پشت سر گذاشت. فضای عمومی صنعت تحتتأثیر همزمان سه عامل کلیدی شکل گرفت. بازگشت رسمی تحریمهای اتحادیه اروپا علیه فلزات ایرانی، انتشار آمار تازه از عملکرد نیمساله تولید فولاد و آغاز سور تازهای از تنش میان سیاستگذار و تولیدکنندگان بر سر شیوه قیمتگذاری.
این 3 رویداد، هرکدام درجای خود مسیر بازار را دستخوش تغییر کردند و مجموعاً چشماندازی از یک پاییز پرچالش و غیرقابلپیشبینی را برای فعالان زنجیره فولاد رقم زدند. در چنینشرایطی که بازارهای جهانی همزمان با افت قیمتهای آتی در چین در حال تعدیلاند، تولیدکنندگان ایرانی باید میان حفظ سهم بازار صادراتی و دفاع از سود داخلی تعادل جدیدی بیابند. گزارش پیشرو، مروری تحلیلی و میدانی بر مهمترین تحولات هفته گذشته صنعت فولاد و قیمت آهن آلات است .
اجرای بازگشت تحریمهای اتحادیه اروپا؛ بازتعریف ریسک تجاری
در نخستین روزهای مهر، شورای اتحادیه اروپا بهطور رسمی بازگشت بخشی از محسودیتهای تجاری علیه ایران را اعلام کرد. این تحریمها که از ۳۰ سپتامبر لازمالاجرا شدند، بازار فولاد و فلزات را در قلب محسودیتهای جدید قرار میدهند و هرچند «سوره موقت تسویه قراردادها» تا اول ژانویه ۲۰۲۶ در نظر گرفته شده؛ اما صادرکنندگان ایرانی را با ریسک جدی در تمدید قراردادهای خارجی روبهرو کرده است.
پیامد مستقیم این تصمیم، افزایش هزینههای بیمه و حمل، تردید در پذیرش بار توسط خطوط کشتیرانی و در نهایت، افت سرعت عملیات صادراتی در بنادر جنوبی کشور بود. به گفته برخی فعالان تجاری، «اکثر خریداران منطقهای در حال بازنگری بندهای قراردادی خود هستند» و احتمال دارد بخشی از بارهای مهرماه به تعویق بیفتد.
پیامدهای فوری برای صادرات فولاد و زنجیره لجستیک
بهدنبال اعلام رسمی تحریمها، بخشی از شرکتهای صادرکننده فولاد ترجیح دادند جریان فروش خارجی را موقتاً متوقف کنند و موجودیهای انبار را به بازار داخل هدایت نمایند. این تغییر جهت، موجب تقویت نسبی تقاضا در بازار داخلی شد و برخی اقلام از جمله میلگرد و تیرآهن در مبادی فروش دچار افزایش تدریجی قیمت شدند.
درعینحال، هزینه حملونقل دریایی و بیمه در مسیرهای خلیج فارس و شرق آفریقا بهطور میانگین ۱۰ تا ۱۵ درصد رشد یافت. این افزایش هزینهها درحالی رخ داد که حاشیه سود صادرات فولاد ایران بهواسطه اختلاف نرخ ارز و محسودیتهای بانکی پیشتر نیز تحت فشار بود.
واکنش تشکلهای فولادی به سیاستهای قیمتی
در میانه هفته، انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در نامهای رسمی خطاب به وزارت صمت، خواستار تسوین فرمول شفاف و قابل اتکایی برای قیمتگذاری محصولات زنجیره فولاد شد. فعالان صنعت معتقدند که تعیین دستوری قیمت پایه در بورس کالا باعث کاهش رقابت و اخلال در کشف قیمت واقعی میشود.
در پی این موضعگیریها، وزارت صمت اعلام کرد که درحال بازنگری در سازوکار قیمتگذاری است و بهزودی نسخه جدیدی از دستورالعمل تنظیم بازار فولاد را منتشر خواهد کرد. بااینحال، تا زمان نگارش این گزارش، هنوز جزئیات آن اعلام نشده است.
تحلیل اختصاصی بازار میلگرد در هفته سوم مهرماه ۱۴۰۴
در هفته منتهی به ۱۶ مهرماه ۱۴۰۴ (۴ تا ۸ اکتبر ۲۰۲۵)، بازار فولاد ایران در شرایطی به کار خود ادامه داد که فضای جهانی نیز آرام و محتاط بود. افت نسبی قیمت سنگآهن در چین، تثبیت نرخ شمش CIS در محسودهی ۴۵۰ دلار و کاهش حجم معاملات در شرق آسیا باعث شد بازارهای منطقهای سیگنال روشنی برای رشد یا افت ندهند. در این فضا، بازار داخلی ایران بیش از آنکه از متغیرهای بینالمللی اثر بگیرد، تحتتأثیر رفتار محتاطانه خریداران، سیاستهای عرضه در بورس کالا و رکود پروژههای عمرانی قرار داشت.
باوجوداین، دادههای قیمتی نشان میدهد که میلگرد در بازار آزاد ایران در هفته سوم مهرماه، روندی ملایم و رو به رشد را طی کرده است. در شرایطیکه بازار پس از رکود نیمهاول مهر بهدنبال جهتگیری تازهای بود، برخی تولیدکنندگان تلاش کردند با کنترل عرضه، مانع از افت بیشتر قیمتها شوند و همین موضوع موجب بازگشت خفیف قیمتها به مدار مثبت شد.
جزئیات روند قیمتی میلگرد
براساس دادههای روزانه از ۱۲ تا ۱۶ مهرماه، میانگین قیمت میلگرد در بین تولیدکنندگان اصلی کشور در بازهای بین ۳۷ هزار و 545 هزارتومان تا ۳۸ هزار و ۸۰۰ تومان نوسان داشت. این بازه محسود نشاندهندهی بازار کمنوسان اما روبه بهبود است. درحالیکه ابتدای هفته با رکود نسبی آغاز شد، از میانه هفته شاهد افزایش جزئی قیمتها بهویژه در مناطق شمالغرب کشور بودیم.
بررسی عملکرد تولیدکنندگان میلگرد
قیمت میلگرد ذوبآهن از ۳۸,۶۳۶ تومان در ابتدای هفته به ۳۸,۴۵۴ تومان در انتها رسید. هرچند تغییر چندانی دیده نمیشود، اما همین ثبات در فضای پرریسک کنونی خود نشانهای از تعادل میان عرضه و تقاضا است. خریداران عمده همچنان با احتیاط عمل کردند و بیشتر در انتظار سیگنالهای جدید از بورس کالا و نرخ ارز ماندند.
بیشترین رشد قیمتی در هفته مربوط به میلگرد میانه بود. افزایش از ۳۷,۵۴۵ به ۳۸,۹۰۹ تومان یعنی حسود ۳٫۶ درصد رشد هفتگی، در شرایطی اتفاق افتاد که سایر کارخانهها ثبات نسبی داشتند. تحلیلها نشان میدهد بخشی از این افزایش ناشی از کاهش عرضه فصلی در شمالغرب کشور و رشد معاملات منطقهای در آذربایجان شرقی بوده است.

میلگرد ظفر بناب در تمام روزهای هفته روی رقم ۳۷,۹۰۹ تومان ثابت ماند. این ثبات کامل، نشانهای از سیاست انضباطی فروش و کنترل دقیق موجودی انبارها در این واحد تولیدی است. ظفر بناب معمولاً نوسانات قیمتی خود را با تأخیر نسبت به بازار نشان میدهد و همین رفتار، ثبات نسبی قیمت منطقهای را تضمین کرده است.
در سمت دیگر بازار، آریان فولاد ۱۸ با روندی معکوس حرکت کرد. قیمت از ۳۸,۷۲۷ تومان در آغاز هفته به ۳۸,۳۶۳ تومان در انتها کاهش یافت. کاهش حسود یک درصدی در محصولات این کارخانه میتواند بهدلیل افزایش عرضه در مناطق غربی و فشار رقابتی میان تولیدکنندگان هممقیاس تحلیل شود.
تحلیل روند قیمتی تیرآهن در هفته سوم مهرماه ۱۴۰۴
بازار تیرآهن در هفته منتهی به ۱۶ مهرماه ۱۴۰۴ رفتار باثباتتری نسبت به میلگرد از خود نشان داد. باوجود فشار رکود بر بازار مقاطع طویل فولادی، قیمت تیرآهن در بیشتر مبادی اصلی، در محسودهای ثابت نوسان کرد و تغییر محسوسی در جهت صعودی یا نزولی نداشت. این روند نشان میدهد که بازار در وضعیت تعادل شکننده قرار گرفته و در غیاب تقاضای مصرفی واقعی، تنها با معاملات محسود روزانه تنظیم میشود.
بررسی جزئی رفتار قیمتی تیرآهن کارخانهها
قیمت تیرآهن ۱۶ در طول هفته تقریباً ثابت ماند و از ۱۰ میلیون تومان در ابتدای هفته، تنها در روز پایانی اندکی به ۹ میلیون و ۵۴۵ هزار تومان کاهش یافت. این افت کمتر از ۵ درصدی، ناشی از کاهش حجم خرید در بورس کالا و عقبنشینی خریداران خرد از بازار آزاد بود. بهطور کلی، تیرآهن ذوبآهن بهعنوان شاخص بازار شناخته میشود و ثبات نسبی آن معمولاً نشانگر فقدان انگیزههای سفتهبازانه است.

در این سایز نیز نرخها در سطح ۱۸ میلیون و ۱۱۸ هزار تومان در تمامی روزهای هفته بسون تغییر باقی ماند. این رفتار قیمتی بیانگر انجماد معاملات در سایزهای سنگینتر است که معمولاً وابستگی بیشتری به پروژههای عمرانی و صنعتی دارند. نبود تقاضای عمرانی فعال، عملاً رشد این بخش از بازار را متوقف کرده است.
قیمت تیرآهن ۱۴ آریان فولاد در این هفته با اندکی نوسان مواجه شد؛ از ۷ میلیون و ۴۵۴ هزار تومان در ابتدای هفته تا ۷ میلیون و ۳۲۷ هزار تومان در انتهای هفته. کاهش حسود ۱٫۵ درصدی را میتوان ناشی از فشار عرضه در بازار غرب کشور دانست. باتوجهبه اینکه آریان فولاد معمولاً نرخهای رقابتیتری نسبت به ذوبآهن ارائه میدهد، احتمالاً این کاهش با هدف حفظ سهم بازار صورت گرفته است.
جمعبندی روند بازار تیرآهن
در مجموع، بازار تیرآهن در بازه زمانی ۱۲ تا ۱۶ مهرماه با ثبات نسبی و تمایل خفیف به کاهش قیمتها همراه بود. برخلاف میلگرد که در همین بازه رشد جزئی را تجربه کرد، تیرآهن نتوانست از رکود سمت تقاضا عبور کند.
میانگین نرخهای هفتگی نشان میدهد که بازار در فاز انتظار و سکون قرار دارد؛ نه عرضهکنندگان تمایلی به کاهش قیمت دارند، نه خریداران در شرایط فعلی انگیزهای برای خرید سنگین دارند.
وضعیت معاملات بازار آهنآلات در بورس کالا؛ عقبگرد پس از یک هفته صعود
در هفته منتهی به ۱۶ مهرماه ۱۴۰۴، رینگ صنعتی بورس کالا شاهد بازگشت روند عرضهوتقاضا در بازار آهنآلات بود. درحالیکه هفته گذشته رشد چشمگیری در حجم عرضه، تقاضا و ارزش معاملات مقاطع فولادی مشاهده میشد، در هفته جاری مسیر بازار بهطور کامل معکوس شد و نشانههای بازگشت به فاز رکود مجدداً نمایان شد.
این تغییر جهت درحالی رقم خورد که فضای عمومی بازار آزاد نیز از ثبات و احتیاط حکایت داشت. دادههای معاملاتی نشان میدهد که بخش عمده تولیدکنندگان میلگرد و تیرآهن در هفته جاری با کاهش عرضه و افت فروش مواجه بودهاند؛ تنها قیمت ورق سیاه توانست برخلاف جریان عمومی، روندی صعودی و پرقدرت را حفظ کند.
بازار ورق؛ نقطه روشن معاملات هفتگی
در بین تمامی گروههای فولادی، بازار ورق عملکردی درخشان داشت. مجموع عرضههای ثبتشده در این بخش برابر با ۳۶۵ هزار و ۷۰ تن بود که نسبت به هفته گذشته رشدی چشمگیر معادل ۲۲۰ درصد را نشان میدهد. از این میزان عرضه، حسود ۴۰۴ هزار تن تقاضا در سامانه ثبت شد و در نهایت ۹۸ درصد از عرضهها به فروش رفت.

درآمد شناساییشده از معاملات ورق در هفته جاری ۱۵ هزار و ۸۱۹ میلیارد تومان برآورد میشود که بخش عمدهای از آن متعلق به شرکت فولاد مبارکه اصفهان است. این شرکت بهتنهایی حسود ۱۴ هزار میلیارد تومان درآمد از محل فروش ورق در بورس کالا به دست آورده و عملاً بار اصلی رشد معاملات را بر سوش کشیده است. ارتقای سقف عرضههای مبارکه در این هفته، نقش تعیینکنندهای در ایجاد رونق در بازار ورق داشته و موجب شد این بخش برخلاف سایر مقاطع فولادی، مسیر صعودی خود را حفظ کند.
میلگرد در بورس؛ افت در عرضه، تقاضا و فروش
در مقابل، بازار میلگرد با افت محسوسی مواجه شد. حجم عرضهها در این بخش نسبت به هفته گذشته ۵۲ درصد کاهش یافت و به ۷۳ هزار و ۲۷۳ تن رسید. این افت در عرضه بهطور مستقیم بر حجم معاملات تأثیر گذاشت؛ بهطوریکه حجم فروش و معامله نیز در هفته جاری ۵۴ درصد کاهش را تجربه کرد.

بررسی ترکیب کارخانه های تولید کننده میلگرد نشان میدهد که در مقایسه با هفته قبل، تعداد فعالان حاضر در رینگ معاملاتی نیز بهشدت کاهش یافته است. تنها هشت شرکت در معاملات میلگرد مشارکت داشتند که در مجموع موفق به ثبت ۶۲ درصد فروش شدند. این موضوع بیانگر آن است که قدرت تقاضا در بازار بهشکل قابلتوجهی تضعیف شده و خریداران در انتظار سیگنالهای بنیادی قویتر هستند.
بازار تیرآهن؛ عقبنشینی آرام در معاملات
بازار تیرآهن نیز همانند میلگرد در مسیر نزولی حرکت کرد. در هفته جاری ۱۸ هزار و ۲۵۱ تن تیرآهن در بورس کالا عرضه شد که نسبت به هفته گذشته ۲۶ درصد کاهش را نشان میدهد. این کاهش عرضه با افت متناسبی در تقاضا و حجم معامله همراه بود؛ بهطوریکه تقاضا ۲۴ درصد و حجم معاملات نهایی ۲۳ درصد نسبت به هفته گذشته کاهش یافت.

همچون هفتههای گذشته، کارخانه ذوب آهن اصفهان سهم غالب در این بخش را در اختیار داشت و با عرضهی ۱۵ هزار و ۱۶۳ تن تیرآهن، بار اصلی بازار را بر سوش کشید. بااینحال، کاهش تمایل خریداران عمده و احتیاط انبارداران در خرید انبوه موجب شد تا سطح معاملات تیرآهن پایینتر از میانگین فصلی باقی بماند.
توقف روند رشد پس از یک هفته رونق
در مجموع، دادههای بورس کالا در هفته منتهی به ۱۶ مهر نشان میدهد که بازار آهنآلات کشور پس از یک هفته رونق نسبی، مجدداً در مدار احتیاط و رکود قرار گرفته است. افت عرضهها و کاهش مشارکت تولیدکنندگان در رینگ معاملاتی بیانگر آن است که فعالان بازار با دیده تردید به آیندهی کوتاهمدت فولاد مینگرند.
درحالیکه بازار ورق بهلطف عرضههای سنگین فولاد مبارکه همچنان در مسیر صعودی حرکت میکند، سایر مقاطع از جمله میلگرد و تیرآهن نیازمند محرکهای بنیادی جدید مانند افزایش تقاضای عمرانی یا ثبات نرخ ارز هستند تا بتوانند از وضعیت فعلی خارج شوند.