بتن اکسپوز چیست و چرا در طراحی مدرن استفاده می‌شود؟

بتن اکسپوز (Exposed Concrete) یکی از انواع بتن است که نمای جذابی به سازه می‌بخشد. این بتن به دلیل جلوه جذاب و مقاومت بالایی که دارد در پروژه‌های صنعتی و ساختمانی مدرن بکار گرفته می‌شود. استفاده از بتن اکسپوز در قسمت دیوارها و کف پوش سازه‌هایی با معماری مدرن مرسوم است. ضمنا، بتن expose همچون سنگ‌های نماکاری ساختار یکپارچه‌ای دارد و با وجود آن به هیچ پوششی نیاز نیست. درواقع، این بتن مشخصات ارزشمندی دارد و مانند قیمت آهن، بر هزینه نهایی پروژه‌های ساخت‌وساز تاثیر بسزایی می‌گذارد. در ادامه مطلب، به مباحثی نظیر انواع بتن اکسپوز، روش‌های اجرا و قیمت آن‌ها در بازار پرداخته شده است.

بتن اکسپوز چیست؟

بتن اکسپوز که با نام تایل بتنی اکسپوز هم شناخته می‌شود در پروژه‌های مختلف همچون یک پوشش نهایی مورداستفاده قرار می‌گیرد. درواقع، این بتن به خاطر خصوصیاتی همچون نمای شیک، دوام و پایداری بالا به‌صورت گسترده در بناهای مدرن استفاده می‌شود. ضمن اینکه تمام سطح یا قسمتی از بتن expose را بعد از اجرا می‌توان مشاهده کرد و به‌نوعی بخشی از نمای ساختمان به حساب می‌آید. همچنین، اجرای بتن اکسپوز سرعت بالایی دارد و هزینه آن تقریبا اقتصادی است. این مشخصات، زمینه استفاده گسترده از تایل بتنی اکسپوز در پوشش نمای ساختمان را فراهم کرد و اکنون، شاهده بکارگیری آن در بسیاری از سازه‌های مدرن هستیم.

ویژگی ها و مزایای بتن اکسپوز

مشخصات بتن اکسپوز و مزایایی که دارد باعث محبوبیت آن در دنیای ساخت‌وساز شده است. از مهم‌ترین ویژگی‌ها و مزایای بتن expose می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دوام و پایداری مطلوب
• سازگار بودن با محیط‌زیست
• مقاوم در وضعیت جوی ناپایدار
• برخورداری از سطحی براق و نیمه صیقلی
• عایق صوتی قدرتمند و حرارتی با سطح کیفی بالا
• میزان مصرف ۴۰ کیلوگرم بتن به ازای هر متر مربع
• امکان اجرا در تناژهای رنگی خاکستری کم‌رنگ، معمولی و پررنگ

کاربردهای بتن اکسپوز در ساختمان

بتن expose به لطف داشتن ظاهر زیبا و مقاومت حداکثری در قسمت‌های مختلف ساختمان مورداستفاده قرار می‌گیرد. یکی از این قسمت‌ها، نمای خارجی ساختمان‌ها است که به جلوه شیک و درعین‌حال، مقاوم نیاز دارد. استفاده صحیح از این نوع بتن باعث افزایش عمر مفید ساختمان بتنی می‌شود و از فرسایش و آسیب‌های محیطی جلوگیری می‌کند. درکل، کاربردهای بتن اکسپوز در ساختمان شامل موارد زیر می‌شود:

• احداث پلکان
• کف پوش و قسمت پیاده‌رو
• پارکینگ ساختمان‌های مدرن
• دیوارهای داخلی و دکوراسیون ساختمان
• احداث استخر و حوض‌های آب در فضای باز

انواع بتن اکسپوز

بتن اکسپوز ازنظر بافت سطح تنوع مناسبی دارد و در انواع صاف، طرح‌دار و تخلخلی تولید می‌شود که در ادامه به معرفی آن‌ها پرداخته‌ایم:

• مدل صاف و صیقلی: این بتن همانطور که از نامش پیداست، سطح صافی دارد و گزینه ایده‌آلی برای محیط‌های مدرن و مینیمال محسوب می‌شود.
• مدل طرح‌دار: این بتن در بافت‌های طرح‌دار چوبی و سنگی تولید می‌شود و حتی امکان سفارش آن در طرح‌های دلخواه مصرف‌کنندگان وجود دارد.
• مدل تخلخلی: این بتن به دلیل داشتن سوراخ‌ها و بافت‌های منحصربه‌فرد مناسب پروژه‌های ویژه و مدرن است.

روش های اجرای بتن اکسپوز

امکان اجرای بتن اکسپوز در دو روش پیش ساخته و درجا وجود دارد که هرکدام از آن‌ها دارای شرایط خاص و ویژه‌ای هستند. در ادامه اطلاعات لازم درباره روش‌های اجرای بتن expose آورده شده است:

اجرای بتن اکسپوز در روش پیش ساخته

روش پیش‌ساخته یکی از ترفندهای رایج تولید و اجرای بتن expose است. در این روش، بتن را در کارخانه تولید کرده و سپس، به موقعیت پروژه ارسال می‌کنند. ضمنا، بتن با قالب‌های پیش‌ساخته دارای سایزهای مشخصی است؛ اما امکان تغییر آن به درخواست خریدار وجود دارد. درهرصورت، برای اجرای بتن اکسپوز در مدل پیش ساخته باید بر اساس نقشه و طرح‌های اجرایی عمل کرد. اصولا، این روش در پروژه‌های معمولی بکار گرفته می‌شود.

اجرای بتن اکسپوز در روش درجا

امکان استفاده از بتن‌های پیش ساخته در پروژه‌های عظیم ساختمانی وجود ندارد؛ چراکه حمل آن‌ها از کارخانه تا محل موردنظر بسیار دشوار است و به‌صرفه نیست. برهمین‌اساس، روش اجرای بتن اکسپوز به حالت درجا در دستور کار ساختمان‌سازان قرار می‌گیرد. در این روش، صفر تا صد تولید بتن expose همچون قالب‌گیری به شکل درجا و در محل پروژه صورت می‌گیرد. البته این کار باید به افراد ماهر سپرده شود تا نتیجه مناسب را داشته باشد.

نکات مهم در نگهداری بتن اکسپوز

برای اینکه بتن expose همیشه ظاهر جذاب، سالم و تمیزی داشته باشد بایستی چند نکته مهم را رعایت کنید. به‌طورکلی، نکات مهم در نگهداری بتن اکسپوز بدین شرح است:

• شستشوی روزانه: با این کار مانع از ورود زباله به داخل بتن و تثبیت لکه‌ها می‌شوید. همچنین، شستشو با فشار بالا به همراه پاک‌کننده قوی چربی‌زدا به پاکسازی عالی محل بتن اکسپوز کمک می‌کند‌.
• آب‌بندی مجدد بتن اکسپوز: با این کار، ظاهر بتن زیباتر از قبل می‌شود و میزان مقاومت آن افزایش می‌یابد. در صورت بکارگیری آب‌بند بتن استاندارد، سطح آن به خوبی محافظت می‌شود تا نهایتا، بتن با گذشت زمان لک یا خرد نشود.
• تعمیر ترک‌های موجود: باید ترک‌ها را در اسرع وقت تعمیر کرد؛ زیرا ممکن است در طولانی مدت به ساختار زیرین بتن آسیب وارد کند. درواقع، با وجود ترک‌ها احتمال نفوذ آب به سطوح زیرین افزایش می‌یابد که این موضوع، سلامت ساختار بتن را تهدید می‌کنند.

عوامل موثر بر قیمت بتن اکسپوز

قیمت بتن اکسپوز با توجه به عواملی نظیر برند تولیدکننده، مدل، سطح کیفی و حجم آن تعیین می‌شود. به‌طورکلی، این بتن را با قیمت بالاتری نسبت به بتن معمولی معامله می‌کنند؛ چراکه پروسه تولید و اجرای آن نیازمند دقت و مهارت بالایی است. مدل بافت سطح بتن هم بر بهای آن تأثیر می‌گذارد. برای مثال، طرح‌های ساده با قیمت کمتری در مقایسه با طرح‌های خاص ارائه می‌شوند. درهرصورت، قیمت روز بتن اکسپوز ممکن است با روزهای قبل کاملا فرق داشته باشد؛ زیرا همواره نوسان دارد و گاهی اوقات دستخوش تغییرات صعودی یا نزولی می‌شود. با توجه به این مسئله بهتر است قیمت بتن موردنظر خود را به‌صورت روزانه استعلام بگیرید.