جوشکاری نرده راه پله

تمام ساختمان‌های مسکونی بیش از دو طبقه، به‌راه‌پله مجهز شده‌اند. راه‌پله به‌دلیل مباحث امنیتی، باید نرده یا حفاظ داشته باشد؛ حتی اگر تعداد پله‌ها کم است باید جهت محافظت از کودکان، سالمندان و حیوانات خانگی از نرده استفاده کرد. بنابراین، نرده راه‌پله عضو مهمی در ساختمان است که باید به‌صورت اصولی نصب شود. معمولا، برای نصب نرده یا حفاظ راه‌پله از جوشکاری استفاده می‌کنند. جوشکاری نرده راه‌پله شامل روش‌های مختلفی می‌شود که هرکدام از آن‌ها برای شرایط خاصی مناسب هستند. در ادامه مطلب، درباره روش‌های جوش نرده راه‌پله و نکات مرتبط با آن‌ها صحبت شده است.

مراحل کلیدی قبل از جوشکاری نرده راه‌پله

قبل از جوشکاری نرده راه‌پله چند مرحله کلیدی وجود دارد. از جمله این مراحل می‌توان به‌طراحی و اندازه‌گیری نرده‌ها به‌صورت دقیق، برش قطعات فلزی به‌اندازه‌های موردنظر و آماده‌سازی قطعات و جایگاه نصب آن‌ها اشاره کرد که در ادامه به بررسی هر یک از آن‌ها پرداخته خواهد شد:

• اطمینان از همخوانی طرح و اندازه نرده با محیط 
• برآورد اندازه ارتفاع، فاصله میان پایه‌ها و عرض نرده. ارتفاع نرده‌های راه‌پله به‌صورت استاندارد حدود 90 سانتی‎متر بوده و فاصله هم باید به‌صورتی باشد که کودکان نتوانند از بین آن‌ها رد شوند.
• برش قطعات فلزی در ابعاد مورد نظر با استفاده از دستگاه برش یا سنگ فرز. این مرحله باید با دقت و حساسیت بالا انجام شود.  
•  آماده‌سازی قطعات و اتصالات برای نصب و جوشکاری
• قرار دادن قطعات در نواحی تعیین‌شده با فاصله یکسان و ثابت نگه داشتن آن‌ها با گیره
• جوشکاری قطعات با روش مد نظر
• رعایت نکات ایمنی و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی 

• استفاده از ابزار مناسب جوشکاری، از جمله شاقول، متر و گیره
• اطمینان از اینکه تمامی قطعات به درستی تراز شده اند و زاویه ها نیز طبق طرح نهایی قرار گرفته اند؛ تا در پایان کار، نرده ها دچار عدم تقارن یا کجی نشوند.
• بررسی و تست قطعات قبل از جوشکاری؛ اطمینان از عدم وجود ترک یا ضعف در قطعات فلزی قبل از شروع فرآیند جوشکاری.

انتخاب روش مناسب جوش نرده راه‌ پله

همان‌طورکه اشاره شد، جوشکاری نرده راه‌پله روش‌های مختلفی دارد که هریک از آن‌ها برای نرده‌های خاصی بکار گرفته می‌شوند. درمجموع، از روش‌های مناسب جوش نرده راه‌پله می‌توان به‌ موارد زیر اشاره کرد:

• جوشکاری قوس الکتریکی (SMAW): روش جوشکاری قوس الکتریکی بهترین گزینه برای جوشکاری نرده‌های فلزی است. در این روش، شکل‌گیری قوس الکتریکی و جوش با الکترودهای مصرفی انجام می‌گیرد.
• جوشکاری با گاز محافظ (MIG/MAG): در این روش، همان‌طور که از نامش پیداست از گازهای محافظ نظیر آرگون یا دی‌اکسیدکربن استفاده می‌کنند تا جوش دربرابر اکسیداسیون مقاومت لازم را داشته باشد. معمولا، روش جوشکاری با گاز محافظ جهت اتصال نرده‌های استیل و آلومینیوم مورداستفاده قرار می‌گیرد.

• جوشکاری تنگستن با گاز محافظ (TIG): این روش توانایی لازم جهت ایجاد جوش‌های باکیفیت و دقیق را دارد؛ برای این منظور هم از الکترود تنگستن و گاز محافظ استفاده می‌کند. درکل، این روش گزینه مناسبی برای نرده‌های استیل ضد زنگ و آلومینیومی است.
• جوشکاری پلاسما (PAW): در این مدل جوشکاری، با استفاده از یک قوس پلاسما، فلزات را ذوب کرده و آن‌ها را به یکدیگر متصل می‌کنند. این روش مشابه روش TIG است با این تفاوت که قوس متمرکز و نفوذ بالاتری دارد. 
• جوشکاری اصطکاکی دوار (RFW): این متد در واقع جوشکاری حالت جامد است که با ایجاد اصطکاک بین دو قطعه، آن‌ها را به یکدیگر متصل می‌کند. 
• جوشکاری در حالت جامد: این روش متشکل از جوشکاری انفجاری و جوشکاری اصطکاکی است که در جریان آن‌ها، فشار و حرارت جهت جوش به‌نرده‌ها اعمال می‌شود. معمولا، این روش را در جوشکاری نرده‌هایی با طرح‌های پیچیده استفاده می‌کنند و درکل، برای جوشکاری نرده‌های خاص کارایی دارد.
• جوشکاری مقاومتی: در این روش جهت ایجاد حرارت لازم و جوش از جریان الکتریکی استفاده می‌کنند. بعلاوه روش جوشکاری مقاومتی برای جوش نرده راه‌پله فلزی که ضخامت کمی دارد، پیشنهاد می‌شود.
• جوشکاری لیزری: در این روش، پرتو لیزر با تمرکز بالا روی سطح فلز تابانده می‌شود و باعث ذوب و اتصال قطعات می‌گردد. جوشکاری لیزری سرعت بالایی دارد، کیفیت جوش آن بسیار تمیز است و تغییر شکل حرارتی کمی ایجاد می‌کند. هزینه تجهیزات جوشکاری لیزری نسبت به سایر روش‌ها بیشتر بوده و برای پروژه‌های لوکس کاربرد دارد.

نحوه جوشکاری قطعات مختلف نرده راه‌ پله

جوشکاری قطعات مختلف نرده راه‌پله باید بر پایه اصول و استانداردهای این حوزه انجام بگیرد تا از دوام و مقاومت لازم برخوردار باشد. ابتدا پایه‌ها باید به ‌ریل پایینی نرده وصل شده و با توجه‌به‌جنس و متریال مصرفی جوش زده شوند. بعد از پایان جوشکاری پایه‌ها نوبت‌به ‌ریل بالایی می‌رسد؛ دراینجا، ریل بالایی را به ‌پایه‌ها متصل کرده و جوش می‌زنند. توجه داشته باشید که پایه‌ها در یک راستا قرار بگیرند و ریل بالایی کاملا صاف و محکم باشد. همچنین، الکترود و جریان جوش باکیفیتی را بکار بگیرید تا نقاط جوش مقاومی ایجاد شود. در آخر هم چنانچه سطح جوش ناصاف بود، آن را با سنگ فرز صاف کنید.

جلوگیری از سوء شکل‌گیری و تاب‌خوردگی نرده راه‌ پله

برای جلوگیری از سوء شکل‌گیری و تاب‌خوردگی نرده راه‌پله باید چند اقدام ساده ولی کاربردی انجام داد. اول اینکه نرده باید استقامت لازم دربرابر فشار و ضربه ‌را داشته باشد؛ درغیراین‌صورت، با هرگونه فشار اضافی ممکن است تغییر شکل دهد. برای جلوگیری از این اتفاق، باید از نرده‌های فولادی استفاده کرد. نرده‌های فلزی و آهنی بسیار مقاوم هستند و معمولا با فشارهای مضاعف آسیب نمی‌بینند. افزون‌براین، طراحی استاندارد می‌تواند از آسیب‌پذیری نرده‌ها کم کند و احتمال تاب‌خوردگی آن‌ها را کاهش دهد. نیروهای کاری فعال هم باید مهارت لازم را داشته باشند تا بتوانند نرده‌های راه‌پله را بدون مشکل اجرا و پیاده‌سازی کنند. به‌صورت خلاصه، برای جلوگیری از تاب‌خوردگی نرده راه پله باید موارد زیر را مد نظر قرار داد: 

• انتخاب ماده مناسب 
• طراحی استاندارد و ایمن 
• نصب اصولی 
• نگهداری و مراقبت منظم
• کنترل رطوبت و خوردگی
• بازرسی و تست دوره ای استحکام
• استفاده از اتصالات مقاوم و باکیفیت
• پوشش‌دهی محافظت‌کننده
• استفاده از پوشش‌های ضد خوردگی و ضد رطوبت

روش جلوگیری از پاشش اضافی (Anti-Spatter)

از عواملی که باعث پاشش اضافی می‌شوند می‌توان به‌وجود رطوبت در الکترود، فاصله غیر استاندارد قطعه از نازل، سرعت بالای اجرا، آمپر یا ولتاژ غیر مرتبط، زاویه کاری غیر اصولی، تمیز نبودن قطعه و... اشاره کرد. درکل، پاشش اضافی جوش متشکل از قطرات فلزی مذاب یا غیر فلزی است که در جریان جوشکاری ایجاد می‌شود. این قطرات از نقطه جوش پاشیده شده و احتمال برخورد آن‌ها به ‌هر ناحیه‌ای وجود دارد. بعلاوه این قطرات بعد از سرد شدن به‌شکل توپ‌های گرد کوچکی درمی‌آیند و بر ظاهر کار تاثیر منفی می‌گذارند. درادامه روش‌ها و راه‌های جلوگیری از پاشش اضافی آورده شده است:

• مناسب بودن میزان حرارت در زمان جوشکاری
• تمیز کردن گیره زمین و مناسب بودن اندازه نازل
• تمیز کردن قطعه از هرگونه آلودگی، روغن و زنگ‌زدگی
• رعایت فاصله استاندارد بین قطعه کار و الکترود

• کوتاه نگه داشتن طول قوس 
• کنترل سرعت حرکت دست هنگام جوشکاری 
• تنظیم کردن پارامترهای دستگاه 
• انتخاب گاز محافظ مانند مخلوط CO2 و آرگون 
• استفاده از اسپری ضد پاشش برای جلوگیری از چسبیدن قطرات مذاب به سطح قطعه

استانداردها و کدهای صنعتی جوشکاری نرده راه‌ پله

توجه‌به ‌نکات اجرایی و استاندارد جوشکاری نرده راه‌پله تضمین‌کننده کیفیت بالای آن است. از نکات اجرایی می‌توان به ‌سازگاری با محیط، یکنواخت بودن ابعاد و بررسی ارگونومی جهت راحتی اشاره کرد. درکل، روش جوش باید با جنس نرده راه‌پله و شرایط حاکم بر آن مطابقت داشته باشد. در این زمینه استانداردهای ابعادی هم تعریف شده است که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

• زاویه شیب: ۳۰ الی ۳۵ درجه
• ارتفاع پله: ۱۸ الی ۲۰ سانتی‌متر
• عرض کف پله: حداقل ۲۵ سانتی‌متر
• عرض کل راه‌پله: ۹۰ سانتی‌متر (مسکونی) و ۱۲۰ سانتی‌متر (عمومی)
• ارتفاع دستگرد: بین 85 تا 90 سانتی‌متر از سطح کف تمام‌شده 
• ارتفاع جان پناه: حداقل 110 سانتی‌متر از لبه پله
• فاصله بین نرده‌ها: حداکثر 11 سانتی‌متر

نکات مهم جوشکاری نرده راه‌پله

برای اینکه کیفیت جوشکاری نرده راه‌پله در سطح بالایی قرار داشته باشد باید به‌ چند نکته مهم توجه داشت. نکات مهم جوشکاری نرده راه‌پله به‌شرح زیر است:

• انتخاب طرح مناسب باتوجه‌به‌ نیاز پروژه و خواست مشتری
• عمل به‌استانداردهای ایمنی ازجمله فاصله میان پایه‌های نرده
• استفاده از مواد باکیفیت جوشکاری برای افزایش مقاومت نرده‌های راه‌پله
• استفاده از تکنیک‌های مناسب جوشکاری
• بکارگیری تجهیزات ایمنی ازجمله دستکش، ماسک و عینک مخصوص جهت جلوگیری از آسیب‌های مختلف
• تمیزکاری و برش دقیق سطح فلز پیش از جوشکاری
• اطمینان از تهویه مناسب برای جلوگیری از مسمومیت
• اطمینان از عدم وجود مواد قابل اشتعال در اطراف محل جوشکاری 
• جلوگیری از تاب برداشتن فلز هنگام جوشکاری به منظور جوشی صاف و یکنواخت
• بررسی تست مقاومت نرده‌ها برای اطمینان از ایمنی سازه
• بررسی استحکام و تراز بودن نرده پس از اتمام کار
• استفاده از ولتاژ و جریان مناسب جوشکاری به منظور جلوگیری از نفوذ ناقص در محل اتصال ها یا ایجاد ترک
• خنک کاری تدریجی پس از جوشکاری

چرا جوشکاری اصولی در نصب نرده راه‌پله اهمیت دارد؟

راه‌پله یکی از مهم‌ترین قسمت‌های هر ساختمانی است که نیازبه ‌نرده یا حفاظ دارد. با نصب نرده می‌توان از خطرات احتمالی مانند سقوط کودکان، سالمندان و حیوانات خانگی جلوگیری کرد و این‌گونه امنیت محیط را افزایش داد. برای این مهم، باید از روش‌های استاندارد جوشکاری نرده راه‌پله استفاده کرد. قطعا با جوشکاری اصولی می‌توان نصب نرده‌ها را به‌صورت محکم و استوار انجام داد. از روش‌های مناسب مربوطه می‌توان به‌ جوشکاری قوس الکتریکی برای نرده‌های فلزی، جوشکاری با گاز محافظ مخصوص نرده‌های استیل و آلومینیوم، جوشکاری در حالت جامد برای نرده‌هایی با طراحی خاص و... اشاره کرد. تمام این روش‌ها باید توسط نیروهای ماهر براساس استانداردهای معتبر اجرا شوند.