تحلیل ماهانه بازار آهن آلات؛ خرداد ماه 1404

به‌گزارش آهن آنلاین؛ بازار آهن‌آلات ایران در خردادماه ۱۴۰۴ یکی از پرنوسان‌ترین مقاطع خود را در سال‌های اخیر پشت سر گذاشت. شرایط سیاسی و اقتصادی کشور، همراه با تنش‌های بین‌المللی و بحران انرژی داخلی، چشم‌انداز این بازار را به شدت متزلزل کرد. در این میان، محصولاتی چون میلگرد و تیرآهن با واکنش‌های متفاوتی نسبت به تحولات مواجه شدند که تحلیل دقیق آن می‌تواند به درک بهتری از رفتار این بازار منجر شود.

نوسانات میلگرد؛ سقوط آرام در سایه بحران

در ابتدای خردادماه، بازار میلگرد با موجی از کاهش قیمت همراه شد. یکی از عوامل کلیدی این روند، ادامه‌ی ناامیدی از نتایج مذاکرات بین‌المللی و همچنین محدودیت‌های جدی در تأمین انرژی کارخانه‌ها، به‌ویژه برق و گاز، عنوان شده است. براساس داده‌های موجود، میلگرد ۱۴ تولید ذوب‌آهن در آغاز ماه با قیمت ۳۷,۷۲۷ تومان عرضه شد، اما تنها طی ده روز، تا ۱۰ خردادماه، این قیمت به ۳۶,۰۰۰ تومان کاهش یافت. روندی مشابه در سایز ۱۶ این محصول نیز مشاهده شد که از ۳۶,۳۶۳ تومان به ۳۴,۷۲۷ تومان نزول پیدا کرد.

 از ۱۱ تا ۱۹ خردادماه، بازار میلگرد وارد فاز رکود شد؛ قیمت‌ها ثابت و بدون تغییر، نشانی از بلاتکلیفی بازار و انتظار برای سیگنال‌های سیاسی جدید؛ اما این ثبات دیری نپایید در تاریخ ۲۱ خردادماه، با آغاز شایعات درباره دور ششم مذاکرات، بازار بار دیگر واکنشی منفی نشان داد. قیمت میلگرد سایز ۱۴ به ۳۵,۹۰۹ تومان و سایز ۱۶ به ۳۴,۳۴۳ تومان سقوط کرد. این در حالی است که تنها یک روز پس از آن، تصویب قطعنامه‌ای از سوی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران، زمینه‌ساز تشدید فشار روانی بر بازار شد.

تیرآهن؛ نوسان‌های ملایم در میانه رقابت تولیدکنندگان

برخلاف میلگرد، قیمت تیرآهن با نوسانات ملایم‌تری همراه بود. در آغاز خردادماه، ذوب‌آهن اصفهان قیمت تیرآهن سایز ۱۴ خود را در حدود ۶ میلیون و ۴۰۹ هزار تومان تعیین کرد. طی ده روز نخست، این قیمت با کاهشی ۳.۵۴ درصدی به حدود ۶ میلیون و ۱۸۰ هزار تومان رسید. در سوی دیگر بازار، شرکت فولاد یزد با روندی نسبتاً باثبات‌تر در برابر نوسانات مقاومت بیشتری از خود نشان داد.

اما از ۱۱ خردادماه به بعد، بازار تیرآهن نیز تحت تأثیر تحولات کلان وارد روند صعودی شد. قیمت تیرآهن ذوب‌ آهن تا پایان خردادماه به ۶ میلیون و ۸۱۸ هزار تومان رسید. این رشد را می‌توان با همان تحرکاتی مرتبط دانست که میلگرد را نیز به تدریج از فاز رکودی خارج کرد.

نقطه عطف خردادماه بدون شک حمله نظامی رژیم صهیونیستی به ایران در بامداد ۲۳ خردادماه بود؛ رخدادی که بازارهای مختلف از جمله ارز، بورس، طلا، رمز ارزها و به‌ویژه بازار فولاد را وارد مرحله‌ای از شک و تردید کرد. این حمله نه‌تنها سبب تغییر فضای روانی بازار داخلی شد، بلکه نگرانی عمیقی در سطح جهانی نسبت به گسترش دامنه تنش‌ها در خاورمیانه ایجاد کرد.

بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند که افزایش قیمت‌ها در پایان خردادماه، به‌ویژه در محصولات ذوب‌آهن، ناشی از شوک ناشی از این حمله است. بازار در چنین شرایطی با احتیاط بیشتری رفتار می‌کند و تولیدکنندگان نیز با در نظر گرفتن احتمال تشدید بحران، سیاست‌های قیمتی خود را تغییر داده‌اند.

خردادماه ۱۴۰۴ برای بازار آهن‌آلات ایران، دوره‌ای پرتنش و چندوجهی بود. از یک‌سو تداوم بحران انرژی و عدم قطعیت‌های سیاسی باعث کاهش قیمت‌ها، و از سوی دیگر، رخدادهای ناگهانی ژئوپلیتیکی در هفته پایانی ماه، بازار را در مسیر بازگشت به سطوح بالاتر قیمت قرار دادند. اکنون، پرسش کلیدی این است که آیا این شوک‌ها تداوم خواهند داشت یا بازار در تیرماه وارد فاز تثبیت می‌شود؟ پاسخ به این پرسش در گرو تحولات منطقه‌ای و نحوه مواجهه داخلی با بحران‌های اقتصادی و انرژی خواهد بود.

ورق گرم؛ نوسان محدود اما رو به رشد

در کنار نوسانات پررنگ بازار میلگرد و تیرآهن، بازار ورق گرم نیز در خردادماه با تحرکاتی قابل توجه، اما با دامنه محدود، مواجه شد. این بازار که عموماً تحت تأثیر نوسانات نرخ ارز، قیمت جهانی فولاد و وضعیت عرضه داخلی قرار دارد، ماه خرداد را با رشد حدود یک درصدی به پایان رساند. این افزایش قیمت هرچند جزئی، اما در تمامی محصولات تولیدکنندگان ورق در سایزها و اشکال مختلف نمود پیدا کرد. به عنوان نمونه، ورق برش خورده فولاد مبارکه با ابعاد 1000*2000 میلی‌متر در بنگاه تهران با قیمت ۳۹,۸۹۰ تومان عرضه شد.

در طول این ماه، بازار ورق گرم نیز مانند سایر بازارهای فولادی، سقف و کف قیمتی مشخصی را پشت سر گذاشت. در تاریخ ۱۰ خردادماه، این محصول به سقف قیمتی خود یعنی ۴۲,۰۰۰ تومان رسید، در حالی‌که در تاریخ ۲۰ خردادماه، شاهد کف قیمتی ۳۹,۰۰۰ تومان برای آن بودیم. این نوسان محدود اما معنادار، نشانه‌ای از واکنش محتاط بازار نسبت به تحولات سیاسی و اقتصادی خردادماه بود؛ ماهی که میان رکود تقاضا و افزایش تنش‌های منطقه‌ای در نوسان بود.

بحران در بورس کالا؛ افت کم‌سابقه عرضه و معاملات در تیرآهن و میلگرد

بازار بورس کالای ایران در هفته پایانی خردادماه ۱۴۰۴، تحت تأثیر شدید تحولات ژئوپلیتیکی منطقه‌ای و داخلی، با یکی از کم‌رمق‌ترین دوره‌های معاملاتی خود در سال جاری مواجه شد. حمله نظامی به ایران در بامداد ۲۳ خرداد و واکنش‌های پس از آن، فضای بورس کالا را وارد شرایطی کرد که افت شدید در عرضه، تقاضا و معاملات را در پی داشت. 

تیرآهن؛ کاهش ۶۰ درصدی عرضه در یک هفته

در بازار تیرآهن، عرضه در هفته منتهی به ۳۱ خردادماه با سقوط ۶۰ درصدی نسبت به هفته پیشین روبه‌رو شد. با وجود تقاضای ۲۰ هزار تنی در این بازار، میزان عرضه‌ها بسیار پایین بود و تنها ۴۸ درصد از عرضه‌ها به فروش رسید. در این بازه زمانی، ارزش کل معاملات تیرآهن به ۳۵۸ میلیارد تومان رسید؛ رقمی که کاهش ۶۰ درصدی نسبت به هفته منتهی به ۲۱ خردادماه را نشان می‌دهد.

این عملکرد عمدتاً به عرضه‌ شرکت‌هایی چون ذوب‌آهن اصفهان و نورد آریان فولاد بازمی‌گردد. نکته قابل توجه اینکه ۹۸ درصد از بازار تیرآهن در انحصار کارخانه ذوب‌ آهن اصفهان قرار گرفته است؛ موضوعی که در چنین شرایط بحرانی، اثرگذاری این شرکت را در تحولات قیمتی و تعادلی بازار بیش از پیش نمایان می‌سازد.

میلگرد؛ سقوط آزاد در عرضه و معاملات

وضعیت در بازار میلگرد حتی بحرانی‌تر بود. در بازه زمانی ۲۴ تا ۳۱ خردادماه، تنها ۶۹ هزار و ۶۲ تن میلگرد توسط تولیدکنندگان در بورس کالا عرضه شد؛ که نسبت به هفته پیش، کاهش ۵۸ درصدی عرضه را نشان می‌دهد. اما نکته نگران‌کننده‌تر، افت شدید معاملات در این بازار بود؛ به‌طوری‌که حجم معاملات میلگرد با ریزش ۸۶ درصدی، از حدود ۳۴ هزار تن به تنها ۴ هزار و ۷۶۶ تن کاهش یافت.

ارزش معاملات میلگرد نیز به‌شدت کاهش یافت؛ از ۱,۲۰۴ میلیارد تومان در هفته منتهی به ۲۱ خردادماه، به تنها ۱۶۹ میلیارد تومان در هفته پایانی ماه رسید. این افت سنگین، بیانگر بی‌اعتمادی بازار، احتیاط خریداران و شاید نشانه‌ای از نزدیک شدن به کف روانی قیمت‌ها در پی تنش‌های منطقه‌ای است.

باوجود شرایط پیچیده، برخی شرکت‌ها همچنان موفق به فروش بخشی از محصولات خود شدند. از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به شرکت‌های زیر اشاره کرد:

• ذوب‌آهن اصفهان
• تولید میلگرد سیرجان حدید جنوب
• صنایع آهن و فولاد سرمد ابرکوه
• صنایع نورد میلاد یزد
• فولاد آلیاژی ایران
• فولاد سهند آذر آسیا
• فولاد شاهرود
• گروه نورد فولادکاران افق

این شرکت‌ها توانستند با تطبیق با شرایط و سیاست‌گذاری‌های لحظه‌ای بازار، بخشی از تولیدات خود را به فروش برسانند؛ هرچند در سطحی محدود و زیر ظرفیت معمول.

عرضه گسترده فولاد مبارکه و درآمد چشمگیر

در هفته پایانی خردادماه ۱۴۰۴، بازار انواع ورق گرم در بورس کالا، برخلاف دیگر محصولات فولادی همچون میلگرد و تیرآهن، وضعیتی با ثبات‌تر و پرتحرک‌تر را تجربه کرد. شرکت فولاد مبارکه به‌عنوان بازیگر اصلی این بازار، دو نوع محصول ورق گرم خودرو و نوردکاران را در تالار صنعتی بورس عرضه کرد.

در مجموع، ۹۰ هزار و ۹۰ تن ورق گرم توسط فولاد مبارکه عرضه شد که از این میزان، ۵۶ هزار و ۹۸۰ تن به فروش رسید. این حجم قابل توجه فروش، در شرایطی رخ داد که سایر بازارهای فولادی با رکود یا کاهش شدید مواجه بودند. حاصل این معاملات، درآمدی معادل یک هزار و ۷۷۷ میلیارد تومان برای فولاد مبارکه به همراه داشت؛ عددی که از یک سو نشان‌دهنده پایداری نسبی تقاضا در بازار ورق است و از سوی دیگر، حکایت از جایگاه باثبات فولاد مبارکه در تأمین نیازهای بازار داخلی دارد. این عملکرد قابل قبول در بازار ورق گرم، تا حدی تعادل مالی در بازار فولاد کشور را حفظ کرد و نشان داد که حتی در روزهای ناآرام و پرالتهاب، بخشی از بازار آهن آلات همچنان ظرفیت واکنش مثبت و حفظ پویایی را دارند.