فولاد جهانی زیر پتک تعرفه‌های ترامپ
به‌گزارش آهن آنلاین؛ اعمال تعرفه‌های سنگین از سوی ترامپ، ادغام‌های کلان در صنعت فولاد و تغییرات تولید در چین و هند، تنها بخشی از تحولاتی است که چشم‌انداز بازار جهانی فولاد را دستخوش تغییر کرده است. در ادامه به بررسی جزئی‌تر پیامدهای تصمیمات اخیر آمریکا، روند کاهش تولید جهانی، و نقش هند در آینده فولاد پرداخته‌ایم؛ از تنش‌های تجاری و رقابت‌پذیری گرفته تا چالش‌های مسیر سبز فولاد.
سیاست‌های ترامپ و اثرات جهانی
تصمیمات اخیر دونالد ترامپ در حوزه تجارت، تأثیرات گسترده‌ای بر صنایع مختلف جهانی داشته است. اعلام تعرفه ۵۰ درصدی بر واردات اتحادیه اروپا و ۲۵ درصدی بر محصولات اپل، به یکی از مهم‌ترین اخبار اقتصادی هفته تبدیل شد و ممکن است شرایط را برای تجارت جهانی پیچیده‌تر کند. این تصمیمات که در ادامه رویکردهای حمایت‌گرایانه ترامپ قرار می‌گیرند، با هدف بازگرداندن خطوط تولید به داخل ایالات متحده و افزایش اشتغال داخلی اتخاذ شده‌اند.
گرچه ترامپ پس از مذاکره تلفنی با رئیس کمیسیون اروپا، موقتاً ضرب‌الاجل اجرای تعرفه‌ها را از اول ژوئن به ۹ ژوئیه به تعویق انداخت، اما تهدید تعرفه‌ها همچنان پابرجاست و سایه آن بر روابط تجاری آمریکا و اروپا سنگینی می‌کند. اتحادیه اروپا نیز به‌صورت آماده‌باش درآمده و در صورت شکست مذاکرات، بسته‌ای از تعرفه‌های تلافی‌جویانه به ارزش حدود ۱۰۸ میلیارد دلار را در دستور کار دارد. در این شرایط، بی‌ثباتی در تصمیمات آمریکا، نگرانی‌ها را در خصوص احتمال شروع یک جنگ تجاری تمام‌عیار میان قدرت‌های اقتصادی افزایش داده است. در میان این تنش‌ها، شرکت‌هایی مانند اپل نیز تحت فشار مستقیم قرار گرفته‌اند. ترامپ صراحتاً اعلام کرده که انتظار دارد آیفون‌های عرضه‌شده در بازار آمریکا در داخل این کشور تولید شوند. در غیر این‌صورت، اپل ناچار به پرداخت ۲۵ درصد تعرفه خواهد بود. اگرچه هنوز مشخص نیست ترامپ از لحاظ قانونی امکان هدف‌گیری مستقیم یک شرکت خاص را دارد یا خیر، اما این تهدیدها تأثیر خود را بر بازار گذاشته‌اند و به افت ارزش سهام اپل منجر شده‌اند.
ادغام‌های کلان و اثرات آن بر بازار فولاد
در کنار این تحولات، تصمیم به ادغام شرکت یو.اس. استیل با نیپون استیل ژاپن، از دیگر رویدادهای مهم اخیر در صنعت آهن آلات و فولاد جهانی محسوب می‌شود. این توافق، که با حمایت کاخ سفید همراه شده، قرار است به ایجاد ۷۰ هزار شغل جدید در آمریکا بینجامد و رشد اقتصادی قابل توجهی را برای این کشور به همراه داشته باشد. برآوردها حاکی از افزایش ۱۴ میلیارد دلاری تولید ناخالص داخلی آمریکا در پی این ادغام است.
این همکاری، به نیپون استیل امکان ورود مستقیم و مؤثر به بازار آمریکا را می‌دهد؛ بازاری که تاکنون با موانع متعددی برای تولیدکنندگان غیرآمریکایی همراه بوده است. در نتیجه، این ادغام نه تنها به بهبود وضعیت رقابتی یو.اس. استیل کمک خواهد کرد، بلکه به‌طور بالقوه می‌تواند ساختار رقابت در صنعت فولاد جهانی را نیز دگرگون سازد.
کاهش تولید فولاد و نقش چین و هند
آمارهای منتشرشده از سوی انجمن جهانی فولاد نشان می‌دهد که تولید جهانی فولاد در چهار ماهه اول سال ۲۰۲۵ به ۶۲۴.۴ میلیون تن رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل، کاهشی معادل ۰.۴ درصد را نشان می‌دهد. تولید فولاد در ماه آوریل به ۱۵۵.۷ میلیون تن رسید که در مقایسه با آوریل ۲۰۲۴ کاهش یافته است.
چین با تولید ۳۴۵.۴ میلیون تن فولاد همچنان جایگاه اول خود را حفظ کرده، اما نکته قابل توجه، رشد ۷ درصدی تولید فولاد در هند است که آن را در جایگاه دوم قرار داده و به یکی از بازیگران تعیین‌کننده در بازار آینده فولاد بدل کرده است. این رشد، در شرایطی اتفاق افتاده که بسیاری از کشورهای دیگر با کاهش یا رکود در تولید مواجه بوده‌اند. قدرت گرفتن هند در این صنعت، هم از نظر کمی و هم از نظر استراتژیک، می‌تواند توازن قدرت در بازار فولاد را به‌شدت دگرگون کند.
مسیر سبز فولاد؛ آیا هند مانع پیشرفت جهانی است؟
در سال‌های اخیر، بحث کاهش آلایندگی در صنعت فولاد به یکی از موضوعات کلیدی در سیاست‌گذاری‌های جهانی تبدیل شده است. کشورهایی مانند آمریکا، آلمان و چین، به سمت جایگزینی روش‌های سنتی تولید فولاد با فناوری‌هایی همچون کوره قوس الکتریکی (EAF) و آهن احیای مستقیم (DRI) حرکت کرده‌اند تا سهم تولید سبز خود را افزایش دهند. با این حال، هند با سهم ۵۷ درصدی از ظرفیت جدید فولاد مبتنی بر زغال‌سنگ، اکنون به عنوان یکی از موانع تحقق اهداف اقلیمی شناخته می‌شود.
طبق آخرین گزارش منتشرشده توسط مرکز مطالعات جهانی انرژی (GEM)، هند در حال حاضر پیشتاز در ساخت ظرفیت‌های جدید فولاد است و حدود ۴۰ درصد از ظرفیت برنامه‌ریزی‌شده جهانی را در اختیار دارد. نکته نگران‌کننده اینکه بیشتر این ظرفیت بر پایه زغال‌سنگ بنا شده‌اند که با معیارهای اقلیمی بین‌المللی در تضاد است.
همچنین، میزان انتشار کربن هند در ازای هر تن فولاد تولیدی، ۲۰ تا ۲۵ درصد بیشتر از چین گزارش شده است؛ مسئله‌ای که فشار بین‌المللی برای تغییر روش تولید در این کشور را افزایش داده است. اگرچه برخی اقدامات محدود برای توسعه تولید فولاد کم‌کربن در هند آغاز شده، اما کارشناسان هشدار داده‌اند که در صورت عدم تغییر در سیاست‌گذاری‌ها، این کشور ممکن است فرآیند جهانی کاهش کربن در صنعت فولاد را به تأخیر بیندازد.
