آیا دیپلماسی ناجی صنعت فولاد و آهن آلات می‌شود؟
به گزارش آهن آنلاین- بازار فولاد جهانی در شرایط حساسی قرار دارد. از یک سو تعرفه‌های اعمال‌شده از طرف ترامپ باعث ایجاد تلاطم در قیمت‌های جهانی شده‌اند و از سوی دیگر، رکود جهانی به‌ویژه در چین، تقاضا را کاهش داده است. قیمت نفت که تأثیر کمی از سیاست‌های ترامپ گرفته، به زیر ۷۰ دلار کاهش‌یافته و قیمت شمش به سطح پایینی رسیده است. این کاهش قیمت‌ها می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای روی تولیدکنندگان بگذارد و موجب توقف تولید در بسیاری از کارخانه‌ها شود. درحالی‌که قیمت سنگ‌آهن ثابت مانده، چشم‌انداز تقاضا همچنان مبهم است و درصورتی‌که شرایط به همین منوال ادامه یابد، بازار فولاد در معرض رکود بیشتر قرار خواهد گرفت. وضعیت سیاسی جهانی، به‌ویژه تحولات در ایران و غزه، ممکن است بر روند این تحولات تأثیرگذار باشد. افزون بر عوامل اقتصادی، وضعیت سیاسی جهانی نیز نقش تعیین‌کننده‌ای در مسیر آتی بازار ایفا می‌کند. تحولات اخیر در خاورمیانه، به‌ویژه تنش‌ها در ایران و غزه، از جمله متغیرهایی هستند که می‌توانند به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم بر ثبات بازارهای کالایی، از جمله فولاد، تأثیرگذار باشند.
نفس تازه صنعت فولاد در سایه دیپلماسی فعال
درحالی‌که بازار جهانی فولاد با چالش‌های متعددی از جمله افت تقاضا، رکود در اقتصاد چین و تنش‌های ژئوپلیتیکی مواجه است، تحولات دیپلماتیک اخیر میان ایران و ایالات‌متحده، کورسوی امیدی برای صنایع داخلی به‌ویژه صنعت فولاد ایجاد کرده است. برگزاری دور دوم مذاکرات غیررسمی میان ایران و آمریکا به میزبانی رم، در شرایطی انجام می‌شود که دور نخست آن بازخوردهایی امیدوارکننده از هر دو طرف به همراه داشت. فضای شکل‌گرفته پیرامون این گفت‌وگوها باعث شده تحلیلگران اقتصادی نسبت به احتمال بهبود روابط و کاهش فشارهای خارجی بر اقتصاد ایران، دید مثبتی پیدا کنند.
گشایش‌های سیاسی، فرصت‌های تازه برای فولاد
اگر این روند به توافقی هرچند نسبی بینجامد، می‌توان انتظار داشت که گشایش‌هایی جدی در حوزه تجارت خارجی، نقل‌وانتقالات مالی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی رقم بخورد. صنعت فولاد، به‌عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد ایران، از جمله نخستین بخش‌هایی خواهد بود که از چنین گشایش‌هایی منتفع می‌شود. باز شدن مسیرهای صادراتی، کاهش هزینه‌های مبادلاتی، دسترسی آسان‌تر به مواد اولیه و فناوری‌های روز و همچنین بازگشت برخی مشتریان خارجی، می‌تواند جان تازه‌ای به پیکر این صنعت تزریق کند.
ثبات ارزی، حلقه گمشده صنعت آهن آلات
کاهش ریسک‌های سیاسی و بهبود روابط بین‌المللی، نقش مهمی در بازگرداندن ثبات به بازار ارز و کاهش نوسانات آن خواهد داشت؛ موضوعی که مستقیماً بر قیمت تمام‌شده محصولات فولادی و آهن آلات و قدرت رقابت‌پذیری آن‌ها در بازارهای منطقه‌ای و جهانی تأثیرگذار است. بااین‌حال، باید توجه داشت که تحقق این سناریوی مثبت، نیازمند تداوم گفت‌وگوها، اراده سیاسی قوی از سوی طرفین و مدیریت صحیح فضای رسانه‌ای داخلی است. در غیر این صورت، صنعت فولاد ایران همچنان ناگزیر خواهد بود با چالش‌هایی چون محدودیت صادرات، نوسانات ارزی و موانع نقل‌وانتقال مالی دست‌وپنجه نرم کند. به‌طورکلی، اگر مذاکرات رم به نتیجه‌ای سازنده منجر شود، می‌توان انتظار داشت که صنایع پیشرانی چون فولاد و معدن، در صف نخست بهره‌مندان از این گشایش‌ها قرار گیرند؛ گامی رو به جلو در مسیری که مدت‌هاست برای اقتصاد ایران هموار نشده بود. در پایان سال ۱۴۰۳، فضای تحلیل بازارهای کالایی و مالی کشور پر از ترس و هراس قرار داشت و شاهد روند صعودی در بازار آهن‌آلات و صنایع وابسته بودیم. آنچه امروز در بازار مشاهده می‌شود، آغاز یک دوره اصلاح قیمتی و حباب زدایی است؛ روندی که نه‌تنها بازار محصولات فولادی، بلکه سایر حوزه‌ها از جمله طلا و ارز را نیز دربر گرفته است.
واقعیت بازار در برابر انتظارات خوش‌بینانه
پدیده حباب زدایی بی‌معنای فاصله گرفتن قیمت‌ها از سطوح غیرواقعی و بازگشت آن‌ها به محدوده‌های منطقی و مبتنی بر ارزش‌های بنیادی است. در این فرآیند، بسیاری از قیمت‌ها که تحت تأثیر هیجانات روانی، فضای انتظاراتی یا نوسانات ارزی به شکل مصنوعی رشد کرده بودند، اکنون با اصلاحاتی جدی مواجه شده‌اند. این اصلاحات هرچند در نگاه نخست می‌توانند تردید یا نگرانی برخی سرمایه‌گذاران را برانگیزند، اما در واقع نشانه‌ای از بازگشت بازار به واقعیت اقتصادی و پایان دوران قیمت‌گذاری غیرمنطقی است. در چنین فضایی، قدرت خرید واقعی متقاضیان افزایش‌یافته و ریسک تصمیم‌گیری برای خرید یا سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد. از منظر صنعت فولاد، این وضعیت یک فرصت طلایی برای باز تنظیم قیمت‌ها، افزایش تقاضای واقعی و بهبود شفافیت بازار است. خریداران اکنون می‌توانند با اطمینان بیشتری نسبت به ارزش واقعی کالاها تصمیم‌گیری کنند و بازیگران بازار نیز در فضایی عقلانی‌تر به معامله بپردازند.
کاهش قیمت در بازار میلگرد و تیرآهن، سیگنال اصلاح یا پیش‌درآمد رکود؟
در واپسین روزهای نخستین ماه سال ۱۴۰۴، بازار آهن‌آلات ایران با روندی نزولی در قیمت دو محصول کلیدی یعنی میلگرد و تیرآهن مواجه شده است؛ روندی که می‌تواند از یک‌سو به‌منزله اصلاح حباب‌های قیمتی گذشته باشد و از سوی دیگر، زنگ هشدار برای کاهش تقاضا یا آغاز یک رکود جدید در بخش ساخت‌وساز تلقی شود. در بازار میلگرد، بخش عمده‌ای از تولیدکنندگان طی روزهای اخیر عقب‌نشینی معناداری از نرخ‌های پیشین داشته‌اند. این تغییر مسیر قیمتی، احتمالاً حاصل افت تقاضا در بازار داخلی، تغییر انتظارات تورمی و فضای عمومی کاهش نرخ ارز بوده است. بااین‌حال، در میان این روند نزولی، کارخانه پردیس، شاهرود و بافق یزد برخلاف جریان عمومی بازار، افزایش قیمت‌هایی را در لیست فروش خود ثبت کرده‌اند که می‌تواند نشان‌دهنده استراتژی متفاوت آن‌ها در مدیریت موجودی یا نگاه به بازار صادراتی باشد. بیشترین کاهش قیمت در بازار میلگرد به شرکت امیرکبیر تعلق دارد که با کاهش ۳.۴ درصدی (33 هزار و 270 تومان) در صدر لیست کاهش نرخ قرارگرفته است. این میزان افت، شاخصی قابل‌توجه برای بررسی تغییر رفتار مصرف‌کنندگان و همچنین تلاش کارخانه‌ها برای تحریک تقاضا از طریق اصلاح قیمت‌ها به شمار می‌رود.
ادامه روند کاهشی تیرآهن هم‌راستا با میلگرد
بازار تیرآهن نیز با الگوی مشابهی پیش رفته و نشانه‌ای از مقاومت جدی در برابر موج نزولی قیمت‌ها از خود نشان نداده است. در این بخش نیز اکثر کارخانه‌ها کاهش نرخ را در پیش‌گرفته‌اند و بیشترین افت متعلق به تیرآهن ذوب آهن اصفهان با ۲.۱ درصد کاهش در سایز 27 با قیمت 18 میلیون و 454 هزارتومان بوده است. این افت، به‌رغم جایگاه سنتی ذوب‌آهن به‌عنوان تولیدکننده‌ای با ثبات در قیمت‌گذاری، حاکی از فشار بالای ناشی از افت تقاضای پروژه‌های عمرانی و رکود ساخت‌وساز است.
