ورق استیل مات چیست؛ انواع و فرآیند تولید آن
ورق استیل مات یکی از انواع ورقهای استیل ضد زنگ یا استنلس استیل است. سطح این نوع ورق‌ها یکپارچه است، اما براق نیست و نور را منعکس نمی‌کند؛ به همین دلیل است که با نام «ورق استیل مات» شناخته می‌شود. مقاومت بالا در برابر رطوبت، زنگ‌زدگی و خوردگی مهم‌ترین ویژگی‌های این ورق فولادی است که باعث شده در صنایع مختلف مثل ساخت ماشین‌آلات یا ساختمان‌سازی کاربرد داشته باشند. در این مقاله از آهن آنلاین، مشخصات دقیق ورق استیل مات را توضیح می‌دهیم و درباره کاربردهای آن نیز صحبت می‌کنیم. بعد از مطالعه این مقاله متوجه می‌شوید ورق فولادی مات چیست و چه تفاوتی با سایر انواع ورق فولادی دارد.
ورق استیل مات چیست؟
ورق استیل مات یکی از انواع ورقهای استننلس استیل است که سطح کدری دارد و نور را منعکس نمی‌کند. جالب است بدانید که ورقهای براق هم در ابتدا مات هستند، اما سطح آن‌ها با دستگاه‌های مخصوص مثل پولیش، پرداخت می‌شود. ورقهای پرداخت‌شده، ظاهر براق‌تری دارند، اما پرداختن سطح ورق، مقاومت آن را تاحدودی کاهش می‌دهد. به همین خاطر است که ورق استیل مات نسبت به نمونه‌های براق، مقاومت بیشتری دربرابر زنگ‌زدگی و خوردگی دارد. البته ورقهای مات هم ظاهر جذابی دارند و در بعضی از پروژه‌های دکوراتیو مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ورقهای استیل مات معمولا نقره‌ای رنگ هستند. این محصولات با استفاده از ورقهای استنلس استیل یا فولاد زنگ نزن ساخته می‌شوند. در ترکیبات آلیاژ استنلس استیل، مقداری کروم وجود دارد که مقاومت فولاد در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی را چند برابر می‌کند. استنلس استیل از نظر ظاهری زیباتر از ورقهای سیاه است و سطح یکدست و روشن‌تری دارد. قیمت ورق استیل استنلس مات نسبت به ورقهای فولادی بالاتر است، اما مشخصات مطلوب این محصولات باعث می‌شود در صنایع گوناگون یک جایگزین مناسب برای ورق فولادی باشد.
انواع ورق استیل مات
ورقهای استیل مات در حالت کلی به دو نوع ورق بگیر و ورق استیل نگیر تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه درباره هرکدام از آن‌ها توضیح می‌دهیم:
- ورق استیل مات بگیر: این ورق‌ها خاصیت مغناطیسی دارند، جذب آهنربا می‌شوند و با ورقهای استیل گرید 400 (مثل استیل 410 یا 430) ساخته می‌شود. در ترکیبات آلیاژ ورق مات بگیر درصد کروم و نیکل پایین‌تر است و بخش عمده ترکیبات آن را آهن تشکیل می‌دهد.
- ورق استیل مات نگیر: این دسته از ورق‌ها خاصیت مغناطیسی ندارند، در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی بسیار مقاومت هستند و با ورقهای استیل گرید 300 (مثل استیل 304) ساخته می‌شوند. در ترکیبات آلیاژ ورق نگیر، درصدی کروم و نیکل وجود دارد؛ وجود این عناصر، علت اصلی مقاومت بیشتر آن نسبت به ورق بگیر است.
همچنین بر اساس روش مات کردن ظاهر ورق استیل نیز می‌توان آن‌ها را به انواع مختلفی تقسیم‌بندی کرد که عبارتند از:
- ورق استیل خش‌دار: وقتی دستتان را روی سطح این نوع ورق‌ها می‌کشید، خط‌وخش‌های روی سطح را احساس می‌کنید. این ورق‌ها سطح یکدست، اما پر خط‌وخش دارند. این خط‌وخش‌ها باعث مات شدن و زیبایی ظاهری ورق استیل مات خش‌دار می‌شود. این محصول در بازار با نام ورق استیل No4 نیز شناخته می‌شود.
- ورق استیل مات 2B: این ورق‌ها معمولا به روش نورد سرد تولید می‌شوند. سطح آن‌ها بعد از فرایند نورد، کمی پردازش می‌شود تا صاف و یکدست باشد، اما پرداخت آن‌ها به اندازه ورقهای براق نیست و به همین خاطر ظاهر ورق‌ها مات می‌ماند.
- ورق استیل مات سندبلاست: سطح این ورق‌ها با روش سندبلاست مات می‌شود. در فرآیند سندبلاست، ذرات ساینده‌ای مثل شن با فشار بالای هوا روی سطح فلز پاشیده می‌شوند و ظاهر آن را مات می‌کنند.
مشخصات ورق استیل مات
ورقهای استیل مات مانند سایر انواع ورقهای فولادی در اندازه‌ها و ضخامت‌های مختلف ساخته می‌شوند. ضخامت ورقهای استیل بین 0.5 تا 10 میلی‌متر متغیر است. هرچقدر ضخامت ورق بیشتر باشد، مقاومت بالاتری دارد اما فرم‌دهی آن سخت‌تر می‌شود. عرض این ورق‌ها در حالت استاندارد معمولا 1000، 1250 و 1500 میلی‌متر است. این ورق‌ها در دو نوع شیت و رول به بازار عرضه می‌شوند. طول شیت‌ها معمولا 1500، 2000، 2500، 3000 و 6000 در نظر گرفته می‌شود. رول‌ها نیز با عرض مشخص و طول‌های متفاوت به بازار عرضه می‌شوند.
در ادامه به سایر مشخصات این محصولات اشاره می‌کنیم:
- جوش‌پذیری
- تمیزی بیشتر و مشخص نبودن لکه‌ها و اثر انگشت روی آن‌ها (روی ورقهای براق همیشه جای اثر انگشت و لکه‌هایی مثل لکه آب باقی می‌ماند)
- کاهش بازتاب نور
- مقاومت بالا در برابر تغییرات دمایی
- قابل فرم‌دهی
- استحکام زیاد
- مقاوم در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی حتی در بلند مدت
ویژگی های شیمیایی ورق استیل مات
ویژگی‌های شیمیایی ورق استیل مات به آلیاژی که برای تولید آن مورد استفاده قرار گرفته، بستگی دارد. بخش عمده ترکیبات آلیاژ انواع ورقهای فولادی از آهن تشکیل می‌شود. اما عناصر دیگری که در ترکیبات آلیاژ این ورق‌ها به کار می‌رود، علت اصلی تمایز بین انواع ورق فولادی است. در ادامه توضیحاتی درباره عناصر مختلف به‌کاررفته در آلیاژهای ورق استیل مات ارائه می‌دهیم:
- کروم و مولیبدن: مقاومت آلیاژ در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی را افزایش می‌دهند
- کربن: سختی فولاد را افزایش می‌دهد.
- نیکل: استحکام کلی آلیاژ و مقاومت آن در برابر تغییرات دمایی را افزایش می‌دهد.
در میان گریدهای مختلف، ورق استیل مات گرید 304 به دلیل درصد بالاتر کروم، بیشترین مقاومت را در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی دارد و به‌عنوان مرغوب‌ترین نوع ورق استیل ضد زنگ شناخته می‌شود.
نحوه تولید ورق استیل مات
ورقهای استیل مات به کمک دستگاه‌های نورد گرم ساخته می‌شوند. در ادامه فرآیند کلی تولید این محصولات را به‌صورت مرحله‌به‌مرحله توضیح می‌دهیم:
- ابتدا ورق‌ها از میان غلتک‌های نورد سرد عبور می‌کنند تا به ضخامت مورد نیاز برای تولید ورق مات برسند.
- مرحله دوم، آنیلینگ است و برای بهبود ساختار کریستال‌های ورق انجام می‌شود. در این مرحله دمای ورق را در کوره‌های آنیل تا 1000 درجه سانتی‌گراد بالا می‌برند. سپس ورق‌ها را به آرامی خنک می‌کنند تا به دمای محیط برسد. این کار خواص مکانیکی ورق را بهتر می‌کند.
- در مرحله بعد ورق وارد فرآیند اسیدشویی و تمیزکاری سطحی می‌شود تا آلودگی‌های احتمالی از سطح آن پاک شود.
- بعد از اسیدشویی، پرداخت سطحی ورق انجام می‌شود و با ابزارهایی مثل سنباده یا دستگاه پولیش، سطح ورق مات و یکدست می‌شود.
- بعد از پایان مرحله پرداخت، سطح ورق دوباره شستشو می‌شود تا غبارهای ناشی از سنباده‌کشی و پولیش از سطح آن پاک شود. ورق‌ها بعد از شستشو وارد دستگاه خشک‌کن می‌شوند تا رطوبتی روی سطح آن‌ها باقی نماند.
- در مرحله نهایی، ورق‌ها در اندازه‌های مشخص برش می‌خورند، بسته‌بندی می‌شوند و برای عرضه به بازار آماده می‌شوند.
کاربردهای ورق استیل مات
ورق استیل مات برای ساخت بدنه، طراحی دکوراسیون یا پوشش‌دهی سطوح مختلف در صنایع گوناگون استفاده می‌شوند. مقاومت بالا و ظاهر و رنگ زیبا مهم‌ترین علت‌های کاربرد گسترده این نوع ورق‌ها در صنایع مختلف هستند. در ادامه به چندمورد از مهم‌ترین کاربردهای این محصولات در صنایع مختلف اشاره می‌کنیم:
- بدنه تجهیزات آشپزخانه‌های صنعتی
- بدنه تجهیزات آزمایشگاهی
- مخزن‌های فلزی
- بدنه لوازم خانگی
- خودروسازی
- دکوراسیون و نمای ساختمان
- ساخت ابزارهای جراحی و تجهیزات پزشکی
- کاربرد در سازه‌های دریایی و ساخت قطعات کشتی‌ها
- ماشین‌سازی صنعتی و ساخت قطعات مختلف خطوط تولید
مهم ترین گریدهای ورق استیل مات
گرید ورق ترکیبات آلیاژ و مشخصات آن را تعیین می‌کند. محصولات استیل مات با استفاده از ورقهای فولاد ضد زنگ ساخته می‌شوند؛ گرید این ورق‌ها 300 یا 400 است. در ادامه به مهم‌ترین گریدهایی که برای ساخت ورق استیل مات مورد استفاده قرار می‌گیرد، اشاره می‌کنیم:
- گرید 304: ورق است گرید 304 بیشترین درصد کروم را در ترکیبات خود دارد و مقاوم‌ترین نوع استیل استنلس در برابر عوامل مختلف از جمله خوردگی و زنگ‌زدگی محسوب می‌شود.
- گرید 316: درصد عنصر مولیبدن در فولاد ضد زنگ گرید 316 بالاتر از سایر گریدهاست. ورقهای گرید 316 برای استفاده در محیط‌های شیمیایی یا محیط‌های دارای رطوبت زیاد مناسب هستند.
- گرید 400: ورقهای گرید 430 بیشتر از سایر محصولات گرید 400 برای تولید صفحه‌های فولاد مات به کار می‌روند. این نوع ورق‌ها ارزان‌تر هستند و برای کاربردهای دکوراتیو در فضای بسته که نیازی به مقاومت بالا ندارند، به کار می‌روند.
- استیل 201: ورقهای استیل 201 مشخصاتی شبیه ورقهای استیل 304 دارند، اما تنش تسلیم آن‌ها بالاتر است، چقرمگی بیشتری دارند و با قیمت مناسب‌تر از ورق استیل مات 304 به‌فروش می‌رسند.
عوامل موثر بر قیمت ورق استیل مات
قیمت ورق استیل مات معمولا از نوسان‌های قیمت آهن و فولاد پیروی می‌کند. نرخ مواد اولیه و ورقهای فولادی که برای تولید این محصولات استفاده می‌شود، مهم‌ترین عامل تعیین قیمت ورق استیل مات به شمار می‌آید. نوع ورق، گرید فولاد به‌کاررفته در تولید آن، مشخصات فنی و حجم خرید مشتری معیارهای دیگری هستند که قیمت ورق استیل مات را تعیین می‌کنند. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که نرخ این محصولات نیز مانند سایر انواع مقاطع تخت و طویل فولادی، نوسان‌های روزانه را تجربه می‌کند. عواملی نوسان‌های نرخ ارز، میزان عرضه و تقاضا، شرایط بازار و هزینه‌های جانبی تولید مثل حمل‌ونقل، نمودار قیمت ورق استیل مات را دچار تغییرات روزانه، هفتگی یا ماهانه می‌کنند. به همین دلیل لازم است که مشتریان همیشه قیمت را از منبع معتبری مثل آهن آنلاین چک کنند تا در جریان آخرین فراز و نشیب‌های قیمت ورق استیل مات قرار داشته باشند.
نکات مهم خرید ورق استیل مات
تا این بخش از مقاله متوجه شدید که ورق استیل مات چیست و چه ویژگی‌هایی دارد. در این بخش نکات نهایی که هنگام خرید این محصولات باید به آن‌ها توجه داشته باشید را توضیح می‌دهیم:
- گرید ورق را با توجه به نیاز خود انتخاب کنید. ورقهای گرید 304 برای کاربردهای عمومی و ورقهای گرید 316 برای محیط‌های دارای رطوبت بالا یا آلوده به مواد شیمیایی مناسب هستند.
- مطمئن شوید نوع پرداخت سطح ورق مات با کاربرد مورد نظر شما تناسب دارد. مثلا ورقهای سندبلاست معمولا در کاربردهای دکوراتیو استفاده می‌شوند.
- فراموش نکنید که مات بودن یا خش‌دار بودن ورق استیل مات، با آسیب‌دیدگی و خوردگی سطح ورق تفاوت دارد. ورق‌هایی که می‌خرید باید سطح صاف، یکدست و بدون خوردگی داشته باشند. خط‌وخش‌ها فقط باید در سطحی‌ترین لایه ورق وجود داشته باشند.
- ضخامت و اندازه‌های ورق را قبل از خرید، تعیین کنید. اگر قصد جوشکاری یا فرم‌دهی ورق را دارید، ضخامت‌های بالا برای کاربرد مورد نظر شما مناسب نیست.
- حتما محصولات را از فروشنده‌های معتبر بخرید تا از سلامت و اصالت تولید آن‌ها اطمینان داشته باشید.
معرفی ورق استیل مات و کاربردهای آن
ورق استیل مات یکی از انواع ورقهای ضد زنگ است که معمولا به رنگ نقره‌ای است و سطح آن به شکل‌های مختلف خط‌وخش دارد و مات است. این دسته از ورق‌ها با گریدهای مختلف استیل استنلس ساخته می‌شوند؛ به همین خاطر هرکدام از انواع آن‌ها ویژگی‌های متفاوتی دارد. در این مقاله مشخصات ورق استیل مات را توضیح دادیم و درباره مهم‌ترین کاربردهای این محصولات در صنایع گوناگون صحبت کردیم. اگر سوالات بیشتری درباره ورقهای مات دارید، با شماره‌های تماس درج‌شده در سایت تماس بگیرید. همکاران ما راهنمایی‌های لازم درباره این محصول را به شما ارائه می‌دهند. آن‌ها همچنین در صورت نیاز به خرید ورق استیل ضد زنگ مات، هماهنگی‌های لازم برای ثبت سفارش و خرید را با شما انجام می‌دهند.
