بازار فولاد و تغییرات فصلی؛ چرخه‌ای تکراری یا الگویی جدید؟
به گزارش آهن آنلاین؛ بازار آهن‌آلات همچنان تحت‌تأثیر عوامل متعدد اقتصادی و سیاسی قرار دارد و روند قیمت‌ها در این بخش نوسانات قابل‌توجهی را تجربه می‌کند. افزایش نرخ ارز، سیاست‌های جدید در عرضه محصولات فولادی و تحولات بین‌المللی ازجمله عوامل تأثیرگذار بر وضعیت بازار هستند. در این میان، عرضه و تقاضا در بورس کالا نقش مهمی در تعیین قیمت‌ها دارد و تصمیمات دولت در حوزه صادرات و واردات می‌تواند مسیر بازار را تغییر دهد که در ادامه به بررسی روند اخیر قیمت‌ها، تحلیل وضعیت عرضه و تقاضا و پیش‌بینی احتمالی شرایط آینده پرداخته‌ایم.
افزایش نرخ ارز و تأثیر آن بر بازار داخلی فولاد
در هفته‌های اخیر، بازار داخلی فولاد با نوسانات شدیدی همراه بوده که عمده‌ترین دلیل آن افزایش نرخ ارز و اختلاف قابل‌توجه میان نرخ ارز بازار مبادله و نرخ آزاد است. این اختلاف که حدود ۳۸ درصد برآورد می‌شود، موجب چندنرخی شدن بازار و افزایش نوسانات در فروش‌های دلاری کارخانه‌ها شده است. از سوی دیگر، سیاست‌های اقتصادی دولت نیز به این وضعیت دامن زده است، به‌طوری‌که عرضه سکه طلا با نرخ‌های بالاتر از بازار مبادله، به‌عنوان یکی از عوامل حمایت‌کننده نرخ ارز شناخته می‌شود.
سیاست‌های وزارت صمت و نقش بورس کالا در روند صعودی قیمت‌ها
وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) اخیراً با تغییر دستورالعمل‌های قیمت‌گذاری محصولات فولادی و آهن آلات در بورس کالا، مسیر افزایش قیمت‌ها را تسهیل کرده است. این سیاست که شامل عرضه اعتباری محصولات توسط تولیدکنندگان بزرگ است، سبب شده تا هر هفته افزایش ۲ تا ۳ درصدی قیمت‌ها در بورس کالا ثبت شود. این در حالی است که رکود حاکم بر صنعت ساخت‌وساز و کاهش تقاضای داخلی، سیگنال‌های مثبتی برای افزایش قیمت‌ها ارسال نمی‌کند.
تأثیر تحولات بین‌المللی بر بازار صادرات فولاد
در بازارهای جهانی، تشدید تنش‌های تجاری میان آمریکا و چین یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر صنعت فولاد بوده است. اقدام چین در اعمال تعرفه ۱۵ درصدی بر واردات زغال‌سنگ و گاز طبیعی مایع (LNG) از آمریکا، در واکنش به سیاست‌های تجاری واشنگتن، می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر بازارهای منطقه‌ای و جهانی داشته باشد. از سوی دیگر، سیاست‌های تعرفه‌ای دولت آمریکا، صادرات فولاد تایوان و چین را تحت فشار قرار داده و باعث شده تا برخی از این محصولات به بازارهای جایگزین مانند ویتنام و ایران هدایت شوند.
این تغییرات در جریان تجارت جهانی، همراه با تحریم‌های غرب علیه روسیه، موجب افزایش تقاضا برای فولاد ایران در برخی بازارهای آسیایی شده است. با این حال، محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های اقتصادی علیه ایران و موانع بانکی همچنان چالش‌هایی جدی برای صادرکنندگان ایرانی ایجاد می‌کند. در همین حال، سیاست‌های داخلی مانند افزایش تعرفه‌های صادراتی بر برخی محصولات فولادی نیز بر رقابت‌پذیری تولیدکنندگان ایرانی در بازارهای خارجی تأثیر گذاشته است. این مجموعه عوامل سبب شده تا چشم‌انداز صادرات فولاد ایران در سال جاری با ابهامات زیادی همراه باشد.
نقش فصلی در قیمت‌گذاری فولاد
یکی از متغیرهای مهم در پیش‌بینی روند بازار فولاد، تغییرات فصلی است. با افزایش دمای هوا و کاهش مصرف گاز، انتظار می‌رود قیمت گاز در بازارهای جهانی کاهش یابد که می‌تواند به کاهش هزینه‌های تولید فولاد منجر شود. این موضوع به‌ویژه در کشورهایی که وابستگی بیشتری به گاز طبیعی در فرایندهای تولیدی دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
با این حال، در کنار کاهش قیمت گاز، عوامل دیگری نیز بر هزینه‌های تولید اثرگذار هستند. افزایش نرخ دستمزد، هزینه حمل‌ونقل و نرخ برق در سال آینده احتمالاً مانع از کاهش چشمگیر قیمت فولاد خواهد شد. همچنین، نوسانات فصلی در تقاضای جهانی فولاد، به‌ویژه در ماه‌های پایانی سال میلادی که بسیاری از پروژه‌های عمرانی در اروپا و آمریکای شمالی کند می‌شوند، می‌تواند بر روند قیمت‌گذاری اثر بگذارد. در مقابل، در نیمه اول سال، افزایش فعالیت‌های ساخت‌وساز و رشد تقاضا در بازارهای نوظهور ممکن است فشار صعودی بر قیمت‌ها ایجاد کند. در مجموع، نقش عوامل فصلی در کنار سیاست‌های انرژی و هزینه‌های تولید، تعیین‌کننده مسیر آینده بازار فولاد خواهد بود.
با در نظر گرفتن تمام این عوامل، بازار فولاد در یک شرایط پیچیده و چندوجهی قرار دارد. از یک سو، افزایش نرخ ارز و سیاست‌های دولت، روند صعودی قیمت‌ها را تقویت کرده و از سوی دیگر، رکود ساخت‌وساز و نوسانات بازار جهانی فشار مضاعفی بر این صنعت وارد کرده است. در این میان، نقش سیاست‌های داخلی در مدیریت نوسانات قیمتی و استفاده از فرصت‌های صادراتی در بازارهای جدید، می‌تواند تعیین‌کننده مسیر آتی بازار فولاد باشد.
