عمر مفید تیرآهن در ساختمان
تیرآهن یکی از اجزای مهم ساختمان است که باعث افزایش مقاومت و پایداری آن می‌شود. این مقطع فولادی مقاومت فوق‌العاده‌ای دارد و مانند سایر مقاطع، دارای عمر مشخصی است. اینکه عمر مفید تیرآهن در ساختمان چقدر است، به مسائل مختلفی بستگی دارد. بااین‌حال، متوسط عمر مفید آن ۵۰ الی ۱۰۰ سال برآورد می‌شود. بعداز این‌مدت، تیرآهن کارایی خود را تا حدزیادی از دست می‌دهد که این موضوع، خطرآفرین است. درمجموع، سازه‌هایی که بیش از ۱۰۰ سال عمر دارند، بسیار آسیب‌پذیر هستند و بایستی مورد تخریب یا بازسازی قرار بگیرند. در ادامه اطلاعات مهمی درباره میزان ماندگاری تیرآهن‌های فولادی آورده شده است.
عمر مفید تیرآهن در ساختمان چقدر است؟
برای پاسخ به‌این پرسش که عمر مفید تیرآهن در ساختمان چقدر است؟ باید به‌موارد مختلفی توجه شود. یکی‌از این‌موارد، نوع ساختمان است. ساختمان‌های بتنی که در ساختار آن‌ها از تیرآهن‌های باکیفیت و درجه یک استفاده کرده‌اند، عمر طولانی‌تری دارند. استفاده از تیرآهن مرغوب گرچه باعث افزایش قیمت ساختمان می‌شود، اما اقدامی هوشمندانه است که عمر و ایمنی سازه را افزایش می‌دهد. درهرحال، همان‌طورکه قبلا اشاره شد، عمر مفید تیرآهن حدود ۵۰ الی ۱۰۰ سال است که باگذشت این زمان، باید درجهت تعویض تیرآهن‌های نصب‌شده اقدام کرد زیرا هرگونه سهل‌انگاری دراین زمینه ممکن است آسیب‌های مالی و جانی به‌دنبال داشته باشد.
عوامل موثر بر افزایش عمر تیرآهن
با اقداماتی به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم می‌توان متوسط عمر مفید تیرآهن را افزایش داد. از جمله این اقدامات می‌توان‌به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از مواد اولیه باکیفیت
چنانچه تیرآهن بامواد اولیه باکیفیت تولید شده باشد، مقاومت و عمر بالایی دارد. درواقع، هرچقدر فولاد به‌کاررفته در تیرآهن خالص‌تر باشد، عمر مفید آن افزایش می‌یابد. ضمن‌اینکه تیرآهن‌های تولیدشده توسط برندهای معتبر و حرفه‌ای، پایداری و عمر بیشتری دارند.
- تولید بر اساس استانداردهای معتبر
تیرآهن باید براساس استانداردهای معتبر طراحی و تولید شود. تیرآهن‌های تولیدشده با استانداردهای معتبر ملی و بین‌المللی عمر طولانی دارند و سال‌های زیادی می‌توان از قابلیت‌های آن‌ها استفاده کرد. برندهای تولیدکننده فعال در ایران معمولا از ضوابط و استانداردهای برتر جهانی تبعیت می‌کنند.
- رنگ‌آمیزی تیرآهن
رنگ‌آمیزی تیرآهن باعث مقاومت آن دربرابر عوامل آسیب‌زا خارجی مانند رطوبت، مواد اسیدی و شیمیایی می‌شود. از‌این‌رو، تیرآهن‌هایی‌که رنگ‌آمیزی شده‌اند، عمر طولانی‌تری دارند. به‌این‌ترتیب، با رنگ‌آمیزی تیرآهن می‌توان باعث افزایش عمر مفید آن شد.
- ارزیابی پیوسته تیرآهن
ارزیابی پیوسته تیرآهن و بررسی میزان کیفیت آن باعث می‌شود که در زمان مناسبی نسبت به‌رفع مشکلات آن اقدام شود. البته این کار باید توسط کارشناسان و متخصصان حرفه‌ای انجام بگیرد. به‌عبارتی، برای این منظور باید علم و دانش کافی داشت.
عوامل موثر بر کاهش عمر تیرآهن
حال نوبت به‌بررسی عوامل موثر بر کاهش عمر تیرآهن رسیده است. برخی از عوامل تاثیر منفی بر عمر تیرآهن می‌گذارند که بایستی مانع از وقوع آن‌ها شد. در ادامه اقدامات موثر بر کاهش عمر تیرآهن را برشمرده‌ایم:
- سطح مقطع کم تیرآهن
گاهی‌اوقات، سطح مقطع تیرآهن برای پروژه موردنظر کم است که این حالت به‌کاهش عمر آن منجر می‌شود. درواقع، تیرآهن‌های دارای سطح مقطع کم، اغلب طول زیادی دارند. این ساختار بعد از مدتی دچار شکستگی می‌شود و آسیب جدی به مقطع وارد می‌کند.
- قراردهی تیرآهن در مجاورت دمای زیاد
میزان استحکام تیرآهن با قرارگیری در معرض دمای زیاد به‌مرور کاهش می‌یابد. درواقع، تیرآهن درصورت قرارگیری مداوم در دمای بالا آسیب می‌بیند که این وضعیت بر عمر مفید آن تاثیر منفی می‌گذارد. باتوجه‌به این موضوع، تیرآهن را نباید در معرض نور خورشید قرار داد.
- قراردهی تیرآهن در مجاورت رطوبت
تیرآهن مانند سایر مقاطع فولادی در صورت قرارگیری در مجاورت رطوبت، دچار خوردگی می‌شود. رطوبت آسیب جدی به ساختار تیرآهن وارد می‌کند؛ بنابراین، این مقطع فولادی بایستی دور از رطوبت نگهداری شود. بهترین اقدام در این زمینه نگهداری آن در محیطی خشک است.
- قراردهی تیرآهن در مجاورت مواد شیمیایی
مواد شیمیایی از دیگر عواملی هستند که باعث آسیب‌به تیرآهن و کاهش عمر مفید آن می‌شوند. تیرآهن باقرارگیری در معرض مواد شیمیایی آسیب جدی می‌بیند. باران اسیدی یکی از مواد شیمیایی است که‌به تیرآهن آسیب می‌زند و عمر آن را تا حدقابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
نحوه محاسبه عمر تیرآهن
درحال‌حاضر، فرمول خاصی برای محاسبه عمر تیرآهن وجود ندارد. مهندسان برای این منظور، چندین فاکتور را مدنظر قرار می‌دهند که مهم‌ترین آن، سن ساختمان است. سن دقیق ساختمان نیز باتوجه‌به سن بهره‌برداری و سن سندی آن تعیین می‌شود. کافی است به زمان بهره‌برداری از سازه، زمان صدور پروانه ساخت و زمان ثبت رسمی سند دقت کنید. به‌این‌ترتیب، امکان برآورد عمر تیرآهن با دریافت اطلاعاتی از زمان ساخت سازه امکان‌پذیر است. درکل، چنانچه ساختمان عمر زیادی داشته باشد، بهتر است در اسرع وقت نسبت‌به خرید تیرآهن اقدام کنید و با نصب مقاطع جدید، مانع از تخریب سازه خود در آینده شوید. اصولا، خرید مقاطع فولادی باکیفیت، اهمیت ویژه‌ای در دنیای ساخت‌وساز دارد و تضمین‌کننده ایمنی آن است.
عوامل موثر بر عمر مفید تیرآهن در ساختمان سازی
عمر تیرآهن به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اجزای ساختمان، اهمیت زیادی دارد. این مقطع فولادی برمبنای عوامل مختلفی می‌تواند ۵۰ الی ۱۰۰ سال عمر مفید داشته باشد. برخی‌از عوامل مانند تولید تیرآهن با متریال مرغوب طبق استانداردهای معتبر داخلی و خارجی، رنگ‌آمیزی و ارزیابی دوره‌ای منجربه افزایش دوام و عمر مفید آن می‌شود. درمقابل، چندین عامل نیز تاثیر منفی بر عمر مفید تیرآهن می‌گذارند که ازجمله آن‌ها می‌توان به‌کم بودن سطح مقطع و همین‌طور قرارگیری تیرآهن در معرض رطوبت، دمای زیاد و مواد شیمیایی اشاره کرد. درهرحال، جهت برآورد و محاسبه عمر مفید تیرآهن در ساختمان بایستی به سن سازه دقت کنید.
