تفاوت نورد گرم و سرد چیست؟
نورد فولاد یکی از فرآیندهای اساسی در صنعت فلزکاری است که به دو روش گرم و سرد انجام می‌شود. در این مقاله به بررسی تفاوت‌های این دو روش، مزایا و معایب هر کدام و کاربردهای آن‌ها می‌پردازیم. نورد یکی از فرآیندهای مهم صنعت فلزکاری است که قدمت آن به قرن هفدهم میلادی باز می‌گردد. در این فرآیند، فلز توسط چندین غلتک تحت‌فشار قرار می‌گیرد. فشار اعمال‌شده ازسوی غلتک‌ها باعث کاهش ضخامت فلز و افزایش طول آن می‌شود.چنانچه دمای فولاد بیشتر از دمای تبلور باشد شامل نورد گرم می‌شود و درصورتی‌که دما از این حد پایین‌تر باشد، جزو نورد سرد به‌حساب می‌آید. اطلاعات مربوط‌به نوردکاری گرم و سرد و تفاوت‌های میان آن‌ها در ادامه قید شده است. جزئیات مربوط به‌این فرآیند در مقاله نورد چیست آورده شده است. ضمن‌اینکه نوردکاری تحت دماهای مختلفی صورت می‌گیرد.
نورد گرم چیست؟
نورد گرم در دمایی فراتر از تبلور مجدد (بیش از ۱۷۰۰ درجه سانتی‌گراد) رخ می‌دهد. ظاهر دانه‌های فلز در این فرآیند تغییر می‌کند و دوباره متبلور می‌شوند؛ این پروسه به‌فرم‌دهی فولاد کمک می‌کند. جهت کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به مقاله نورد گرم چیست مراجعه کنید. مراحل کلی این فرآیند به شرح زیر است:
- مهیاسازی شمش فولادی یا بیلت
- حرارت‌دهی شمش فولادی یا بیلت جهت رسیدن به دمای موردنظر
- عبور فولاد گرم‌شده از میان غلتک‌ها باهدف رسیدن به سایز موردنظر
- بعد از تبدیل شمش به ورق باید ورق‌ها به حالت رول درآمده و برش زده شوند
نورد سرد چیست؟
نورد سرد از تنش مکانیکی به‌جای گرما استفاده می‌کند. در این فرآیند، غلتک‌های دوار به‌شکل پیوسته و باسرعت کم عملیات خمکاری را بر روی انواع ورق فولادی انجام می‌دهند. درمجموع، دستگاه‌های مختلفی در جریان نورد سرد مورد استفاده قرار می‌گیرند که در قسمت زیر به آن‌ها اشاره کرده‌ایم:
- قطعات کمکی مانند راهنما
- قطعات بعد از فرمینگ نظیر برشکاری
- سیستم‌های کنترل‌کننده نظیر کنترل برش
- قطعاتی همچون کویل بازکن جهت انتقال فلزات
- قطعات ابتدایی فرمینگ همچون صاف‌کننده و سوراخ‌کاری
درکل، بااستفاده از نورد سرد می‌توان انواع ورق و پروفیل باز و بسته را تولید کرد. درواقع، بسیاری از مقاطع فولادی مورد نیاز صنایع ساخت‌وساز، خودروسازی و ساخت لوازم خانگی توسط این فرآیند تولید می‌شوند. چنانچه قصد آشنایی بیشتر با این فرآیند مهم را دارید میتوانید به مقاله نورد سرد چیست رجوع کنید.
تفاوت نورد سرد و گرم
کیفیت مقاطع فولادی حاصل از نورد سرد بهتر از نورد گرم است. درواقع، تولیدات نورد گرم بعد از اتمام فرآیند در دمای اتاق خنک می‌شوند که در این‌حالت، دقیق شدن ابعاد آن‌ها کار مشکلی است. درمجموع، نورد گرم جهت تولید مقاطعی همچون ریل آهنی و برخی مصارف ساختمانی که شکل ظاهری و اندازه دقیق آن‌ها چندان مهم نیست، به‌کار گرفته می‌شود. همچنین، نورد گرم برای تولید مقاطع بزرگ، انتخاب مناسبی به‌حساب می‌آید. درمقابل، تولیدات نورد سرد کیفیت ظاهری بهتری دارند و ابعاد آن‌ها دقیق‌تر است. ازنظر مقاومت هم مقاطع نورد سرد وضعیت بهتری دارند. بنابراین، مهم‌ترین تفاوت‌های نورد گرم و سرد مربوط‌به سطح کیفی تولیدات و ابعاد آن‌ها می‌شود.
تفاوت‌های اساسی بین نورد گرم و نورد سرد | ||
ویژگی‌ها | نورد گرم | نورد سرد |
دمای فرآیند | بالاتر از دمای تبلور مجدد (معمولاً بالای ۹۲۶ درجه سانتی‌گراد) | در دمای محیط (زیر دمای تبلور مجدد) |
کیفیت سطحی | سطح خشن و پوسته‌پوسته | سطح صاف، صیقلی و براق |
دقت ابعادی | کمتر؛ به‌دلیل انقباض و اعوجاج حین سرد شدن | بالاتر؛ با تلرانس دقیق‌تر |
استحکام و سختی | کمتر؛ به‌دلیل ساختار دانه‌ای بزرگ‌تر | بیشتر؛ به‌دلیل کار سختی و ساختار دانه‌ای ریزتر |
قابلیت شکل‌دهی | بالاتر؛ مناسب برای قطعات بزرگ‌تر | کمتر؛ به‌دلیل افزایش سختی و کاهش انعطاف‌پذیری |
هزینه تولید | کمتر؛ به‌دلیل فرآیند ساده‌تر و نیاز به تجهیزات کمتر | بیشتر؛ به‌دلیل فرآیند پیچیده‌تر و نیاز به تجهیزات دقیق‌تر |
کاربردها | ساخت ریل، تیرآهن، قطعات ساختمانی و سازه‌های بزرگ | تولید قطعات دقیق مانند لوازم خانگی، قطعات خودرو و تجهیزات الکترونیکی |
انتخاب بین نورد گرم و نورد سرد بر اساس نیاز پروژه
نورد یکی از فرآیندهای مهم و با قدمت دنیای فولادسازی است که انواع مختلفی از جمله نورد گرم و نورد سرد دارد. نورد گرم همان‌طور که از نامش پیداست، با حرارت‌دهی فلز اتفاق می‌افتد و نورد سرد نیز بااعمال فشار مکانیکی بر روی فلزات رخ می‌دهد. در رابطه با تفاوت‌های میان آن‌ها می‌توان گفت‌که کیفیت تولیدات نورد سرد ازنظر شکل ظاهری و دقیق بودن سایز، بهتر از نورد گرم است. مقاومت مقاطع فولادی تولید نورد سرد هم بالاتر بوده و ضریب اطمینان بهتری دارند. درمقابل، نورد گرم برخلاف مدل سرد به ماشین‌آلات و دستگاه‌های زیادی نیاز ندارد و اصولا، هزینه اجرای آن کمتر است.
