
ناودانی منقطع چیست؛ انواع و کاربردهای آن
ناودانی منقطع یکی از تجهیزات مهم ساختمانی است که با پروفیل فولادی تولید میشود. این مقطع جهت حفاظت از دیوار ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد. وال پست، انواع میانقاب سازهای، غیرسازهای و تیغهها را به اسکلت ساختمان متصل میکند. وجود والپست باعث افزایش مقاومت ساختمان در برابر عوامل محیطی مخرب نظیر باد و زلزله میشود. بهعبارتی، دیوارهای سازهای و غیرسازهای در صورت وجود وال پست با اسکلت ساختمان درگیر میشوند که این وضعیت به افزایش مقاومت بنا کمک میکند. مقاومسازی ساختمان نیز بر عمر مفید آن میافزاید. ضمناینکه ناودانی منقطع، پروسه اجرای والپست یا ناودانی به شکل منقطع است؛ این روش در مقایسه با روشهای دیگر آسانتر و اقتصادیتر اجرا میشود. در ادامه مطلب، به معرفی کامل انواع ناودانی منقطع و کاربردهای آنها میپردازیم.
ناودانی منقطع چیست؟
ناودانی منقطع یا والپست منقطع، مقطعی فلزی است که معمولاً از ورق سیاه یا فولاد گالوانیزه ساخته میشود و نقش کلیدی در مقاومسازی دیوارهای سازه ایفا میکند. این پروفیل بهگونهای طراحی شده که به دیوارها امکان اتصال مؤثر و ایمن به اسکلت اصلی ساختمان را میدهد و در زمان وقوع زلزله، با انتقال نیروهای جانبی از دیوار به فریم سازه، از تخریب دیوارها جلوگیری میکند. مطابق با پیوست ششم آییننامه ۲۸۰۰ مقررات ملی ساختمان، استفاده از والپست در سازههای ساختمانی الزامی است. همچنین، بهکارگیری این ناودانی بههمراه میلگرد بستر و بست رادیکالی، استحکام دیوار را دوچندان کرده و ایمنی کلی ساختمان را بهطور چشمگیری افزایش میدهد. والپست منقطع در ابعاد مختلفی تولید میشود تا پاسخگوی نیاز پروژههای متنوع عمرانی باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره وال پست چیست میتوانید به مقاله مربوطه آن مراجعه کنید.
ابعاد ناودانی یا والپست منقطع
همانطورکه اشاره شد، تولید ناودانی یا والپست منقطع در ابعاد مختلفی صورت میگیرد. در ادامه لیستی از ابعاد ناودانی منقطع آورده شده است:
- طول ۲۰ سانتیمتر، بال 6-7، جان 5/10
- طول ۳۰ سانتیمتر، بال 6-7، جان 5/10
- طول ۴۰ سانتیمتر، بال 6-7، جان 5/10
- طول ۲۰ سانتیمتر، بال 6-7، جان 5/15
- طول ۳۰ سانتیمتر، بال 6-7، جان 5/15
- طول ۴۰ سانتیمتر، بال 6-7، جان 5/15
- طول ۲۰ سانتیمتر، بال 6-7، جان 5/20
- طول ۳۰ سانتیمتر، بال 6-7، جان 5/20
- طول ۴۰ سانتیمتر، بال 6-7، جان 5/20

انواع ناودانی منقطع چیست؟
ناودانی منقطع یا والپست از لحاظ ظاهری، انواع مختلفی دارد که در ادامه، بهصورت مختصر به معرفی آنها میپردازیم:
- والپست عمودی
زمانیکه طول دیوار از ۴ متر فراتر برود یا اینکه ۴۰ برابر از ضخامتش بیشتر باشد، والپست عمودی یا قائم مورد استفاده قرار میگیرد. این والپست بهمنظور کوتاه کردن دیوار و مقاومت در برابر بار خمشی بهکار گرفته میشود.
- والپست افقی
والپست افقی در فضاهایی که طول دیوار فراتر از 5/3 متر برود یا ارتفاع دیوار نسبت به ضخامتش ۳۰ برابر بیشتر باشد، کارایی دارد. بنابراین، نوع والپست مصرفی به مشخصات ابعادی دیوار بستگی دارد.
کاربرد ناودانی یا نبشی منقطع چیست؟
کاربرد ناودانی و نبشی منقطع مربوط به صنعت ساختمانسازی میشود که باکمک آنها، اتصال و مقاومسازی دیوارهای سازه را انجام میدهند. با استفاده از ناودانی میتوان از اتصال محکم دیوارها و تیغهها به اسکلت ساختمان اطمینان حاصل کرد. این مقطع در هنگام وقوع زلزله باعث هدایت نیروهای وارده از دیوار به فریم ساختمان میشود که این کار از تخریب سازه جلوگیری میکند. اصولا، مبحث خنثیسازی نیروهای وارده در ساختمانسازی اهمیت ویژهای دارد و دراینراستا، از تجهیزات مختلفی نظیر ناودانی منقطع استفاده میشود. درمجموع، میتوان گفت که ناودانیهای منقطع یا والپستها از دیوار در برابر نیروهای عمود بر صفحه و همینطور نیروهای کمانشی و خمشی محافظت میکنند.
نحوه اجرای وال پست منقطع
ناودانی منقطع بعد از پایان دیوارچینی بر روی اجزای دیوار موردنظر اجرا میشود. همچنین، در زمان اجرای وال پست منقطع بایستی فواصل بین دیوار و ستون را با متریال انعطافپذیری همچون پلیاستایرن و پشم سنگ، پر کرد. درکل، برای اجرای وال پست منقطع روشهای مختلفی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- اتصال به ستونهای ساختمان با بهرهگیری از میلگرد
- اجرای وال پست با بهرهگیری از انکربولت و نبشیکشی
- مهار دیوار به دیوار برشی با عبور میلگرد در سوراخ قابهای موجود

نکات زمان اجرا، نصب و خرید ناودانی منقطع
نکات مهمی در زمان اجرا و نصب ناودانی منقطع وجود دارند که بایستی به هریک آنها توجه کرد. اول اینکه در هر یک متر، نیاز به نصب یک عدد ناودانی است. در شروع نیز باید حدود خط نصب را تعیین کرد و اینکه دیوار موردنظر جهت اجرای ناودانی بایستی شاقول باشد. درکل، برای نصب ناودانی منقطع یا وال پست از دو روش بهکارگیری صفحات فولادی دارای گلمیخ و همینطور استفاده از میخ کاشت بهحالت چرخشی استفاده میکنند. نصب ناودانی در سازه بتنی نیز نباید با اتصال ضربهای انجام بگیرد. این مقطع را در فاصله یک متری در زیر و روی ستون قرار میدهند. این مدل، در زمان زلزله کارامد است و باعث حرکت کشویی داخل ناودانیها میشود و درنتیجه، احتمال آسیبدیدگی دیوار به حداقل میرسد.
بهطورکلی، قیمت ناودانی نیز تا حد زیادی به خصوصیات فنی آن بستگی دارد. بنابراین، در زمان خرید ناودانی منقطع نیز بایستی به چند نکته مهم توجه داشته باشید. از این نکات میتوان به کارخانه تولیدکننده، جنس، نوع، وزن، ابعاد اعم از طول، جان و بال اشاره کرد. بهعلاوه، دقت داشته باشید که ناودانی در دو مدل دیوار و سقف در حال عرضه است؛ این دو مدل، شباهت زیادی به یکدیگر دارند و تفاوت بارز آنها مربوط به عرضشان میشود. وزن ناودانی منقطع نیز بایستی باتوجهبه نوع سازه انتخاب شود؛ این وزن در محدوده 800 الی 2150 گرم قرار دارد. توجهبه این نکات ساده باعث میشود که بهترین خرید ممکن را برای پروژههای ساختوساز خود داشته باشید.
تفاوت ناودانی معمولی و ناودانی منقطع
در این قسمت از مقاله به بررسی تفاوتهای ناودانی معمولی و ناودانی منقطع میپردازیم تا شناختبهتری نسبت به این دو ناودانی داشته باشید.
تفاوت ناودانی معمولی با ناودانی منقطع | ||
ویژگیها | ناودانی معمولی | ناودانی منقطع (پانچی) |
ساختار فیزیکی | سطح یکپارچه و بدون بریدگی | دارای بریدگی یا سوراخهایی در طول بدنه |
وزن هر شاخه | بیشتر بهدلیل استفاده کامل از ماده | سبکتر بهدلیل وجود بریدگی و کاهش حجم فولاد |
قیمت هر کیلو | معمولاً ارزانتر بهدلیل تولید انبوه | کمی بالاتر بهدلیل فرآیند تولید خاص |
کاربرد اصلی | ساخت سوله، اسکلت فلزی، تجهیزات صنعتی | عبور کابل، کانال تهویه، سازههای سبک |
قابلیت تهویه/عبور کابل | ندارد | دارد؛ بهدلیل طراحی سوراخدار |
جوشپذیری و برشکاری | بالا؛ مناسب برای برشکاریهای متداول | بالا ولی نیاز به دقت بیشتر هنگام کار روی سوراخها |
دسترسی در بازار | بهصورت گسترده در سایزهای متنوع موجود است | کمتر رایج است و معمولاً بهصورت سفارشی تولید میشود |
انتخاب بین ناودانی منقطع و ناودانی معمولی بر اساس نیاز پروژه
موضوع مقاومسازی ساختمان یکی از مسائل مهم در زمان احداث آن است. دراینراستا، اقدامات متعددی صورت میگیرد تا ایمنی سازه حفظ شود. استفاده از ناودانی منقطع یکی از این اقدامات است که باعث تقویت مقاومت دیوار سازه در برابر عوامل مخرب خارجی همچون بادهای شدید و زلزله میشود. درواقع، ناودانی منقطع یا همان وال پست نقش محافظ دیوار ساختمان را ایفا میکند. موفقیت در استفاده از وال پستها باعث همهگیری آنها در دنیای ساختوساز شده است. درحالحاضر نیز استفاده از وال پست منقطع در ایران اجباری بوده و همه ساختمانسازان موظفبه استفاده آن در سازههای خود هستند. البته اجرای وال پست باید به صورت کاملا اصولی انجام بگیرد تا کارایی لازم را داشته باشد.