نگاهی بر سرگذشت بازار فولاد و آهن‌آلات در تابستان 1403
به گزارش آهن آنلاین- در سه ماه گذشته رکود سنگینی در اثر ناترازی انرژی و کاهش صادرات، گریبانگیر بازار آهن آلات شده بود. این رکود نه‌تنها تا حدودی تمامی محصولات آهنی و فولادی را با افت قیمت مواجه کرد بلکه سبب کاهش چشمگیر تولید شد که همین مساله چالش‌های جدی را بر سر راه تولید در صنعت فولاد ایجاد کرد.آمارها حاکی از آن است که در سه‌ماه تابستان، قیمت میلگردآجدار میانه، نوسانات شدیدی را به خود دیده است به‌طوری که در اوایل تیرماه 1403 قیمت این محصول 27 هزار تومان بود و پس از چالش‌های فراوان قیمت آن در انتهای شهریور به 26 هزار 909 تومان کاهش پیدا کرد.براساس آمار، این محصول در طول تابستان قیمت کف 25 هزار و 600 تومان و سقف 27 هزار و 454 تومان را به خود دیده است.گفتنی است که قیمت پروفیل اصفهان از ابتدای تیرماه تا انتهای شهریورماه روند نزولی داشته است به‌گونه‌ای که قیمت آن از 36 هزار و 909 تومان به 33 هزارتومان سقوط کرد.قیمت ورق سیاه فولادمبارکه نیز در طی این سه ماه روند نزولی داشته است و از کانال 35 هزارو 363 تومان به 31هزار تومان تنزل پیدا کرده است. شایان ذکر است این روند افت قیمت در سایر محصولات نیز در طول تابستان مشاهده شده است.
اثر تحولات سیاسی بر صنعت فولاد
باید در نظر داشت آنچه در ورای رکود داخلی، نوسانات بازار فولاد و آهن‌آلات را تشدید کرد؛ عواملی از جمله تحولات سیاسی، اقتصادی و بین‌المللی نیز بود و می‌توان به صراحت گفت که این عوامل برای صنعت فولاد کشور تا حدودی بحران‌آفرین بود. در آغاز تابستان، با افزایش نرخ ارز و تحت‌تاثیر جو روانی انتخابات‌ریاست‌جمهوری، قیمت آهن آلات روند صعودی به خود گرفت اما به تدریج با کاهش تقاضا و افزایش عرضه، بازار به سمت ثبات حرکت کرد. با این‌حال، در اواسط تابستان، با تشدید تنش‌های بین‌المللی و قطعی برق در صنایع فولادسازی، مجدداً شاهد کاهش قیمت‌ها بودیم.
کارشناسان معتقدند که عوامل متعددی از جمله احتمال افزایش قیمت بنزین و نرخ ارز، نتایج انتخابات آمریکا در پاییز و قطعی گاز در زمستان، می‌توانند بر آینده بازار آهن تاثیرگذار باشند. لذا توصیه می‌شود فعالان این بازار با دقت تحولات اقتصادی و سیاسی را رصد کرده و تصمیمات خود را بر اساس آن اتخاذ کنند.
نگاه ملی به صنعت فولاد
از آنجا که صنعت فولاد یکی از بنیان‌های اقتصاد کشور به‌حساب می‌آید، بی‌تردید مصرف سرانه فولاد از جمله شاخص‌های مهم توسعه و پیشرفت محسوب می‌شود. به‌همین دلیل می‌توان اذعان کرد که میزان مصرف فولاد با رفاه جامعه رابطه مستقیم دارد. اما آنچه امروز از شرایط این صنعت مشاهده می‌شود چالش‌هایی است که گریبانگیر فولاد و در نهایت اقتصاد کلان ایران شده است. به‌نظر می‌رسد برای برون رفت ازشرایط پرچالش این صنعت، باید نگاه ملی به آن جایگزین نگاه منطقه‌ای شود تا علاوه‌بر افزایش رقابت‌پذیری و ارزآوری برای کشور، شاهد رونق اقتصادی باشیم.
صنعت فولاد ناجی اقتصاد ایران
صنعت فولاد به‌دلیل شدت گرفتن تحریم‌های بین‌المللی در یک‌دهه اخیر توانست کشور را از بحران‌های شدید اقتصادی نجات دهد زیرا بخش قابل توجهی از تولید کشور وابسته به‌این صنعت مهم است و به‌تدریج توانست تا کشور را به‌سوی اقتصاد فولادی جایگزین اقتصاد نفتی ببرد و ما امروز رتبه سوم جهانی را در فولاد به‌لحاظ نسبت صادرات به‌مصرف داخل کسب کرده‌ایم که این مساله دستاورد بزرگی محسوب می‌شود.از سوی‌دیگر، ایران رتبه دهم تولید فولاد را در جهان دارد و با ظرفیت ۳۱ میلیون تن در سال ۲۰۲۳، حتی از کشورهایی مانند ایتالیا، فرانسه، دانمارک و اسپانیا که صاحب تکنولوژی هستند نیز جلوتر است.
رشد 8 درصدی صنعت فولاد بعد از انقلاب
نکته شایان توجه این است که صنعت فولاد رشد بیش از ۸ درصدی طی چند دهه گذشته داشته است و با‌توجه به‌اینکه ظرفیت تولید آن از 46 میلیون تن به 50 میلیون تن درسال افزایش یافته است اما همچنان به‌دلیل ناترازی انرژی و دیگر مشکلات این صنعت، شاهد تولید تنها 32 میلیون تن در سال گذشته بوده‌ایم که این نشان‌دهنده آن است که ما فقط از 68 درصد از ضریب بهره‌برداری صنعت فولاد درکشور استفاده می‌کنیم در‌حالی‌که در جهان این عدد به حدود ۷۸ درصد می‌رسد. یعنی کشور ما 10 درصد از ضریب بهره‌برداری جهانی عقب‌تر است. به‌عبارت دیگر، به‌دلیل آنکه نمی‌توانیم به‌خوبی از ظرفیت فولاد کشور استفاده کنیم، بنابراین در جهان با مشکل عدم‌رقابت‌پذیری مواجه شده‌ایم و به نظر می‌رسد مسولین برای حل این چالش باید دست به اقدامات کارشناسانه بزنند.
