زمین‌گیر شدن فولادسازان در پی کاهش 76 درصدی صادرات
به گزارش آهن آنلاین - براساس اعلام انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، در فروردین ماه سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته (1402) صادرات ابرشرکت‌های فولادی کشور با کاهش 76 درصدی مواجه بوده است که شوک بزرگی را به این صنعت مهم و ارزآور کشور وارد کرده است.
بنابراین آمار، حجم صادرات 10 غول فولادی ایران در ماه ابتدایی سال 1403 نسبت به مدت مشابه سال قبل از 368 هزار تن به 76 هزار تن رسیده است.
ارز مبادله ای صادرات بن بست صنعت فولاد
صنعت فولاد بعد از پتروشیمی، ارزآورترین صنعت کشور محسوب می‌شود که طبق آمار منتشر شده از انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، صادرات زنجیره فولاد در سال گذشته (1402) به 7 میلیارد و 600 میلیون دلار رسید که نسبت به مدت مشابه آن در سال 1401 ، 18 درصد (1.2 میلیار دلار) افزایش داشته است. اما متاسفانه به دلیل سیاست‌گذاری‌های ناشیانه و اشتباه در سال‌جاری این روند افزایشی متوقف شده و صادرات فولاد با سقوط بی‌سابقه مواجه شده است.
آسیب عرضه صددردصدی ارز صادراتی فولاد به دولت
به اعتقاد کارشناسان، مهمترین عامل کاهش 76 درصدی صادرات فولاد در فرودین ماه را میتوان درخواست عرضه 100 درصدی ارز صادراتی فولاد سازان به دولت دانست. از طرف دیگر قانون عوارض صادراتی و لغو معافیت مالیاتی صادرات نیز از جمله عوامل اثرگذار در پایین آمدن انگیزه‌های صادراتی فعالان صنعت فولاد کشور به حساب می‌آید.
بیش از 50 درصد حجم صادرات فولاد توسط ده شرکت
از آنجایی که ایران یکی از مهمترین کشورهای منطقه در خصوص صادرات فولاد به حساب می‌آید حفظ بازار صادراتی و جلوگیری از سقوط صادرات یکی از مهمترین دغدغه‌های فعالان این صنعت شده است.
آمار کتاب سال فولاد ایران حاکی از آن است که ده شرکت بزرگ صادرکننده فولاد ایران که شامل, فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، ذوب آهن اصفهان، فولاد کاوه جنوب کیش، فولاد هرمزگان، فولاد ارفع و معدنی و صنعتی چادرملو هستند بیش از 53 درصد حجم صادرات فولاد کشور را به خود اختصاص داده اند.
آنچه واضح است این است که این روند قوانین صادراتی در نهایت صادرات فولاد کشور را به بن بست می‌رساند.
تحریم های داخلی راه نفس صادرات فولاد را بسته است!
با توجه به تدابیر فعالان صنعت فولاد، تحریم‌ها و در پی آن مشکلات حمل‌ونقل و مسائل ارزی برای صنعت فولاد کشور چندان بحران‌آفرین نیستند زیرا در شرایط تحریمی برخی کارخانه های تولیدکننده فولاد توانستند به 28 کشور جهان صادرات داشته باشند، اما تغییرات خلق‌الساعه و دستوالعمل‌های متعدد داخلی در زمینه صادرات بحران جدی را برای صنعت فولاد ایجاد کرده است.
برخی کارشناسان و فعالان این صنعت معتقدند که بعضی از محصولات به‌علت عوارض صادراتی در معرض نابودی هستند. از سوی دیگر مشکلاتی که در مسیر صادرات گندله، آهن‌اسفنجی و شمش وجود دارد موجب شده است تا به شرکت‌های فولادی خسارات جبران‌ناپذیری وارد شود
تولید 10 میلیون تن مقاطع فولادی مازاد نیاز کشور، نیازمند حمایت دولت
از طرف دیگر، ظرفیت کشور در تولید شمش و اسلب به 33 میلیون تن رسیده است که 10میلیون تن بیشتر از نیاز کشور است و برای صادرات مازاد تولید، فعالان صنعت فولاد نیاز به تشویق و همراهی دولت دارند. درصورتی‌که نه تنها این امر محقق نمی‌شود بلکه دولت با تعیین 15 تا 20 درصدی عوارض صادرات برای صنعت فولاد نفس این صنعت را بند آورده است.
درحالی‌که شرکت‌های فولادی هر چه بیشتر بتوانند بازارهای بین‌المللی خود را حفظ کنند ارز بیشتری را برای کشور تامین می‌کنند و به رشد اقتصادی ایران کمک شایانی خواهند کرد.
از سوی دیگر تغییر در قوانین صادراتی بازار های صادراتی را تحت تاثیر قرار داده است همین مساله موجب شده است تا فعالان صنعت فولاد از رقبای خارجی خود عقب بمانند.
سخت‌ترین چالش تجار فولاد کشور آن است که صادرکنندگان مکلف شده‌اند تا ارز خود را در اختیار دولت قرار دهند و در ازای آن ریال دریافت کنند، درصورتی‌که هزینه تولید فولادی‌ها با دلار آزاد تمام می‌شود و قیمت ارز مبادله ای پایین‌تر از ارز آزاد است. در چنین شرایطی دیگر انگیزه‌ای برای صادرات فولاد باقی نمی‌ماند.
به نظر می‌رسد سیاست‌گذاران در بخش صنعت کشور باید براساس نظر کارشناسان سیاستگذاری کنند و در برنامه‌ریزی برای بازارهای بین‌المللی به زمان عرضه و تقاضای جهانی آگاه باشند تا با وضع قوانین نادرست و غیرمنطقی به صنعت فولاد و سایر صنایع آسیب وارد نکنند و مانع ارزآوری برای کشور نشوند.
کلام آخر اینکه، اگر دولت نتواند با سیاست‌های حمایتی خود از صنعت ارزآور فولاد حمایت کند و خواهان بازگشت صددرصدی ارز از صادرکنندگان باشد این احتمال وجود دارد تا کاهش صادرات همچنان ادامه پیدا کند و صنعت فولاد کشور به افول خود نزدیک شود.
