راهکار‌های صرفه جویی در مصرف میلگرد
راهکار‌های صرفه جویی در مصرف میلگرد
میلگردها مقاطع فولادی محکمی هستند که برای مسلح‌کردن بتن‌ها استفاده می‌شوند. با افزایش هزینه‌های روزافزون ساختمان‌سازی و میلگرد، بسیاری از صنعتگران به‌دنبال راهکار‌ها و روشهایی برای صرفه‌جویی در مصرف این مقطع‌ها می‌گردند.
اگر نگاهی به جدول قیمت میلگردها داشته باشید، متوجه می‌شوید که این محصولات طی سال‌های اخیر نوسانات زیادی را تجربه کرده‌اند و هر سال با قیمت بیشتری در بازار به فروش می‌رسند. افزایش قیمت برای صنعتگران، یعنی صرف هزینه‌های بیشتر؛ ازاینرو استفاده بهینه از این محصول برای آنها بسیار مهم است.
تا کنون روشهای مختلفی به‌منظور جلوگیری از مصرف بیش‌از‌اندازه میلگرد توسط کارشناسان حرفه‌ای و صنعتگران ماهر ارائه شده است که کافی است این روشها را بهکار برده و از هزینه‌های اضافه و بی‌مورد جلوگیری کنید.
اما آیا راهکار‌های صرفه‌جویی در قیمت میلگرد را می‌دانید؟ چطور از این مقطع فولادی استفاده بهینه‌ای را داشته باشیم تا با یک‌بار خرید تمام نیازمان را برآورده کرده و دیگر برای تهیه آن، نیازی به مراجعه حضوری به بازار نباشد؟
دلایل و موارد قابل اهمیت صرفه جویی در مصرف میلگرد
میلگردها یا آرماتور‌ها، مقاطع فولادی به‌شکل استوانه‌ای و از جنس فولاد با کربن متوسط هستند که در مدل‌های مختلف آجدار، ساده یا آلیاژی تولید و روانه بازار می‌شوند. این مصالح، تأثیر بسیار مهمی در ساختمان‌سازی دارند، به‌همین‌دلیل بسیاری از صنعتگران نیاز به تهیه آنها در مقادیر زیادی دارند.
از‌آنجا که در بخش‌های مختلف ساختمان‌سازی به میلگرد نیاز است، بنابراین مقدار قابل‌توجهی از آن مصرف میشود، ازاینرو اگر صرفه‌جویی نداشته باشید، خیلی زود موجودی آرماتور‌هایتان به‌اتمام رسیده و مجبور به صرف هزینه جدید برای خرید این مقاطع خواهید شد.
برای اینکه بهتر متوجه اهمیت میزان مصرف میلگرد شوید، خوب است به این مثال توجه کنید: فرض کنید شخصی قصد دارد در زمینی به مساحت 1000 متر یک واحد مسکونی را بنا کند؛ در اینجا او نیاز به 500 تن میلگرد خواهد داشت. حالا اگر وی تمایل داشته باشد به‌سبک قدیمی از آرماتور‌ها استفاده کند، باید هزینه‌های زیادی را پرداخت کرده و مقادیر قابل‌توجه‌ای میلگرد تهیه کند؛ اما با استفاده از تکنیک‌ها و روشهای نوین، مصرف آرماتور 15 تا 30 درصد کاهش پیدا خواهد کرد که این موضوع تاثیر زیادی بر قیمت‌ها نیز می‌گذارد.
شاید بسیاری از افراد تصور کنند با کاهش میلگرد مصرفی، کیفیت پروژه پایین می‌آید؛ درصورتی‌که این روشها نه‌تنها مقاومت ساختمان را پایین نمی‌آورند، بلکه موجب افزایش استحکام و قوام آن نیز می‌شوند، چرا که کاملاً مطابق با علم و دانش روز هستند.
علاوه‌بر افزایش مقاومت ساختمان، این کار مزیت‌ها و ویژگی‌های مثبت دیگری نیز دارد؛ مثلاً بهره‌وری را افزایش داده و خطاهای اجرایی را نیز به‌حداقل می‌رساند؛ ازاینرو تکنسین‌ها با دقت بیشتری پروژه را هدایت میکنند.
روش های صرفه جویی در مصرف میلگرد
در ادامه مهمترین و کاربردی‌ترین راهکار‌های صرفه‌جویی در مصرف میلگرد را بیان کرده و درخصوص هر یک از آنها توضیحات مهم و کاربردی را ارائه دادهایم.
بهره گیری از روش های نوین اتصال میلگرد
در گذشته، از روشهای اشتباهی مثل اورلپ استفاده می‌کردند که همین موضوع تأثیر بسیار زیادی بر روی افزایش قیمت‌ها می‌گذاشت. درواقع تکنسین‌ها در روش اورلپ، ابتدا 2 سر میلگرد را با فاصله‌ای از پیش تعیین‌شده نسبت به یکدیگر قرار می‌دادند و سپس این آرماتور‌ها را به‌کمک سیم مفتول به یکدیگر متصل می‌کردند. این روش ایراد‌هایی داشت، مثلاً مقداری از آرماتور‌ها همواره به‌صورت پرت غیرقابل استفاده باقی می‌ماندند.
تکنسین‌ها و کارشناسها، روش نوینی را ارائه داده‌اند که طبق آن از میلگردهای پیش‌ساخته استفاده میشود. در این روش آنها آرماتور‌هایی یکپارچه را در مقادیر و اندازه‌های دلخواه‌شان سفارش داده و به‌همین‌دلیل جلوی اتصال 2 سر این مقاطع به یکدیگر را میگیرند. این روش نه‌تنها سرعت پروژه‌ها را بالاتر می‌برد، بلکه تأثیرات مثبت دیگری مثل بهبود کیفیت اتصال آرماتور‌ها به یکدیگر نیز به ارمغان خواهد آورد. این روش همچنین از هزینه‌های بالای نیروی انسانی نیز، پیشگیری میکند.
بهره گیری از میلگرد با قطر و کیفیت مناسب
کارشناسها معمولاً قطر انواع میلگردها را بر اساس استاندارد‌های لازم و محاسبات انجام‌شده به‌دست می‌آورند. درواقع اگر بدون درنظرگرفتن قطر میلگرد از آرماتور‌ها استفاده کنید، احتمال هدر رفتشان بالا می‌رود. چرا که با بالارفتن قطر میزان مصرف نیز افزایش پیدا میکند. تعیین قطر باید حتماً توسط مهندس‌ها و تکنسین‌های حرفه‌ای انجام شود؛ آنها باید ابتدا قطر استاندارد محصول را به‌دست آورده و سپس بر اساس بار‌هایی که به سازه وارد میشود و شرایط پروژه، مقدار میلگرد مناسب را تشخیص دهند.
میلگردهای بی‌کیفیت موجب بروز ضرر‌های بسیار زیادی بر پروژه‌های ساختمانی می‌شوند، به‌همین‌دلیل کارشناسها همواره توصیه میکنند که به‌هیچ‌عنوان به‌سراغ این محصولات نروید. میلگردهای بی‌کیفیت هر چند قیمت ارزانی دارند، اما در طولانی‌مدت تأثیر نامطلوب خود را نشان می‌دهند و مشکلات زیادی را برایتان درنظر میگیرند که هزینه‌های رفع این مشکلات بسیار بیشتر از هزینه خرید میلگردهای باکیفیت است.
برای اینکه مطمئن شوید آیا یک میلگرد مدنظر شما کیفیت لازم را دارد یا خیر، به شناسنامه و گواهینامه آن توجه کنید. این محصولات به‌همراه شناسنامه و گواهینامه معتبر تولید و روانه بازار می‌شوند و اگر محصولی این مدارک را نداشت، یعنی از کیفیت لازم برخوردار نیست. لازم است استاندارد‌های آرماتور را نیز در نظر بگیرید تا از میزان کیفیت این محصولات مطلع شوید.
کاهش خطاهای اجرایی
بسیاری از تکنسین‌ها و کارگران ساختمانی در زمان استفاده از میلگردها دچار اشتباهات زیان‌رسانی می‌شوند که همین عوامل منجر به مصرف بیش‌از‌اندازه مصالح و میلگرد خواهد شد. اگر قصد دارید جلوی هزینه‌های اضافی را بگیرید، لازم است خطاهای اجرایی مختلف مانند برش نامناسب و غیراصولی را بشناسید و با جلوگیری از آنها در مصرف میلگرد صرفه‌جویی کنید.
در مرحله اول، لازم است کیفیت میلگردها بررسی شود، سپس اگر این مقاطع کیفیت خوبی داشتند، به میزان مهارت کارکنانتان توجه داشته باشید. درنتیجه در مرحله اول، به آنها آموزش‌های لازم در جهت بهینهترین استفاده را ارائه دهید.
بهره گیری از تکنولوژی های بهروز
به‌لطف پیشرفت فناوری، تکنولوژیهای مختلفی به‌منظور کاهش مصرف آرماتور‌ها به‌وجود آمده‌اند که هر کدام میزان میلگرد مصرفی در پروژه‌های ساخت و ساز را کاهش می‌دهند. به‌عنوان مثال آرماتور‌هایی که با افزایش مقاومت بهبود یافته‌اند، تا حد زیادی از مصرف این مقاطع در پروژه‌ها چلوگیری میکنند.
بازیافت میلگرد
شما امکان استفاده میلگردهای قدیمی و بازیافتی را برای پروژه‌های بعدی‌تان دارید؛ به‌همین‌دلیل اگر از آنها استفاده کنید، نیازی به تهیه آرماتور‌های جدید ندارید و با این روش در مصرف میلگرد صرفه‌جویی می‌کنید. باید نحوه مدیریت برش‌ها و پسماند‌های این مقطع‌ها را نیز فرا گرفت تا از هدررفت آنها جلوگیری شود.
بهره گیری از بتن تقویت شده
می‌توانید به‌جای استفاده از بتن‌های معمولی که کیفیت پایینی دارند، از بتن‌های تقویت‌شده استفاده کنید که با مقاومت بیشتر، استحکام و ایمنی ساختمان‌ها را نیز افزایش می‌دهند. استفاده از این بتن‌ها موجب صرفه‌جویی در استفاده از آرماتور‌ها خواهد شد.
بهره گیری از میلگرد مناسب
با انتخاب نوع مناسب میلگردها، وزن آنها کاهش پیدا میکند و به‌همین‌دلیل در مصرف این مقاطع صرفه‌جویی خواهید کرد. مثلاً اگر میلگرد‌هایی با گرید A4 را تهیه کنید، این آرماتور استحکام بسیار بالایی داشته و به‌همین‌دلیل در مصرف آن صرفه‌جویی خواهید داشت. از‌همین‌رو اگر پروژه‌ای پیش‌رو دارید، پیشنهاد میکنیم به‌جای آرماتور‌های 16 گرید A3 به‌سراغ آرماتور‌هایی با گرید A4 بروید، چرا که هر چند وزن این مقطع‌ها یکسان است، اما میلگردهای گرید A4 از استحکام بیشتری برخوردار هستند. از همین رو، نیازتان به مقادیر بالای محصولات گرید A3 کاهش خواهد یافت.
بهره گیری از روش کوپلر و فورجینگ
خوشبختانه با پیشرفت فناوری و روی‌کارآمدن راهکار‌های صرفه‌جویی در مصرف میلگرد، هم‌اکنون روشهای کوپلر و فورجینگ جایگزین متد‌های قدیمی شده‌اند. درواقع تکنسین‌ها در متد فورجینگ بر 2 سر میلگردها با کمک حرارت فشار می‌آورند تا مراحل اتصال آنها کامل شده و در کوپلر، آنها به‌واسطه یک قطعه مکانیکی 2 سر آرماتور را به یکدیگر متصل خواهند کرد.
در ادامه درخصوص هر یک از روشهای کوپلر و فورجینگ بیشتر صحبت میکنیم:
روش فورجینگ
اگر از روش فورجینگ استفاده کنید، میزان پرتی به‌حداقل رسیده و در مصرف میلگردها تا حد زیادی صرفه‌جویی خواهد شد. این روش امکان اتصال آرماتور‌ها به یکدیگر را در قطر‌ها و طول‌های مختلف برایتان میسر میکند و به‌دلیل عدم استفاده از اورلپ نیز وزن سازه را تا مقدار قابل‌توجهی کاهش خواهد داد.
کارشناسان و تولیدکنندگان، نسبت فولاد به بتن را در طراحی مقطع در این روش افزایش می‌دهند تا محصول نهایی کیفیت خوب و قابل‌قبولی داشته باشد.
البته روش فورجینگ عیب‌ها و مشکلاتی نیز دارد که لازم است آنها را هم مدنظر قرار داد. مثلاً برای پروسه جوشکاری نیاز به نیروی حرفه‌ای و با مهارت و همچنین ابزار تخصصی دارید. شما در این روش نمی‌توانید میزان حرارت را کنترل کنید و همچنین امکان کاهش کیفیت جوشکاری در دما‌های سرد نیز وجود دارد؛ ازاینرو احتمال شکنندگی هم بالا می‌رود.
روش فورجینگ با تمام مزیت‌ها، امکان بروز خطاهای انسانی را به‌وجود می‌آورد. به‌همین‌دلیل شاید اتصال در نقطه جوش آن ضعیف شود. در این روش ساختار و مقاومت میلگردها نیز به‌دلیل حرارت، کاهش پیدا خواهد کرد.
روش کوپلر
کوپلر نیز مانند فورجینگ، هزینه‌های مصرفی به‌دلیل پرتی را کاهش داده و در استفاده از میلگردها صرفه‌جویی میکند. این روش سهولت بتن‌ریزی را افزایش می‌دهد و به‌همین‌دلیل با بالابردن سرعت انجام کار‌ها، هزینه‌ها را تا حد قابل‌قبولی کم میکند. در کوپلر از اورلپ نیز استفاده نمیشود؛ به همین جهت، وزن سازه کمتر شده و ابعاد مقاطع نیز بهینه خواهند شد.
هرچند در روش فورجینگ احتمال بروز خطای انسانی وجود دارد و حتماً باید نیروی کاربلد با استفاده از ابزار تخصصی کار‌ها را انجام دهد، اما در روش کوپلر نیازی به تخصص و ابزار حرفه‌ای نیست و خطاهای انسانی نیز تا میزان قابل‌توجهی کم خواهند شد.
در روش کوپلر مقاومت کششی بالا می‌رود و هزینه‌های مربوط به نیروی انسانی کاسته خواهد شد. در طراحی مقطع شیوه کوپلر، نسبت فولاد به بتن افزایش پیدا کرده و امکان استفاده از 2 میلگرد با قطر‌های متفاوت نیز در این روش وجود دارد.
صرفه جویی در مصرف میلگرد، نکته ای با اهمیت برای تمام صنعتگران
استفاده از راهکار‌های صرفه‌جویی در مصرف میلگرد، مسئلهای حائز اهمیت برای تمام صنعتگران است. چرا که تا حد قابل‌توجهی میزان هزینه‌های مصرفی را کاهش داده و از اسراف بیهوده مصالح و مقاطع، پیشگیری میکند. اگر شما بتوانید از تمام راهکار‌های مطرح‌شده استفاده کنید، میزان هزینه‌های‌تان به‌حداقل می‌رسد و به‌شکلی اصولی و مناسب از این مقطع‌ها در پروژه‌های ساختمان‌سازی‌تان استفاده خواهید کرد.
پیشنهاد میکنیم پیش از اجرای پروژه، حتماً از کارشناسان و افراد فعال در زمینه طراحی و به‌کارگیری آرماتور‌ها مشاوره دریافت کنید. این افراد با بررسی کامل پروژه، میزان آرماتور‌های موردنیازتان را تعیین خواهند کرد و سپس با ارائه راهکار‌هایی کاملاً متناسب با پروژه به کاهش میزان مصرف این مقاطع کمک خواهند کرد. افراد حرفه‌ای زیادی در بازار کار حضور دارند که با سال‌ها تجربه و مهارت در این زمینه کمکتان میکنند. شما می‌توانید با بهره‌گیری از مهارت این افراد و همچنین استفاده از نکات مطرح‌شده،پروژه‌های ساختمانی مقرون‌به‌صرفه‌تری را اجرا کنید.
