اصول اجرای لوله‌کشی فاضلاب
- انواع لوله‌کشی فاضلاب ساختمان و مقایسه آن‌ها
- بخش‌های مختلف فاضلاب ساختمانی
- انواع لوله‌های فاضلابی
- نکات و مقررات مهم لوله‌کشی فاضلاب ساختمان
- شیب لوله برای لوله‌کشی فاضلاب
- لوله‌کشی فاضلاب توالت ایرانی و فرنگی
- عدم رعایت استانداردهای لوله‌کشی فاضلاب چه مشکلاتی ایجاد می‌کند
- تست لوله در لوله‌کشی فاضلاب ساختمان
- وسایل موردنیاز برای لوله‌کشی فاضلاب
- لوله‌کشی فاضلاب ساختمان یک طبقه
- تفاوت لوله‌کشی سنتی و زیر سقفی فاضلاب ساختمان
- بهترین و سریع‌ترین روش لوله‌کشی فاضلاب
- نکات کلیدی اصول اجرای لوله‌کشی فاضلاب
تصور کنید به دنبال یک ساختمان زیبا برای زندگی یا تبدیل آن به یک محیط کار شیک و باپرستیژ هستید. قطعاً حتی اگر بهترین و زیباترین ساختمان شهر را نیز یافته باشید، درصورتی‌که بوی نامطبوع ناشی از لوله‌کشی فاضلاب نامناسب شما را از خریدن آن منصرف می‌کند. همچنین سیستم فاضلاب نامناسب همچنین امکان انسداد، نشتی، شکستگی و بالا آمدن فاضلاب را نیز در پی دارد. بنابراین، به همین راحتی می‌توان اهمیت اجرای اصولی لوله‌کشی فاضلاب را فهمید. لوله نامناسب می‌تواند موجب افت ارزش و قیمت ساختمان و مختل شدن رفاه ساکنین شود. با توجه به اهمیت این امر، در ادامه به بررسی اصول اجرای لوله‌کشی فاضلاب پرداخته‌ایم.
انواع لوله‌کشی فاضلاب ساختمان و مقایسه آن‌ها
در گذشته از لوله‌های چدنی برای لوله‌کشی فاضلاب استفاده می‌شد. چدنی دورریز کمتری داشته و دیواره ضخیم‌تری دارد؛ اما آسیب‌پذیر آن نسبت به لوله‌کشی‌های جدید بیشتر است. آن‌ها آشغال‌گیر و سنگین هستند و در طراحی مسیر، محدودیت‌هایی به وجود می‌آورند. امروزه استفاده از پلیکا و پوش فیت رایج‌تر است.
لوله‌های پلیکا یا PVC برخلاف انواع چدنی دچار پوسیدگی و خوردگی نمی‌شود و به دلیل نارسانا بودن، در صورت ایجاد جریان الکتریکی، آن را انتقال نمی‌دهد و مانع از بروز حوادث ناگوار می‌شود. پلیکا به دلیل مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی خورنده، در برخورد مداوم با مواد شوینده اسیدی دچار خوردگی و خرابی نمی‌شود. به‌این‌ترتیب، دوام و کارایی بسیار بالایی دارد. این نوع محصول همچنین امکان انعطاف در مسیر لوله‌کشی را مهیا می‌کند. برای آب‌بندی لوله Push fit از نوعی اورینگ به‌جای چسب استفاده می‌شود. لوله‌های پوش فیت بی‌صدا هستند و با مقاومت بالا در برابر تغییر فرم و شکستگی، دوام و ماندگاری بالایی پیدا کرده‌اند.
هزینه اجرای کدام روش از لوله‌کشی فاضلابی در ساختمان مقرون به‌صرفه‌تر است؟
معمولاً افرادی که به دنبال یک گزینه مناسب و مقرون‌به‌صرفه هستند، از لوله پلیکا استفاده می‌کنند. پلیکا یا PVC با قیمت پایین‌تری نسبت به لوله فاضلاب پوش فیت در بازار عرضه می‌شوند. بااین‌حال، پوش فیت عمدتاً دوام و کارایی بالاتری دارند و بعد از اجرا، تا پایان عمر ساختمان دچار مشکل نمی‌شوند.
معمولا پیش از خرید و اجرای لوله‌کشی فاضلاب لازم است از قیمت این محصول مطلع شوید، در صورتیکه بدنبال قیمت لوله گالوانیزه هستید، می‌توانید به لینک فوق مراجعه کنید.
بخش‌های مختلف فاضلاب ساختمانی
لوله‌کشی ساختمان‌ها به‌طورکلی به 3 بخش اصلی تقسیم می‌شود که عبارتند از:
اصلی‌ترین بخش لوله‌کشی فاضلاب را لوله‌های افقی و قائمی تشکیل می‌دهند که فاضلاب را از داخل ساختمان به بیرون هدایت می‌کنند. لوله‌های افقی یا از خروجی سیفون سرویس بهداشتی، حمام، سینک ظرف‌شویی و... شروع شده و به لوله‌های قائم یا همان رایزر (Riser) ختم می‌شوند، و از محتویات لوله رایزر را به بیرون از ساختمان هدایت می‌کنند.
ونت به بخش هواکش لوله‌کشی فاضلاب اطلاق می‌شود که گازهای دارای بوی نامطبوع را از ساختمان خارج می‌کند.
سیفون یکی از اجزای ساده اما مهم با ظاهری به شکل U است که برای تمام وسایل بهداشتی ساختمان‌ها از آن استفاده می‌شود. سیفون به مرزی میان سیستم فاضلاب و ساختمان تبدیل می‌شود و از پخش شدن بوی نامطبوع در ساختمان جلوگیری می‌کند.
انواع لوله‌های فاضلابی
لوله‌های فاضلابی را ازنظر جنس آن‌ها دسته‌بندی می‌کنند. این محصولات می‌توانند چدنی و مسی، گالوانیزه‌ای، پوش فیت (Push fit) یا بتنی و سفالی باشند و یا از جنس پلی‌اتیلن (PE) یا پلیکا (PVC) ساخته شوند. لوله‌های سفالی و بتنی برای انتقال فاضلاب شهرک‌ها و شهرها استفاده می‌شوند و کاربردی در ساختمان ندارند.
در صورتیکه قصد خرید لوله مسی را دارید، لازم است از آخرین قیمت لوله مسی در بازار آهن و فولاد مطلع شوید. به همین سبب لازم به لینک فوق مراجعه کنید.
مناسب‌ترین و رایج‌ترین لوله‌های فاضلابی، پلیکا و پوش فیت هستند که دوام و کارایی بسیار بالایی دارند. آن‌ها از جنس مواد نارسانا و مقاوم در برابر سایش و خوردگی ساخته می‌شوند و در محیط مرطوب خاک و در برخورد با شوینده‌های اسیدی دچار خوردگی و آسیب نمی‌شوند.
نکات و مقررات مهم لوله‌کشی فاضلاب ساختمان
در هنگام لوله‌کشی فاضلاب ساختمان لازم است از قواعد و استانداردها پیروی شود تا از ایجاد گرفتگی و پخش بوی نامطبوع در محیط ساختمان جلوگیری شود. در اینجا اهمیت برخی از نکات و مقررات مهم در لوله‌کشی ساختمان را موردبررسی قرار داده‌ایم:
وجود هواکش در لوله‌کشی توالت‌ها به خروج بوی نامطبوع و جلوگیر از ورود آن به محیط ساختمان کمک می‌کند. وجود لوله‌های هواکش همچنین تخلیه فاضلاب تسهیل داده و از تخلیه آب سیفون جلوگیری می‌کند.
سیفون مانع از خشک شدن لوله فاضلاب، ایجاد بوی نامطبوع و ورود حشرات به سینک، حمام و دستشویی می‌شود. بنابراین، وجود آن بسیار الزامی و مهم است.
شیب لوله برای لوله‌کشی فاضلاب
طبق اصول خط لوله فاضلاب، لوله‌های افقی باید با شیب مناسب (2 درجه) نصب شوند. اگر شیب کمتر یا بسیار زیاد باشد، انتقال فاضلاب درستی انجام نشده و امکان مسدود شدن یا اصطلاحاً گرفتگی بیشتر می‌شود. این امر همچنین می‌تواند موجب پخش مداوم گازها و بوی نامطبوع به داخل ساختمان شود.
لوله‌کشی فاضلاب توالت ایرانی و فرنگی
در لوله‌کشی فاضلاب توالت ایرانی معمولاً از پلیکا استفاده می‌شود. اجزای اصلی (لوله‌ها، سیفون و هواکش) در میان هردو نوع توالت مشترک است. لوله فاضلاب توالت ایرانی باید بین 30 تا 35 سانتیمتر از دیوار فاصله داشته باشد. شیب مناسب برای لوله‌کشی بین 2 تا 7 درصد است. در توالت فرنگی معمولاً از لوله‌های 110 میلی‌متری استفاده می‌شود و فاصله استاندارد آن از دیوار، بین 25 تا 31 سانتیمتر است.
عدم رعایت استانداردهای لوله‌کشی فاضلاب چه مشکلاتی ایجاد می‌کند
طبق استانداردها، فاضلاب آشپزخانه و دستشویی باید از یکدیگر جدا باشند. در غیر این صورت، بهداشت آشپزخانه به خطر افتاده و بوی نامطبوع در محیط آشپزخانه پخش می‌شود. عدم استفاده از سیفون کاملاً اشتباه بوده و موجب پخش شدن بوی نامطبوع و گاز فاضلاب در محیط خانه می‌شود.
تست لوله در لوله‌کشی فاضلاب ساختمان
برای اطمینان از عملکرد مطلوب لوله‌کشی فاضلاب لازم است در حین اجرا و پس از نصب کامل تست شود. در تست مقدماتی، لوله‌ها و عملکرد آن‌ها مرحله‌به‌مرحله آزموده می‌شوند. برای این کار می‌توان از آب استفاده کرد. در تست نهایی که پس از اتمام نصب لوله‌ها، سینک، سنگ توالت و... انجام می‌گیرد، از هوا یا دود استفاده می‌شود.
در صورتیکه قصد دارید با لوله کشی ساختمان و نحوه اجرای آن آشنا شوید، می‌توانید به لینک فوق مراجعه کنید.
وسایل موردنیاز برای لوله‌کشی فاضلاب
اصلی‌ترین و الزامی‌ترین آچار برای لوله‌کشی فاضلاب شامل موارد زیر هستند:
- دستگاه جوش
- چسب
- انبردست قفلی و کلاغی
- آچار لوله گیر
- آچار تسمه‌ای
- آچارفرانسه
- لوله‌خم‌کن (هیدرولیکی یا دستی)
- حدیده
- برقوزن
- لوله بر
- و...
لوله‌کشی فاضلاب ساختمان یک طبقه
لوله‌کشی فاضلاب ساختمان‌های ویلایی یا یک طبقه می‌تواند درون زمین و با عمق مناسب انجام شود. برای اجرای لوله‌کشی فاضلاب لازم است ابتدا مسیر آن بر روی نقشه تعیین شود. جنس در تعیین مسیر نقش بسیار پررنگی دارد. از طرفی، روش لوله‌کشی در انتخاب نوع موردنیاز شما تأثیر دارد. برای مثال، لوله‌کشی می‌تواند زیر سقفی باشد. بهترین گزینه برای این روش لوله‌کشی، پوش فیت است. برای نصب هواکش نیز از لوله‌کشی پوش فیت استفاده می‌شود.
تفاوت لوله‌کشی سنتی و زیر سقفی فاضلاب ساختمان
مهندسان بر این عقیده هستند که لوله‌کشی زیر سقفی بسیار مناسب‌تر از روش لوله‌کشی سنتی است. اصلی‌ترین تفاوت این دو روش، محل نصب است. لوله‌ها در روش سنتی درون زمین و زیر کف نسب می‌شدند؛ اما در روش نوین، این محصولات زیر سقف نصب می‌شوند. لوله‌کشی زیر سقفی ممکن است زیبایی محیط ساختمان را کمی مختل کند، که با بهره‌گیری از روش‌هایی مانند کناف کاری سقف قابل‌حل است؛ اما در عوض آسیب‌های احتمالی را کاهش می‌دهد. همچنین دسترسی به آن‌ها آسان‌تر است و در صورت بروز خرابی، نیازی به کندن و هزینه تعمیرات ساختمان نیست.
بهترین و سریع‌ترین روش لوله‌کشی فاضلاب
امروزه از روش لوله کاری زیر سقفی به‌عنوان بهترین روش یاد می‌شود. برخلاف لوله‌کشی سنتی، خطوط فاضلاب زیر سقفی تحت‌فشار قرار ندارند و در صورت انبساط ناشی از عبور آب گرم، دچار آسیب نمی‌شوند. یکی دیگر از مزایای زیر سقفی، قابل‌کنترل بودن شرایط در صورت ایجاد نشتی یا ترکیدن لوله‌ها است. با توجه به اینکه لوله‌ها در زیر سقف قرار دارند، مشکلی برای واحدهای زیرین و طبقه بالا ایجاد نمی‌شود. آب نشتی به روی کف سرازیر شده و مجدداً وارد لوله‌های فاضلاب می‌شود.
اگر تمایل دارید تا با علت ترکیدن لوله آب آشنا شوید و از این اتفاق جلوگیری کنید، لازم است تا به لینک فوق مراجعه کنید.
نکات کلیدی اصول اجرای لوله‌کشی فاضلاب
لوله‌کشی فاضلاب باید بر اساس استانداردها و با استفاده از لوله مناسب انجام شود تا کارایی و بازدهی لازم به دست بیاید. لوله‌ها در ساختمان‌سازی امروزی معمولاً به‌صورت زیر سقفی نصب می‌شوند تا در صورت بروز هرگونه نشتی یا آسیب در سیستم فاضلاب، تعمیر و تعویض سریع لوله‌ها امکان‌پذیر باشد. هزینه‌های تعمیرات این نوع لوله‌کشی فاضلاب بسیار کمتر از روش سنتی است. لازم به ذکر است که استفاده از سیفون و هواکش در سیستم فاضلاب ساختمان امری ضروری برای فراهم کردن بهداشت و رفاه ساختمان است. بنابراین، طبق قواعد، حذف آن‌ها ممکن نیست.
