لوله کشی ساختمان و صفر تا صد مراحل اجرای آن

لوله کشی، یکی از مهمترین مراحل ساختمانسازی است که تقریبا تمام سازههای مسکونی، تجاری و اداری به آن نیاز دارند؛ پیمانکاران معمولا بر اساس تجربهای که دارند، بهترین نوع لوله را برای سازههای تحت نظر خود انتخاب میکنند. آب و هوای محیطی که سازه در آن قرار گرفته، کاربرد، کیفیت و قیمت تمام شده، چند معیار مهم برای انتخاب این محصول هستند. در این گزارش، انواع مختلف لوله را معرفی میکنیم و توضیحاتی که لازم است درباره لوله کشی ساختمان و مراحل اجرای آن بدانید را ارائه خواهیم داد؛ با ما همراه باشید.
دسته بندی و انواع لوله کشی ساختمان
لوله کشی ساختمانی را میتوان براساس کاربرد یا متریالی که برای ساخت محصول به کار رفته، دستهبندی کرد. کاربردهای این مقاطع در ساختمانهای مختلف عبارت است از:
- عبور آب سرد و گرم
- اتصال پکیج یا شوفاژ با رادیاتورها
- انتقال فاضلاب
- عبور گاز
متخصصان، برای هرکدام از کاربردهای بالا، لولههای خاصی را انتخاب میکنند. در ادامه انواع لولههای مصرفی برای لوله کشی را معرفی میکنیم و ویژگیهایشان را مورد بررسی قرار میدهیم:
- مسی: این محصول در دو نوع سخت و نرم تولید میشود که نوع سخت لوله مسی، برای عبور آب سرد و گرم یا فاضلاب مورد استفاده قرار میگیرد.
- گالوانیزه: مقاطع آهنی و فولادی هزینه مناسبی دارند، اما معمولا در برابر خوردگی و فرسایش مقاوم نیستند؛ از این محصولات میتوان برای کاربردهای مختلف استفاده کرد.
- آلومینیومی: این محصول در سازههای پتروشیمی مورد استفاده قرار میگیرد و در ساختمانهای مسکونی و اداری کاربردی نیست.
- چدنی: این جنس لوله را میتوان در قسمتهای مختلف ساختمان به کار برد، آنها مقاومت بیشتری نسبت به مقاطع گالوانیزه و آهنی دارد، اما بسیار سنگینترند و در برابر مواد شیمیایی موجود در فاضلاب هم مقاوم نیستند.
- برنجی: این محصولات ظاهر درخشانی دارند و معمولا در قسمتهای روکار مورد استفاده قرار میگیرند.
- سایر انواع لوله: مقاطعی که با PVC، پلی اتیلن، CPVC و پلی پروپیلن ساخته شدهاند نیز در صنعت ساختمانسازی مورد استفاده قرار میگیرند.
کیفیت و قیمت تمام شده کدام نوع لوله کشی مناسب تر است؟
کیفیت و قیمت، دو معیار مهم در انتخاب هستند؛ هزینه محصولات مختلف به میزان عرضه و تقاضا، کاربرد و نوع متریالی که برای تولید آنها مورد استفاده قرار گرفته بستگی دارد. بهعنوانمثال، قیمت لوله مانیسمان، بخاطر کاربرد در صنایع دارویی یا انتقال در خطوط نفت و گاز، بیشتر از مقاطعی است که در سازههای شهری مورد استفاده قرار میگیرند.

دوام بیشتر و قیمت مناسبتر انواع جدید لولهها باعث شده مقاطعی که با فلزاتی چون فولاد، مس یا آلومینیوم تولید میشوند، کمتر در ساختمانهای شهری مورد استفاده قرار بگیرند؛ این محصولات بیشتر در سازههای بزرگی که به استحکام زیاد نیاز دارند و امکان تعویض لولهها در بازههای زمانی مشخص وجود دارد، مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین خوب است بدانید قیمت لوله آلومینیومی هم از محصولاتی که با PVC، پلی اتیلن یا پلیپروپیلن ساخته شده، بیشتر است.
مراحل لوله کشی ساختمان
وقتی صفر تا صد لوله کشی ساختمان را در یک نگاه بررسی میکنیم، کار سادهای به نظر میرسد، اما اجرای این فرایند، جزئیات بسیاری دارد که فقط از عهده افراد حرفهای خارج است. میزان پیچیدگی، به اندازه سازه هم بستگی دارد؛ بهعنوانمثال، لوله کشی ساختمان یک طبقه مسکونی معمولا سادهتر از انجام این کار برای یک آپارتمان ۵ طبقه ۱۵ واحدی است.
در ادامه فرآیند کلی انجام این کار در ساختمان را به صورت مرحله به مرحله توضیح میدهیم:
- تهیه نقشه لولهکشی براساس نقشه ساختمان
- انتخاب نوع محصول باتوجه به کاربرد مورد نظر
- شروع اجرای نقشه از طبقات پایینی و ادامه تا رسیدن به طبقات بالای ساختمان
لوله کشی ساختمان، تنها محدود به آبرسانی نمیشود، باتوجه به اینکه امروزه گازکشی نیز به مرور در کلیه منازل و ملکهای تجاری انجام میشود، این فرآیند نیز به مقاطع مخصوص به خود نیاز دارد. به یاد داشته باشید قیمت لوله گاز هرچقدر هم باشد، پرداخت آن ضروری است، زیرا بهصورت مستقیم با امنیت ساکنین و سازه ارتباط دارد.

تاثیر انتخاب نوع لوله در کیفیت لوله کشی
کارهایی مثل لوله کشی فاضلاب ساختمان، یک بار برای همیشه انجام میشوند؛ این مقاطع باید عمری طولانی داشته باشند تا نیاز ساکنین را برآورده کنند. ازآنجاییکه بسیاری از این محصولات بهصورت توکار تعبیه میشوند، تعویض آنها کار سادهای نیست و حتی احتمال دارد به تخریب بخشی از دیوارها نیاز داشته باشد. پس کیفیت محصولاتی که انتخاب میکنید، بهصورت مستقیم روی کیفیت کار نهایی شما تأثیر خواهد داشت. بعضی از سازههای بزرگ، برای گازرسانی، به مقاطع قدرتمند و مقاومی مثل API نیاز دارند، اما بخاطر قیمت لوله API، از آن استفاده نمیکنند و به جای آن، به سراغ جایگزینهایی با هزینه مناسبتر میروند؛ این امر ممکن است در کوتاه مدت باعث صرفهجویی در هزینه ها شود، اما در امنیت نهایی بنا اثر مستقیم خواهد داشت.
سخن پایانی
در این مقاله به یکی از مهمترین فرآیندهای ساختمانسازی پرداختیم. کوچکترین بیدقتی در این فرایند، منجر به مشکلات لوله کشی ساختمان میشود. گاهی اوقات این مشکلات آنقدر جدی هستند که به سایر قسمتهای سازه هم آسیب میرسانند و باعث فرسایش یا حتی ریزیش آن میشوند. دقت داشته باشید که در انتخاب لوله، باید کیفیت را در اولویت قرار دهید و سپس به هزینه توجه داشته باشید. همچنین برای اجرا، حتما از افرادی کمک بگیرید که از مهارت و تجربهشان اطمینان دارید.