علت ترکیدن لوله آب
ترکیدن لوله آب یکی از اتفاقات رایج در ساختمان‌های مسکونی است. اگرچه این اتفاق در هر فصل از سال ممکن است رخ دهد؛ با این‌حال بیشتر در فصل زمستان شاهد آن هستیم. معمولا در فصل سرما، برودت هوا را عامل اصلی ترکیدن لوله‌ها می‌دانند؛ اما عوامل محیطی، جنس لوله‌ها، کیفیت آن‌ها و ... هم در بروز این حادثه تاثیرگذار هستند.
در این مقاله از وب سایت آهن آنلاین قصد داریم به صورت مفصل به بررسی انواع لوله‌های آب و فاضلاب، علت ترکیدن لوله آب و اقداماتی که در این زمینه باید انجام دهید، بپردازیم. لطفا تا پایان با ما همراه باشید.
انواع لوله های آب و جنس آن‌ها
قبل از این‌که به بررسی موضوع اصلی مقاله یعنی ترکیدن لوله‌های آب بپردازیم؛ بهتر است کمی درباره انواع این لوله‌ها و جنس آن‌ها صحبت کنیم. لوله‌های انتقال آب بر اساس جنس آن‌ها تقسیم بندی شده و در دسته‌های زیر طبقه‌بندی می‌شوند:
- لوله گالوانیزه
- لوله آهنی ریخته شده
- لوله چدنی
- لوله استیل
- لوله پلاستیکی
- لوله بتنی
و…
از لوله‌های چدنی به دلیل استقامت و مقاومت بالا در برابر خوردگی، در سیستم توزیع آب شهری استفاده می‌شود. در شرایط عادی، لوله چدنی می‌تواند تا 100 سال عمر کند. لوله آب گالوانیزه برای انتقال آب در داخل ساختمان مورد استفاده قرار گرفته و متوسط عمر آن، معمولا 10 سال است. لوله‌های فولادی برای انتقال آب از یک مکان به مکان دیگر (تحت فشار بالا) کاربرد دارند.
در این میان، لوله‌های اصلی که در انتقال آب در ساختمان‌ها به کار میروند، به 4 دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- لوله گالوانیزه
- لوله پلاستیکی
- لوله پولیکا
- لوله 5 لایه
انواع لوله آب هم کاربردهای مخصوص به خود را دارند که توضیح دادن درباره همه آن‌ها، در این مقاله نمی‌گنجد. بنابراین بهتر است در ادامه به سراغ اصل مطلب، یعنی علت ترکیدن لوله آب برویم.
چگونه ترکیدگی لوله آب را تشخیص دهیم؟
به طور کلی برای تشخیص ترکیدگی لوله آب، از دو روش «بررسی علائم ظاهری» و «بررسی با استفاده از دستگاه» استفاده می‌شود.
علائم ظاهری برای تشخیص ترکیدگی لوله آب
نم و رطوبت موجود روی دیوارهایی که محل عبور لوله‌ها هستند، ساده‌ترین علامت ترکیدن لوله آب است. این علامت با چشم قابل مشاهد بوده و در صورت مشاهده آن، باید سریعا با یک تعمیرکار تماس بگیرید. بعد از تعمیر لوله، محل مورد نظر که دچار رطوبت شده است را می‌توانید با ایزوگام یا قیرگونی بپوشانید.
یکی دیگر از علائم ظاهری ترکیدن لوله آب، افزایش ناگهانی مبلغ قبض آب است. اگر آب‌بهای منزل شما با میزان آبی که مصرف کرده‌اید هم‌خوانی ندارد، ممکن است یکی از لوله‌های داخلی دچار ترکیدگی شده باشد. اگر ترکیدگی لوله در عمق زمین باشد؛ ممکن است به پی ساختمان آسیب بزند. بنابراین بالا رفتن بی‌دلیل قبض آب را جدی بگیرید.
صدای چکه آب هم علامت دیگری است که نشان از ترکیدگی لوله می‌دهد. اگر در داخل دیوارها صدای چکه آب می‌شنوید، کار از کار گذشته و لوله ترکیده است! پس بلافاصله با یک لوله‌کش تماس بگیرید.
بررسی ترکیدگی لوله با دستگاه
برای تشخیص محل دقیق ترکیدگی لوله آب معمولا از یکی از 3 دستگاه زیر استفاده می‌شود:
- دستگاه تشخیص نشتی حرارتی
- دستگاه تشخیص نشتی صوتی
- دستگاه تشخیص نشتی مادون قرمز
علت ترکیدگی لوله های آب در زمستان
لوله‌های آب مورد استفاده در منازل، یا از جنس فولاد هستند یا از نوع پلاستیکی و پنج لایه. در ساختمان‌های قدیمی (عمر ساخت آن‌ها بیشتر از 10 سال است) معمولا از لوله‌های گالوانیزه برای لوله‌کشی استفاده شده است. زنگ زدگی، خوردگی، پوسیدگی و تمام شدن عمر مفید لوله، از اصلی‌ترین دلایل ترکیدن لوله‌های گالوانیزه و آهنی محسوب می‌شوند.
البته لوله‌های پلاستیکی و پنج لایه هم ممکن است دچار ترکیدگی شوند. اما در این لوله‌ها خبری از زنگ زدگی و پوسیدگی نیست. همان‌طور که در ابتدای مقاله هم اشاره کردیم، ترکیدگی لوله بیشتر در فصل زمستان رخ می‌دهد. دلیل این اتفاق، معمولا یکی از موارد زیر است:
- کاهش دما و یخبندان: وقتی که دمای هوا برای مدتی طولانی زیر 0 درجه باشد، آب درون لوله‌هایی که به صورت روکار یا در مجاورت سرما نصب شده‌اند، دچار یخ زدگی خواهد شد. یخ بستن آب سبب منبسط شدن آن شده و در نتیجه، به جداره داخلی لوله فشار آمده و باعث ترکیدگی می‌شود.
- افزایش ناگهانی فشار آب: در زمانی که لوله‌کش قصد دارد لوله‌کشی ساختمان شما را انجام دهد، در انتخاب لوله به فشار آب منطقه توجه می‌کند. اگر فشار آب در آینده به صورت ناگهانی افزایش یابد، لوله قادر به تحمل کردن آن نیست و در نتیجه، شاهد ترکیدگی لوله آب خواهیم بود.
- اشتباه در آب‌بندی لوله: این مورد معمولا به بی‌تجربه بودن لوله‌کش و اشتباه در انتخاب اتصالات و متعلقات لوله‌کشی مربوط می‌شود.
البته دلایل دیگری مانند خرابی برخی از اجزای داخلی شیرآلات، خرابی واشرهای آب‌بندی و ... هم می‌تواند باعث ایجاد ترکیدگی در لوله‌های آب شود.
اقدامات اضطراری هنگام ترکیدن لوله آب
اگر متوجه ترکیدن لوله آب شدید، برای جلوگیری از خسارت بیشتر، بلافاصله با لوله کش تماس گرفته و همزمان اقدامات اضطراری زیر را هم انجام دهید:
- آب و برق را قطع کنید: اولین کاری که باید بعد از ترکیدگی لوله انجام دهید، این است که آب منزل را قطع کنید. همچنین اگر حدس می‌زنید که نشتی ممکن است به پریز برق هم رسیده باشد، بهتر است نسبت به قطع کردن برق هم اقدام نمایید.
- شیرهای آب را تخلیه کنید: بلافاصله بعد از قطع کردن آب، شیرها را باز کنید تا آب سرد موجود در لوله‌ها تخلیه شود. این کار از یخ‌زدگی آب باقیمانده و افزایش خسارت‌ها جلوگیری خواهد کرد.
- سیستم گرمایش را خاموش کنید: سیستم گرمایشی آب منزل را خاموش کرده و شیرهای آب گرم را هم تخلیه کنید.
- محیط را کمی گرم کنید: اگر احساس می‌کنید که ترکیدگی لوله به دلیل سرمای هوا اتفاق افتاده است، با افزایش گرمایش منزل، سعی کنید هوای گرم را وارد خانه کنید.
- آب پخش شده در اثر ترکیدگی لوله را جمع کنید: این کار باعث جلوگیری از بروز قارچ و کپک می‌شود.
جلوگیری از ترکیدن لوله آب
اگر می‌خواهید لوله‌های آب شما در فصل زمستان سالم بمانند و از ترکیدن آن‌ها جلوگیری شود، اقدامات زیر را انجام دهید:
- آب لوله‌های غیر ضروری را قطع کنید.
- شیر آب را باز بگذارید.
- لوله آب را عایق بندی کنید.
- از درپوش عایق برای کنتور آب استفاده کنید.
اطلاعات و اقدامات لازم پس از ترکیدن لوله و یا تعویض لوله را از کجا بدست آوریم؟
در این مقاله از وب سایت آهن آنلاین ابتدا انواع لوله‌های آب از نظر جنس را بررسی کرده و دانستیم که لوله‌های گالوانیزه، پلاستیکی و پنج لایه برای لوله‌کشی ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند.شما برای مشاهده قیمت لوله گالوانیزه می‌توانید به لینک فوق مراجعه کنید. بعد از آن به علائم ترکیدگی لوله‌ها اشاره کردیم و در نهایت، علت ترکیدن لوله آب را نیز بیان کردیم. در پایان هم به اقدامات اضطراری در زمان ترکیدگی لوله و راه‌های جلوگیری از این حادثه پرداختیم.
