لوله جدار چاه؛ فرآیند تولید، استاندارد، کاربرد و تعیین قیمت

در مطالب قبلی منتشر شده به معرفی تعدادی از لوله‌های فولادی مانند لوله اسپیرال و لوله مانیسمان پرداختیم. در این مطلب قصد داریم یکی از انواع مختلف لوله سیاه را معرفی کنیم که در مهندسی حفاری کاربرد فرآوان دارد. لوله‌ی جدار چاه محیط مخزن را از ستون چاه جدا می‌سازد. از ویژگی‌های اصلی این لوله می‌توان به مقاومت این لوله در برابر خوردگی‌ها اشاره کرد. جنس لوله جدار چاه از فلزهایی با مقاومت بالا می‌باشد زیرا قرار است این لوله‌ها را در داخل چاه به کار ببرند. پس از آغاز حفاری به منظور جلوگیری از ریزش چاه، لوله جدار چاه به درون چاه وارد می‌شود. جنس این نوع از لوله غالبا فولاد و یا پی وی سی است. در این مطلب به بررسی موارد زیر خواهیم پرداخت: چگونگی استفاده از لوله جدار چاه، استانداردها، تعیین قیمت، کاربردها پرداخته‌ایم و در انتها لوله جدار چاه غربال را مورد بررسی قرار داده‌ایم که طبق استاندارد آخر لوله جدار چاه تولید گردیده است.

مجموعه‌ی آهن آنلاین لوله جدار چاه را در سایزهای ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۴ و ۱۶ و ضخامت‌های ۴، ۴/۸، ۶ و ۸ با برندهای اصفهان، ملایر، کویر، قزوین، مشهد عرضه می‌نماید. شما می‌توانید برای اطلاع از قیمت لوله جدار چاه به صفحه‌ی قیمت این محصول در سایت مراجعه فرمایید.

چگونگی استفاده از لوله جدار چاه

همان‌طور که در مقدمه‌ی مطلب مطرح کردیم به منظور جلوگیری از ریزش چاه از لوله‌های جدار چاه استفاده می‌کنند. اگر یک چاه با سایز استاندارد مد نظرمان باشد آن را بدین صورت لوله گذاری می‌کنند. به طور معمول از ۴ یا ۵ لوله جدار در عملیات‌های حفاری استفاده می‌نمانید. لوله ی اولی که در عملیات مورد استفاده قرار می‌گیرد را با نام لوله‌ی هادی می‌شناسند. قطر لوله‌ی هادی ۴۰ تا ۴۳ اینچ است. این لوله طولی معادل با ۵ متر دارد و از روی زمین شروع می‌گردد. آخرین لوله‌ای که به چاه وارد می‌شود قطری معادل با ۷ تا ۹ اینچ دارد و به آن لوله آستری می‌گویند. عملیات لوله‌گذاری بدین صورت می‌باشد که لوله جدار چاه مورد استفاده باید همه‌ی ستون چاه را پوشش دهد ( حتی لوله جدار چاه قبلی استفاده شده نیز باید پوشش داده شود). توجه داشته باشید که لوله جداری‌های استفاده شده بعد از لوله‌ی اول که وارد چاه شده ۱۳ متری می‌باشند به هم پیچ داده شده و به صورت یه لوله جدار چاه در آمده و با هم به داخل چاه وارد می‌شوند. بعد از ارسال تمام لوله‌ها به چاه حتما باید بین چاه و دیواره‌ی آن عملیات سیمان‌کاری انجام گردد تا لوله‌ی مد نظر از استحکام کافی برخوردار گردد. توجه داشته باشید که تعداد لوله‌های جداری مورد استفاده در پروژهای مختلف متفاوت می‌باشد و به طور معمول در هر پروژه‌ی حفاری ۴ تا ۶ لوله جدار‌چاه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استانداردهای لوله جدار چاه

لوله‌های جدار چاه نیز مانند سایر لوله‌ها در استانداردهای مختلفی موجود می‌باشد و هر استاندارد ویژگی‌های خاص خود را دارد. استانداردها به ترتیب تکمیل‌کننده‌ی استاندارد قبلی می‌باشند. که عبارتند از: ۱- هوا برشی ۲- قوسی ۳- کرکره‌ای ۴- اسکرین

مزیت‌های استاندارد نسل چهار لوله‌ جدار چاه

در استانداردهای لوله جدار چاه‌های تولیدی قبلی، لوله‌ها درصد فضای کمتری داشتند. اما در لوله‌های استاندارد نسل جدید امکان افزایش درصد فضای خالی وجود دارد. این امر باعث گردیده تا میزان آبدهی چاه افزایش یابد. طول عمر این لوله‌ها معمولا نسبت به نسل‌های قبلی بالا می‌باشد زیرا این نوع لوله‌ها با شیارهای قوسی مسدود نمی‌شوند. توجه داشته باشید که این نسل باعث کاهش نفوذ آب به بیرون لوله می‌گردد در نتیجه آبدهی با سرعت بیشتری انجام می‌گیرد. با استفاده از این استاندارد راندمان افزایش یافته و هزینه‌های بعدی نیز کاهش می‌یابد.

تعیین قیمت لوله جدار چاه

قیمت این نوع از لوله‌های فولادی نیز مانند سایر لوله‌ها به عوامل متعددی وابسته است. قیمت لوله جدار چاه‌های مختلف نیز براساس شرکت تولید کننده، جنس، ضخامت و نوع آن متفاوت می‌باشد. کارخانه‌های تولیدی نیز براساس نوع تولید صورت گرفته ، مواد اولیه‌ی به کار برده شده و دیگر پارامترها قیمت لوله جدار چاه را تخمین می‌زنند. و لیست قیمت را در دسترس مشتریان قرار می‌دهند.

برخی نکات در رابطه با لوله جدار چاه

طول شاخه‌های این نوع لوله ۶ تا ۱۲ متری می‌باشد. این لوله‌ی فولادی به طور معمول در ضخامت‌های ۵،۴ و ۶ میلی‌متری موجود می‌باشند. از طریق فرآیند اکسترود لوله‌های فولادی به لوله‌های جدار چاه تبدیل می‌شوند. شاید برایتان جالب باشد از لوله‌هایی است که هیچ شکاف یا محل جوشی بر روی آن مشاهده نمی‌شود. این لوله‌ها استانداردها و مشخصات گوناگونی دارند. برای تولید آن علاوه براستفاده از فرآیند اکستروژن از روش‌های دیگری مانند فرآیند چرخشی نیز استفاده می‌کنند. از لحاظ قیمت، قیمتی مناسب‌تر نسبت به سایر لوله‌های فولادی دارند و مزیت بارز آن تحمل فشار زیاد می‌باشد ( بهترین کارایی در محیط‌هایی که سرد، گرم و مرطوب می‌باشند را از خود بروز می‌دهند).

نمونه‌ای از لوله‌ی جدار چاه

کاربردهای لوله جدار چاه

لوله‌ی جدار چاه مانند سایر محصولات فولادی کاربردهای مخصوص به خود را دارد. به برخی از این کاربردها در این قسمت اشاره خواهیم نمود.

•  آب‌رسانی به موقعیت‌های مختلف شهری و روستایی از طریق لوله‌های جدار چاه صورت می‌گیرد.  آب انتقال یافته از طریق این لوله‌ها بهداشتی می‌باشند زیرا دارای استاندارد فنی هستند و باکتری‌ها در این لوله‌ها رشد نمی‌کند.
• از ورود مواد ناخواسته به داخل چاه جلوگیری به عمل می‌آورد.
• طول عمر مفید چاه را افزایش می‌دهد.
• شیارهای این لوله مسدود نمی‌شود ( زیرا شیارها به صورت v می‌باشند).

نمونه‌ای از کاربرد لوله جدار چاه در حفاری

لوله‌های غربال با استاندارد اسکرین

یکی از لوله‌های جدار چاه لوله‌های جدار چاه غربال می‌باشد.  فرآیند تولید این لوله بدین صورت می‌باشد که جوش امتزاجی بین تعدادی میله‌ی نگه دارنده و یک وایر شکل می‌گیرد ( توجه داشته باشید که شکل این وایر به صورت متساوی الساقین می‌باشد). شکافی به منظور عبور جریان آب بین دو وایر ایجاد می‌کنند. لوله‌های فولادی که از طریق فرآیند هوا برشی تولید می‌شوند معمولا ضخامتی بین ۶ تا ۲۲ میلی‌متر دارند همین امر سبب گردیده تا وقتی ذرات شن و ماسه در حال عبور از شیار هستند در بدنه گیر نمایند. در نهایت با مسدود شدن لوله‌ها مواجه خواهیم شد. اما لوله‌های غربال به دلیل اینکه V شکل هستند مسدود نمی‌شوند پس افت چاه نخواهیم داشت و آبدهی کاهش نخواهد یافت. اگر این لوله بدین شکل نباشد و منافذ موجود در لوله کم باشد سبب می‌گردد خروج آب از طرف پمپ بیش‌تر از ورود آب از سمت شیار باشد. بنابراین سطح آبی که در داخل لوله قرار گرفته از سطح آبی که در لایه‌های زمینی لوله موجود می‌باشد پایین‌تر می‌آید. در نتیجه با اختلافی در سطح آب مواجه می‌شویم که سرعت حرکت آب به سمت شیارها را افزایش می‌دهد. با این افزایش سرعت در جریان آب، موادی مانند ماسه و شن به سمت شیارها حرکت کرده و به داخل لوله انتقال می‌یابند.  اگر تعداد شیارها افزایش یابند و تفاوت در سطح آب ایجاد نگردد انتقال مواد کاهش یافته زیرا سرعتی که آب جریان می‌یابد با کاهش مواجه می‌شود.

مقاومت لوله‌های غربال با استاندارد اسکرین

لوله‌های جدارچاه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند در نتیجه در مناطقی که زلزله خیز هستند کاربرد فرآوانی دارند کشور ما نیز از این امر مستثنا نیست. در فرآیند تولید لوله‌های جدار چاه، مقاومت وایر و میله‌های فلزی ( راد ) با انجام نورد افزایش می یابد این عملیات، استقامت لوله در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله و رانش زمین چندین برابر می‌گردد.

نمایی از کارخانه‌ی تولید لوله جدارچاه

جنس لوله‌های غربال با استاندارد اسکرین

این لوله‌ها در داخل زمین قرار می‌گیرند از این رو باید در انتخاب جنس لوله دقت کافی صورت گیرد. عواملی مانند باکتری‌های داخل آب، ترکیبات شیمیایی زمین و فشارهای جانبی  انتخاب جنس لوله را تحت تاثیر قرار می‌دهند. جنس فلز انتخابی می‌تواند استنلس استیل‌های سری مختلف مانند ۳۰۴، ۳۰۶ و ۳۱۸ ، آهن با پوشش فلز روی و تیتانیوم باشد.

موارد فوق در زمینه‌ی  چگونگی استفاده از لوله جدار چاه، استانداردها، کاربردها و تعیین قیمت لوله‌ی جدار چاه می‌باشد. اگر در این زمینه فعالیت دارید یا اطلاعاتی در این زمینه دارید، می‌توانید آن را از طریق کامنت با ما و دیگر دوستان به اشتراک بگذارید.

نویسنده: رقیه علی‌زاده فرد