استانداردهای جوشکاری
استانداردهای جوشکاری مطابق باتعریف انجمن جوشکاری آمریکا، مدارکی هستند که فعالیت های جوشکاری را مدیریت و هدایت می‌کنند.استانداردها توصیف کننده ملزومات فنی برای مواد ، فرآیندها ، محصولات ، سیستمها و یا خدمات هستند. همچنین استانداردها اطلاعاتی درباره تجهیزات ، روش ها ، روندها و تست های مورد نیاز به ما می دهند.
استاندارد جوشکاری عبارت جامعی است که شامل کدها، اسپک‌ها، شیوه‌های توصیف‌شده، دسته بندی ها و راهنماها می‌شود. تفاوت بین این عبارات نشان از تفاوت در هدفی دارد که به وسیله نویسنده دنبال می شود.به همین دلیل مدارک مختلف با اینکه ممکن است در محتوا مشابه باشند ، قابل جایگزینی با یکدیگر نیستند.
معمولا کدها برای اعمال به فرآیندها است و نشانگر فعالیت های اجباری هستند. اسپک‌ها ملزوماتی را مشخص می کنند که معمولا بر روی محصولات اعمال می شوند.
هویت اختیاری استانداردهای جوشکاری زمانی اجباری می شوند که مدارک تامین به آن اشاره شود، بوسیله مقامات صاحب صلاحیت مورد تاکید قرار گیرد و یا برای ایمنی عمومی و طبق آیین نامه مربوط به آن موضوع خاص اعلام شده باشد.
استاندارد جوشکاری چیست؟
استانداردهای جوشکاری مجموعه‌ای از قوانین و دستورالعمل‌هایی هستند که برای مدیریت و کنترل فرآیندهای جوشکاری تدوین شده‌اند. این استانداردها الزامات فنی مربوط به مواد، فرآیندها، تجهیزات و تست‌های موردنیاز را مشخص کرده و شامل کدها، مشخصات، روش‌های توصیه‌شده و دستورالعمل‌های اجرایی می‌شوند. کدهای جوشکاری عمدتاً برای تعیین الزامات اجباری در فرآیندها به کار می‌روند، در حالی که مشخصات فنی، معیارهای لازم برای محصولات را تعریف می‌کنند. این استانداردها زمانی اجباری می‌شوند که در اسناد پروژه به آن‌ها اشاره شود، توسط مقامات رسمی تأیید شوند یا جهت حفظ ایمنی عمومی در مقررات لحاظ شوند.
انواع استاندارد جوشکاری
انواع استاندارد جوشکاری مورد استفاده در ایران و جهان به شرح زیر است:
- استاندارد AWS
انجمن جوشکاری آمریکا با نام AWS شناخته می‌شود. درواقع، استاندارد AWS کوتاه‌شده عبارت American Welding Society است. به‌علاوه از وظایف اصلی انجمن جوشکاری آمریکا می‌توان به تحقیق و آماده کردن دستورالعمل‌های مختلف جهت جوشکاری و بررسی جوش اشاره کرد.
- استاندارد ASME
استاندارد ASME مخفف American Society of Mechanical Engineers است. این استاندارد تقریبا مشابه AWS است؛ با این تفاوت که فعالیت گسترده‌تری در رشته مکانیک و احداث سازه‌‌های مختلف دارد. رعایت دستورالعمل‌های ASME نیز در جوشکاری حائز اهمیت است.
- استاندارد API
سازمان API با نام کامل American Petroleum institute در حوزه تحقیق و توسعه تولید و بهره‌برداری اصولی از لوله‌های نفتی و گازی به فعالیت می‌پردازد. عمل به استاندارد API می‌تواند به پیشبرد با کیفیت سیستم‌های لوله‌کشی کمک شایانی کند.
بررسی دستورالعمل ها و استانداردهای جوشکاری
سازمان‌های AWS، ASME و API دارای دستورالعمل‌ها و استانداردهای جوشکاری مشخصی برای هر قطعه یا آهن آلات هستند که عمل به آن‌ها، ایمنی کار را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. با توجه به نوع پروژه می‌توان از دو یا چند استاندارد استفاده کرد. این استانداردها شامل فرآیندهایی هستند که قبل از جوشکاری شروع شده و تا پایان آن ادامه می‌یابند. افراد با کمک آن‌ها می‌توانند مراحل آماده‌سازی قطعه یا سازه، نحوه جوشکاری، شرایط جوشکاری، روش بازرسی و تایید جوش را یاد بگیرند. یادگیری تخصصی دستورالعمل‌های جوشکاری به آن‌ها کمک می‌کند تا عملیات را بدون مشکل انجام دهند.
قبل از آغاز جوشکاری باید دستورالعمل AWS را تهیه کرد. این دستورالعمل دارای چندین مبحث تحت عناوین AWS D10.10 جهت مشخص کردن گرمایش سرجوش‌ها در پایپینگ، AWS A5.30 برای به‌کارگیری فیلترهای جوشکاری، AWS A5.18 جهت ارزیابی الکترودهای موجود برای جوشکاری قوسی در فولادات کربنی، AWS A5.4 مخصوص الکترودهای جوشکاری SMAW، AWS A5 متریال‌های مصرفی در جوشکاری، AWS D1.1 بیانگر کدهای موجود جوشکاری و AWS A1.1 بررسی ابعادی جوشکاری است. تعاریف ASME نیز بسیار زیاد است و مربوط به جوشکاری و بازرسی جوش می‌شود. استاندارد API نیز بیشتر به تست و بررسی جوشکاری می‌پردازد.
