آگلومراسیون چیست؟

آگلومراسیون، که به معنای کلوخه‌سازی یا زینترینگ است، فرآیندی کلیدی در صنعت فولاد به شمار می‌آید. این روش به تبدیل نرمه‌های سنگ‌آهن و ترکیب آن‌ها با موادی مانند کک، آهک، گندله، و آهن اسفنجی می‌پردازد تا ماده‌ای یکنواخت و مقاوم تولید شود. فرآیند آگلومراسیون شامل مراحل آماده‌سازی، پخت و سرد کردن است که هرکدام با دقت و بهره‌گیری از فناوری‌های مدرن انجام می‌شوند. این فرآیند نه تنها بهینه‌سازی مواد اولیه را ممکن می‌سازد، بلکه از هدررفت منابع نیز جلوگیری می‌کند. در ادامه به جزئیات این فرآیند و روش‌های رایج آن می‌پردازیم.

آگلومراسیون چیست؟

آگلومراسیون، که به معنای کلوخه‌سازی یا زینترینگ است، یکی از فرآیندهای اساسی در تولید فولاد به شمار می‌آید. در این روش، نرمه‌های سنگ‌آهن همراه با موادی مانند کک، آهک، گندله، آهن اسفنجی، آگلومره برگشتی و سایر افزودنی‌ها با هم ترکیب می‌شوند تا ماده‌ای یکنواخت و مستحکم ایجاد شود. این ماده به عنوان ورودی به کوره بلند استفاده می‌شود.

برای دستیابی به نتیجه‌ای مطلوب در این مرحله، نسبت مواد اولیه باید با دقت بسیار تنظیم شود. این کار به کمک فناوری‌های پیشرفته و سیستم‌های خودکار انجام می‌گیرد که تضمین می‌کند ترکیب نهایی برای فرآیندهای بعدی بهینه باشد. آماده‌سازی صحیح مواد در این فرآیند، تأثیر قابل توجهی بر کارایی کوره و کیفیت فولاد تولیدی دارد.

فرآیند آگلومراسیون

روش‌های چسباندن نرمه‌های آهن‌دار جهت فراهم کردن شرایط مناسبی برای ورودشان به کوره‌های احیای بلند یا کوره‌های احیای مستقیم در کارخانه‌های فولادسازی به آگلومراسیون معروف است. لذا از اهداف آگلومراسیون می‌توان به بهره‌گیری از نرمه‌های آهن و عدم هدر رفت آن‌ها اشاره کرد. فرآیندهای آگلومراسیون نیز شامل آماده‌سازی، پخت و سرد کردن مواد می‌شود. فرآیند آماده‌سازی آن عبارت است از مخلوط‌سازی سنگ آهن، آهک، کک، آگلومره برگشتی و... که در این پروسه نسبت دقیق مخلوط اهمیت زیادی دارد؛ به همین دلیل، این فرآیند با سیستم‌های خودکار انجام می‌گیرد.

مرحله دوم آن، پخت آگلومره است؛ این مرحله در بخش‌های کوره پخت و پالت متحرک انجام می‌گیرد. کوره‌های پخت از نوع شعله پرده‌ای یا انعکاسی هستند. کوره‌های شعله پرده‌ای به آن دسته از کوره‌هایی اطلاق می‌شود که شعله مشعل آن‌ها به شکل مستقیم با مواد آگلومره برخورد می‌کند. کوره انعکاسی نیز برخلاف مدل شعله پرده‌ای هیچ تماسی با سطح مواد آگلومره ندارد؛ این کوره تقریبا منسوخ شده است. مرحله سوم و آخر آگلومراسیون هم مربوط به سرد کردن مواد می‌شود. سردکننده‌های آگلومره در دو مدل مستقیم و دوار موجود هستند و فرآیند سردسازی را به خوبی انجام می‌دهند.

روش های آگلومراسیون

روش‌های رایج جهت آگلومراسیون سنگ آهن به شرح زیر است:

• بریکت سازی

بریکت‌سازی یا خشته‌سازی نوعی فرآیند سرد است. در این فرآیند، خرده کک و مواد چسبنده به خرده‌های آهن اضافه می‌شوند و درنهایت، بریکت را تولید می‌کنند. قیمت آهن یکی از مواردی است که افراد معمولا پیش از خرید مقاطع فولادی می‌بایست از آن مطلع باشند، به همین سبب می‌توانید به لینک فوق برای مشاهده لیست قیمت کلیه مقاطع فولادی مراجعه کنید.

• کلوخه سازی

نرمه‌های سنگ آهن در کلوخه‌سازی یا همان زینترینگ به دانه‌های درشت و متخلخل تبدیل می‌شوند و امکان استفاده از آن‌ها در کوره‌های بلند و وضعیت مختلف به دلیل استحکام و مقاومت بالایشان وجود دارد.

• گندله سازی

موادی که جهت تولید گندله در آگلومراسیون بکار می‌روند دارای ابعاد بسیار کوچک و کمتر از صد میکرون هستند. گندله‌سازی مهمتر از دو روش قبلی است و برای فولادسازان اهمیت زیادی دارد.

فرق اصلی آگلومراسیون با گندله سازی

گندله همان توپ‌های کوچک برآمده از سنگ آهن است. این گلوله‌ها یا توپ‌های آهنی با ورود به کوره‌های بلند و احیای مستقیم به ماده اولیه صنعت فولاد تبدیل می‌شوند. سنگ‌های تولیدی با نام آگلومره نیز مصارف گسترده‌ای در صنعت متالورژی، شیمیایی، داروسازی و... دارند. درواقع، فرق اصلی آگلومراسیون با گندله‌سازی مربوط به ماده اولیه آن‌ها می‌شود. شایان ذکر است، گلوله‌های خروجی از گندله‌سازی مقاومت کمی دارند و احتمال تخریب آن‌ها در روند جابه‌جایی یا استفاده در کوره‌های بلند وجود دارد؛ به همین دلیل، آن‌ها را با فرآیندهایی نظیر خشک و پیش گرم کردن، پختن و سرد کردن مقاوم می‌کنند. محصولات آگلومراسیون نیز از همان لحظه خروج مقاومت بالایی دارند.