عملکرد متناقض زنجیره فولاد در ۸ ماهه ۱۴۰۴؛ صعود فولاد میانی، افت مقاطع نهایی
به گزارش آهن آنلاین، بررسی آمار تولید زنجیره فولاد کشور در هشتماهه نخست سال ۱۴۰۴ نشان میدهد که اگرچه مجموع تولید محصولات فولادی نهایی با افت جزئی همراه بوده، اما درمقابل، فولاد میانی و حلقههای بالادستی زنجیره عملکردی رو به رشد از خود ثبت کردهاند. این دوگانگی آماری، بازتابی از شرایط متفاوت بازار مصرف، وضعیت صادرات، محدودیتهای انرژی و تغییرات ساختاری در خطوط تولید برخی شرکتهای بزرگ فولادی است.
براساس جدول منتشرشده، جمع کل محصولات فولادی در ۸ ماهه ۱۴۰۴ با افت ۱.۱ درصدی از ۱۴ میلیون و ۹۰۵ هزار تن در مدت مشابه سال گذشته به ۱۴ میلیون و ۷۴۲ هزار تن رسیده است. هرچند این کاهش در ظاهر محدود به نظر میرسد، اما بررسی جزئیتر ترکیب محصولات نشان میدهد که افت تولید در برخی مقاطع کلیدی، بهویژه تیرآهن و انواع ورق، اثر معنادارتری بر بازار داشته است.
سقوط تولید تیرآهن؛ بیشترین افت در میان مقاطع طویل
در میان مقاطع طویل فولادی، تیرآهن بیشترین کاهش تولید را به ثبت رسانده است. تولید این محصول در هشتماهه ۱۴۰۴ با افت قابلتوجه ۲۷.۴ درصدی از ۹۸۳ هزار تن در سال ۱۴۰۳ به ۷۱۴ هزار تن کاهش یافته است. این افت سنگین، بیش از هر چیز به تغییرات خطوط تولید در ذوبآهن اصفهان بازمیگردد؛ شرکتی که سهم قابل توجهی از تولید تیرآهن کشور را در اختیار دارد. کاهش تولید این محصول میتواند در ماههای آینده بر توازن عرضه و قیمت تیرآهن در بازار داخلی اثرگذار باشد.
درمقابل، میلگرد بهعنوان اصلیترین محصول بازار مصرفی فولاد، مسیر متفاوتی را طی کرده است. تولید میلگرد در این دوره با رشد ۶.۹ درصدی از ۶ میلیون و ۵۵۴ هزار تن به ۷ میلیون و ۶ هزار تن رسیده است. افزایش تولید میلگرد را میتوان نتیجه تمرکز تولیدکنندگان بر محصولی دانست که همچنان از نقدشوندگی بالاتری نسبت به سایر مقاطع برخوردار است، هرچند بازار مصرف آن نیز با رکود نسبی مواجه است.
درهمینحال، تولید نبشی، ناودانی و سایر مقاطع با افت ۳.۱ درصدی از ۵۷۶ هزار تن به ۵۵۱ هزار تن کاهش یافته است. با وجود این افت، مجموع مقاطع طویل فولادی درنهایت رشد ۲ درصدی را تجربه کرده و از ۸ میلیون و ۱۱۳ هزار تن به ۸ میلیون و ۲۷۸ هزار تن رسیده است؛ رشدی که عمدتاً به پشتوانه افزایش تولید میلگرد رقم خورده است.
رکود در بازار ورق؛ کاهش تولید مقاطع تخت فولادی
اما روند تولید مقاطع تخت فولادی، کاملاً متفاوت است. آمارها نشان میدهد تولید انواع ورق فولادی در هشتماهه ۱۴۰۴ با کاهش همراه بوده است. ورق گرم با افت ۲.۴ درصدی از ۶ میلیون و ۴۳۴ هزار تن به ۶ میلیون و ۲۸۲ هزار تن رسیده و ورق سرد نیز کاهش ۴.۴ درصدی را ثبت کرده و از ۱ میلیون و ۷۵۱ هزار تن به ۱ میلیون و ۶۷۴ هزار تن کاهش یافته است. ورق پوششدار کمترین تغییر را داشته و تنها با افت ۱.۲ درصدی از ۱ میلیون و ۱۷۰ هزار تن به ۱ میلیون و ۱۵۶ هزار تن رسیده است. درمجموع، کل مقاطع تخت فولادی با کاهش ۴.۸ درصدی از ۶ میلیون و ۷۹۲ هزار تن به ۶ میلیون و ۴۶۴ هزار تن رسیدهاند. کاهش تولید ورق سیاه بیش از هر چیز ناشی از رکود بازار داخلی، موانع صادراتی، محدودیتهای تجاری و تداوم واردات ورق با ارز ارزیابی میشود؛ عواملی که انگیزه تولید را برای فولادسازان این بخش کاهش داده است و قیمت ورق سیاه را تحتتاثیر قرار میدهد.
جهش فولاد میانی؛ اثر مستقیم کاهش محدودیتهای انرژی
در نقطه مقابل افت تولید محصولات نهایی، فولاد میانی در هشتماهه ۱۴۰۴ عملکرد مثبتی از خود نشان داده است. تولید بیلت و بلوم با رشد ۵.۴ درصدی از ۱۲ میلیون و ۴۱۱ هزار تن به ۱۳ میلیون و ۸۴ هزار تن رسیده و اسلب نیز با افزایش ۵.۳ درصدی از ۸ میلیون و ۳ هزار تن به ۸ میلیون و ۴۲۴ هزار تن افزایش یافته است. ترکیب این دو محصول باعث شده که تولید فولاد میانی درمجموع با رشد ۵.۴ درصدی از ۲۰ میلیون و ۴۱۴ هزار تن به ۲۱ میلیون و ۵۰۸ هزار تن برسد. یکی از مهمترین دلایل این رشد، افزایش دمای هوا در پاییز امسال نسبت به سال گذشته و در نتیجه عدم اعمال محدودیتهای گازی در مهر و آبانماه بوده است؛ عاملی که به فولادسازان اجازه داد با ظرفیت بالاتری به تولید ادامه دهند.
رشد بالادست زنجیره؛ پیشتازی کنسانتره سنگآهن
در حلقههای بالادستی زنجیره فولاد نیز روندی عمدتاً صعودی مشاهده میشود. تولید آهن اسفنجی با رشد ۵.۴ درصدی از ۲۷ میلیون و ۲۶۸ هزار تن به ۲۹ میلیون و ۴۷۲ هزار تن رسیده است. گندله سنگآهن رشد بسیار محدودی معادل ۰.۱ درصد را تجربه کرده و از ۴۳ میلیون و ۴۲۷ هزار تن به ۴۳ میلیون و ۴۶۲ هزار تن رسیده است. درمقابل، کنسانتره سنگآهن بیشترین رشد را در میان حلقههای بالادستی ثبت کرده و با افزایش ۸.۲ درصدی از ۴۸ میلیون و ۳۲ هزار تن به ۵۱ میلیون و ۹۴۷ هزار تن رسیده است.
مجموع آمار تولید فولاد در هشتماهه ۱۴۰۴ نشان میدهد که صنعت فولاد ایران در شرایطی قرار دارد که بالادست زنجیره از ظرفیت تولید مناسبی برخوردار است، اما در بخش محصولات نهایی، بهویژه ورق و تیرآهن، با چالشهای ساختاری، رکود بازار و محدودیتهای تجاری مواجه است. تداوم این وضعیت میتواند شکاف میان تولید فولاد میانی و مصرف واقعی بازار داخلی را افزایش دهد؛ موضوعی که در صورت عدم اصلاح سیاستهای صادراتی و تحریک تقاضای داخلی، فشار مضاعفی بر بازار فولاد وارد خواهد کرد.
