شروع واکنش بازار میلگرد به رشد جهانی؛ افزایش‌های نقطه‌ای تا ۲ هزار تومان
به گزارش آهن آنلاین؛ در هفته‌های اخیر، بازارهای جهانی مواد اولیه و محصولات فولادی در شرایطی پیچیده اما قابل‌تحلیل قرار گرفته‌اند؛ شرایطی که از یکسو تحت تأثیر تحرکات چین برای خریدهای ژانویه شکل گرفته و از سوی دیگر، با نوسانات منطقه‌ای در بازارهایی همچون ترکیه، هند، اروپا و آمریکا پیوند خورده است. در همین حال، بازار آهن آلات ایران نیز در سایه رکود معاملات و تعطیلی‌های مقطعی، روندی متفاوت از جهان را تجربه کرده و در بسیاری از موارد از نوسانات بین‌المللی فاصله گرفته است.
تحرک تازه در بازار جهانی سنگ‌آهن؛ نقش پررنگ خریدهای ژانویه چین
بازار سنگ‌آهن چین که هفته‌ها در وضعیت کم‌رمق قرار داشت، طی روزهای اخیر نشانه‌هایی از بازگشت تقاضا را بروز داده است. افزایش بهای سنگ‌آهن ۶۲ درصد از حدود ۱۰۵ دلار به ۱۰۷.۴۵ دلار سی‌اف‌آر چین، اتفاق کوچکی نیست؛ به‌ویژه اینکه این رشد نه از سمت کاهش عرضه، بلکه از سمت افزایش معاملات و سفارش‌های جدید برای تحویل ژانویه شکل گرفته است. کارخانه‌های چینی با توجه به آغاز سال نو میلادی و نیاز به تأمین مواد اولیه پیش از تعطیلات، خریدهای خود را با احتیاط اما با حجمی بیشتر ادامه داده‌اند. این تحرک معمولاً پیش‌درآمدی برای فعال‌تر شدن زنجیره فولاد و آهن آلات است؛ هرچند تحلیلگران تأکید می‌کنند که مسیر قیمت‌ها همچنان وابسته به سیاست‌های محدودیت‌ساز دولت چین، وضعیت پروژه‌های ساخت‌وساز و چشم‌انداز اقتصاد این کشور خواهد بود.
از سوی دیگر، پیش‌بینی‌های بلندمدت همچون گزارش BMI نشان می‌دهد که بازار احتمالاً با یک روند نزولی چندساله مواجه خواهد شد و میانگین قیمت سنگ‌آهن در سال ۲۰۲۶ نزدیک به ۹۵ دلار و در افق ۲۰۳۴ حتی ۷۸ دلار خواهد بود. این روند بلندمدت بیانگر آن است که رشد اخیر بیشتر جنبه فصلی و کوتاه‌مدت دارد نه آغاز یک سیکل افزایشی پایدار. در کنار چین، افزایش بیش از ۲۰۰ درصدی واردات سنگ‌آهن و پلت در هند نیز یکی از سیگنال‌های مهم بازار جهانی است. ظرفیت‌سازی سریع کارخانه‌های فولاد این کشور و ضعف عرضه داخلی سنگ‌آهن مرغوب موجب شده هند به یکی از بازیگران پرقدرت تقاضا در سال‌های آینده تبدیل شود؛ عاملی که می‌تواند بخشی از فشار نزولی بازار را خنثی کرده و تعادل قیمتی جدیدی ایجاد کند.
بیلت در جهان؛ افت آرام در منطقه، سکوت مطلق در ایران
بازار بیلت جهانی در هفته گذشته چهره‌ای دوگانه داشت. در حالی که قیمت بیلت فوب دریای سیاه از حدود ۴۳۷ دلار به ۴۳۳ دلار کاهش یافت، بازار داخلی چین رشد ۶ دلاری را تجربه کرد و به ۴۲۱ دلار درب کارخانه رسید. این اختلاف رفتاری میان بازار شرق و غرب نشان‌دهنده تفاوت انتظارات نسبت به سیاست‌های چین از یکسو و وضعیت فولادسازی روسیه و CIS از سوی دیگر است. در بازارهای وارداتی جنوب شرق آسیا، قیمت بیلت با افت ۲ دلاری به ۴۴۸ دلار رسید و در ترکیه نیز بیلت وارداتی با همین میزان کاهش به ۴۵۰ دلار سی‌اف‌آر معامله شد. ترکیه با وجود کاهش اندک قیمت، همچنان از فشارهای هزینه‌ای و محدودیت‌های صادراتی فولاد روسیه تأثیر می‌گیرد، اما رفتار بازار آن نسبتاً پایدار و قابل‌پیش‌بینی است.
در مقابل، بازار ایران هفته گذشته در یکی از کم‌تحرک‌ترین حالت‌های خود قرار داشت. تعطیلی بانک‌ها، محدودیت در صدور حواله‌ها و کاهش معاملات رسمی موجب شد هیچ تغییر قیمتی در بیلت داخلی ثبت نشود. این سکون در شرایطی رخ می‌دهد که بازارهای جهانی هر روز با تغییرات کوچک اما مستمر در حال اصلاح قیمت هستند. فاصله گرفتن بازار ایران از نبض جهانی، در بلندمدت می‌تواند باعث ایجاد شوک‌های مقطعی شود؛ زیرا هر بار که بازار داخلی به‌ناچار با جهان همگرا می‌شود، جهش‌های ناگهانی یا اصلاحات شدید رخ می‌دهد.
میلگرد جهانی در برابر ایران؛ حرکت جهانی در مسیر صعود، توقف داخلی در رکود
در هفته گذشته، قیمت میلگرد جهانی روندی نسبتاً صعودی یا دست‌کم پایدار داشت. میلگرد صادراتی ترکیه با افزایش ۲ دلاری به ۵۶۰ دلار رسید و قیمت داخلی این کشور نیز از ۵۶۳ دلار به ۵۸۰ دلار برای هر تن رشد کرد. چین نیز رشد ملایم ۲ دلاری را تجربه کرده و میلگرد صادراتی این کشور به ۴۶۴ دلار رسید؛ رشدی که با توجه به بهبود معاملات سنگ‌آهن، قابل انتظار بود. در اروپا و آمریکا هرچند تغییری در قیمت‌ها ثبت نشده، اما نکته قابل‌توجه این است که این بازارها ثباتی دارند که از نوعی کنترل در سمت عرضه و تقاضا نشأت می‌گیرد، نه از رکود معاملاتی.
با این حال، در همین زمان بازار میلگرد داخلی نشانه‌هایی از تغییر جهت نشان داد و در برخی مبادی فروش، افزایش قیمت تا حدود ۲۰۰۰ تومان نیز به ثبت رساندند؛ رشدی که هرچند هنوز فراگیر نیست، اما می‌تواند نشانه‌ای از واکنش آهسته بازار به تحرکات جهانی و پایان رکود معاملاتی اخیر باشد. نبود تقاضای مؤثر، سایه تعطیلات و توقف پروژه‌های عمرانی داخلی همچنان از عواملی است که بازار میلگرد ایران را از تأثیرپذیری سریع از روندهای جهانی دور می‌کند، در حالی که در بازارهای بین‌المللی کوچک‌ترین تغییر در قیمت سنگ‌آهن، بیلت یا حتی نرخ حمل می‌تواند در فاصله کوتاهی به قیمت میلگرد منتقل شود.
منطقه و ایران؛ دو مسیر متفاوت در زنجیره فولاد
بازارهای منطقه به‌ویژه ترکیه در هفته‌های اخیر بار دیگر نشان داده‌اند که به سرعت به شرایط جهانی واکنش نشان می‌دهند. افزایش میلگرد داخلی ترکیه، ورود بیلت با قیمت‌های جدید، و حساسیت شدید این کشور به تحولات بازار چین و روسیه، تصویری واقع‌گرایانه از ارتباط بازار منطقه با جریان جهانی ارائه می‌دهد.
اما بازار ایران همچنان در «فاز انتظار» قرار دارد. هم در حوزه مواد اولیه و هم محصولات نهایی، تغییرات کارخانه‌ها عمدتاً محدود و مقطعی بوده است. برای نمونه، در بازار امروز ایران برخی ورق‌های گرم (st37 و st52) افزایش ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ تومانی داشتند، اما تیرآهن در بعضی کارخانه‌ها با کاهش ۱۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومانی همراه بود. این رفتار جزیره‌ای و بی‌ارتباط با بازار جهانی، نتیجه نبود تقاضای پایدار، شرایط داخلی اقتصاد، و محدودیت‌های ساختاری بازار است.
جمع‌بندی شرایط منطقه به‌روشنی نشان می‌دهد که در حالی که ترکیه، چین، هند و جنوب شرق آسیا با سرعت به تغییرات جهانی واکنش نشان می‌دهند، بازار ایران همچنان با تأخیر و در بسیاری موارد بدون همگرایی با بازارهای جهانی حرکت می‌کند؛ موضوعی که می‌تواند سال آینده اثرات جدی‌تری بر قیمت‌ها و تصمیم‌گیری فعالان بازار بگذارد.
