چرخش مهم بازار فولاد؛ تشدید رقابت سبز و تنش‌های قیمتی
- سبز شدن رقابت جهانی؛ عمان در مسیر تبدیل شدن به قطب فولاد آینده
- نبض بازار فولاد منطقه؛ عراق میان رقابت وارداتی و ثبات نسبی تقاضا
- فشاری که از شرق می‌آید؛ چین با وجود ضعف تقاضای فولاد همچنان تعیین‌کننده است
- نوسانات بازار داخلی آهن‌آلات ایران؛ بخشی از تصویر کلی
- فولاد اروپا روی لبه تیغ؛ صنعتی که در حال کوچک شدن است
به گزارش آهن آنلاین؛ بازار جهانی فولاد در ماه‌های اخیر وارد مرحله تازه‌ای شده است؛ مرحله‌ای که در آن، رقابت برای تولید فولاد سبز شدت گرفته، فشارهای ساختاری در اروپا به نقطه بحرانی رسیده، کشورهای منطقه خاورمیانه مسیر توسعه فناوری‌های نو را در پیش گرفته‌اند و در همین حال، بازارهای منطقه‌ای همچون عراق و چین با نوسانات قیمتی و تغییرات سمت عرضه، سیگنال‌های متفاوتی به فعالان صنعت مخابره می‌کنند.
سبز شدن رقابت جهانی؛ عمان در مسیر تبدیل شدن به قطب فولاد آینده
یکی از مهم‌ترین روندهای ماه‌های اخیر، صعود عمان به‌عنوان یکی از جدی‌ترین بازیگران فولاد سبز در جهان است. براساس گزارش IEEFA، این کشور اکنون یک زنجیره کاملاً یکپارچه تولید فولاد در اختیار دارد و با اتکا به انرژی تجدیدپذیر ارزان، برنامه‌ریزی بزرگی برای توسعه فناوری احیای مستقیم مبتنی بر هیدروژن سبز آغاز کرده است. سرمایه‌گذاری قابل‌توجه در خورشید و باد، حمایت سیاسی قوی و حضور بازیگران بین‌المللی مانند میتسویی و کوبه استیل، عمان را در نقطه‌ای قرار داده که می‌تواند طی چند سال آینده به یکی از عرضه‌کنندگان اصلی آهن سبز برای اروپا تبدیل شود.
این جهت‌گیری نه‌تنها پاسخی به افزایش سخت‌گیری‌های کربنی در بازارهای مصرف است، بلکه نشان می‌دهد رقابت آینده صنعت فولاد بیش از هر زمان دیگری بر پایه انرژی پاک، هزینه تولید و استانداردهای زیست‌محیطی شکل خواهد گرفت. در حالی‌که اروپا به‌دلیل هزینه انرژی و فشارهای زیست‌محیطی آسیب‌پذیر شده، کشورهایی با دسترسی به انرژی ارزان می‌توانند معادلات بازار را دگرگون کنند.
نبض بازار فولاد منطقه؛ عراق میان رقابت وارداتی و ثبات نسبی تقاضا
بازار فولاد عراق این روزها به یکی از نقاط حساس منطقه تبدیل شده است. با وجود تنوع تأمین‌کنندگان و رقابت شدید در قیمت‌ها، قیمت میلگرد تولید داخل این کشور در محدوده ۶۲۰ تا ۷۰۰ دلار ثابت مانده، در حالی‌که میلگرد ایرانی با نرخ ۳۹۰ تا ۴۰۰ دلار و میلگرد ترکیه بین ۵۴۵ تا ۵۷۵ دلار عرضه می‌شود. این اختلاف قیمت چشمگیر نشان می‌دهد تولیدکنندگان منطقه به‌خصوص ایران همچنان مزیت رقابتی قابل‌توجهی در بازار عراق دارند.
تقاضای خوب پس از انتخابات و ثبات نسبی بازار باعث شده این کشور به میدان رقابتی مهم برای صادرکنندگان فولاد تبدیل شود. در چنین شرایطی، برتری قیمت می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در سهم‌گیری از بازار داشته باشد و ایران، اگر از ثبات سیاست‌های صادراتی و شرایط لجستیک برخوردار باشد، امکان تثبیت جایگاه خود را دارد.
فشاری که از شرق می‌آید؛ چین با وجود ضعف تقاضای فولاد همچنان تعیین‌کننده است
بازار فولاد چین همچنان یکی از مهم‌ترین تعیین‌کننده‌های قیمت جهانی است؛ حتی زمانی که تقاضا در این کشور ضعیف است. افزایش اخیر قیمت بیلت تا مرز ۴۱۶ دلار، برخلاف رکود بازار، بیشتر ناشی از کاهش عرضه و تقویت قیمت مواد اولیه بوده است. محدودیت تولید، کاهش موجودی‌ها و رشد بازار سنگ‌آهن موجب شده کارخانه‌ها نسبت به آینده نزدیک خوش‌بین‌تر شوند. این وضعیت نشان می‌دهد در چین، حتی کوچک‌ترین تغییر سمت عرضه می‌تواند بازار جهانی را تحریک کند؛ نکته‌ای که برای صادرکنندگان منطقه مانند ایران بسیار حائز اهمیت است.
نوسانات بازار داخلی آهن‌آلات ایران؛ بخشی از تصویر کلی
در میانه این تحولات جهانی، بازار داخلی آهن‌آلات ایران نیز بی‌حرکت نمانده است. گزارش امروز نشان می‌دهد میلگرد در برخی کارخانه‌ها افزایش ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ تومانی داشته و در برخی واحدها نیز ثبات قیمت ادامه یافته است. به‌عنوان مثال، قیمت تیرآهن عمدتاً بدون تغییر بود، اما ذوب‌آهن اصفهان در بعضی سایزها افزایش ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومانی اعمال کرد. در مقابل، انواع ورق سیاه (ST37 و ST52) با کاهش ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ تومانی همراه شده‌اند.
این نوسانات در حالی رخ می‌دهد که بازار جهانی نیز به‌طور همزمان تحت فشار سمت عرضه، تغییرات سیاست انرژی و رقابت منطقه‌ای قرار گرفته است، و همین هم‌زمانی نشان می‌دهد بازار ایران عملاً از تحولات بیرونی جدا نیست.
فولاد اروپا روی لبه تیغ؛ صنعتی که در حال کوچک شدن است
بحران فولاد اروپا یکی از مهم‌ترین چالش‌های ساختاری صنعت جهانی است. تولید فولاد خام اتحادیه اروپا اکنون به ۱۲۶ میلیون تن رسیده؛ یعنی ۳۴ میلیون تن کمتر از پنج سال پیش. سهم اروپا از تولید جهانی به کمتر از ۸ درصد سقوط کرده و ظرفیت عملیاتی حتی به ۶۰ درصد نیز نمی‌رسد. هزینه انرژی دو تا دو و نیم برابر رقبای آسیایی، فشار سیاست‌های کربنی، افت تقاضا در خودروسازی و ساختمان، و رقابت شدید وارداتی از چین و ترکیه، ترکیبی از عوامل را ساخته که صنعت اروپا را در وضعیت فعلی گرفتار کرده است. شرکت‌های بزرگ مانند آرسلورمیتال و تاتا استیل نیز ناچار به کاهش تولید یا تعطیلی خطوط شده‌اند. هرچند پروژه‌های فولاد سبز مانند HYBRIT در سوئد یا SALCOS در آلمان امیدهای تازه‌ای ایجاد کرده‌اند، اما هزینه تولید فولاد سبز ۵۰ تا ۸۰ درصد بیشتر است و آینده آن وابسته به حمایت مالی گسترده دولتی خواهد بود. اروپا اکنون نه‌تنها با بحران تولید، بلکه با بحران رقابت‌پذیری مواجه است؛ بحرانی که می‌تواند مسیر تجارت فولاد را در سال‌های آینده به‌طور اساسی تغییر دهد.
