بودجه ۱۴۰۵ و محدودیت انرژی؛ دو محرک جدید افزایش نوسانات آهن آلات
به گزارش آهن آنلاین؛ در شرایطی که بازار آهن آلات ایران در هفته‌های اخیر تلاش می‌کرد آرامش نسبی را حفظ کند، موج تازه‌ای از نگرانی‌ها به‌واسطه تشدید بحران انرژی، افت فشار گاز صنایع و احتمال بازگشت قطعی برق، بار دیگر معادلات بازار را برهم زده است. هم‌زمان، انتشار مفاد اولیه لایحه بودجه ۱۴۰۵ و تأکید بر اصلاح قیمت حامل‌های انرژی، سیگنال‌های جدیدی به بازار مخابره کرده و انتظارات فعالان صنعت را نسبت به چشم‌انداز قیمت‌ها در هفته‌های آینده تغییر داده است. آنچه امروز در بازار دیده می‌شود، ترکیبی از رکود نه‌چندان عمیق، افزایش احتیاط معامله‌گران و تغییر تدریجی رفتار کارخانه‌ها در سمت عرضه است؛ روندی که زمینه شکل‌گیری فاز جدیدی از نوسانات را فراهم کرده و اهمیت تحلیل دقیق تحولات انرژی را بیش از گذشته پررنگ می‌کند.
افزایش فشار انرژی و بازگشت محدودیت‌ها به بازار آهن
درحالی‌که هنوز وارد پیک سرمای زمستان نشده‌ایم، فولادسازان کشور سیگنال‌های تازه‌ای از قطع یا محدودیت گاز دریافت کرده‌اند؛ مسئله‌ای که سال گذشته نیز بخشی از تولید را مختل کرد و هزینه‌های پنهان قابل‌توجهی را بر شرکت‌ها تحمیل نمود. کاهش فشار گاز در برخی نواحی صنعتی، کاهش ظرفیت تولیدی تعدادی از کارخانه‌های فولادی و هشدار درباره امکان اعمال سهمیه‌بندی جدید، اکنون به عامل اصلی نگرانی در بازار تبدیل شده است.
بحران انرژی تنها در بخش تامین گاز متوقف نمی‌شود؛ زمزمه‌هایی از احتمال آغاز مجدد محدودیت‌های برق در ماه‌های پیش‌رو شنیده می‌شود و این یعنی بازار آهن‌آلات بار دیگر با تجربه فصل زمستان سال گذشته روبه‌رو است؛ فصلی که کارخانه‌ها را مجبور به کاهش تولید و مدیریت ناخواسته عرضه کرد.
بازار به‌وضوح نسبت به این سیگنال‌ها واکنش احتیاطی نشان داده است. بسیاری از خریداران بزرگ همچنان خریدهای خود را به حداقل رسانده‌اند، زیرا از یک‌سو انتظار دارند هزینه تولید بالا برود و قیمت‌ها در آینده افزایش یابد و از سوی دیگر نمی‌خواهند در شرایط رکودی فعلی موجودی سنگین نگه‌دارند. همین دوگانگی باعث شده شکاف میان انتظارات خریدار و فروشنده بیشتر شود و جریان معاملات به سمت رکود موقتی حرکت کند.
بودجه ۱۴۰۵ و اثر آن بر بازار؛ سیگنال‌های مستقیم و غیرمستقیم به فولادسازان
لایحه بودجه سال آینده که بخش‌هایی از آن تاکنون منتشر شده، تأکید جدی‌تری بر اصلاح قیمت انرژی، مالیات‌ستانی گسترده‌تر و ادامه تلاش برای جبران کسری بودجه دارد. در بخش صنایع انرژی‌بر مانند فولاد، این مفاهیم به معنای افزایش هزینه تولید، فشار بیشتر بر حاشیه سود کارخانه‌ها و احتمال اصلاح رفتار عرضه در ماه‌های آینده است. بسیاری از فعالان بازار بر این باورند که با تثبیت سیاست‌های بودجه‌ای، نرخ‌های تمام‌شده تولید به‌صورت پلکانی افزایش خواهد یافت و این موضوع در نهایت بر قیمت محصولات فولادی در بازار آزاد و بورس کالا اثرگذار خواهد بود.
در بخش مصرف نیز نشانه‌هایی از کاهش سرعت پروژه‌های عمرانی و ادامه رکود ساخت‌وساز مشاهده می‌شود؛ روندی که با سیاست‌های انقباضی دولت در بودجه آینده کاملاً هم‌خوانی دارد. حتی اگر دولت بخشی از هزینه‌های عمرانی را افزایش دهد، ضعف نقدینگی و ناتوانی پیمانکاران در تأمین منابع، همچنان مانعی جدی در مسیر تحریک تقاضا خواهد بود. به همین دلیل است که فعالان بازار انتظار ندارند تقاضای موثر در کوتاه‌مدت بهبود یابد و بیشتر نگاه‌ها به سمت سمت عرضه و تغییرات قیمتی ناشی از هزینه تولید دوخته شده است.
بازار آهن در وضعیت نیمه‌راکد؛ قیمت‌ها آرام اما پتانسیل جهش هنوز پابرجاست
در بازار داخلی، قیمت اغلب مقاطع فولادی طی روزهای اخیر تغییر چشمگیری نداشته و نوسانات بیشتر در دامنه محدود اتفاق افتاده است. میلگرد در بسیاری از مبادی فروش با ثبات نسبی عرضه شد و تنها برخی کارخانه‌های فولادی با افزایش‌های جزئی تلاش کردند خود را با شرایط جدید انرژی همسو کنند. در حوزه انواع ورق نیز بازار رفتار آرام‌تری دارد و معاملات نسبتاً کم‌حجم انجام می‌شود.
باوجود این ثبات ظاهری، خطر جهش قیمتی همچنان وجود دارد. هرگونه تشدید محدودیت انرژی می‌تواند سرعت عرضه را کاهش دهد و بازار را وارد فاز جدیدی از نوسانات کند؛ سناریویی که هم در زمستان سال گذشته و هم در تابستان امسال تجربه شده و حالا دوباره در حال تکرار است. کارخانه‌ها فعلاً تلاش می‌کنند با مدیریت موجودی و انعطاف در برنامه‌های تولید، روند بازار را بدون تنش حفظ کنند؛ اما واقعیت این است که اگر محدودیت‌ها گسترده‌تر شود، کنترل بازار دشوارتر خواهد شد.
در بورس کالا نیز حجم معاملات مطابق انتظار پایین است. اکثر خریداران ترجیح می‌دهند تا مشخص شدن وضعیت انرژی و بودجه، از ورود جدی به بازار خودداری کنند. ثبات قیمتی کنار حجم کم معاملات معمولاً نشان‌دهنده فاز «انتظار و تردید» است؛ فازی که هر لحظه می‌تواند با یک سیگنال کوچک تبدیل به موج جدید نوسان شود.
چشم‌انداز پیش‌رو؛ هفته‌های سرنوشت‌ساز برای بازار آهن و فولاد ایران
بازار آهن‌آلات در آستانه هفته‌هایی قرار گرفته که می‌تواند مسیر قیمت‌ها در ابتدای سال آینده را تعیین کند. اگر محدودیت گاز به‌صورت جدی اعمال شود، احتمال رشد قیمت‌ها در کوتاه‌مدت افزایش خواهد یافت؛ اما اگر دولت بتواند بخشی از کسری انرژی را مدیریت کند و سهمیه‌بندی‌ها را کاهش دهد، بازار همچنان در مسیر رکود آرام باقی خواهد ماند. در سمت بودجه نیز اعلام نرخ نهایی انرژی و مالیات‌ها می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در رفتار کارخانه‌ها داشته باشد. افزایش هزینه تولید، حتی در صورت رکود تقاضا، معمولاً به اصلاح تدریجی قیمت‌ها منجر می‌شود و همین موضوع می‌تواند بازار را در ماه‌های آینده وارد فاز قیمتی جدیدی کند. در مجموع، بازار آهن‌آلات همچنان در شرایطی نیمه‌متعادل قرار دارد؛ نه به اندازه‌ای آرام که نشانه‌ای از رونق باشد و نه به اندازه‌ای پرتلاطم که از التهاب شدید حکایت کند. این وضعیت شکننده نشان می‌دهد که هر تحول کوچک در حوزه انرژی، سیاست‌های بودجه‌ای یا رفتار عرضه‌کنندگان می‌تواند نقشه بازار را تغییر دهد و بازیگران این حوزه باید با دقت بیشتری تحولات هفته‌های آینده را دنبال کنند.
