بازار شمش فولادی روی مدار معکوس؛ افزایش 1.2% عرضه و کاهش 9% معاملات
به گزارش آهن آنلاین؛ تحلیل داده‌های تالار صنعتی و معدنی بورس کالای ایران در هفته سوم آبان‌ماه نشان می‌دهد که بازار فولاد کشور در حالی با افت حجم معاملات مواجه شده که افزایش هزینه‌های انرژی و رکود تقاضای داخلی، فضای کلی این صنعت را در وضعیت شکننده‌ای قرار داده است. کاهش نسبی عرضه موثر، ثبات نسبی قیمت‌ها و تداوم فشارهای قیمتی در زنجیره تولید ازجمله عواملی هستند که روند معاملات را در بورس کالا تحت‌تاثیر قرار داده است. در این خبر جزئیات این موضوع را بررسی می‌کنیم.
افت حجم معاملات در بازار شمش با وجود رشد عرضه
در هفته سوم آبان‌ماه، نسبت حجم معاملات به عرضه شمش فولادی از 97 درصد در هفته گذشته به 88 درصد کاهش یافت. بررسی آمارها نشان می‌دهد که در روز 19 آبان، 174 هزار و 20 تن شمش در بورس کالا عرضه شد که با توجه به ثبت تقاضایی 1.7 برابر عرضه، در نهایت 88 درصد از حجم عرضه‌ها مورد معامله قرار گرفت. با وجود رشد 1.2 درصدی عرضه نسبت به هفته قبل، حجم معاملات 9 درصد افت کرد که نشانه‌ای از کاهش تمایل خریداران در شرایط رکودی بازار است.
قیمت میانگین موزون شمش فولادی در این هفته برابر با 31 هزار و 609 تومان به‌ازای هر کیلوگرم بود. رقمی که نسبت به هفته گذشته افتی معادل 0.2 درصد را نشان می‌دهد. قیمت پایه عرضه شمش نیز در محدوده 27 هزار و 531 تا 30 هزار و 590 تومان تعیین شد و میانگین پایه نسبت به هفته قبل 1.2 درصد کاهش یافت. این روند نشان می‌دهد که اگرچه تولیدکنندگان هنوز تمایل به حفظ سطح عرضه دارند، اما کاهش تقاضا در تالار فیزیکی باعث افت تدریجی نرخ‌ها شده است.
آهن اسفنجی در مسیر نزولی
در بخش آهن اسفنجی نیز شرایط مشابهی حاکم بود. تالار صنعتی بورس کالا در روز 18 آبان‌ماه میزبان عرضه 83 هزار و 150 تن آهن اسفنجی بود که با توجه به ثبت تقاضای 1.5 برابری، حدود 89 درصد از عرضه‌ها معامله شد. قیمت میانگین موزون این محصول در سطح 17 هزار و 719 تومان به‌ازای هر کیلوگرم قرار گرفت که نسبت به هفته پیشین کاهش 1.5 درصدی را ثبت کرد.
کاهش قیمت و افت متوالی تقاضا برای آهن اسفنجی در دو هفته اخیر بیانگر ضعف انگیزه خرید در میان نوردکاران و تولیدکنندگان شمش است. به‌گفته فعالان بازار، افزایش هزینه‌های انرژی، نوسان نرخ ارز و افت سرعت معاملات در بورس کالا موجب شده بخشی از تقاضا به سمت بازارهای غیررسمی هدایت شود.
همزمان با این تحولات، مصوبه جدید دولت درباره افزایش بهای گاز مصرفی صنایع فولادی نیز اثر روانی قابل‌توجهی در بازار ایجاد کرده است. براساس تصمیم اخیر، بهای گاز واحدهای فولادی که پیش‌تر بین 2 تا 5 هزار تومان در هر متر مکعب بود، اکنون به محدوده 4.1 تا 5.8 هزار تومان رسیده است. این تغییر، هزینه انرژی را برای فولادسازان به‌طور چشمگیری افزایش داده و از دید کارشناسان، به‌زودی در قیمت آهن آلات، انعکاس خواهد یافت.
افزایش نرخ گاز نه‌تنها به‌طور مستقیم هزینه تولید را بالا می‌برد، بلکه از مسیر تورم تولیدکننده بر سایر مولفه‌های هزینه‌ای مانند حمل‌ونقل، دستمزد و قیمت مواد اولیه نیز اثرگذار است. بر همین اساس، پیش‌بینی می‌شود که فشار هزینه‌ای جدید در فصل زمستان به تدریج زمینه‌ساز رشد قیمت فولاد در بازار داخلی شود.
رکود تقاضای داخلی فولاد در برابر رونق صادراتی
در شرایطی که بازار داخلی فولاد با ضعف تقاضا در بخش‌های مختلف ورق، شمش و مقاطع روبه‌رو است، بازار صادراتی تا حدودی به توازن تولید و فروش کمک کرده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که مقاصد صادراتی در مرزهای شرقی و غربی کشور نسبت به هفته‌های اخیر فعال‌تر شده‌اند و صادرات توانسته بخشی از رکود داخلی را جبران کند. با این حال، تداوم محدودیت عرضه در بورس کالا و سیاست‌های قیمتی دستوری می‌تواند این تعادل شکننده را تهدید کند.
یکی از چالش‌های اصلی زنجیره فولاد در ماه‌های اخیر، استمرار سیاست‌های غیرمنعطف در تعیین قیمت پایه محصولات در بورس کالا است. بسیاری از تولیدکنندگان معتقدند که نظام قیمت‌گذاری فعلی، متناسب با واقعیت‌های هزینه‌ای صنعت نیست و این موضوع باعث شده تمایل به عرضه در بورس کاهش یابد. کاهش عرضه به‌ویژه در بخش مقاطع فولادی، فضای رقابت را محدود کرده و حجم معاملات را به‌طور محسوسی پایین آورده است.
بخشی از مبادلات به سمت مسیرهای غیررسمی حرکت کرده و این روند شفافیت بازار را تضعیف کرده است. کارشناسان هشدار می‌دهند در صورتی که سیاست‌های کنونی اصلاح نشود، بورس کالا ممکن است نقش خود به‌عنوان مرجع کشف قیمت منصفانه را به‌تدریج از دست بدهد.
چشم‌انداز بازار آهن آلات در آستانه زمستان
با نزدیک شدن به فصل سرما، نگرانی‌ها از احتمال محدودیت گاز در واحدهای احیای مستقیم و تولیدکنندگان آهن اسفنجی افزایش یافته است. در صورت بروز چنین وضعیتی، کاهش عرضه در زنجیره فولاد می‌تواند سمت عرضه را در تنگنا قرار دهد و مسیر افزایش قیمت میلگرد و سایر مقاطع را در ماه‌های آینده هموار کند.
به‌طور کلی بازار فولاد در آستانه زمستان با ترکیبی از رکود داخلی، افزایش هزینه‌های انرژی و وابستگی فزاینده به صادرات روبه‌رو است. در کوتاه‌مدت، نوسانات نرخ ارز تعیین‌کننده مسیر قیمت‌ها خواهد بود، اما در میان‌مدت، سیاست‌های انرژی دولت و عملکرد بورس کالا در تعیین نرخ‌ها نقش اصلی را ایفا خواهند کرد.
