سنگ‌آهن در مرز ۱۰۰ دلار؛ نبرد پنهان غول‌های معدنی و فولادسازان چین
به گزارش آهن آنلاین، سپتامبر ۲۰۲۵، بازار جهانی سنگ‌آهن صحنه نبردی آرام اما پرهیاهو بود. در حالی که بسیاری انتظار داشتند این ماده خام استراتژیک تحت فشار عوامل اقتصادی و سیاسی، افت یا جهش شدیدی را تجربه کند، اعداد و نمودارها چیز دیگری نشان دادند: ثبات همراه با نوسانات محدود. به‌رغم تمام شایعات، بحران‌ها و تغییرات سیاستی، قیمت سنگ‌آهن توانست جای پای خود را محکم کرده و نزدیک به سطح حساس ۱۰۰ دلار در هر تن باقی بماند.
این ثبات، نه حاصل اتفاق، بلکه نتیجه بازی پیچیده‌ای میان عرضه بالای جهانی، تقاضای شکننده چین، و سلسله رویدادهایی بود که از معدن‌های آفریقا تا برج‌های تصمیم‌گیری فدرال رزرو آمریکا را دربر گرفت. با وجود فشارهای ناشی از کاهش تقاضا در بخش ساخت‌وساز چین و موج شایعات درباره محدودیت تولید فولاد، برخی عوامل مانند تأخیر در اجرای پروژه‌های عظیم معدنی و افزایش تولید چدن، توانستند سمت تقاضا و عرضه را برای لحظاتی به نفع بالا رفتن قیمت‌ها تغییر دهند.
حالا پیش‌بینی‌های مؤسسات بزرگ مالی مانند مودیز و BMI، بازار را وارد فازی پرهیجان اما محتاطانه کرده است. همه نگاه‌ها به سطح ۸۰ تا ۱۰۰ دلار دوخته شده، سطحی که به نظر می‌رسد مرز روانی جدید این بازار در ۱۲ تا ۱۸ ماه آینده باشد. در ادامه، جزئیات دقیق وضعیت فعلی، عوامل افزایشی و کاهشی، تأثیر رویدادهای کوتاه‌مدت و افق پیش‌روی اکتبر را بررسی می‌کنیم.
وضعیت و روند کلی قیمت سنگ آهن
ماه سپتامبر ۲۰۲۵ را می‌توان ماهی با ضربان آرام برای بازار سنگ‌آهن توصیف کرد. قیمت‌ها در محدوده نسبتاً ثابتی حرکت کردند، بدون آنکه جهش‌های غیرقابل کنترل یا سقوط‌های شدید ثبت شود. در بورس دالیان، قیمت قراردادهای ژانویه با رشد ۲.۷ درصدی به ۱۱۳.۰۴ دلار در هر تن رسید. این رشد، نسبت به ۲۹ آگوست تا ۲۶ سپتامبر قابل‌توجه بود، هرچند همچنان در دامنه‌ای قابل مدیریت برای خریداران و فروشندگان باقی ماند.
بورس سنگاپور نیز تصویر مشابهی نشان داد؛ قراردادهای تحویل سپتامبر با افزایش ۲ درصدی به ۱۰۵.۶ دلار در هر تن رسیدند. این هم‌زمانی رشد در دو بازار بزرگ آسیا، پیام مهمی داشت: هم عرضه و هم تقاضا در یک تعادل نسبی به سر می‌برند و بازار در آستانه یک مرز روانی مهم یعنی ۱۰۰ دلار ایستاده است.
بر اساس پیش‌بینی مودیز و تحلیلگران BMI، این ثبات احتمالاً تا ۱۲ یا حتی ۱۸ ماه آینده ادامه خواهد داشت، با دامنه‌ای بین ۸۰ تا ۱۰۰ دلار در هر تن. دلیل اصلی این پیش‌بینی، ترکیب سنتی عوامل تثبیت‌کننده است: ضعف تقاضا از سوی چین و عرضه بالا در بازار جهانی. برای معامله‌گران، این پیش‌بینی معنای خاصی دارد: فرصت مانور کوتاه‌مدت محدود، اما ثبات نسبی برای برنامه‌ریزی میان‌مدت.
عوامل افزایش قیمت سنگ آهن در اوایل سپتامبر سال جاری
در آغاز سپتامبر، چند اتفاق مهم دست به دست هم داد تا نمودار قیمت‌ها اندکی رو به بالا حرکت کند. این عوامل شامل:
- نخستین و شاید مهم‌ترین عامل، تاخیرهای احتمالی در پروژه معدن عظیم سیماندو در گینه بود. این پروژه که یکی از ذخایر غنی سنگ‌آهن جهان را در اختیار دارد، بارها خبرساز شده و هرگونه تأخیر در اجرای آن، نگرانی از کمبود عرضه را تشدید می‌کند.
- از سرگیری تولید چدن در کارخانه‌های فولادی چین به‌عنوان محرکی قوی برای افزایش تقاضا شناخته شد. بازگشت ظرفیت تولید به مدار، به معنای تقاضای بیشتر برای مواد خام و در نتیجه حمایت از قیمت‌ها بود.
- ذخیره‌سازی گسترده قبل از روز ملی چین و تعطیلات هفته طلایی بود. تولیدکنندگان و کارخانه‌ها برای جلوگیری از اختلال در تامین مواد اولیه، حجم بالایی از خریدها را جلو انداختند، موضوعی که باعث شد در بازار نقدی، تقاضا برای سنگ‌آهن ناگهان افزایش یابد.
این سه عامل در کنار هم، توانستند در هفته‌های نخست سپتامبر، رشد ۲ تا ۲.۷ درصدی قیمت را رقم بزنند و جو روانی بازار را به سمت خوش‌بینی کوتاه‌مدت سوق دهند.
عوامل کاهشی و فشار بر قیمت سنگ آهن از اواسط تا آخر سپتامبر
اما این روند افزایشی دوام زیادی نداشت. از نیمه سپتامبر، عوامل متعددی وارد صحنه شدند که بر قیمت‌ها فشار رو به پایین وارد کردند. مهم‌ترین آن، شایعات محدودیت تولید فولاد در تانگشان بود؛ منطقه‌ای مهم در تولید فولاد چین که هر تصمیم برای کاهش ظرفیت آن، به طور مستقیم تقاضای سنگ‌آهن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
دومین عامل، عملکرد ضعیف بخش ساخت‌وساز چین بود. این صنعت، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده میلگرد و محصولات نورد است و افت آن، به معنای کاهش مصرف سنگ‌آهن. شاخص‌های بخش ساخت و مسکن، همچنان نتایج ناامیدکننده‌ای نشان می‌دادند و همین، فشار روانی بر بازار افزود.
سومین عامل، سیاست‌های پولی آمریکا بود. تصمیم فدرال رزرو برای کاهش نرخ بهره در سپتامبر، برخلاف انتظارات، نتوانست حمایت قابل‌توجهی برای بازارهای کالا ایجاد کند. دلیل آن ساده بود: فعالان بازار معتقد بودند که این کاهش از پیش در قیمت‌گذاری‌ها لحاظ شده و اثر تازه‌ای بر جریان سرمایه‌گذاری در کالاها ندارد.
از سوی دیگر، افزایش تنش‌های تجاری جهانی به‌ویژه درخواست‌هایی برای وضع تعرفه‌های جدید بر محصولات چینی و هندی، ریسک‌های بازار را بالا برد. این موضوع در کنار کاهش خریدها قبل از تعطیلات هفته طلایی و افت معاملات نقدی (از ۲۵ سپتامبر) باعث شد قیمت‌ها در پایان ماه نسبت به اوج ابتدای سپتامبر، عقب‌نشینی کنند.
رویدادهای خارجی و کوتاه‌مدت مؤثر بر سنگ آهن
بازار سنگ‌آهن در سپتامبر تنها تحت تاثیر سیاست‌ها و تولید نبود؛ رویدادهای خارجی نیز نقش پررنگی داشتند. طوفان‌های جنوب چین به عنوان یک متغیر غیرقابل‌پیش‌بینی، اختلالاتی در حمل‌ونقل محلی و بنادر ایجاد کردند که به‌طور موقت عرضه را تحت تاثیر گذاشت.
همچنین، شایعات مربوط به تغییرات نظارتی جدید در صنایع معدنی چین، فضای بازار را ناپایدارتر کرد. فعالان بازار، هرگونه تغییر در مقررات را به دقت زیر نظر دارند، زیرا این تغییرات می‌تواند هزینه تولید یا واردات را دگرگون کند.
در عرصه بین‌المللی، اخبار مربوط به تعرفه‌ها و سیاست‌های تجاری جدید تمرکز بازار را به سمت ریسک‌های سیاسی و تجاری برد. هرچند همه این اخبار به تغییرات فوری قیمت منجر نشد، اما جو کلی بازار را به سمت احتیاط بیشتر برد.
انتظارات قیمت سنگ آهن در اکتبر 2025
با پایان سپتامبر و آغاز اکتبر، تصویر بازار همچنان ترکیبی از امید و احتیاط است. از یک سو، پیش‌بینی می‌شود تقاضا پس از تعطیلات هفته طلایی چین اندکی بهبود یابد. کارخانه‌ها با پایان ذخیره‌سازی‌های پیش از تعطیلات، دوباره وارد بازار خرید می‌شوند؛ این می‌تواند به حمایت نسبی از قیمت آهن بینجامد.
ازسوی‌دیگر،نخستین صادرات سنگ‌آهن از پروژه سیماندو در اکتبر می‌تواند عرضه را افزایش دهد و فشار نزولی بر قیمت‌ها ایجاد کند. اگر این صادرات طبق برنامه انجام شود، ممکن است سقف ۱۰۰ دلار به چالش کشیده شود.
همچنین، وضعیت اقتصاد کلان چین همچنان یک عامل محدودکننده رشد باقی خواهد ماند. شاخص‌های صنعتی و ساخت‌وساز این کشور، هنوز در مسیر بازیابی کامل قرار نگرفته‌اند و هرگونه ضعف جدید در این بخش‌ها، می‌تواند تقاضا برای سنگ‌آهن را محدود کند.
در مجموع، بازار اکتبر حساسیت بالایی نسبت به هر سیگنال عرضه و تقاضا خواهد داشت. کوچک‌ترین خبر از توقف یا افزایش ظرفیت تولید، تغییرات تجاری، یا وقایع غیرمترقبه طبیعی، می‌تواند موجی سریع در قیمت‌ها ایجاد کند.
