نگاهی به نبض فولاد جهانی در سپتامبر 2025
به گزارش آهن آنلاین؛ صنعت فولاد یکی از پایه‌های اقتصاد صنعتی در جهان با کاربرد گسترده در ساخت‌وساز، خودروسازی، انرژی، حمل‌ونقل و سایر بخش‌های زیربنایی است. در سال‌های اخیر، عوامل متعددی مثل رکود اقتصادی منطقه‌ای، سیاست‌های تجاری محافظه‌کارانه، تغییرات هزینه انرژی و مقررات زیستمحیطی موجب شده‌اند فولادسازان با چالش‌های جدیدی مواجه شوند. سپتامبر 2025 نیز دوران گذار برای این صنعت است: تقاضا در برخی مناطق ضعیف است، قیمت‌ها تحت فشار نزولی، اما ظرفیت تولید در حال رشد و ملاحظات زیستمحیطی و تجاری به صورت فزاینده‌ای مهم هستند.
به عبارت بهتر تولید فولاد خام جهانی در سال 2025 تقریبا برابر 1.846 میلیارد تن پیش‌بینی شده است. براساس گزارش‌های منتشر شده ظرفیت تولید جدید از سال 2025 تا 2027 تقریبا 6.7درصد افزایش خواهد یافت یعنی حدود 165 میلیون تن ظرفیت جدید است که بخش عمده آن در آسیا، خصوصا چین و هند شکل خواهد گرفت. میزان مازاد ظرفیت به دلیل رشد ظرفیت سریع‌تر از رشد تقاضا در بسیاری از مناطق در حال افزایش است. نرخ استفاده از ظرفیت تولید در بسیاری از فولادسازان پایین‌تر از حد مطلوب است که منجر به فشار بر هزینه‌های سربار و سودآوری می‌شود.
چشم‌انداز صنعت فولاد در دنیا
تقاضای جهانی فولاد و آهن آلات در سال 2025 نسبت به 2024 رشدی 1.2درصد پیش‌بینی شده؛ تقریبا معادل افزایشی در حدود 20 تا 25 میلیون تن بر مصرف فولاد تمام‌شده است. در چین، تقاضای فولاد در برخی بخش‌ها (ساخت‌وساز، زیرساخت‌ها) ضعیف است و تولید فولاد گاهی تحت فشار مقررات داخلی و محدودیت‌های زیستمحیطی قرار دارد که رشد را کند می‌کند. قیمت فولاد در آسیا، به ویژه در چین، در حال حاضر در سطوح پایین تاریخی است. افزایش قیمت چشمگیری مشاهده نمی‌شود. کشورهای اروپایی با واردات فولاد روبه‌رو هستند که قیمت پایین‌تر بوده و فشار بر تولیدکنندگان محلی ایجاد می‌کند. در عین حال، برخی اقدامات حمایت‌گرانه (تعرفه‌ها، حمایت دولتی) در حال بررسی یا اجرا هستند تا این فشارها را تعدیل کنند. تعرفه‌ها و سیاست‌های تجاری بین کشورها تاثیر قابل توجهی در جریان صادرات و واردات فولاد دارند. به‌خصوص در رابطه با ایالات متحده که تعرفه‌ها و محدودیت‌ها برای واردات فولاد از برخی مناطق، یا الزاماتی در محتوا یا منشا فولاد، اعمال می‌کند. بخش فولاد در بازار جهانی همواره با چالش‌هایی مواجه است که در ادامه به برخی از این موارد اشاره شده است:
- افزایش بیش از حد ظرفیت: ظرفیت اضافه تولید در مناطقی چون آسیا یا سرمایه‌گذاری‌های بزرگ که هنوز بهره‌برداری کامل نشده‌اند، باعث شده عرضه بیشتر از تقاضا رشد کند.
- تقاضای ضعیف در برخی بازارها: اقتصاد جهانی با مشکلاتی مثل هزینه‌های تامین مالی بالا، رکود در بخش ساخت‌وساز و کاهش سرمایه‌گذاری زیرساختی به‌ویژه در اروپا و چین مواجه است. این موارد تقاضا را محدود کرده‌اند.
- هزینه‌های انرژی و مقررات زیستمحیطی: افزایش قیمت انرژی و فشار بر فولادسازان برای کاهش انتشار کربن، استفاده از تکنولوژی‌های پاک‌تر (مانند کوره‌های قوس‌الکتریکی، کاهش مستقیم آهن با استفاده از گاز یا هیدروژن) منجر به نیاز به سرمایه‌گذاری‌های سنگین شده است. این هزینه‌ها بر سودآوری تاثیر منفی دارند.
- عدم قطعیت تجاری و سیاسی: سیاست‌های تعرفه‌ای، جنگ تجاری، تحریم‌ها یا قوانین منشاء فولاد و واردات در برخی کشورها باعث کاهش اعتماد فعالان بازار شده‌اند.
چشم‌انداز صنعت فولاد تا پایان 2025
روند غالب تا پایان 2025 همچنان ضعف تقاضا و فشار نزولی بر قیمت‌ها به‌ویژه در بازار آسیایی همچون چین و در بخش‌هایی از اروپا خواهد بود. بهبود آهسته تقاضا در سال 2026 محتمل است، اگر شرایط زیر تحقق یابد:
- بهبود اقتصادی جهانی، کاهش هزینه‌های تامین مالی
- سیاست‌های تجاری شفاف‌تر و کاهش محدودیت‌ها بین‌المللی
- اجرای پروژه‌های زیرساختی بزرگ، به ویژه در کشورهای در حال توسعه
- قیمت فولاد احتمالا در برخی بازارها در سال 2026 افزایش ملایمی خواهد داشت؛ نه به دلیل شوک بزرگ عرضه، بلکه بیشتر به دلیل تنظیمات جزئی عرضه، کاهش موقت ظرفیت غیررقابتی، و بهبود تقاضارقم خواهد خورد.
صنعت فولاد در سپتامبر 2025 در حالت رکود نسبتا پایدار قرار دارد و عرضه زیاد، قیمت‌های پایین، و تقاضای ضعیف در بسیاری از بازارها گزارش شده است. با این حال، فرصت‌هایی نیز وجود دارند، به ویژه برای فولادسازان که بتوانند فولاد سبز یا پایدار تولید کنند، یا در بازارهای رو به رشد سرمایه‌گذاری کنند.
بازار جهانی آهن آلات در سراشیبی ارزش
بررسی بازار جهانی در روز سه‌شنبه 23 ماه سپتامبر نشان می‌دهد که قیمت سنگ آهن به زیر 803 یوان در هر تن کاهش یافت و برای دومین مرتبه زیان را افزایش داد، چراکه تقاضای فولاد مصرف نهایی چین در سه ماهه سوم کاهش یافت و افزایش‌های قبلی در مصرف مربوط به تولید را جبران کرد. مقامات بزرگترین تولیدکننده فولاد جهان همچنین قصد دارند ظرفیت‌های جدید را برای مقابله با تولید مازاد و کاهش قیمت‌ها محدود کنند که به افزایش موجودی‌ها کمک می‌کند. برخی از حمایت ها از تجدید انبارها قبل از تعطیلات روز ملی چین به دست آمد. در جاهای دیگر، فولادسازان ژاپن و هند نتایج متفاوتی را منتشر کردند. تولید فولاد خام ژاپن در ماه اوت با 3.4 درصد کاهش به 6.64 میلیون تن در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رسید، در حالی که تولید هند 14.2 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافت.
همچنین معاملات آتی میلگرد فولادی در روز سه‌شنبه به حدود 3080 یوان در هر تن کاهش یافت و از بالاترین رقم نزدیک به 4 هفته گذشته عقب نشینی کرد، چراکه تقاضای مصرف نهایی چین در سه ماهه سوم علیرغم تقویت قبلی در مصرف مرتبط با تولید کاهش یافت. بزرگترین تولید کننده جهان همچنین برای کاهش ظرفیت جدید برای مقابله با مازاد عرضه و کاهش قیمت‌ها حرکت کرد و به افزایش موجودی افزود. ماه گذشته، پکن به کارخانه‌های بزرگ فولاد دستور داد تا تولید خود را به عنوان بخشی از تعهد خود برای مقابله با مازاد ظرفیت در بخش فلزات آهنی متوقف کنند.
رشد قیمت در بازار داخلی
همچنین بررسی بازار داخلی نشان می‌دهد که قیمت محصولات فولادی در روز سه‌شنبه اول مهرماه روند افزایش در پیش گرفتند که این موضوع را می‌توان به رشد نرخ ارز تحت تاثیر فعال شدن مکانیزم ماشه نسبت داد. به عبارت بهتر در روز مورد بررسی تیرآهن شرکت ذوب آهن اصفهان به‌طور میانگین با 2درصد افزایش همراه بود و قیمت هر کیلوگرم تیرآهن 18 چیزی حدود 49هزار تومان برآورد شد. مقاطع عریض نیز افزایشی بودند به‌طوری که ورق سیاه سایز 2000*1000 شرکت فولاد مبارکه با 2.1درصد رشد به قیمت 44 هزارتومان به‌ازای هر کیلوگرم رسید. این در حالی است که در روز نخست پاییز بازار لوله گالوانیزه بدون تغییر قیمت بود و به‌عنوان مثال لوله گالوانیزه سپاهان سایز 8 اینچ بت قیمت 82 هزار و 90 تومان به‌ازای هر کیلوگرم در بازار آزاد عرضه شد.
