
نقشه جدید آمریکا برای تسلط بر بازار جهانی آهن آلات
به گزارش آهن آنلاین؛ صنعت فولاد و بازار آهن آلات این روزها در کانون توجه اقتصاد جهانی قرار گرفته است؛ صنعتی که نهتنها با شاخصهای رشد و رکود اقتصادی کشورها گره خورده، بلکه بازتابدهنده روندهای سیاسی، تجاری و حتی تحولات فناورانه در سطح بینالملل است. مرور دادههای منتشرشده از سوی نهادهای معتبر و رصد وضعیت کشورهایی همچون چین، آمریکا، هند و ترکیه نشان میدهد که بازار جهانی فولاد با شرایطی پیچیده، چندلایه و گاه متناقض روبهروست. از یکسو تقاضا برای محصولات فولادی در پروژههای زیرساختی و صنایع نوین رو به افزایش است و از سوی دیگر، مازاد ظرفیت تولید و تغییر سیاستهای تجاری کشورها، فشار سنگینی بر تولیدکنندگان وارد کرده است.
توقف رشد؛ زنگ خطری برای فولاد جهانی
نگاهی به گزارش انجمن جهانی فولاد نشان میدهد که روند رشد تولید فولاد جهان که طی هفتاد سال گذشته تقریباً همواره مثبت بوده، در دوره ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ به نقطه صفر رسیده است. این اتفاق را میتوان یک زنگ خطر برای صنعت جهانی دانست؛ چراکه کاهش شتاب تولید فولاد نهتنها از رکود اقتصادی حکایت دارد، بلکه میتواند بیانگر تغییر در تقاضای جهانی نیز باشد. برخلاف دورههای پیشین که کشورهای نوظهور نقش موتور محرک تولید را ایفا میکردند، اکنون حتی چین بهعنوان بزرگترین تولیدکننده فولاد جهان با چالش مازاد ظرفیت و کنترلهای دولتی مواجه شده است. توقف رشد تولید جهانی، بازتابی از شرایط پرنوسان اقتصاد بینالملل است و احتمالاً پیامدهای بلندمدتی برای الگوهای سرمایهگذاری در صنعت فولاد خواهد داشت.
آمریکا؛ فرصتسازی در دل جنگ تجاری
در ایالات متحده، سیاستهای تجاری دولت و افزایش تعرفه واردات فولاد به ۵۰ درصد، فضا را برای بازتعریف نقش فولاد داخلی فراهم کرده است. تولیدکنندگان بزرگ آمریکایی این شرایط را فرصتی برای تقویت زنجیرههای تأمین داخلی و پاسخگویی به تقاضای رو به رشد در بخشهایی مانند ساخت و ساز، انرژی و زیرساخت میدانند. پروژههای عظیم زیربنایی و روند بازگرداندن تولید به داخل کشور، زمینهای برای رشد پایدار تقاضا ایجاد کرده است. هرچند افزایش تعرفهها فشار هزینهای بر واردکنندگان مواد اولیه وارد کرده، اما شرکتهایی که زنجیره تأمین یکپارچه دارند توانستهاند سریعتر خود را با شرایط جدید وفق دهند. به نظر میرسد آمریکا با ترکیبی از حمایت دولتی و سرمایهگذاریهای بخش خصوصی در حال تثبیت موقعیت فولاد داخلی در بازار جهانی است؛ مدلی که میتواند برای سایر کشورها نیز الهامبخش باشد.
آسیا؛ میان مازاد ظرفیت و عطش رشد
تصویر صنعت فولاد در آسیا دوگانه است. چین همچنان با موجودی بالای فولاد و رشد متناقض تولید دستوپنجه نرم میکند. هرچند موجودی انبارها نسبت به سال گذشته کاهش داشته، اما همچنان فشار عرضه بر بازار محسوس است. سیاستهای کنترلی دولت چین برای جلوگیری از انباشت مازاد، رشد تولید را کند کرده، اما انتظار میرود با آغاز پروژههای پاییزی و افزایش تقاضا، بخشی از این فشارها تعدیل شود. در سوی دیگر، هند با پشتوانه تقاضای داخلی بالا همچنان موتور رشد منطقه است. این کشور در حال حاضر یکی از معدود بازارهایی است که چشمانداز مثبتتری نسبت به سایر تولیدکنندگان دارد، هرچند سیاستهای وارداتی دولت میتواند مسیر آینده را تغییر دهد. در ترکیه اما شرایط متفاوت است؛ کاهش تولید فولاد خام و چدن همزمان با افزایش چشمگیر واردات بیلت، نشاندهنده فشار سنگین بر تولید داخلی و وابستگی فزاینده به منابع خارجی است. این وضعیت میتواند در بلندمدت جایگاه رقابتی فولاد ترکیه را تضعیف کند.
رقابت فلزات؛ فولاد در کنار بازیگران نوظهور
گرچه فولاد همچنان پرمصرفترین فلز صنعتی جهان است، اما روندهای جهانی نشان میدهد که بازار فلزات غیرآهنی مانند مس، روی و لیتیوم به دلیل پیوند مستقیم با گذار انرژی و الکتریکیسازی، چشمانداز مثبتتری را تجربه میکنند. سرمایهگذاریهای جهانی در حوزه انرژی پاک موجب شده این فلزات بیش از پیش به کانون توجه سرمایهگذاران تبدیل شوند. برای صنعت فولاد، این شرایط یک هشدار است؛ چراکه در صورت عدم بازآفرینی و انطباق با نیازهای جدید اقتصادی، ممکن است بخشی از جایگاه استراتژیک خود را در مقابل این فلزات از دست بدهد. در همین حال، برخی تولیدکنندگان به دلیل فشار هزینهای به استفاده از فولادهای کمکیفیتتر روی آوردهاند که میتواند چالشهای جدی برای استانداردهای کیفی و رقابتپذیری جهانی ایجاد کند. آینده فولاد، به توانایی این صنعت در همگامی با تحولات فناورانه و تغییر مسیر تقاضا وابسته خواهد بود.
بازار جهانی فولاد و آهن آلات در حال عبور از مرحلهای حساس است؛ مرحلهای که در آن فرصتها و تهدیدها همزمان بر میز تصمیمگیری تولیدکنندگان قرار گرفتهاند. از توقف رشد جهانی گرفته تا جنگهای تجاری، از مازاد ظرفیت چین تا وابستگی ترکیه به واردات، همگی تصویری پیچیده از آینده این صنعت به دست میدهند. با این حال، تجربیات ایالات متحده در فرصتسازی از سیاستهای حمایتی و تداوم تقاضای داخلی در هند، نشان میدهد که مسیرهای رشد همچنان وجود دارند. در نهایت، سرنوشت بازار فولاد به میزان انعطافپذیری تولیدکنندگان و توان آنها برای پاسخگویی به نیازهای در حال تغییر اقتصاد جهانی بستگی خواهد داشت.