تفاوت سقف عرشه فولادی مرکب و غیر مرکب
سقف عرشه فولادی یکی از انواع سقف است که با استفاده از بتن و فولاد اجرا می‌شود. در سقف عرشه فولادی، ورق‌های گالوانیزه استیل نصب می‌شوند و سپس روی آن‌ها را با بتن می‌پوشانند. به این ورق‌های ذوزنقه‌ای شکل، عرشه می‌گویند. این نوع سقف‌ها در دو نوع مرکب و غیرمرکب ساخته می‌شوند. مهم‌ترین تفاوت سقف عرشه فولادی مرکب و غیرمرکب در توانایی تحمل بار آن‌هاست. در این مقاله از آهن آنلاین، تفاوت‌های هر دو نوع سقف عرشه فولادی را بررسی کرده و ویژگی‌های هرکدام از آن‌ها توضیح داده خواهد شد.
سقف عرشه فولادی مرکب چیست؟
در سقف عرشه فولادی مرکب، ورق‌های گالوانیزه و بتن باهم به‌عنوان یک عضو سازه‌ای عمل می‌کنند و به همین خاطر است که به این نوع سقف، مرکب (ترکیب بتن و ورق) می‌گویند. گل میخ ورق گالوانیزه عرشه در این سقف‌ها هم نقش قالب بتن را ایفا می‌کند و هم قابلیت تحمل بار سقف را دارد.
برای ساخت سقف عرشه فولادی مرکب؛ ابتدا ورق‌های گالوانیزه را به تیرهای اصلی و فرعی سازه وصل می‌کنند. تعداد گل میخ‌ها باید به اندازه‌ای باشد که از لغزش ورق پیشگیری کند. در بعضی از پروژه‌ها، سقف قبل از بتن‌ریزی، آرماتوربندی می‌شود و در بعضی دیگر، بتن‌ریزی بدون نیاز به آرماتوربندی انجام می‌شود. در مرحله بعدی بتن‌ریزی انجام می‌شود. ورق‌ها نقش قالب بتن را ایفا می‌کنند. بعد از خشک شدن بتن، عرشه مرکب کامل می‌شود و آن را با استفاده از گل میخ‌ها به تیرهای سازه وصل می‌کنند.
سقف عرشه فولادی مرکب برای سازه‌هایی که باید وزن کم‌تر و مقاومت بالایی داشته باشند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سقف عرشه فولادی غیرمرکب چیست؟
در سقف عرشه فولادی غیرمرکب، ورق‌های گالوانیزه قابلیت تحمل بار ندارند و فقط به‌عنوان یک قالب برای بتن‌ریزی عمل می‌کنند تا بعد از بتن‌ریزی ساختار سازه منظم باشد و بتن فرم بگیرد. سقف عرشه فولادی غیرمرکب به آرماتوربندی نیاز دارد و بارهای سقف باید به تیرهای اصلی و فرعی منتقل شود.
برای اجرای عرشه غیرمرکب، ورق‌ها را به تیرهای اصلی و فرعی وصل می‌کنند، اما نیازی به اتصالات خیلی محکم نیست و در بسیاری از پروژه‌ها حتی از گل میخ هم استفاده نمی‌شود. مرحله دوم آرماتوربندی روی ورق‌هاست. در مرحله آخر نیز بتن‌ریزی انجام می‌شود. در عرشه غیرمرکب، بتن و آرماتورها بار سقف را تحمل می‌کنند و آن را به تیرها انتقال می‌دهند.
تفاوت های سقف عرشه فولادی مرکب و غیر مرکب
اصلی‌ترین تفاوت سقف عرشه فولادی مرکب و غیرمرکب در نحوه تحمل بار آن‌هاست. ورق‌های گالوانیزه در عرشه مرکب قابلیت تحمل بار را دارند و در عرشه غیرمرکب فقط نقش قالب بتن را ایفا می‌کنند. این ویژگی‌ها باعث ایجاد تفاوت‌های سقف عرشه فولادی مرکب و غیرمرکب در جنبه‌های دیگر نیز می‌شود که در ادامه مورد بررسی قرار داده شده است:
- در عرشه مرکب از روش‌های محکم برای اتصال مثل اتصالات برشی و گل میخ استفاده می‌شود اما در عرشه غیرمرکب اتصالات معمولی به‌کار می‌رود.
- در عرشه مرکب مقاومت کلی سازه در تحمل بارهای کششی، خمشی و برشی بیشتر است.
- وزن سازه یا بار مرده در سقف عرشه غیرمرکب بیشتر است، زیرا آرماتوربندی دارد و معمولا ضخامت بتن به‌کاررفته در آن بیشتر از عرشه مرکب است.
- ساخت سقف عرشه فولادی مرکب پیچیده‌تر از عرشه غیرمرکب است و به هزینه بیشتر و نیروی کار متخصص نیاز دارد.
- با طراحی و اجرای اصولی عرشه مرکب، می‌تواند ابعاد دهانه‌ها را بزرگ‌تر در نظر گرفت و نیاز به تیرهای فرعی کاهش پیدا می‌کند، اما عرشه‌های غیرمرکب برای دهانه‌های کوچک و متوسط کاربرد دارند.
کدام یک از سقف های عرشه فولادی مرکب و غیر مرکب برای پروژه شما مناسب است؟
تا این بخش از مقاله متوجه شدید که تفاوت های سقف عرشه فولادی مرکب و غیرمرکب چیست و هرکدام از آن‌ها چه ویژگی‌هایی دارد. اکنون راهنمای انتخاب بین این دو نوع سقف ارائه خواهد شد.
سقف عرشه فولادی مرکب برای پروژه‌هایی مناسب است که یک یا چند مورد از شرایط زیر را داشته باشند:
- سازه‌هایی که در آن‌ها دهانه‌ها باید متوسط یا بزرگ باشد.
- پروژه‌هایی که باید با وزن بهینه ساخته شوند.
- پروژه‌هایی که محدودیت زمانی دارند، اما در عین حال باید مقاومت بالایی هم داشته باشند.
- سازه‌هایی که باید با صرفه‌جویی در هزینه‌های مقاطع فولادی ساخته شوند.
- ساختمان‌هایی با کاربری‌های سنگین که بار زنده زیادی به سقف وارد می‌شود (مثل پارکینگ‌های طبقاتی)
- پروژه‌های مناطقی که احتمال لرزش یا نشست در آن‌ها وجود دارد
- پروژه‌هایی که شرایط زیر را دارند، معمولا با سقف عرشه فولادی غیرمرکب ساخته می‌شوند:
- سازه‌های سبک که نیازی به دهانه‌های بزرگ ندارند.
- سازه‌هایی که در آن‌ها امکان اجرای اتصالات برشی و جوشکاری در آن‌ها وجود ندارد.
- پروژه‌هایی که در آینده احتمال تغییر سازه‌ای در آن‌ها وجود دارد.
- پروژه‌هایی که محدودیتی در مصرف مقاطع فولادی یا وزن سازه ندارند.
عوامل تاثیر گذار بر قیمت سقف عرشه فولادی مرکب و غیرمرکب
قیمت سقف عرشه فولادی مرکب یا غیرمرکب تاحد زیادی به نوع سازه شما بستگی دارد. تنها وجه مشترک بین هزینه‌های این دو نوع سقف، قیمت عرشه فولادی و بتن است که در هر دو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در نگاه اول به نظر می‌رسد که سقف عرشه فولادی مرکب هزینه بیشتری دارد. اتصالات خاص عرشه در این نوع سقف هزینه متریال و نیروی متخصص را به پروژه اضافه می‌کند. اما وقتی هزینه‌های نهایی پروژه را بررسی کنید، متوجه می‌شوید که مقاومت بالای عرشه فولادی مرکب به شما برای صرفه‌جویی در بسیاری از هزینه‌ها کمک می‌کند؛ مثلا کاهش تعداد تیرهای فرعی یا عدم‌نیاز به آرماتوربندی یا استفاده از میلگردهای سبک در عرشه مرکب به این معنی است که بخش مهمی از هزینه‌های فولاد پروژه حذف می‌شود.
سقف عرشه فولادی غیرمرکب ساده‌تر نصب می‌شود و به تجهیزات خاص و اتصالات ویژه نیاز ندارد؛ به همین دلیل با هزینه کم‌تر انجام می‌شود. اما باید دقت داشته باشید که عرشه غیرمرکب به آرماتوربندی کامل و تیرهای اصلی و فرعی بزرگ برای تحمل بارها نیاز دارد. از طرف دیگر، ضخامت لایه بتن در عرشه غیرمرکب باید بیشتر از عرشه مرکب باشد و این یعنی هزینه بتن در اجرای این سقف‌ها نیز بیشتر است.
از یک نگاه کلی می‌توان گفت قیمت سقف عرشه فولادی مرکب برای پروژه‌های بزرگ و سنگین صرفه اقتصادی بیشتری دارد. برای پروژه‌های سبک با دهانه‌های کوچک و کم ارتفاع، سقف فولادی غیرمرکب با هزینه اجرای مناسب‌تر، نیاز کلی سازه را برآورده می‌کند.
