خودکنترلی در شرق، دیوار تعرفه در غرب؛ صنعت فولاد گرفتار رقابت بی‌پایان جهانی
به‌گزارش آهن آنلاین ؛ بازار فولاد چین در تابستان ۲۰۲۵ با چالشی اساسی روبه‌رو شده: عدم تعادل مزمن میان عرضه و تقاضا. انجمن آهن و فولاد چین (CISA) در واکنش به افزایش تولید و کاهش مصرف، از تولیدکنندگان خواسته تا با خودتنظیمی، مانع از بی‌ثباتی بیشتر در بازار شوند. داده‌های رسمی نشان می‌دهد که تولید فولاد در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ به ۵۱۴.۸ میلیون تن رسیده که ۳ درصد نسبت به سال قبل کاهش داشته است، اما در همین بازه، صادرات فولاد ۹.۲ درصد افزایش یافته و به ۵۸.۱۵ میلیون تن رسیده است. این رشد صادرات، به‌ویژه در شرایط رکود داخلی و تقاضای پایین، نشان‌دهنده راهبردی مشخص از سوی دولت چین برای حفظ پویایی تولیدکنندگان داخلی از مسیر بازارهای خارجی است.
در عین حال، کاهش تقاضای داخلی در ماه‌های تابستانی، همراه با مازاد مواد اولیه، موجب شده تا قیمت آهن آلات و فولاد عمدتاً تحت تأثیر روندهای عرضه قرار گیرد. CISA هشدار داده که در نیمه دوم سال، فشارهای خارجی مانند تنش‌های ژئوپلیتیکی و سیاست‌های مبهم تجاری آمریکا می‌تواند مسیر بهبود اقتصادی را با موانع بیشتری مواجه کند. بر همین اساس، احتمال اجرای سیاست‌های محرک تدریجی از سوی دولت چین در سه‌ماهه سوم قوت گرفته است.
اروپا و آمریکا؛ مذاکرات محتاطانه زیر سایه تعرفه‌ها
در سوی دیگر، تنش‌های تجاری میان اتحادیه اروپا و ایالات متحده همچنان پابرجاست، هرچند تلاش‌هایی برای تعدیل آن در جریان است. پس از توافق اولیه‌ای که در ماه گذشته حاصل شد، مذاکرات درباره تعیین سهمیه‌های صادراتی فولاد بدون تعرفه‌های سنگین آغاز شده است. اگرچه این توافق از تشدید بحران جلوگیری کرد، اما برای بسیاری از تولیدکنندگان اروپایی، هنوز «دردناک» تلقی می‌شود.
اظهارات صدراعظم آلمان مبنی بر اینکه اروپا در موقعیتی نیست که یک جنگ تجاری تمام‌عیار را آغاز کند، حاکی از ناگزیر بودن مسیر مصالحه است. این در حالی‌ست که تعرفه‌های فعلی در برخی بخش‌ها تا ۵۰ درصد می‌رسند؛ رقمی که توان رقابتی تولیدکنندگان اروپایی را به‌شدت تضعیف می‌کند.
در این فضای مبهم، قیمت میلگرد در اروپا نیز سیگنال‌های ضد و نقیضی دریافت کرده: در شمال اروپا افت قیمت به دلیل کاهش ساخت‌وساز و مازاد عرضه مشاهده شده، در حالی‌که در جنوب این قاره، قیمت‌ها اندکی افزایش یافته‌اند. چنین نوساناتی از نبود یک جهت‌گیری مشخص در بازار حکایت دارد.
آسیا در برابر هجوم فولاد ارزان؛ بازگشت سیاست‌های ضد دامپینگ
با افزایش فشار صادرات فولاد چین، کشورهای آسیایی نیز به اتخاذ سیاست‌های تدافعی روی آورده‌اند. کره جنوبی، به‌عنوان یکی از بازیگران مهم بازار فولاد، با توصیه کمیسیون تجارت خود، به‌دنبال وضع عوارض ضد دامپینگ بین ۲۸ تا ۳۳ درصد بر واردات فولاد گرم نورد شده از چین و ژاپن است. این تصمیم در واکنش به شکایت هیوندای استیل اتخاذ شده که ادعا می‌کند فولاد ارزان وارداتی به تولیدکنندگان داخلی لطمه زده است.
ویتنام نیز از ژوئیه ۲۰۲۵ اعمال تعرفه‌های ۲۳ تا ۲۷ درصدی را بر محصولات فولاد چین آغاز کرده که به مدت پنج سال پابرجا خواهد بود. چنین اقداماتی نشان‌دهنده رقابت فزاینده‌ای است که فولاد ارزان‌قیمت چین در بازارهای آسیایی ایجاد کرده و دولت‌ها را به بازتعریف استراتژی‌های حمایتی واداشته است.
نکته جالب توجه اینکه این کشورها، پیش‌تر نیز تجربه اعمال موقت چنین عوارضی را داشته‌اند، اما این‌بار در پی تدوام فشار صادراتی چین، سیاست‌ها از حالت موقت به دائمی تغییر کرده‌اند.
قیمت‌ها در میدان نبرد تقاضا و سیاست
بررسی وضعیت قیمت‌های جهانی در هفته‌های اخیر، تصویری از ثبات نسبی اما شکننده ارائه می‌دهد. قیمت شمش،ورق گرم، میلگرد و سنگ آهن در محدوده‌ای تقریباً ثابت باقی مانده‌اند. قیمت میلگرد، که در بازارهای مختلف روندهای متفاوتی دارد، در چین افزایشی و در اروپا و ترکیه کاهشی بوده است. این تفاوت‌ها بیش از آنکه از فاکتورهای تکنیکال نشأت بگیرند، ناشی از تفاوت در سیاست‌گذاری، وضعیت تقاضای محلی و عوامل ژئوپلیتیکی‌اند.
رکود بازار مسکن، کمبود برق و حتی بحران آب در برخی مناطق نیز بر کاهش تولید تأثیر گذاشته‌اند. این در حالی است که صادرات ارزان‌قیمت چین و احتمال اعمال تعرفه‌های جدید از سوی آمریکا، دورنمای بازار را پیچیده‌تر کرده است.
در مجموع، بازار جهانی فولاد در حال حاضر زیر فشار چهار نیروی کلیدی قرار دارد: افزایش صادرات چین، موانع تجاری فزاینده، رکود اقتصادی جهانی و سیاست‌های ملی محافظه‌کارانه. در این شرایط، تولیدکنندگان برای حفظ موقعیت خود باید نه‌تنها متغیرهای بازار را به‌دقت رصد کنند، بلکه آمادگی تغییر سریع استراتژی‌ها در مواجهه با سیاست‌گذاری‌های بین‌المللی را داشته باشند.
