
تپش بازار آهن آلات در قلب میدان جنگ
بهگزارش آهن آنلاین؛ در نخستین ساعات بامداد جمعه، منطقه خاورمیانه شاهد رویدادی بود که مدتها در مورد آن گمانهزنی میشد: حمله محدود اسرائیل به خاک ایران. گرچه مسئولان رسمی تلاش دارند شدت درگیری را کنترلشده و پاسخمحور جلوه دهند، اما بازارها به این خبر با احتیاط و التهاب واکنش نشان دادهاند. حالا و پس از چند روز تعطیلی در تقویم رسمی، بازارها امروز در حالی باز میشوند که سایهی سنگین نااطمینانی و نگرانی بر تصمیمگیری معاملهگران و فعالان اقتصادی افتاده است. بازار ارز در نخستین واکنش، در معاملات پشتخطی با رشد محدودی همراه شد، در حالی که نفت جهانی به سرعت با افزایش ۳ تا ۵ دلاری قیمت مواجه شد. واکنش بازار داخلی ارز اگرچه هیجانی نبود، اما نشان از قرار گرفتن در یک موقعیت پرریسک دارد که طی آن، نیروهای متضادی چون میل به حفظ ثبات از سوی دولت و افزایش تقاضای احتیاطی در جامعه، در حال کشمکش با یکدیگرند.
آغاز فرار بازار دلار و نفت به پناهگاه
اما نقطهی تمرکز ما، بازار آهن آلات است؛ بازاری که با بازگشایی امروز، خود را در موقعیتی حساس و مبهم میبیند. از یک سو، بازار داخلی فولاد همچنان با ضعف نسبی تقاضا دستوپنجه نرم میکند. پروژههای عمرانی در بسیاری از نقاط کشور نیمهفعالاند و خریداران نهایی در انتظار کاهش قیمت یا ثبات طولانیمدت هستند. از سوی دیگر، وقوع یک درگیری نظامی، هرچند محدود، میتواند به شکل ناگهانی باعث تحریک تقاضای احتیاطی شود. برخی واسطهگران، پیمانکاران و فعالان اقتصادی ممکن است با پیشبینی افزایش قیمتها، اقدام به خریدهای زودهنگام و خارج از روال معمول کنند؛ رفتاری که در گذشته نیز بارها در شرایط پرابهام بازار دیده شده است. در همین حال، بازارهای جهانی فولاد نیز در وضعیتی شکننده بهسر میبرند. قیمتهای صادراتی محصولات فولادی ایران با افت در هفتههای اخیر همراه بوده و بازارهای هدف صادراتی ما نیز با چالشهایی همچون کاهش تقاضا در چین و رشد تنشهای منطقهای روبهرو هستند. در چنین فضایی، شرکتهای فولادی ایران اگرچه فعلاً واکنش شفاف و رسمی به تحولات اخیر نداشتهاند، اما بهصورت غیرمستقیم تحت فشار قرار خواهند گرفت؛ چه از حیث تأمین انرژی و مواد اولیه، و چه از نظر تصمیمگیری در مورد حجم و نحوه عرضه در بورس کالا.
بورس کالا که همواره بهعنوان یکی از مهمترین ابزارهای تنظیم بازار فولاد ایران عمل کرده، در هفته آینده با چالشهای تازهای مواجه خواهد شد. اگر تصمیم عرضهکنندگان، کاهش حجم فروش بهدلیل احتیاط یا ارزیابی شرایط باشد، این موضوع میتواند به افزایش قیمت پایه و سپس بروز تنش قیمتی در بازار آزاد منجر شود. در مقابل، اگر عرضهها بهروال سابق یا حتی بیش از آن ادامه یابد، اما بازار خریدار نداشته باشد، احتمال رکود موقت در معاملات بیشتر خواهد شد. در هر دو حالت، نیاز به تحلیل روزانه رفتار بازیگران بازار و حفظ انعطافپذیری در تصمیمگیری برای خریداران و فروشندگان ضروری است.
بازار فولاد و آهن آلات در وضعیت آماده باش
در این فضای پیچیده، آنچه بیش از همه تعیینکننده خواهد بود، درک فعالان بازار از عمق و استمرار بحران نظامی است. اگر فضای عمومی کشور به این نتیجه برسد که درگیری نظامی موقت، کنترلشده و بدون دامنهدار شدن است، بازارها نیز به سرعت خود را با شرایط جدید تطبیق میدهند و نوسانات کوتاهمدت، جای خود را به روندهای باثباتتر میدهند. اما اگر ترس از تشدید درگیری، پاسخ تلافیجویانه یا تشدید تحریمهای بینالمللی در ذهنیت بازار غالب شود، آنگاه باید منتظر دورهای از التهاب و رشد قیمتها در اکثر بازارهای کالایی باشیم. در حال حاضر، بازار آهنآلات در موقعیت «آمادهباش» قرار گرفته است. نه نشانهای از جهش ناگهانی قیمت وجود دارد، نه اطمینانی نسبت به ادامه ثبات فعلی. این یعنی تصمیمگیری در چنین فضایی بیش از هر زمان دیگری باید با تکیه بر دادههای واقعی، تحلیل دقیق و پرهیز از هیجان انجام شود.
توصیه به خریداران آن است که از رفتارهای عجولانه پرهیز کنند و با رصد تحولات عرضه در بورس کالا و وضعیت بازار ارز، دست به انتخاب بزنند. فروشندگان نیز باید در نظر داشته باشند که فضای روانی بازار ممکن است به سرعت تغییر کند و هرگونه کمعرضه کردن یا تحریک بازار، میتواند به پیامدهایی خارج از کنترل منجر شود.بهصورت کل میتوان گفت درگیری نظامی اخیر هرچند فعلاً محدود و قابلمدیریت به نظر میرسد، اما به دلیل موقعیت جغرافیایی ایران، احتمال اثرگذاری مستقیم بر بازارهای داخلی را بالا برده است. نفت، دلار و فولاد سه ضلع کلیدی این تأثیرپذیریاند و باید در تحلیل هر یک، دیگر اضلاع را نیز بهدقت مدنظر داشت. در چنین شرایطی، آرامش در تصمیمگیری و شناخت درست از واقعیتها، مهمترین ابزار فعالان بازار برای عبور از یک هفته پرتنش خواهند بود.