دیپلماسی در تب و تاب، بازار آهن آلات در التهاب
به‌گزارش آهن آنلاین؛ بازار آهن‌آلات در هفته‌های اخیر با ترافیکی از اخبار تأثیرگذار مواجه شده است؛ اخباری که نه‌تنها از زوایای سیاسی و اقتصادی قابل تحلیل هستند، بلکه پیامدهای مستقیم و غیرمستقیمی بر رفتار فعالان بازار، روند قیمت‌گذاری، و تصمیم‌گیری‌های استراتژیک در حوزه زنجیره تأمین و تولید خواهند داشت. در این میان، سه رخداد مهم یعنی معرفی وزیر اقتصاد پیشنهادی دولت، سفر غیرمنتظره دیپلماتیک با پیام هسته‌ای، و اعلام افزایش تعرفه واردات فولاد در آمریکا، هر یک به‌تنهایی و در هم‌افزایی با یکدیگر می‌توانند سمت‌وسوی معاملات بازار آهن را دستخوش تغییر کنند.
چهره‌ای تازه‌نفس با رویکردی ساختاری
سرانجام پس از سه ماه بلاتکلیفی، دولت سیزدهم سید علی مدنی‌زاده را برای تصدی وزارت اقتصاد معرفی کرد؛ چهره‌ای دانشگاهی و آکادمیک با پیشینه‌ای برجسته در حوزه پژوهش‌های کلان اقتصادی، اما بی‌سابقه در مسئولیت‌های اجرایی سنگین. نقطه قوت مدنی‌زاده در نگاه فعالان اقتصادی، تأکید او بر اصلاحات ساختاری و عبور از اقتصاد دولتی وابسته به درآمدهای نفتی است. او سال‌هاست از ضرورت افزایش سهم بازار سرمایه در تأمین مالی اقتصاد سخن گفته و تمرکز بر ابزارهای مالی نوین و شفافیت اطلاعاتی را شرط بازگشت اعتماد عمومی به بازارها می‌داند.
برای بازار آهن آلات، چنین رویکردی اگر با جسارت در اجرا همراه شود، می‌تواند زمینه‌ساز افزایش نقش بورس کالا، تسهیل تأمین مالی شرکت‌های زنجیره فولاد از طریق بازار سرمایه و همچنین تنظیم‌گری هوشمندتر در سازوکارهای عرضه و تقاضا باشد. با این حال، نگرانی‌هایی نیز وجود دارد. منتقدان، فقدان تجربه اجرایی او را عاملی بازدارنده در مدیریت بحران‌های کوتاه‌مدت می‌دانند؛ بحران‌هایی که در اقتصاد ایران، بیشتر از برنامه‌ریزی‌های بلندمدت، نیازمند تصمیم‌گیری‌های سریع و مداخله‌گرانه هستند.
هشدارهای غیررسمی از پنجره دیپلماسی غیرعلنی
سفر ناگهانی وزیر خارجه عمان به تهران با پیام ویژه‌ای از طرف آمریکا، به‌مثابه هشداری زودهنگام برای بازارها عمل کرد. اگرچه جزئیات پیشنهادات واشنگتن روشن نشده، اما منابع مطلع از «طرحی مفصل» سخن گفته‌اند که احتمالاً شروط آن با خواسته‌های تهران فاصله زیادی دارد. در فضای پرتنش فعلی که با گزارش‌های انتقادی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و هشدارهای سه کشور اروپایی همراه شده، این پیام بیشتر از آنکه نشانی از پیشرفت در مذاکرات هسته‌ای باشد، حامل سیگنال‌هایی از افزایش فشار و احتمال تشدید تحریم‌هاست.
در چنین شرایطی، بازار آهن و فولاد با دو سناریوی متضاد مواجه است؛در صورت احیای توافق، کاهش نرخ ارز و افزایش واردات می‌تواند باعث افت قیمت‌ها شود؛ اما در صورت شکست مذاکرات، موجی از نااطمینانی و انتظار تورمی، مجدداً تقاضای سفته‌بازانه را در بازار تقویت خواهد کرد. با توجه به ابهام فعلی، بسیاری از بازیگران بازار رویکردی محتاطانه در پیش گرفته‌اند و معاملات با احتیاط بیشتر همراه شده است.
ضربه‌ای از غرب؛ آغاز دور تازه‌ای از حمایت‌گرایی آمریکا
در صحنه بین‌المللی، خبر افزایش دو برابری تعرفه واردات فولاد در آمریکا توسط دونالد ترامپ، همزمان با کارزار انتخاباتی او، بازارهای جهانی را در شوک فرو برده است. این تصمیم که نرخ تعرفه واردات فولاد را از ۲۵ به ۵۰ درصد افزایش می‌دهد، با هدف کاهش وابستگی به چین و تقویت صنعت داخلی فولاد آمریکا اعلام شده، اما فراتر از یک تصمیم داخلی، هشداری جدی نسبت به ورود جهان به دور جدیدی از جنگ‌های تجاری است.
برای بازار ایران، این تحول دو پیام مهم دارد: نخست آنکه مسیر صادرات غیرنفتی – به‌ویژه فولاد – به بازارهای جایگزین سخت‌تر خواهد شد و رقابت‌پذیری شرکت‌های ایرانی در شرایط تحریم کاهش می‌یابد. دوم آنکه، بازار جهانی فولاد ممکن است دستخوش نوسانات شدید قیمتی و آشفتگی در جریان عرضه‌وتقاضا شود که اثر آن به‌طور غیرمستقیم به بازار داخلی نیز تسری خواهد یافت. به‌ویژه در شرایطی که صادرات فولاد ایران بخش مهمی از تراز مالی تولیدکنندگان بزرگ را پوشش می‌دهد، محدودیت‌های جدید می‌تواند حتی برنامه‌های تولیدی داخلی را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
بازاری در انتظار تعیین تکلیف
در مجموع، بازار آهن‌آلات در وضعیت «انتظار» به سر می‌برد؛ انتظاری میان تعیین تکلیف یک وزیر اقتصاد ساختارگرا، نتیجه نامعلوم مذاکرات غیررسمی با آمریکا، و شوک تعرفه‌ای ترامپ به اقتصاد جهانی. هر یک از این عوامل به‌تنهایی می‌توانند محرک نوسانات جدی در قیمت و معاملات باشند، اما هم‌افزایی آن‌ها تصویری از بازاری ترسیم می‌کند که در آستانه تصمیمات مهم قرار دارد؛ بازاری که برای فعالان آن، حفظ هوشیاری، تحلیل به‌موقع اخبار و چابکی در واکنش به تحولات، از همیشه مهم‌تر شده است.
