فلز ورشو چیست و راههای تشخیص آن

فلز ورشو (Nickel Silver)، که با نام‌های آلیاژ نقرۀ آلمانی یا نقره نیکلی نیز شناخته می‌شود، یکی از آلیاژهای محبوب در صنعت و هنر است. این فلز باوجود نداشتن نقره در ترکیب خود، به‌دلیل ظاهر نقره‌ای و درخشندگی خاص، جایگاه ویژه‌ای در ساخت زیورآلات، وسایل تزئینی و حتی قطعات صنعتی دارد. در این مقاله به بررسی ویژگی‌ها، روش تولید، کاربردها و روش‌های تشخیص فلز ورشو اصل می‌پردازیم. 

فلز ورشو چیست؟

فلز ورشو آلیاژ متشکل از مس، نیکل و روی است که درصد ترکیب این فلزات بسته به کاربرد آن متفاوت است. معمولاً این آلیاژ حاوی 60% مس، 20% نیکل و 20% روی است. نام ورشو از شهر ورشو در لهستان گرفته شده که در گذشته مرکز تولید این آلیاژ بوده است. 

ویژگی‌ ها و خواص فلز ورشو

فلز ورشو با ترکیب خاص خود از مس، نیکل و روی، مجموعه‌ای از خصوصیات منحصربه‌فرد را دارا است که آن را برای کاربردهای متنوع مناسب ساخته است. این آلیاژ با ظاهری نقره‌ای و درخشان، شباهت زیادی به نقره دارد اما در واقعیت حاوی نقره نیست.

مقاومت قابل‌توجهی در برابر خوردگی و اکسیداسیون دارد که ناشی از وجود نیکل در ترکیب آن است. انعطاف‌پذیری و قابلیت فرم‌دهی آسان هم از دیگر مزایای این فلز محسوب می‌شود که کار با آن را برای صنعتگران و هنرمندان تسهیل می‌کند.

وزن نسبتاً سبک‌تر در مقایسه با نقره خالص، یکی از ویژگی‌های متمایز کننده این آلیاژ است. سطح آن پس از پرداخت نهایی، درخششی یکنواخت و جذاب پیدا می‌کند که در تولیدات صنعتی و هنری بسیار ارزشمند است. همچنین دوام بالا در شرایط محیطی مختلف، این فلز را به گزینه‌ای مناسب برای مصارف طولانی‌مدت تبدیل کرده است. خاصیت غیرحساسیت‌زایی آن هم در مقایسه با برخی آلیاژهای حاوی نیکل، امکان استفاده گسترده در زیورآلات و مصارف مرتبط با پوست را فراهم آورده است.

فرآیند تولید فلز ورشو چگونه است؟

فلز ورشو طبق مراحل زیر تولید می‌شود:

1. ذوب و ترکیب مواد اولیه: مس، نیکل و روی با نسبت‌های مشخص ذوب و ترکیب می‌شوند. 
2. ریخته‌گری: مواد اولیه مذاب در قالب‌های مناسب ریخته می‌شوند. 
3. نورد و کشش: فلز سرد یا گرم نورد شده و به شکل ورق یا مفتول درمی‌آید. 
4. پرداخت نهایی: سطح فلز صیقل داده می‌شود تا درخشندگی مطلوب ایجاد شود. 

کاربردهای رایج فلز ورشو در صنعت و هنر

کاربردهای فلز ورشو به شرح زیر است:

- ساخت زیورآلات مانند دستبند، گردنبند و گوشواره. 

- سازهای موسیقی مانند فلوت، کلارینت و ساکسیفون. 

- ساخت وسایل غذاخوری قاشق، چنگال و ظروف تزئینی. 

- در صنعت الکترونیک مانند ساخت قطعات مقاوم در برابر اکسیداسیون. 

روش‌ های تشخیص فلز ورشو اصل از نمونه‌ های تقلبی

تشخیص فلز ورشو اصل از انواع تقلبی نیازمند توجه به چند نکته کلیدی است. ابتدا به رنگ و ظاهر فلز دقت کنید ورشو اصل رنگ نقره‌ای مات با درخششی ملایم دارد، برخلاف نقره که درخشان‌تر است. وزن آن نیز معمولاً سبک‌تر از نقره خالص است. برای یک آزمایش ساده می‌توان از آهنربا استفاده کرد، چرا که نیکل موجود در ورشو واکنش اندکی نسبت به آهنربا نشان می‌دهد.

روش دیگر تشخیص، قرار دادن فلز در معرض سرکه است که درصورت تیره شدن سطح فلز، احتمال ورشو بودن آن زیاد است. همچنین فلز ورشو برخلاف نقره استرلینگ معمولاً علامت‌گذاری خاصی مانند 925 ندارد. با مالش دست روی سطح فلز، ورشو اصل کمتر از نقره داغ می‌شود و هدایت حرارتی کمتری دارد. در نهایت، چگالی فلز نیز می‌تواند راهنمای خوبی باشد، چرا که چگالی ورشو از نقره کمتر است.

آزمایش‌ های ساده خانگی برای شناسایی فلز ورشو

از آزمایش‌های ساده خانگی زیر می‌توانید برای شناسایی فلز ورشو استفاده کنید:

• آزمایش آهنربا: همانطورکه گفتیم نیکل موجود در ورشو کمی خاصیت مغناطیسی از خود نشان می‌دهد که با آهنربا قابل تشخیص است. 
• آزمایش سرکه: اگر فلز در سرکه تیره شود، احتمالاً ورشو است. 
• آزمایش چگالی: با مقایسه وزن و حجم، می‌توان به جنس آن پی برد. 

تفاوت فلز ورشو با سایر فلزات مشابه

فلز ورشو از نظر ترکیب و ویژگی‌ها با فلزات مشابه تفاوت‌های مشخصی دارد. در مقایسه با نقره استرلینگ که حاوی ۹۲.۵ درصد نقره خالص است، ورشو اصلاً نقره ندارد و در واقع آلیاژی از مس، نیکل و روی محسوب می‌شود. این تفاوت ترکیب باعث شده ورشو از نظر وزنی سبک‌تر باشد و چگالی کمتری نسبت به نقره داشته باشد. از نظر ظاهری، اگرچه هر دو فلز رنگ نقره‌ای دارند، اما درخشش نقره خالص بیشتر و سفیدتر است.

در مقایسه با نیکل خالص، ورشو به‌دلیل داشتن مس در ترکیب خود، خاصیت مغناطیسی کمتری نشان می‌دهد. همچنین نیکل خالص رنگ سفید یکدست‌تری دارد؛ در حالی‌که ورشو به‌دلیل ترکیب مس، ته‌رنگ متمایل به زرد بسیار خفیفی ممکن است داشته باشد. از نظر قیمت نیز ورشو معمولاً گزینه مقرون‌به‌صرفه‌تری نسبت به نقره محسوب می‌شود.

تفاوت دیگر در واکنش‌پذیری شیمیایی این فلزات است. نقره خالص در تماس با مواد اسیدی و ترکیبات گوگردی سریع‌تر تغییر رنگ می‌دهد و اکسید می‌شود، در حالی‌که ورشو به‌دلیل ترکیب نیکل، مقاومت بیشتری در برابر اکسیداسیون از خود نشان می‌دهد. این ویژگی باعث شده ورشو برای ساخت وسایلی که در تماس مداوم با پوست یا رطوبت هستند مناسب‌تر باشد.

نگهداری و مراقبت از فلز ورشو برای دوام بیشتر

در نگهداری از فلز ورشو نکات زیر را رعایت کنید:

• از تماس با مواد اسیدی و عرق زیاد دور بماند. 
• با یک پارچه نرم و خشک آن را تمیز کنید. 
• در جای خشک و دور از رطوبت نگهداری شود. 

آنچه پیش از خرید فلز ورشو باید بدانید

فلز ورشو با ترکیب مس، نیکل و روی، جایگزینی مقرون‌به‌صرفه برای نقره در بسیاری از صنایع است. این آلیاژ با ظاهر نقره‌ای و دوام قابل توجه، برای ساخت زیورآلات، سازهای موسیقی و محصولات تزئینی ایده‌آل است. باوجود قیمت مناسب، کیفیت مطلوبی دارد و با نگهداری صحیح سال‌ها کارایی خود را حفظ می‌کند. شناخت ویژگی‌های ورشو به شما کمک می‌کند انتخاب هوشمندانه‌تری داشته باشید و از خرید محصولات تقلبی جلوگیری کنید.