انتظار و سردرگمی بازار جهانی و داخلی میلگرد
به گزارش آهن آنلاین؛ بازار جهانی میلگرد در هفته گذشته شاهد تغییرات محدودی بوده که این تغییرات به خوبی وضعیت پذیرفتن ثبات نسبی در برخی نقاط جهان را منعکس می‌کند. در مقابل، بازار داخلی ایران در میدان نبردی میان رکود تقاضا و مشکلات ساختاری اقتصادی گرفتار شده و کاهش قیمتی که در حال حاضر تجربه می‌کند، بیشتر نشان‌دهنده بحران اقتصادی است تا چشم‌اندازی برای تحریک تقاضا. بررسی دقیق‌تری از هر دو بازار، چه در سطح جهانی و چه داخلی، می‌تواند تصویری واضح‌تر از این چشم‌انداز پیچیده ارائه دهد.
تعادل نیم‌بند بازار میلگرد در میانه مسیر بازگشت تقاضا
مطابق گزارش‌ها، بازار جهانی میلگرد طی هفته گذشته نوساناتی محدود را تجربه کرد. قیمت میلگرد صادراتی چین با کاهش جزئی ۵ دلاری به ۴۴۵ دلار در هر تن فوب رسید. این کاهش اندک به‌طور مستقیم نشان‌دهنده تردید خریداران نسبت به بازگشت تقاضای قوی در کوتاهمدت است. در چین، علیرغم سیاست‌های دولت برای تحریک بازارهای زیربنایی و ساخت‌وساز، خریداران همچنان با احتیاط حرکت می‌کنند و انتظارات برای جهش ناگهانی تقاضا همچنان کم‌رنگ است.
در جنوب شرق آسیا نیز شرایط مشابهی دیده می‌شود. قیمت میلگرد وارداتی با افت محدود ۳ دلاری به ۴۵۹ دلار در هر تن سی‌اف‌آر رسیده است. تردید جدی برای توسعه پروژه‌های بزرگ زیرساختی در این منطقه، نشانه دیگری از عدم قطعیت در بازارهای این منطقه است.
در ترکیه، بازار صادراتی میلگرد در نرخ ۵۴۰ دلار (فوب) ثابت ماند. مقاومت فروشندگان ترکیه‌ای برای حفظ سطوح قیمتی فعلی نشان‌دهنده نگرانی آن‌ها از کاهش بیشتر نرخ‌ها و اثرات منفی بر سودآوری است. فروشندگان ترکیه تلاش می‌کنند با این مقاومت، مانع از افت گسترده‌تر قیمت‌ها شوند، اما این ثبات شکننده به‌شدت به تحولات سیاسی و اقتصادی جهانی وابسته است.
از سوی دیگر، بازار داخلی آمریکا بدون تغییر باقی ماند و قیمت میلگرد در ۷۸۸ دلار (هر تن درب کارخانه) ثابت ماند. این پایداری قیمتی، نتیجه یک اقتصاد نسبتاً باثبات و مصرف قوی در پروژه‌های زیربنایی و صنعتی است. در اروپا نیز میلگرد با قیمت ۶۲۵ یورو معامله شد و بازار این منطقه همچنان در مسیر تثبیت حرکت می‌کند.
یکی از نکات کلیدی در تحلیل بازار جهانی این است که اکثر مناطق جهان نشانه‌هایی از ثبات قیمتی نشان می‌دهند. این شرایط تا حدودی ناشی از کنترل ظرفیت تولید توسط کارخانه‌ها، مراقبت بالا از سطح سوددهی و همچنین مقابله با نوسانات هزینه‌های انرژی و مواد اولیه است. با این حال، تعلیق تقاضا، که ناشی از عدم شفافیت و پیش‌بینی در متغیرهای اقتصادی جهانی است، به‌عنوان عاملی بازدارنده مانع از رشد قیمتی می‌شود.
کاهش قیمت‌ها فراتر از حد انتظار در بازار ایران
در مقابل ثبات نسبی بازارهای جهانی، بازار داخلی ایران شرایطی کاملاً متفاوت را تجربه می‌کند. قیمت میلگرد در بازار ایران با وجود رسیدن به سطوح کف قیمتی، همچنان به کاهش بیشتری ادامه داده است. این افت مداوم نرخ‌ها، برخلاف آنچه در بازارهای جهانی مشاهده می‌شود، بیشتر از آنکه نشان‌دهنده تعادل در میان عرضه و تقاضا باشد، از ضعف تقاضای واقعی و محدودیت شدید نقدینگی حکایت دارد.
بازار ایران مدت‌هاست که با مشکلات ساختاری از جمله نبود تعادل میان تولید و مصرف، کاهش پروژه‌های عمرانی و انقباض مالی دست‌وپنجه نرم می‌کند. علاوه بر این، انتظار برای تحولات سیاسی و تصمیمات کلان اقتصادی، موجب شده خریداران دست نگه دارند و سرمایه‌گذاران کوچک و بزرگ از ورود به بازار خودداری کنند. این شرایط، بازار را وارد وضعیت «تله انتظار» کرده است، وضعیتی که در آن خریداران منتظر ثبات اقتصادی و فروشندگان تحت‌فشار برای تأمین نقدینگی مجبور به فروش با قیمت‌های پایین‌تر از استانداردهای اقتصادی می‌شوند.
یکی از عوامل کلیدی در کاهش قیمت‌ها، «فشار فروشی» است که ناشی از تلاش تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان برای حفظ حداقل جریان نقدی است. در غیاب تقاضای فعال، چنین شرایطی موجب شده قیمت‌ها به‌طور مصنوعی کاهش پیدا کند. اگرچه این افت نرخ، در کوتاهمدت برای خریداران فرصتی مناسب به نظر می‌رسد، اما تحلیلگران بر این باورند که این قیمت‌های پایین، در واقع بازتاب اختلال در ساختار بازار داخلی و نبود برنامه‌ریزی مناسب اقتصادی است.
عوامل کلان موثر بر بازار ایران
بازار داخلی میلگرد ایران تحت تأثیر عوامل کلان متعددی است که بنیادهای آن را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. تحریم‌های اقتصادی، یکی از عوامل اصلی این شرایط هستند که دامنه تأثیر آن‌ها به کاهش صادرات، دشواری در رقابت در بازارهای بین‌المللی و کاهش توان مالی برای تأمین بودجه پروژه‌های عمرانی گسترده می‌رسد. این محدودیت‌ها نه تنها به تولیدکنندگان آسیب زده، بلکه در ابعاد گسترده‌تری جذابیت محصولات فولادی ایران را در بازارهای جهانی نیز کاهش داده است.
علاوه بر این، رکود ساخت‌وساز نقش مهمی در سقوط تقاضای داخلی دارد. کاهش سرمایه‌گذاری در پروژه‌های عمرانی و نبود منابع مالی کافی، ناشی از کاهش درآمدهای نفتی و فشار اقتصادی دولت، تقاضا را برای محصولات فولادی به شدت کاهش داده است. بحران نقدینگی نیز به این مشکلات اضافه شده و در کنار نرخ بالای تورم، توان خرید خریداران خرد و مصرف‌کنندگان نهایی را کاهش داده است. همچنین، انتظار برای تحولات سیاسی و اقتصادی موجب شده بازار در یک وضعیت تعلیق باقی بماند. سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی به‌دلیل نبود چشم‌انداز روشن، تصمیم‌گیری‌ها را به تعویق انداخته‌اند و این حالت انتظار، رکود تقاضای داخلی را عمیق‌تر کرده است.
حرکت به سوی تقاضای محتاطانه
در بازارهای جهانی، اگرچه نشانه‌هایی از رشد تقاضا و تثبیت قیمت آهن آلات مشاهده می‌شود، اما همچنان زمینه‌های عدم اطمینان وجود دارد. سیاست‌های کلان اقتصادی در قدرت‌های بزرگ، چشم‌انداز هزینه‌های انرژی و مواد اولیه و تحولات ژئوپولتیک، عواملی هستند که تعیین خواهند کرد آیا ثبات فعلی می‌تواند دوام بیاورد یا بازار به افت مجدد قیمتی دچار خواهد شد.
ضرورت اصلاحات ساختاری
بازار داخلی ایران، بدون اجرای اصلاحات جدی اقتصادی و سیاست‌گذاری‌های حمایتی، بعید است بتواند کاهش قیمت‌های فعلی را متوقف کند. تمرکز بر توسعه پروژه‌های عمرانی، افزایش ارائه تسهیلات مالی به تولیدکنندگان و خریداران، و همچنین کاهش هزینه‌های تولید از جمله اقداماتی است که می‌تواند به رشد تدریجی بازار داخلی کمک کند.
بازار میلگرد در دو جبهه متفاوت جهانی و داخلی درگیر وضعیت‌های متضاد است. در حالی که بازارهای جهانی به سمت ثبات نسبی حرکت می‌کنند، بازار داخلی ایران همچنان تحت‌فشار بحران‌های درونی و تحریم‌های خارجی قرار دارد. چشم‌انداز فعلی بازار نشان می‌دهد تعلیق تقاضا همچنان عامل بازدارنده‌ای برای رشد قیمت‌ها در دو جبهه خواهد بود. برای خروج از این وضعیت، در سطح جهانی بازگشت اعتماد به اقتصاد کلان جهان، و در سطح داخلی تغییرات ساختاری جدی در سیاست‌های اقتصادی ایران ضروری به نظر می‌رسد.
