پیامدهای مذاکرات نیمه تمام بر قیمت آهن آلات
به گزارش آهن آنلاین؛ بازار آهن آلات در هفته‌های اخیر وارد مرحله‌ای شده که بسیاری آن را ترکیبی از رکود، انتظار و تلاطم توصیف می‌کنند. فضای مبهم ناشی از تعویق مذاکرات، افزایش دوباره نرخ دلار، بحران انرژی در بخش تولید، و ریسک‌های موجود در بازار جهانی فولاد، بازار داخلی را به حاشیه کشانده است. در چنین شرایطی، حتی افزایش قیمت آهن آلات هم نتوانسته امید به رونق را برگرداند.
با سکوت سیاست، بازار متوقف می‌شود
در هفته گذشته، بازار آهن‌آلات کشور با نشانه‌های واضحی از رکود دست‌وپنجه نرم کرد. سیگنال‌هایی که از فضای سیاسی می‌آمد، به‌جای آنکه گشایش‌زا باشد، بازار را در فاز انتظاری نگه داشت. بهادر احرامیان، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد، در گفت‌وگویی وضعیت فعلی بازار را «نیمه‌تعطیل» توصیف کرد و گفت: «در حال حاضر، حجم معاملات به حداقل رسیده و فعالان بازار در بلاتکلیفی کامل به سر می‌برند. این رکود اما صرفاً ناشی از فضای سیاسی نیست؛ بلکه بحران انرژی نیز فشار مضاعفی بر تولیدکنندگان وارد کرده است. قطع گسترده برق و الزام به استفاده از برق سبز، هزینه‌های تولید را بالا برده، بدون آنکه امکان تعدیل منطقی آن در قیمت نهایی وجود داشته باشد. همین مسأله باعث شده برخی تولیدکنندگان به کاهش تولید یا توقف موقت فکر کنند.»
زخم کهنه‌ای به نام عمق کم بازار آهن آلات
یکی از ویژگی‌های ساختاری بازار آهن‌آلات ایران، عمق کم آن است؛ موضوعی که در روزهای نوسانی دلار بیش از هر زمان دیگری به چشم می‌آید. در شرایطی که نرخ ارز به‌صورت ناگهانی افزایش می‌یابد، بازار به‌سرعت واکنش نشان می‌دهد؛ اما این واکنش‌ها بیشتر از جنس هیجان است تا تحلیل واقعی. نتیجه این واکنش‌های آنی، بی‌ثباتی بیشتر و کاهش اعتماد فعالان بازار به روند قیمتی است. به عنوان نمونه، قیمت میلگرد در برخی کارخانه‌ها طی یک روز بین 200 تا 1500 تومان افزایش یافت؛ اما نه به دلیل تقاضای واقعی یا جهش بنیادی در بازار، بلکه تنها به دلیل سیگنال‌های ارزی و روانی. همین امر سبب شده بازار در ظاهر فعال باشد اما در عمق خود درجا بزند.
افزایش قیمت ها بدون رونق معاملات؛ رشد اسمی در بازار آهن آلات
در ادامه همین روند، گزارش‌ها نشان می‌دهد نرخ اکثر مقاطع فولادی از جمله میلگرد، تیرآهن و شمش با افزایش‌هایی همراه بوده‌اند. نرخ میلگرد ذوب‌آهن اصفهان نیز رشد 100 تا 800 تومانی را تجربه کرد. با این حال، این افزایش‌ها نشانه رونق نیستند؛ بلکه صرفاً تلاشی برای همگام‌سازی با نرخ ارز بوده‌اند. کارشناسان بر این باورند که رشد قیمت‌ها در چنین شرایطی نه تنها نمی‌تواند محرک خرید باشد، بلکه حتی ممکن است باعث انجماد بیشتر بازار شود. چراکه مصرف‌کننده نهایی و پروژه‌های عمرانی، در نبود نقدینگی و با پیش‌بینی کاهش احتمالی قیمت در آینده نزدیک، دست نگه می‌دارند.
در سطح بین‌المللی نیز بازار فولاد با چالش‌هایی مواجه است. در چین، شاخص واردات سنگ‌آهن ۶۲ درصد به زیر ۱۰۰ دلار سقوط کرد. کاهش تقاضای صنعتی و کاهش انتظارات تورمی در این کشور، نقش مهمی در این افت قیمت ایفا کرده‌اند. این وضعیت جهانی اگرچه مستقیماً بازار داخلی ایران را متأثر نمی‌کند، اما در شرایطی که بازار صادراتی ما نیز فعال نیست، سیگنال‌های خارجی به‌نوعی بر فضای ذهنی داخلی سایه می‌اندازند!
آینده بازار آهن آلات به کدام سو می‌رود؟
تمام نشانه‌ها حاکی از آن است که بازار آهن‌آلات در کوتاه‌مدت در وضعیت نوسانی و فرسایشی باقی خواهد ماند. تا زمانی که چشم‌انداز مذاکرات شفاف نشود، تولیدکنندگان با بحران انرژی مواجه باشند و عمق بازار تقویت نشود، نمی‌توان به بازگشت ثبات امید بست. این دوره شاید بیشتر از هر زمان دیگری نیاز به سیاست‌گذاری فعالانه، شفافیت اطلاعاتی، و تسهیل مالی برای تحریک تقاضا داشته باشد. در عین حال، بازار نیازمند بازتعریف برخی قواعد بنیادی در زنجیره تأمین و توزیع است. اصلاح الگوهای قیمت‌گذاری، تقویت زیرساخت‌های صادراتی، و بازسازی اعتماد بین بازیگران بازار، گام‌هایی کلیدی برای عبور از این دوره سردرگمی خواهد بود.
