بازار آهن آلات در برزخ تقاضا و عرضه
به گزارش آهن آنلاین؛ در هفته‌های اخیر، بازار فلزات پایه با نوسانات قیمتی محدود همراه بوده است؛ به‌طوری‌که سرمایه‌گذاران در این بخش رفتاری به مراتب منطقی‌تر نسبت به سایر بازارهای مالی از خود نشان داده‌اند. قیمت هر تن مس و روی به ترتیب در محدوده ۹۳۸۰ دلار و ۲۶۴۰ دلار قرار دارد و بازار تاکنون از هیجانات شدید در امان مانده است. با این حال، نگرانی‌هایی درباره آینده اقتصاد چین به عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده فلزات پایه وجود دارد. در شرایط فعلی بعید به نظر می‌رسد که نرخ رشد اقتصادی چین در سال جاری به هدف ۵ درصدی دولت این کشور برسد؛ مگر آنکه اقدامات حمایتی بزرگی از سوی دولت چین صورت گیرد یا تعرفه‌های تجاری بین‌المللی علیه این کشور لغو شود.
سنگ آهن در کانال ۱۰۰ دلار!
بازار سنگ آهن نیز در هفته‌های اخیر با نوسان محدودی همراه بود. قیمت هر تن سنگ آهن با عیار ۶۲ درصد در بیشتر روزهای هفته در محدوده ۱۰۰ دلار نوسان کرد. این در حالی است که دو هفته پیش، به دلیل فشار عرضه، قیمت این ماده خام به ۹۷ دلار سقوط کرده بود. با این وجود، در روزهای پایانی هفته گذشته، انتشار اخباری مبنی بر احتمال کاهش تولید سنگ آهن در برزیل به دلیل شرایط نامساعد جوی، قیمت را بار دیگر به بالای ۱۰۰ دلار رساند. داده‌ها نشان می‌دهد که نرخ بهره‌برداری از کوره‌های بلند چین در حال حاضر به بالاترین سطح خود از ابتدای سال ۲۰۲۴ رسیده است. با این حال، تقاضا برای سنگ آهن همچنان در سطح پایینی قرار دارد و نسبت به سه سال گذشته افت قابل توجهی را تجربه کرده است.
عرضه شکننده سنگ آهن
از منظر عرضه، بازار سنگ آهن طی هفته‌های گذشته با چالش‌های قابل توجهی روبه‌رو بود. شرایط آب و هوایی نامساعد در برزیل، که یکی از تولیدکنندگان اصلی سنگ آهن در جهان است، سبب کاهش تولید این کشور شد. صادرات سنگ آهن از استرالیا، به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده جهانی، نیز طی پنج هفته اخیر روند کاهشی به خود گرفت.هرچند عرضه نسبت به سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ اندکی بهبود یافته، اما نسبت به سال گذشته پایین‌تر است. در شرایطی که سطح تقاضا همچنان ضعیف است، این کاهش عرضه نتوانسته به رشد قیمتی قابل توجهی منجر شود. تحلیل‌ها نشان می‌دهد اگر تقاضا در سطح سال‌های ۲۰۲۲ یا ۲۰۲۳ قرار داشت، قیمت سنگ آهن می‌توانست به بالاتر از ۱۴۰ دلار به ازای هر تن برسد.
حاشیه سود فولادسازان
کاهش قیمت سنگ آهن در هفته‌های قبل باعث شد که حاشیه سود بسیاری از فولادسازان منفی شود. با این حال، طی هفته گذشته، با رشد محدود قیمت سنگ آهن و همچنین افزایش نسبی قیمت محصولاتی نظیر کلاف انواع ورق گرم، حاشیه سود فولادسازان مجدداً مثبت شد. با این وجود، تحلیلگران نسبت به پایداری این روند خوش‌بین نیستند و معتقدند که استمرار تنش‌های تجاری و رکود احتمالی در اقتصاد جهانی، می‌تواند جلوی تداوم رشد قیمتی در بازار فولاد و سنگ آهن را بگیرد. در بهترین حالت، در صورت کاهش تنش‌های تجاری، می‌توان انتظار داشت که بازار به تدریج روند مثبتی به خود بگیرد.
تاثیر تعرفه‌ها؛ ابر سیاه بالای سر بازار کامودیتی ها
نگرانی‌ها درباره تأثیر تعرفه‌های تجاری بر بازار کامودیتی‌ها، به ویژه معدن و فلزات، طی هفته‌های اخیر افزایش یافته است. کارشناسان معتقدند که اعمال تعرفه‌های جدید می‌تواند چشم‌انداز بازارهای کالایی را به سمت رکود هدایت کند. رئیس سازمان توسعه تجارت ایران نیز هشدار داده است که جنگ تجاری بین قدرت‌های اقتصادی بزرگ می‌تواند تأثیر منفی گسترده‌ای بر صنایع معدنی و فلزی بگذارد و اقتصاد ایران نیز از این آسیب‌ها مصون نخواهد بود. در بازار داخلی، گزارش‌ها نشان می‌دهد که قیمت میلگرد و سایر نیز تحت تأثیر این تحولات جهانی با افت همراه شده‌اند. با این وجود، برخی تحلیلگران معتقدند در صورتی که چین بتواند رشد اقتصادی خود را ترمیم کند و تنش‌های تجاری با آمریکا کاهش یابد، احتمال بازگشت بازار سنگ آهن و فولاد به مسیر رشد همچنان وجود دارد.
ابتکار هند؛ گام به سوی شاخص داخلی سنگ آهن
در تحولی دیگر، وزارت معادن هند دومین تلاش خود را برای ایجاد یک شاخص داخلی قیمت سنگ آهن آغاز کرده است. این شاخص با الگوبرداری از شاخص‌های جهانی مانند Platts Iron Ore Index، اما با در نظر گرفتن ویژگی‌های بومی هند، قرار است به عنوان مبنایی برای تعیین نرخ حق امتیاز معادن سنگ آهن این کشور مورد استفاده قرار گیرد. در حال حاضر، نرخ‌های حق امتیاز بر مبنای قیمت‌های اعلام شده توسط شرکت‌های معدنی دولتی و محلی محاسبه می‌شود که بسیاری معتقدند نوسانات واقعی قیمت بازار را به درستی منعکس نمی‌کند.
با اجرای این طرح جدید، انتظار می‌رود شفافیت بیشتری در محاسبه درآمدهای دولت‌های ایالتی از محل فروش سنگ آهن ایجاد شود و اختلافات موجود کاهش یابد. این در حالی است که چند سال پیش، اولین تلاش برای ایجاد چنین شاخصی به دلیل اختلافات حقوقی و سیاسی شکست خورد، اما به نظر می‌رسد دولت هند این بار مصمم‌تر به دنبال تحقق این هدف است. در جبهه‌ای دیگر، آمارها نشان می‌دهد واردات آهن اسفنجی به اتحادیه اروپا در دو ماه نخست سال ۲۰۲۵ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۰.۹ درصد کاهش یافته و به ۴۰۸ هزار تن رسیده است. روسیه همچنان بزرگ‌ترین تأمین‌کننده این ماده اولیه به اروپا است، هرچند صادراتش با افت شدید ۴۴.۹ درصدی مواجه شد. کاهش واردات آهن اسفنجی را می‌توان نشانه‌ای از کاهش مصرف و رکود صنعتی در اروپا دانست؛ مسأله‌ای که ممکن است تحت تأثیر موانع تجاری، فشارهای زیست‌محیطی یا رکود اقتصادی رخ داده باشد.
جنگ تجاری آمریکا و چین؛ بحران بدون راه حل
در نهایت، اختلافات تجاری میان آمریکا و چین به نقطه‌ای رسیده که می‌تواند اثرات مخربی بر زنجیره‌های تأمین آهن آلات جهانی و بازار کالاها بگذارد. چین اعلام کرده تنها در صورت لغو کامل تعرفه‌های اعمال شده از سوی آمریکا، حاضر به ازسرگیری مذاکرات خواهد بود. این موضع قاطع پکن، نشانه‌ای از عزم این کشور برای مقابله با فشارهای واشنگتن است. ادامه این بن‌بست می‌تواند نوسانات در بازارهای کالایی را تشدید کرده و بر رشد اقتصادی بسیاری از کشورها، از جمله ایران، سایه بیفکند.
