
سمت و سوی آینده صنعت فولاد آمریکا با سیاستهای ترامپ
به گزارش آهن آنلاین- با روی کار آمدن دوباره دونالد ترامپ بهعنوان رئیسجمهور ایالات متحده، سیاستهای سختگیرانه تجاری او بار دیگر در سطح جهانی اعمال شده است. تمرکز این سیاستها بر حمایت از تولید داخلی، کاهش وابستگی به واردات و اعمال تعرفههای گسترده بر کالاهای خارجی قرار دارد. یکی از حوزههایی که مجدداً تحت تأثیر این سیاستها قرار گرفته، صنعت فولاد است؛ صنعتی که پیشتر نیز در دوران نخست ریاستجمهوری ترامپ، با اعمال تعرفههای سنگین برای مقابله با تهدیدهای تولید ملی مواجه شده بود.
بررسی تأثیر واردات فولاد
در سالهای اخیر، مطالعات و تحلیلهای اقتصادی نشان دادهاند که واردات گسترده محصولات فولادی و آهن آلات میتواند تهدیدی بر تولید داخلی ملی ایالات متحده باشد. حجم بالای واردات فولاد از کشورهای مختلف، وابستگی شدید این صنعت به تأمینکنندگان خارجی را افزایش داده است. این وابستگی میتواند در مواقع بحران، اقتصاد و امنیت صنعتی آمریکا را با چالش مواجه کند.
در راستای کاهش این وابستگی، سیاستهای تجاری جدیدی اتخاذ شد که شامل اعمال تعرفه 25 درصدی بر واردات فولاد بود. این تصمیم با هدف تنظیم بازار داخلی، تقویت تولید بومی و کاهش تهدیدهای احتمالی ناشی از واردات بیرویه اتخاذ شده است. چنین سیاستهایی در گذشته نیز توسط دولتهای مختلف آمریکا به کار گرفته شدهاند، اما اجرای مجدد آن در دولت ترامپ نشان از اهمیت ویژه این موضوع دارد.
مذاکرات با کشورهای همپیمان
این سیاست همچنین به کشورهای دارای روابط نزدیک با ایالات متحده اجازه داد تا درباره راهکارهای جایگزین مذاکره کنند. در صورتی که توافقی برای کاهش تهدیدهای امنیتی حاصل شود، امکان حذف یا تعدیل محدودیتهای واردات فولاد از آن کشورها وجود دارد. علاوه بر این، تدابیری برای نظارت مستمر بر واردات و بررسی لزوم اقدامات تکمیلی در نظر گرفته شده است. برخی از کشورها مانند کانادا و مکزیک توانستند معافیتهایی دریافت کنند که تأثیرات متفاوتی بر بازار فولاد آمریکا داشته است.
نتایج اولیه اجرای این سیاستها نشان داد که تعرفه 25 درصدی نقش مؤثری در کاهش واردات و تشویق سرمایهگذاری داخلی ایفا کرده است. پس از اجرای این تعرفه، نرخ بهرهبرداری از ظرفیت تولید فولاد ایالات متحده به بیش از 80 درصد افزایش یافت که بیانگر رشد تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات است. بسیاری از کارخانههای فولادسازی که در سالهای اخیر با رکود مواجه بودند، مجدداً فعال شدند و فرصتهای شغلی بیشتری در این صنعت ایجاد شد.
افزایش واردات از کشورهای معاف از تعرفه
با این حال، دادههای جدید نشان میدهند که واردات فولاد از برخی کشورهایی که از تعرفه معاف شدهاند، بهطور قابلتوجهی افزایش یافته است. برای نمونه، واردات از کانادا پس از دریافت معافیت، 18 درصد رشد داشته است. همچنین، برآوردهای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) نشان میدهد که ظرفیت مازاد جهانی فولاد تا سال 2026 به 630 میلیون تن خواهد رسید. این مسئله میتواند فشار مضاعفی بر تولیدکنندگان داخلی وارد کند و حتی قیمت فولاد را در سطح جهانی دچار نوسانات بیشتری نماید.
رشد صادرات چین و تأثیر آن بر بازار جهانی
افزایش صادرات فولاد از چین نیز یکی از عوامل تأثیرگذار در این روند بوده است. طبق آمار، صادرات فولاد چین تا فوریه 2025 از 114 میلیون تن فراتر رفته است. این افزایش باعث کاهش تولید در سایر کشورها شده و آنها را مجبور کرده تا فولاد بیشتری به بازار ایالات متحده عرضه کنند. برخی کارشناسان اقتصادی بر این باورند که سیاستهای تهاجمی چین در حوزه فولاد ممکن است در آینده منجر به جنگ تجاری گستردهتری شود که تأثیرات منفی آن فراتر از صنعت فولاد خواهد بود.
ظرفیت مازاد تولید فولاد در چین پیامدهای متعددی به همراه داشته است که بر اقتصاد داخلی و بازارهای جهانی تأثیر گذاشته است. افزایش ظرفیت تولید فولاد در چین، فشار زیادی بر عرضه وارد کرده و منجر به کاهش قیمتها شده است.
مازاد تولید فولاد چین باعث افزایش صادرات با قیمتهای پایین شده که به عدم تعادل تجاری و ایجاد تنش با سایر کشورها منجر شده است. همچنین مازاد عرضه فولاد به کاهش قیمتها و در نتیجه کاهش سودآوری تولیدکنندگان داخلی و جهانی منجر شده است.
گزارشهای جدید نشان میدهند که سهم واردات فولاد از مصرف داخلی ایالات متحده در سال 2025 به حدود 30 درصد رسیده است که مشابه سطح سال 2018 است. علاوه بر این، سهم کشورهای دارای توافقات جایگزین از کل واردات، از 74 درصد در سال 2018 به 82 درصد در سال 2025 افزایش یافته است. این روند موجب رکود در صنعت داخلی فولاد آمریکا شده و نرخ بهرهبرداری از ظرفیت تولید همچنان پایینتر از سطح هدف 80 درصدی باقی مانده است. این موضوع نگرانیهایی را درباره تأثیر بلندمدت تعرفههای تجاری بر صنعت فولاد ایالات متحده ایجاد کرده است.
چالشهای پیش روی صنعت فولاد آمریکا
در حالی که ایالات متحده تلاش کرده با اعمال تعرفهها از صنعت فولاد داخلی حمایت کند، افزایش واردات از کشورهای معاف از این تعرفهها و توافقات جایگزین، چالشهای جدیدی برای تولیدکنندگان آمریکایی ایجاد کرده است. کارشناسان معتقدند که برای حفظ رقابتپذیری صنعت فولاد داخلی، سیاستهای تجاری آمریکا نیازمند بازنگری و تدابیر جدیدی است.
در این میان، برخی پیشنهاد دادهاند که دولت باید علاوه بر تعرفهگذاری، مشوقهای مالی و سرمایهگذاریهای زیرساختی بیشتری برای حمایت از تولید داخلی در نظر بگیرد. همچنین، مذاکره با شرکای تجاری برای ایجاد تعادل در جریان واردات و صادرات فولاد میتواند راهکاری مؤثر برای کاهش فشار بر صنعت داخلی باشد.
آینده سیاستهای تجاری آمریکا در صنعت فولاد
با توجه به تحولات اخیر، مشخص نیست که دولت آمریکا تا چه حد در مسیر سختگیریهای تجاری خود باقی خواهد ماند. اگرچه اعمال تعرفهها منجر به کاهش واردات برخی کشورها شده، اما افزایش صادرات از کشورهای دیگر و گسترش رقابت جهانی، این سیاستها را با چالشهایی جدی روبهرو کرده است. در نهایت، آینده صنعت فولاد آمریکا به ترکیبی از سیاستهای حمایتی، توسعه زیرساختهای صنعتی و دیپلماسی تجاری وابسته خواهد بود.