افزایش ۱۴۲ درصدی واردات ورق سرد در 11 ماهه 1403
به گزارش آهن آنلاین- آمار منتشرشده از سوی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران نشان می‌دهد که بیش از ۹۲ درصد از ارزش واردات محصولات فولادی در ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۳ مربوط به انواع ورق فولادی است. این در حالی است که بسیاری از ظرفیت‌های تولیدی این محصولات در کشور بلااستفاده مانده و وابستگی به واردات همچنان رو به افزایش است.
آمارهای جدید واردات زنجیره فولاد ایران در ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۳ نشان‌دهنده افزایش شدید وابستگی کشور به واردات ورق‌های فولادی است. بیش از ۹۲ درصد ارزش واردات فولاد ایران مربوط به ورق‌های فولادی است، در حالی که ظرفیت تولید داخلی این محصولات به‌ویژه در حوزه ورق سرد و پوشش‌دار، همچنان بلااستفاده مانده است. این مسئله علاوه بر خروج گسترده ارز از کشور، باعث رکود تولید در برخی از صنایع پایین‌دستی شده است.
یکی از مهم‌ترین نکات این گزارش، رشد ۱۴۲ درصدی واردات ورق سرد نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. در ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۳، بالغ بر ۵۶۶ میلیون دلار ورق سرد وارد کشور شده که سهمی ۴۰ درصدی از کل ارزش واردات محصولات فولادی را به خود اختصاص داده است. این اتفاق در حالی رخ داده که ظرفیت تولید این محصول در کشور به‌طور کامل مورد بهره‌برداری قرار نگرفته و بخش قابل‌توجهی از ظرفیت کارخانجات داخلی خالی مانده است.
در کنار ورق سرد، واردات ورق پوشش‌دار نیز همچنان در سطح بالایی قرار دارد. طبق آمار، حدود ۲۷۷ هزار تن ورق پوشش‌دار وارد کشور شده که عمده آن ورق قلع‌اندود است. این در حالی است که طی سال جاری، علاوه بر افزایش تولید در واحدهای موجود، برخی از واحدهای جدید تولید این محصول نیز به بهره‌برداری رسیده‌اند. با وجود این، میزان واردات همچنان بالاست و فشار مضاعفی را به تولیدکنندگان داخلی وارد می‌کند.
کارشناسان صنعت فولاد معتقدند که یکی از دلایل اصلی این حجم از واردات، نبود تنوع در تولید گریدهای خاص ورق فولادی در کشور است. صنایع مصرف‌کننده مانند خودروسازی و لوازم‌خانگی، به دلیل عدم تأمین برخی از گریدهای خاص از سوی تولیدکنندگان داخلی، همچنان مجبور به واردات این محصولات هستند. از سوی دیگر، هزینه بالای تولید داخلی و مشکلاتی نظیر تأمین مواد اولیه و محدودیت‌های انرژی، تولید ورق در داخل را با چالش مواجه کرده است.
با این حال، برخی از فعالان این صنعت معتقدند که با راه‌اندازی طرح‌های جدید تولید ورق فولادی در سال آینده، وابستگی کشور به واردات این محصولات کاهش خواهد یافت. قرار است در سال ۱۴۰۴، تولید گریدهای خاص ورق گرم در داخل کشور افزایش یابد و بخشی از نیاز صنایع داخلی از محل تولید داخل تأمین شود.
با توجه به حجم بالای واردات ورق فولادی، ضرورت دارد سیاست‌گذاری‌های دقیقی برای حمایت از تولید داخلی و استفاده حداکثری از ظرفیت‌های موجود در کشور اتخاذ شود اگرچه در سال آینده انتظار می‌رود با افتتاح طرح‌های جدید، واردات ورق‌های فولادی کاهش یابد، اما برای تحقق این هدف، باید اقدامات جدی در راستای افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌های تولید و حمایت از تولید داخلی انجام شود. در غیر این صورت، روند وابستگی به واردات ادامه خواهد داشت و تولیدکنندگان داخلی بیش از پیش با مشکلات اقتصادی و کاهش سهم بازار مواجه خواهند شد.
وابستگی بیش از ۹۲ درصدی ارزش واردات فولاد ایران به ورق‌های فولادی، چالشی جدی برای صنعت فولا و آهن آلات در کشور محسوب می‌شود. در حالی که ظرفیت‌های تولیدی داخلی توان تأمین بخش عمده‌ای از نیاز کشور را دارد، افزایش ۱۴۲ درصدی واردات ورق سرد و واردات گسترده ورق پوشش‌دار، نشان‌دهنده عدم بهره‌برداری مناسب از ظرفیت‌های داخلی است.
