آهن در حصار رکود؛ گره کور سرمایه‌گذاری‌های دولتی
به گزارش آهن‌آنلاین؛ بازار آهن‌آلات در ماه‌های اخیر تحت‌تأثیر رکود اقتصادی، کاهش تقاضا و نبود پروژه‌های عمرانی گسترده با چالش‌های متعددی روبه‌رو شده است. در حالی که صنعتگران این حوزه با مشکلاتی همچون کمبود سرمایه در گردش، ناترازی انرژی و سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری دست‌وپنجه نرم می‌کنند، عدم تخصیص بودجه کافی به پروژه‌های زیربنایی نیز بر رکود این بازار دامن زده است. از سوی دیگر، محدودیت‌های تولید ناشی از بحران انرژی و کاهش سهم پروژه‌های عمرانی در بودجه سال آینده، چشم‌انداز رشد این صنعت را با ابهام مواجه کرده است.
رکود بازار آهن‌آلات ؛ چالشی جدی برای صنعتگران
در حال حاضر بازار آهن‌آلات در وضعیت رکود قرار گرفته و خرید و فروش به سختی انجام می‌شود. عمده مشکل هم این است که دولت کار خاصی در این زمینه انجام نمی‌دهد و این باعث می‌شود وضعیت پیش‌بینی و تحلیل آینده بازار سخت شود. بسیاری از فعالان این حوزه چشم‌انتظار سیاست‌های حمایتی یا تسهیل شرایط اقتصادی هستند که بتواند تحرکی در بازار ایجاد کند. در همین بین، نگاهی به نوسانات قیمت برخی از مقاطع اساسی فولادی می‌اندازیم، چرا که رصد تغییرات قیمتی آنها می‌تواند دیدگاهی جامع‌تر و شفاف‌تر از بازار آهن‌آلات ارائه دهد. به‌عنوان مثال، میلگرد ذوب‌آهن اصفهان با پیش گرفتن روندی نزولی، در تمامی سایزها حدود ۱.۵ درصد کاهش قیمت داشته و قیمت هر کیلوگرم میلگرد سایز ۱۸ تا ۳۲ این شرکت به ۲۹ هزار و ۲۷۰ تومان رسیده است.
همچنین در بازارهای دیگری همچون بازار تیرآهن عمدتاً شاهد ثبات قیمتی بوده‌ایم، اما برخی سایزهای تولیدی ذوب‌آهن اصفهان با افزایش ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومانی مواجه شدند. انواع ورق سیاه نیز در اکثر کارخانه‌ها بدون تغییر قیمت ماندند، با این حال، برخی واحدها در برخی سایزها افزایش ۲۰۰ تا ۵۰۰ تومانی اعمال کردند. همچنین، ورق گالوانیزه، روغنی و رنگی در اغلب کارخانه‌ها بدون نوسان قیمتی معامله شدند.
از سوی دیگر، تورم سالانه بر صنعت فولاد تأثیر زیادی گذاشته و با توجه به قیمت‌گذاری دستوری، بازار آهن‌آلات همچنان در رنج تورم قرار دارد. بر همین اساس، احتمال دارد در ماه‌های آینده با توجه به هزینه‌هایی مانند افزایش حقوق و دستمزد و هزینه‌های جاری کارخانه‌ها، قیمت‌ها تا حدودی افزایش یابد؛ اما با توجه به رکود سنگینی که در بازار وجود دارد، این روند صعودی نمی‌تواند خیلی چشمگیر باشد. فعالان بازار بر این باورند که نبود سیاست‌های منعطف در حوزه قیمت‌گذاری می‌تواند باعث افزایش فشار بر تولیدکنندگان شود.
فقدان پروژه‌های عمرانی و اثرات آن بر بازار آهن آلات
بازار آهن‌آلات در حال حاضر تحت تأثیر عدم وجود پروژه‌های عمرانی جدید و رکود سنگین قرار دارد. به همین دلیل، پیش‌بینی می‌شود در ماه‌های آخر سال به ویژه در بهمن و اسفندماه، خرید و فروش بیشتری انجام شود؛ زیرا بسیاری از افراد می‌خواهند از سازندگان پروژه‌های عمومی برای تأمین مالی و خرید محصول استفاده کنند. این می‌تواند منجر به یک تقاضا و افزایش قیمت‌ها در ماه‌های نزدیک به پایان سال شود. با این حال، در صورت عدم تخصیص بودجه کافی برای پروژه‌های عمرانی، ممکن است این رونق مورد انتظار نیز تحقق نیابد.
چالش های نقدینگی و سرمایه در گردش در بازار آهن آلات
در داخل کشور، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بازار آهن‌آلات ، مسئله سرمایه در گردش است و تولیدکنندگان واقعی باید در اولویت قرار گیرند تا سیاست‌های انقباضی بر آنها اعمال نشود. کمبود نقدینگی باعث شده بسیاری از کارخانه‌های تولید کننده فولاد با کاهش تولید مواجه شوند و برخی حتی مجبور به تعطیلی موقت شوند. این امر نه‌تنها به کاهش عرضه در بازار منجر شده، بلکه بیکاری گسترده‌ای را نیز در این صنعت به همراه داشته است.
متأسفانه در سال جاری علاوه بر محدودیت در فصل تابستان، محدودیت انرژی در فصل زمستان نیز در زمانی زودتر و با شدت بیشتر از سال‌های گذشته اعمال شده که این موضوع فرآیند تولید آهن‌آلات را بیش از گذشته تحت تأثیر قرار داده است. محدودیت‌های شدید انرژی میزان قابل توجهی از ظرفیت تولیدی را کاهش داده و حتی برخی از خطوط تولیدی را به کمتر از ۵۰ درصد ظرفیت عملیاتی رسانده است. این شرایط نه‌تنها منجر به تأخیر در تحویل سفارشات به مشتریان شده، بلکه زنجیره تأمین فولاد را نیز دچار مشکل کرده است.
پروژه های عمرانی راهی برای خروج از رکود؟
طرح‌های تملک یکی از کانال‌های عمده سرمایه‌گذاری دولت برای گسترش بخش‌های تولیدی و خدماتی کشور است که در اغلب موارد منجر به رشد زیرساخت‌های کشور می‌شود؛ بنابراین اهمیت زیادی دارد. با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد که بودجه اختصاص‌یافته به این طرح‌ها در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال قبل رشد ناچیزی داشته و این میزان سرمایه‌گذاری، برای اجرای پروژه‌های عمرانی کافی نخواهد بود. بسیاری از این پروژه‌ها از سال‌های گذشته نیمه‌کاره باقی مانده‌اند و تکمیل آنها نیازمند منابع مالی کلان است.
در مجموع، بازار آهن آلات در شرایطی قرار دارد که برای خروج از رکود، نیازمند سیاست‌های حمایتی قوی از سوی دولت است. تسهیل شرایط تأمین انرژی، بهبود سیاست‌های ارزی، تقویت سرمایه در گردش و اجرای موثر پروژه‌های عمرانی می‌تواند زمینه‌ساز رونق این بازار شود. در غیر این صورت، رکود فعلی می‌تواند به کاهش بیشتر تولید، افت اشتغال و افزایش فشارهای اقتصادی بر تولیدکنندگان منجر شود.
